«Εξοικονομώ Αυτονομώ»: οι «παγίδες» της αναβολής στη μέση του προγράμματος

Προβληματισμό στους μηχανικούς και τους ιδιοκτήτες για νέες εμπλοκές και καθυστερήσεις ακόμη και για ενδεχόμενο εκτροχιασμού του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προκαλεί η απόφαση της νέας ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να θέσει το πρόγραμμα σε ιδιότυπη «καραντίνα» 14 ημερών αναβάλλοντας την επανεκκίνηση – μετά τις γιορτές – της διαδικασίας υποβολής των αιτήσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Οι λόγοι της αναβολής  του προγράμματος, που ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, «προκειμένου να αξιολογηθούν ζητήματα λειτουργίας του προγράμματος που ετέθησαν  υπόψη του Υπουργείου από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), ως και να αντιμετωπισθούν οι δυσχέρειες των έκτακτων περιοριστικών μέτρων για την πανδημία του κορωνοϊού», όπως επισημαίνουν πηγές του τεχνικού κόσμου», ανοίγουν νέα θέματα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας των αιτήσεων σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας αλλά και την επόμενη ημέρα του νέου κύκλου προγραμμάτων «Εξοικονομώ Αυτονομώ».

Θέματα τα οποία αφορούν, αφενός μεν σε «γαϊτανάκι» παρατάσεων προς το παρόν άγνωστης διάρκειας  και βάθους χρόνου, ανάλογα με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας, αφετέρου δε αλλαγών, οι οποίες όπως προαναγγέλει το υπουργείο ΠΕΝ  ετοιμάζονται να προωθηθούν, στη μέση της διαδικασίας των αιτήσεων και της υλοποίησης του προγράμματος.

Πράγμα που μπορεί να δημιουργήσει νέο κύκλο προβλημάτων και αντιδράσεων για πρόγραμμα δύο ταχυτήτων αλλά και διακριτικής μεταχείρισης για τις αιτήσεις που ήδη υποβλήθηκαν και αυτές που θα υποβληθούν με αλλαγή διαδικασιών και κανόνων υπαγωγής,  ακόμη και νομικές εμπλοκές από νοικοκυριά που αποκλείστηκαν στην έως τώρα εφαρμογή του «Εξοικονομώ Αυτονομώ».

Όπως είναι γνωστό, το Δεκέμβριο ολοκληρώθηκε η υποβολή των αιτήσεων στις Περιφέρειες Ηπείρου, Ιονίων νήσων, Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Κρήτης, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου όπου υπεβλήθησαν συνολικά 49.103 αιτήσεις και εγκρίθηκαν 20.762 (περίπου το 40 %).

Τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου επρόκειτο να επανεκκινήσει η υποβολή αιτήσεων στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Όμως το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε το Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2020 αναβολή προκειμένου «να αξιολογηθούν ζητήματα λειτουργίας του προγράμματος που τέθηκαν υπόψη του Υπουργείου από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, καθώς και να αντιμετωπισθούν οι δυσχέρειες των έκτακτων περιοριστικών μέτρων για την πανδημία του κορονοϊού».

Οι «παγίδες» της αναβολής

Οι συνέπειες της αναβολής, σύμφωνα με τεχνικούς παράγοντες, οι οποίοι τονίζουν ότι οι αλλαγές και βελτιώσεις του προγράμματος πρέπει να γίνουν με σωστό τρόπο στο σωστό χρόνο, σύμφωνα με τις προτάσεις που έχει καταθέσει το ΤΕΕ και ο τεχνικός κόσμος,  κωδικοποιούνται ως εξής:

1.Δίνεται ένα σημαντικό χρονικό περιθώριο 14 ημερών σε ενδιαφερόμενους, να προετοιμάσουν τις αιτήσεις τους εφόσον δεν το είχαν κάνει ως τώρα και ταυτοχρόνως «φρενάρουν» όσοι είχαν κάνει ολοκληρωμένη προετοιμασία για την συμμετοχή στην μάχη των αιτήσεων και στο πρόγραμμα, σύμφωνα με το επίσημο και γνωστό σε όλους χρονοδιάγραμμα αιτήσεων.

2.Δημιουργούνται συνθήκες διακριτικής μεταχείρισης, που θα εξαρτηθεί από το εύρος και την ουσία των αλλαγών που θα αποφασιστούν καθώς το πρόγραμμα είναι ήδη σε εξέλιξη.

3.Η καθυστέρηση των 14 ημερών μπορεί να μην είναι μεγάλη, ωστόσο σε συνθήκες πανδημίας και με πιθανά νέα γενικά ή τοπικά λοκ- ντάουν μπορεί να δημιουργήσει ντόμινο.

