«Εξοικονομώ αυτονομώ»: ο στόχος αναβάθμισης 3 ενεργειακών κατηγοριών
ΕιδήσειςΕνέργειαΈργαΚτηματαγοράΟικιστικάΠολεοδομία 26 Οκτωβρίου 2020 Αργύρης
Του Σωτήρη Γεωρ. Μούρκα* Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός
Η σωστή και έγκαιρη προετοιμασία είναι απαραίτητη για να γίνει επιτυχής ένταξη της αίτησης, καθώς στο νέο πρόγραμμα «εξοικονομώ αυτονομώ» απαιτούνται πάρα πολλές και στοχευμένες παρεμβάσεις, για να επιτευχθεί αναβάθμιση τριών ενεργειακών κατηγοριών.
Χρειάζεται συνεργασία του ιδιοκτήτη με το μηχανικό (Ενεργειακό Επιθεωρητή) για να συνυπολογιστεί το ότι, ο προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει το γινόμενο του 1,2€ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh), όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.
Μετά από τις κατ΄ αρχήν ανακοινώσεις του Υπουργείου ΠΕΚΑ, παραθέτουμε νέες χρήσιμες πληροφορίες για το πρόγραμμα «εξοικονομώ – αυτονομώ» ήτοι :
- Εισαγωγικά
- Δικαιούχοι,
- Ακίνητα,
- Επιλεξιμότητα,
- Δικαιολογητικά,
- Διαδικασία,
- Περιορισμοί & Προϋποθέσεις.
Εισαγωγικά
Στις 30 Νοεμβρίου ξεκινά η υποβολή αιτήσεων για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», με προϋπολογισμό ύψους 850 εκατ. ευρώ και αυξημένα συγκριτικά με τα προηγούμενα προγράμματα «εξοικονομώ» ποσοστά επιχορήγησης των επενδύσεων σε ιδιωτικά ακίνητα για την εξοικονόμηση ενέργειας και δράσεις ενεργειακής αυτονομίας, σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα υποβολής αιτήσεων ανά Περιφέρεια:
Περιφέρεια | Έναρξη υποβολής αιτήσεων |
Κρήτης, Β. Αιγαίου, Ν. Αιγαίου | 30.11.2020 |
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης | 02.12.2020 |
Δυτικής Μακεδονίας | 04.12.2020 |
Κεντρικής Μακεδονίας | 07.12.2020 |
Θεσσαλίας | 09.12.2020 |
Ηπείρου, Ιονίων Νήσων | 11.12.2020 |
Αττικής | 14.12.2020 |
Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου | 16.12.2020 |
Δυτικής Ελλάδας | 18.12.2020 |
Πολυκατοικίες | 11.01.2021 |
Να σημειωθεί εδώ ότι για πολυκατοικίες δεν γίνεται διαχωρισμός Περιφερειών αλλά πανελλαδικά αρχίζει 11 Ιανουαρίου 2021.
Επίσης προσοχή θέλει, όπως προαναφέρθηκε, ότι για κάθε Περιφέρεια το πρόγραμμα είναι ανοικτό μόνο δύο ημέρες και όποιος προλάβει. Συνήθως θέλει ξενύχτι γιατί το σύστημα είναι υπερφορτωμένο καθώς και οι αιτήσεις περισσότερες των προϋπολογισμών.
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
Να μην υπάρχουν αυθαιρεσίες ή να έχουν τακτοποιηθεί (εξοφληθεί πρόστιμο & παράβολο).
Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
Να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία από τον ιδιοκτήτη και από τον ενοικιαστή. Δηλαδή μπορεί μια κατοικία να είναι πρώτη κατοικία για τον ιδιοκτήτη και οι άλλες κατοικίες να χρησιμοποιούνται ως πρώτες κατοικίες από τους ενοικιαστές. Εννοείτε εδώ ότι κάθε ιδιοκτήτης μπορεί να κάνει πολλές αιτήσεις ταυτόχρονα αρκεί να μην υπερβαίνει τις 100.000€ συνολικής ενίσχυσης.
