«Εξοικονομώ»: ξαναγράφεται ο Οδηγός και εξετάζεται η έναρξη του προγράμματος

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Σημαντικές αλλαγές στις επιδοτήσεις του νέου «Εξοικονομώ» φέρνουν οι μεγάλες ανατιμήσεις στα δομικά υλικά, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα, ενώ παράλληλα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι επανεξετάζεται ο χρόνος, που θα ανοίξει η πλατφόρμα των αιτήσεων.

Συγκεκριμένα ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Καθημερινή», ερωτηθείς εάν θα αναθεωρηθεί ο προϋπολογισμός στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», καθώς ξεκινάει σε μία περίοδο ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες και υλικά, απάντησε ως εξής:

-«Η φιλοσοφία τού «Νέο Εξοικονομώ» αλλάζει ριζικά σε σχέση με όλα τα προηγούμενα προγράμματα. Γίνεται πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό. Λόγω των μεγάλων ανατιμήσεων στα δομικά υλικά αποφασίσαμε την αύξηση του ανώτατου ορίου επιλέξιμου προϋπολογισμού ανά τετραγωνικό μέτρο στα 200 από τα 180 ευρώ, όπως επίσης αυξάνουμε κατά 15% τις μέγιστες τιμές κόστους ανά υλικό. Επίσης, αυξάνουμε την επιδότηση από 1.500 σε 2.500 ευρώ για επένδυση που αφορά στο λεγόμενο «έξυπνο σπίτι», δηλαδή σε έξυπνες συσκευές, πρίζες, αισθητήρες, θερμοστάτες που μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση μέσα από την ορθολογική διαχείριση της καταναλισκόμενης ενέργειας».

Ξαναγράφεται ο Οδηγός

Στο μεταξύ ξαναγράφεται ο Οδηγός του νέου «Εξοικονομώ», προκειμένου να αλλάξουν οι επιδοτήσεις και να ενσωματωθούν προτάσεις και παρατηρήσεις, που έχουν κατατεθεί από τεχνικούς και άλλους φορείς κατά τη φάση της διαβούλευσης του σχεδίου Οδηγού, που έθεσε σε διαβούλευση το ΥΠΕΝ, οι οποίοι ζητούν μαζί με συγκεκριμένες αλλαγές και βελτιώσεις στον τελικό Οδηγό, οι αιτήσεις για το νέο πρόγραμμα να ανοίξουν από το νέο χρόνο.

Τα δεδομένα για το χρονοδιάγραμμα

Όσον αφορά στα χρονοδιαγράμματα για το νέο «Εξοικονομώ», στο ΥΠΕΝ και στην κυβέρνηση φαίνεται ότι δεν έχουν καταλήξει σε τελικές αποφάσεις, ενώ έχει ανακοινωθεί ότι είναι «κλειδωμένη» η χρηματοδότηση για τα ετήσια προγράμματα από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης με πόρους 1.354.080.000 ευρώ για την τετραετία 2021-2024.

Οι εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας με δηλώσεις τους μέχρι τώρα δίνουν το μήνυμα ότι «σύντομα» θα ανακοινωθεί ο τελικός Οδηγός του προγράμματος και ακολούθως θα ανοίξει η πλατφόρμα των αιτήσεων. Ωστόσο έχουν ήδη παρέλθει οι σχετικές προθεσμίες μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2021 για τον Οδηγό και από τις 15 Οκτωβρίου για τις αιτήσεις, όπως είχε αναγγείλει το ΥΠΕΝ.

Τεχνικοί παράγοντες που παρακολουθούν τις εξελίξεις αναφέρουν ότι για την λήψη οριστικής απόφασης σχετικά με την έναρξη του προγράμματος, από το ΥΠΕΝ λαμβάνεται υπόψη ότι αυτή την περίοδο και μέχρι το τέλος του έτους είναι εξαιρετικά επιβαρυμένοι μηχανικοί και ιδιοκτήτες με τις μεταβιβάσεις ακινήτων, στο πλαίσιο εφαρμογής των κυβερνητικών μέτρων για δωρεές και γονικές παροχές, παράλληλα  τρέχουν να προλάβουν και τις αυξήσεις αντικειμενικών τιμών πριν από το νέο έτος, δεν έχει ανοίξει ακόμη η πλατφόρμα για τα αδήλωτα τετραγωνικά, εκκρεμούν ακόμη οι πληρωμές για υλοποιημένα έργα του προηγούμενου προγράμματος «Εξοικονομώ Αυτονομώ».