4.Το ντόμινο των καθυστερήσεων του εν εξελίξει προγράμματος είναι ενδεχόμενο να παρασύρει και το επόμενο πρόγραμμα «Εξοικονομώ Αυτονομώ», που όπως έχει εξαγγείλει το ΥΠΕΝ θα προκηρυχθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο, με σημαντικές αλλαγές στη στόχευση, τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των αιτήσεων και τον τρόπο κατανομής των κονδυλίων. Το νέο «Εξοικονομώ Αυτονομώ» θα είναι  το πρώτο σε σειρά ετήσιων προγραμμάτων, για την ανακαίνιση 600.000 κατοικιών έως το 2030, συνολικού ύψους 3 δις ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

5.Μηχανικοί και ιδιοκτήτες που έχουν προετοιμάσει τους φακέλους για τις Περιφέρειες που θα «έτρεχαν» το επόμενο δεκαήμερο μπορεί να χρειαστεί να κάνουν αλλαγές για να τους προσαρμόσουν στα νέα δεδομένα.

Αντιδράσεις

Καταγράφονται ήδη οι πρώτες αντιδράσεις, καθώς η Δημοκρατική Συμπαράταξη Μηχανικών (ΔΗΣΥΜ) τονίζει ότι «άμεσα και όχι έμμεσα, γίνεται παραδοχή ότι το ηλεκτρονικό σύστημα  του «Εξοικονομώ Αυτονομώ», όπως λειτούργησε στις πρώτες περιφέρειες της χώρας, είχε παραλείψεις και κενά λειτουργίας και ενδεχομένως κενά ασφαλείας» Δείτε εδώ στο ecopress.

Παράλληλα βίντεο ντοκουμέντο, που δείχνει το ράλι των αιτήσεων στο «Εξοικονομώ Αυτονομώ» δημοσιοποιεί η παράταξη μηχανικών ΣΥΜΜΑΧΙΑ για ένα ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΤΕΕ και ταυτοχρόνως καταφέρεται κατά της απόφασης της νέας πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ να βάλει σε «καραντίνα» 14 ημερών την επανέναρξη του προγράμματος μετά τις γιορτές, τονίζοντας ότι δημιουργεί μεγάλη αναστάτωση στους μηχανικούς αλλά και τους πολίτες που ενδιαφέρονται για το πρόγραμμα. Δείτε εδώ στο ecopress

Το ράλι των αιτήσεων

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ από τις 9 Περιφέρειες,  όπου ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο η υποβολή αιτήσεων είναι ένα από τα δημοφιλέστερα προγράμματα του ΕΣΠΑ, το οποίο χαρακτηρίζεται από ταχύτατη εξάντληση των διατειθέμενων πόρων.

Με ρυθμό… 1,2 εκατ. ευρώ ανά λεπτό «έφευγαν» τα κονδύλια του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» στις 9 Περιφέρειες της χώρας, όπου ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο η υποβολή αιτήσεων. Τα στατιστικά από τις Περιφέρειες αυτές είναι ενδεικτικά του ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα.

-Έχουν υποβληθεί συνολικά 49.103 αιτήσεις από τις οποίες εγκρίθηκαν οι 20.762.

-Ο προϋπολογισμός των αιτήσεων που εγκρίθηκαν διαμορφώνεται στα 406 εκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» είναι 900 εκατ. ευρώ, προκύπτει ότι στις λοιπές Περιφέρειες θα δοθεί «μάχη» για τα υπόλοιπα 500 εκατ.

-Τα 406 εκατ. ευρώ εξαντλήθηκαν σε διάστημα 5,5 ωρών (συνολική διάρκεια λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στις 9 Περιφέρειες μέχρι την εξάντληση των κονδυλίων). Τα πιο… γρήγορα πιστόλια ήταν στην Κρήτη όπου τα κονδύλια εξαντλήθηκαν σε 14 λεπτά ενώ στα Ιόνια η πλατφόρμα «άντεξε» μία ώρα και τρία τέταρτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κονδύλια «έφευγαν» με ρυθμό… 1,2 εκατ. ευρώ ανά λεπτό!.

-Η μέση επιχορήγηση ανά αίτηση είναι 20.921 ευρώ. Η μεγαλύτερη είναι στην Πελοπόννησο (22.400 ευρώ) και η μικρότερη στην Αττική (16.600 ευρώ).

-Η καλύτερη αναλογία εγκρίσεων (αιτήσεις που υπεβλήθησαν προς εκείνες που εγκρίθηκαν) είναι στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου και η χειρότερη στην Κρήτη όπου εγκρίθηκαν λιγότερες από μία στις τρεις αιτήσεις.

Το νέο πρόγραμμα 

Υπενθυμίζεται το νέο χρονοδιάγραμμα για την υποβολή αιτήσεων μετά τις αποφάσεις του ΥΠΕΝ για αναβολή:

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στις 25.01.2021 αντί για τις 11.01.2021.

Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στις 27.01.2021 αντί για τις 13.01.2021.

Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στις 29.01.2021 αντί για τις 15.01.2021.

Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας την 01.02.2021 αντί για τις 20.01.2021.

Η υποβολή των αιτήσεων που αφορούν σε Πολυκατοικίες (Τύπος Α & Β) θα ξεκινήσει από τις 03.02.2021 σε όλη την επικράτεια.