Να έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ (από Δ που ήταν στους προηγούμενους κύκλους).
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Στο Πρόγραμμα αυτό θέλει μεγάλη προσοχή σε δύο πράγματα.
α) Να μην πάτε στο μηχανικό σας τις τελευταίες ημέρες γιατί χρειάζεται προετοιμασία. Η εμπειρία μας λέει ότι πρέπει να πάτε δεκαπέντε ημέρες τουλάχιστον πριν. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση και το πρόγραμμα ανοίγει για δύο μόνο ημέρες &
β) Να έχουν υπόψιν τους ότι πρέπει να ανεβούν τρείς μονάδες, δηλαδή ενεργειακή αναβάθμιση μεγάλη και αυτό δεν είναι εύκολο. Χρειάζεται συνεργασία με το μηχανικό (Ενεργειακό Επιθεωρητή) για να συνυπολογιστεί επίσης το ότι, ο προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει το γινόμενο του 1,2€ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh), όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί και για το γεγονός ότι δεν μπορούν να γίνουν εργασίες που φθάνει το βαλάντιο. Κοντολογίς χρειάζονται πάρα πολλές και στοχευμένες επιλέξιμες παρεμβάσεις.
Παράδειγμα: Αίτηση κατοικίας με ωφέλιμη επιφάνεια 100 τ.μ.
Στάδιο Υποβολής
βάσει του πρώτου πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) του πρώτου Ενεργειακού Επιθεωρητή
- Κατοικία ενεργειακής κατηγορίας Ζ από Α’ ΠΕΑ με σενάριο αναβάθμισης σε κατηγορία Γ (επίτευξη ελάχιστου Ενεργειακού στόχου) και εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας: 350 kWh/m2
- Μέγιστο επιλέξιμο ποσό παρεμβάσεων από Α’ ΠΕΑ:
1,2€/kWh Χ (350kWh/m2 Χ 100m2) = 42.000 €
- Μέγιστο επιλέξιμο ποσό για λοιπές δαπάνες (Α’, & Β’ Π.Ε.Α. , Σύμβουλος,Άδειες/Μελέτες): 1.500€
- Μέγιστος Ανώτατος Επιλέξιμος Π/Υ:
42.000 + 1.500 = 43.500 € ≤ 50.000 € OK!
- Έστω ότι ο ωφελούμενος υποβάλει αίτηση για δέσμευση συνολικού Π/Υ δαπανών (επιλέξιμες παρεμβάσεις και λοιπές δαπάνες): 35.000 €+ 1.500 €= 36.500 €
- Η αίτηση υπάγεται αφού: 36.500 €≤ 43.500€ OK!
Στάδιο Ολοκλήρωσης παρεμβάσεων
βάσει του δεύτερου πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (Β’ ΠΕΑ) του δεύτερου Ενεργειακού Επιθεωρητή
- Έκδοση Β’ ΠΕΑ, επιβεβαίωση από τον δεύτερο Ενεργειακό Επιθεωρητή με το Β ΠΕΑ αναβάθμισης σε Ενεργειακή κατηγορία Γ (Επίτευξη ενεργειακού στόχου) ΟΚ!
- Υπολογιζόμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας
Ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας Β’ ΠΕΑ – Α’ΠΕΑ = 250kWh/m2
- Έστω συνολικός Π/Υ παρεμβάσεων που υλοποιήθηκαν για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας: 29.000€
- Έστω πραγματικά υλοποιημένο ποσό για λοιπές δαπάνες (Α’, & Β’Π.Ε.Α., Σύμβουλος, Άδειες / Μελέτες): 700€≤1.500OK!
- Δηλαδή ο συνολικός Π/Υ δαπανών διαμορφώθηκε σε
29.000€+700€=29.700€≤36.500€ (ποσού που δεσμεύθηκε κατά το Στάδιο Υποβολής) OK!