Από την άλλη πλευρά σημειώνουν οι ίδιες πηγές ότι παίζει σημαντικό ρόλο το γεγονός υπάρχει μεγάλη ανάγκη να κινηθεί άμεσα η αγορά των υλικών και κατασκευών, η οικονομία και η απασχόληση, μέσω του νέου «Εξοικονομώ». Οι ίδιοι παράγοντες καταλήγουν αναφέροντας την εκτίμηση τους ότι εντέλει οι αποφάσεις για την έναρξη του νέου «Εξοικονομώ» ακόμη και να συμπέσει κοντά στις εορτές των Χριστουγέννων θα ληφθούν κατά κύριο λόγο με οικονομικά κριτήρια και τους δείκτες απορρόφησης κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.

Απαιτείται χρόνος προετοιμασίας

Μεταξύ πολλών άλλων είναι αξιοσημείωτη η δημόσια παρέμβαση που άσκησε το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας για το νέο «Εξοικονομώ»,  τονίζοντας ότι από την δημοσίευση του επίσημου Οδηγού και μέχρις την έναρξη υποβολής των αιτήσεων είναι απαραίτητο να μεσολαβήσει ικανό χρονικό διάστημα για την ετοιμασία των ενδιαφερομένων, σημειώνοντας ότι «κρίνεται ότι οι εξήντα ημερολογιακές ημέρες είναι αρκετές για την ορθή προετοιμασία» προτείνοντας το νέο πρόγραμμα ουσιαστικά να αρχίσει από τη νέα χρονιά.

Προτεινόμενες αλλαγές

Για το νέο «Εξοικονομώ» στις προτάσεις – παρατηρήσεις της Ομάδας Εργασίας ειδικών, που έχει συγκροτήσει για το νέο πρόγραμμα,  το ΤΕΕ/ΤΚΜ απευθυνόμενο προς το ΥΠΕΝ σημειώνει ότι αυτές θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην βελτίωση του νέου κύκλου του προγράμματος και  έχουν ως εξής :

-Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανά αίτηση ωφελούμενου της προδημοσίευσης θεωρούμε ότι δεν εξυπηρετεί την υλοποίηση ενεργειακά αποδοτικών παρεμβάσεων. Προτείνεται οι τιμές 0,9€/KWh ετήσιας εκτιμώμενης εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας και 180€/m2 επιφάνειας κύριου χώρου, να αυξηθούν σε 1,2€/KWh και 250€/m2 αντίστοιχα.

-Λόγω της αύξησης των τιμών των βασικών οικοδομικών υλικών τα οποία χρησιμοποιούνται σε επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων προτείνεται η αναθεώρηση κατά 30% προς τα άνω των ανώτατων επιλέξιμων δαπανών.

-Η ενεργειακή επιθεώρηση (Α & Β) ΠΕΑ θα πρέπει να δύναται να εκτελείται από τον ίδιο μηχανικό και να πραγματοποιείται δειγματοληπτικός έλεγχος στο 20% των ΠΕΑ και των έργων από το Υπουργείο. Υποχρεωτικές οι φωτογραφίες πριν και μετά το έργο και ότι ίσχυε με τα λοιπά ασυμβίβαστα.

-Στον υπολογισμό του συντελεστή Κ1 («ανοιγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας») να ληφθεί υπόψη το κόστος όπως διαμορφώνεται με βάση τις πλαφόν τιμές του προγράμματος. Η διαμόρφωση του κόστους με βάση τις προσφορές θα δημιουργήσει φαινόμενα υποτιμολόγησης, με μοναδικό σκοπό την αυξημένη μοριοδότηση και, παράλληλα, θα ενθαρρύνει την αποπληρωμή των προμηθευτών με την χρήση μαύρου χρήματος.

-Αναφορικά με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (ΗΤΚ) προτείνεται κατά την αίτηση υποβολής να καταχωρείται ο κωδικός ιδιοκτησίας και το αντίστοιχο πιστοποιητικό να καταχωρείται στο τέλος, με την ολοκλήρωση της αίτησης υποβολής προς εκταμίευση.

-Αναφορικά με το ποσοστό επιδότησης των αμοιβών λοιπών δαπανών/μελετών προτείνεται να ανέλθει στο 100%, αντί του 80%, ώστε να στηριχθούν τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα των ενδιαφερόμενων πολιτών.

-Προτείνεται να καλύπτεται το κόστος κάθε ΠΕΑ το οποίο εκδόθηκε από 27.11.2017 και να δοθεί δυνατότητα ακύρωσης παλιού εκδοθέντος ΠΕΑ για την κατάθεση αίτησης στο νέο πρόγραμμα