- Μέγιστος Επιλέξιμος Π/Υ Παρεμβάσεων από Β’ ΠΕΑ:
1,2€/kWhx250kWh/m2x100m2=30.000€
- Μέγιστος Ανώτατος Επιλέξιμος Π/Υ για λοιπές δαπάνες: 1.500 €
- Μέγιστος Ανώτατος Επιλέξιμος Π/Υ : 30.000 + 1.500 = 31.500 €≤ 50.000 € OK!
- Η αίτηση μεταβαίνει σε ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ με τελικό Συνολικό Επιλέξιμο Π/Υ δαπανών
29.700 €≤ 31.500€ OK!
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ
Αν έχετε δική σας κύρια κατοικία, που είστε κύριος ή επικαρπωτής, που υφίσταται νόμιμα ή έχουν τακτοποιηθεί και εξοφληθεί πρόστιμα & παράβολα, ή ο ενοικιαστής την χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία, συνεχίστε να διαβάζεται τα παρακάτω, διαφορετικά σταματήστε γιατί δεν μπορείτε να ενταχθείτε.
Προσεχώς θα εμπλουτισθούν και θα αναλυθούν εκ νέου όλες οι περιπτώσεις σιγά – σιγά για όλα τα αναφερόμενα, αλλά και ολοκληρωμένη και συνολική όταν ανακοινωθεί ο οριστικός οδηγός.
-Δικαιούχοι:
Όποιος έχει μονοκατοικία (ες) ή διαμέρισμα (τα) σε πολυκατοικία (ες) και έχει εισόδημα ατομικό έως 90.000€ ή οικογενειακό έως 120.000€. Κάθε ένας μπορεί να κάνει πολλές αιτήσεις για κατοικίες ενοικιασμένες που ο ενοικιαστής τη δηλώνει σαν πρώτη κατοικία.
Φυσικά λοιπόν πρόσωπα που έχουν πλήρη κυριότητα ή επικαρπία ή ψιλή κυριότητα σε επιλέξιμη κατοικία και, εφόσον πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ενίσχυσης.
Ακίνητα : ΜΟΝΟ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
Στο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ» υπάρχουν πλέον τριών ειδών αιτήσεις.
- Αίτηση Μεμονωμένου Διαμερίσματος Πολυκατοικίας ή Μονοκατοικίας,
- Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Α: Αφορά αίτηση πολυκατοικίας που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπό της και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
- Αίτηση Πολυκατοικίας Τύπου Β (Κοινόχρηστες Παρεμβάσεις χωρίς, δηλαδή να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα): Αφορά αίτηση πολυκατοικίας που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπό της και περιλαμβάνει μόνο αυτοτελείς παρεμβάσεις εξοικονόμησης – αυτονόμησης ενέργειας των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας,.
-Επιλεξιμότητα :
Επιλέξιμες είναι οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται μετά την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης (που αποτελεί την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας των σχετικών δαπανών). Μέρος των παρεμβάσεων δύναται να πραγματοποιηθεί και πριν από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής, με αποκλειστική ευθύνη του Ωφελούμενου και αφού πρώτα ο Ωφελούμενος έχει μεριμνήσει να φωτογραφίσει την περιοχή της παρέμβασης καθώς θα ζητείται η αντιπαραβολή φωτογραφιών πριν και μετά τις παρεμβάσεις.
-Δικαιολογητικά:
Φωτοαντίγραφα Ε1 τριών τελευταίων ετών, Εκκαθαριστικού, Ταυτότητας, Ε9, Λογαριασμού Πάροχου ηλεκτρικής Ενέργειας, Οικοδομικής Άδειας & σχέδια αυτής, Συμβολαίου κτήσης, τυχόν ένταξη αυθαιρέτου, ιδιωτικού συμφωνητικού ανάθεσης Ενεργειακού επιθεωρητή Α και σύμβουλου έργου.
Διαδικασία :
- Μονοκατοικίες / Μεμονωμένα Διαμερίσματα
Έλεγχος εάν είναι «επιλέξιμος Ωφελούμενος» βάσει των εισοδηματικών κριτηρίων και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία».
Έκδοση πρώτου Πιστοποιητικού από Ενεργειακό επιθεωρητή
Με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτησή του στο πληροφοριακό σύστημα την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος που αφορά την περιφέρεια του ακινήτου.
Θα πρέπει:
- Να έχει ολοκληρωθεί η υποβολή και εκκαθάριση δήλωσης για το φορολογικό έτος 2019.
- Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συνδδικαιούχων και
- Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος επί του ακινήτου μετά τις 31/12/2019 και μόνον για την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία). να προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης.
- Πολυκατοικία
(Τύπου Α δηλαδή Διαμερίσματα / Τύπου Β δηλαδή κοινόχρηστοι χώροι)
- Να ληφθεί απόφαση, στο πλαίσιο γενικής συνέλευσης της πολυκατοικίας για:
-τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα και ποιοι θα συμμετάσχουν,
-την απόφαση για υποβολή αίτησης τύπου Α ή τύπου Β,
-την πραγματοποίηση παρεμβάσεων,
-τον ορισμό του εκπροσώπου της πολυκατοικίας, και σχετική εξουσιοδότησή του για υποβολή των απαιτούμενων από το πρόγραμμα στοιχείων και δικαιολογητικών.
Θα πρέπει στη γενική συνέλευση να ληφθεί απόφαση για την επιλογή του συνεργαζόμενου χρηματοπιστωτικού οργανισμού για τη λήψη δανείων. Επισημαίνεται ότι σ’ αυτήν περίπτωση όλοι οι αιτούντες θα πρέπει να συνεργαστούν με τον ίδιο χρηματοπιστωτικό οργανισμό.
Έκδοση φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) για την πολυκατοικία
Έκδοση τραπεζικού λογαριασμού για την πολυκατοικία (μόνο για αιτήσεις Πολυκατοικίας Τύπου Β)
Έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου
Επιλογή Ενεργειακού Επιθεωρητή.
Ο εκπρόσωπος (και τα διαμερίσματα σε περίπτωση πολυκατοικίας Τύπου Α), εφόσον συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλουν ηλεκτρονικά αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος που αφορά στις πολυκατοικίες.
Στη συνέχεια, διενεργείται αυτόματος έλεγχος των στοιχείων που εισήχθησαν στο πληροφοριακό σύστημα και εφόσον διασταυρωθεί η εγκυρότητά τους, οι δυνητικά ωφελούμενοι υποβάλουν την αίτηση και αυτή υπάγεται στο πρόγραμμα, μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων.
Κατόπιν εκδίδεται η απόφαση υπαγωγής στο Πρόγραμμα.
Περιορισμοί:
Περιορισμός μίας (1) αίτησης ανά κατοικία: Μονοκατοικίες / μεμονωμένα διαμερίσματα / πολυκατοικίες που έχουν ολοκληρώσει κάποιον από τους προηγούμενους κύκλους του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 δεν είναι επιλέξιμες στον τρέχοντα Κύκλο.
- Δυνατότητα πολλών αιτήσεων ανά ωφελούμενο: Για κάθε φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) είναι δυνατή η υποβολή περισσότερων της μίας (1) αίτησης, για διαφορετικές επιλέξιμες κατοικίες, δίχως να υπερβαίνει τις 100.000 € συνολικής ενίσχυσης. (πχ. ένα φυσικό πρόσωπο που υποβάλλει αίτηση για την κύρια κατοικία του αλλά και για κατοικία που του ανήκει αλλά μισθώνεται Ενοικιάζεται) από άλλο φυσικό πρόσωπο ως κύρια κατοικία)
Προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα (κύρια κατοικία).
- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ (από Δ που ήταν στους προηγούμενους κύκλους).
- Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανά αίτηση Ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει το γινόμενο του 1,2 € επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Ο εν λόγω περιορισμός θα ελέγχεται εκ νέου κατά την υποβολή του Β΄ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, με βάση την πραγματικά επιτευχθείσα εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh).
- Επιχορηγούνται από το Πρόγραμμα σε ποσοστό 100% της δαπάνης, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης σε:
- Το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων
- Η αμοιβή του συμβούλου έργου
- Η αμοιβή για τυχόν εκδόσεις αδειών/εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών
- Για πολυκατοικίες τύπου Α/Β, η αμοιβή για την επιθεώρηση και την έκδοση πιστοποιητικού ελέγχου ανελκυστήρα
- Ολοκλήρωση σε διάστημα 12 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
- Α Ενεργειακός Επιθεωρητής διαφορετικός του Β.
Μέγιστος Προϋπολογισμός παρεμβάσεων (εργασίες με Φ.Π.Α.) &, Επιχορηγήσεων (ΠΕΑ, Σύμβουλος, Άδειες / Μελέτες & Πιστοποιητικό ανελκυστήρα), :
Μεμονωμένο Διαμέρισμα πολυκατοικίας τύπου Α μονοκατοικία 50.000€
Πολυκατοικία τύπου Β 80.000€
Για αιτήσεις πολυκατοικίας, το ποσοστό επιχορήγησης είναι ανεξάρτητο από το εισόδημα των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα, και ορίζεται :
-Στον Τύπο Α 90% (Βασικό 60% + COVID 19 10% + ενεργειακό 10% + Λιγνιτικό 10%)
-Στον τύπο Β 80% (Βασικό 60% + COVID 19 10% + ενεργειακό 10% + Λιγνιτικό 10%)
Σε ένα ΑΦΜ θα επιτρέπονται περισσότερες της μίας υποβολές για διαφορετικές κατοικίες.
Στο πρόγραμμα αυτό έχουν προστεθεί και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (υπό προϋποθέσεις) όπως συστήματα ΑΠΕ, Φωτοβολταϊκά, αποθήκευσης ενέργειας, φόρτισης οχημάτων καθώς και αναβαθμίσεις ανελκυστήρα & φωτισμού.
Οι χρήσιμες πληροφορίες προσεχώς θα εμπλουτισθούν και θα αναλυθούν περαιτέρω, όσο προχωράει η διαδικασία της τελικής έκδοσης του Οδηγού του προγράμματος. Θα επεκταθούμε στο οικονομικό σκέλος (κόστος, επιδότηση, καταβολές κ.ο.κ , στην επιλεξιμότητα επεμβάσεων και κόστη, δυνατότητα επιδοτούμενου δανείου για όσους θέλουν να καλύψουν την ίδια συμμετοχή κ.λ.π).
*Σωτήρης Γεωργ. Μούρκας Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός (ΤΕΕ 41279)
Ελεγκτής Δόμησης (ΥΠΕΚΑ ΕΥΕΔ 1036)
Ενεργειακός Επιθεωρητής (ΥΕΚΑ ΕΥΕΠΕΝ 2953)
Πραγματογνώμων ΤΕΕ & Δικαστηρίων
Τηλ. 6973680652
smourkas@teemail.gr
Σχετικά Άρθρα
- «Ηλέκτρα» VS «Εξοικονομώ»: τα κίνητρα για δημόσια και ιδιωτικά κτίρια
- «Εξοικονομώ Αυτονομώ»: νέα παράταση λόγω προβλημάτων
- Πολυκατοικίες: «κλειδί» η συναίνεση συνιδιοκτητών για το «Εξοικονομώ»
- ΥΠΕΝ: ξεκίνησαν οι αιτήσεις για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023»
- Εξοικονομώ 2025: κλείδωσε με χρηματοδότηση 434 εκατ. ευρώ για όλη τη χώρα
- ΥΠΕΝ: τελευταία παράταση για τα έργα «Εξοικονομώ Αυτονομώ»
Χωρίς φρένο οι αυξήσεις τιμών οικοδομικών υλικών
Ειδήσεις Δεκ 24, 2024
ΑΔΜΗΕ: ανανέωση θητείας Μανουσάκη έως το 2028
ecoinsider Δεκ 24, 2024