«Έξυπνα νησιά»: αυτά είναι τα «πράσινα hot-spots» στο Αιγαίο

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Νέες προοπτικές για την ανάδειξη περισσότερων νησιών του Αιγαίου σε διεθνή πρότυπα αειφορίας και προστασίας του περιβάλλοντος ανοίγουν με τον πολλαπλασιασμό των πρότζεκτς των «έξυπνων νησιών» στα οποία προστέθηκε χθες η Αστυπάλαια.

Όπως είναι γνωστό ήδη λειτουργεί το πρώτο στην Ελλάδα  και στην Ευρώπη έργο του Υβριδικού Σταθμού Παραγωγής στο νησί της Τήλου, που εξασφαλίζει την αυτόνομη ηλεκτροδότηση του νησιού από υβριδικό σύστημα ανανεώσιμων πηγών και μπαταρία ενώ πρόσφατα ανατέθηκε για να ξεκινήσει  η κατασκευή αντίστοιχου υβριδικού συστήματος στον Αη Στράτη.

Την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2020 ανακοινώθηκε συμφωνία με την Volkswagen για την ανάπτυξη στόλου ηλεκτρικών οχημάτων στην Αστυπάλαια, που θα συνδυαστεί με υβριδικό σταθμό παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και μπαταρίες.

Αλεξάνδρα Σδούκου

«Το project της Αστυπάλαιας είναι εμβληματικό, υπό την έννοια ότι μας δείχνει ότι ένας κόσμος με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα είναι εφικτός. Προχωράμε στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών- σε συνεργασία με την VW- κάτι που θα συνδυαστεί με την εγκατάσταση σύγχρονων μονάδων ΑΠΕ και την υιοθέτηση καινοτόμων συστημάτων αποθήκευσης και διαχείρισης της ενέργειας.  Με τον τρόπο αυτό,  η Αστυπάλαια μετατρέπεται σε ενεργειακά καθαρό και αυτόνομο νησί, διατηρώντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της και δείχνει τον δρόμο για τις πράσινες πολιτικές που εφαρμόζουμε σε όλη τη χώρα», επισημαίνει σε δήλωσή της προς το ΑΠΕ η γενική γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου.

Αστυπάλαια

Σε ό,τι αφορά το ηλεκτρικό σύστημα του νησιού, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ήδη ολοκληρώσει μια μελέτη για την επίτευξη ποσοστού διείσδυσης των ΑΠΕ άνω του 60 %. Προβλέπει την ανάπτυξη ενός υβριδικού συστήματος που θα συνδυάζει παραγωγή από ΑΠΕ – αιολική και ηλιακή – με αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες. Η συνολική ισχύς ΑΠΕ που απαιτείται ώστε το νησί να φτάσει το 60% ποσοστό διείσδυσης ανανεώσιμων είναι περίπου 3 MW σε συνδυασμό με μπαταρίες ισχύος 2 MW και χωρητικότητας τουλάχιστον 7 MWh.

Η μελέτη αυτή επικαιροποιείται με γνώμονα τις νέες ενεργειακές ανάγκες για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων καθώς και τις εξελίξεις στο κόστος εγκατάστασης και εξοπλισμού, και αναμένεται να είναι έτοιμη τον επόμενο μήνα. Σημειώνεται πάντως ότι η ηλεκτροκίνηση αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες μόνο κατά 15% σε ετήσια βάση σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, μέγεθος που θεωρείται διαχειρίσιμο. Τα αποτελέσματα της επικαιροποιημένης μελέτης θα χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό των χαρακτηριστικών του υβριδικού συστήματος που θα αναπτυχθεί στο νησί, όσον αφορά το μέγεθός του, την τεχνολογία και το κόστος.

Το επόμενο βήμα

Το επόμενο βήμα είναι η έκδοση  υπουργικής απόφασης που θα περιγράφει το πλαίσιο αδειοδότησης του υβριδικού συστήματος και η διεξαγωγή διαγωνισμού από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για την επιλογή του αναδόχου του έργου.

Η «πράσινη» παραγωγή και η αποθήκευση ενέργειας θα συνδυαστούν με τεχνολογίες έξυπνης φόρτισης για τη διαχείριση της επιπλέον ζήτησης που δημιουργείται από τα ηλεκτρικά οχήματα. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται ότι η φόρτιση δεν θα γίνεται σε ώρες υψηλής ζήτησης ενέργειας, ούτε ταυτόχρονα για όλα τα οχήματα αλλά θα ταυτοχρονίζεται με τις ώρες που υπάρχει υψηλή παραγωγή από το αιολικό ή / και το φωτοβολταϊκό.

Σε ό,τι αφορά το στόλο των αυτοκινήτων, υπολογίζεται ότι 982 ηλεκτρικά οχήματα είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες για τις οποίες σήμερα απαιτούνται 1494 συμβατικά οχήματα. Το μέγεθος του στόλου θα μειωθεί σημαντικά χάρη στην εισαγωγή νέων υπηρεσιών κινητικότητας κατά παραγγελία (on demand), όπως για παράδειγμα η κοινή χρήση αυτοκινήτων και οχημάτων μικρο-κινητικότητας (car-sharing) και υπηρεσιών μεταφοράς.

Πρωτοπορία στη Τήλο

Ήδη από πέρυσι λειτουργεί ο  Υβριδικός Σταθμός Παραγωγής στο νησί της Τήλου, που ενσωματώνει  το καινοτόμο σύστημα S4S (STORAGEFORSUSTAINABILITY, SMARTGRID, SOLUTIONS, SECURITY), το οποίο  έχει αναπτύξει και εφαρμόζει ο Όμιλος EUNICE ENERGY GROUP για την ψηφιακή αυτοπαραγωγή, αποθήκευση και την έξυπνη διαχείριση της ενέργειας. Δηλαδή ένα έξυπνο μικροδίκτυο που  βασίζεται σε υβριδικό σχήμα ΑΠΕ (αιολικά και Φ/Β) και προηγμένης τεχνολογίας συσσωρευτές, υιοθετεί στρατηγικές διαχείρισης της ζήτησης και αλληλεπιδρά με το ηλεκτρικό σύστημα Νισύρου-Κω μέσω της υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Τα πραγματικά δεδομένα από τη λειτουργία του συστήματος (παραγωγή πράσινης ενέργειας, λειτουργία της μπαταρίας, αποφευγόμενοι ρύποι κ.α.) στη Τήλο καταγράφονται εδώ

Οι σύγχρονοι συσσωρευτές  αποτελούν την καρδιά του προτεινόμενου συστήματος εξασφαλίζοντας μέγιστη διείσδυση ΑΠΕ και υψηλά επίπεδα ενεργειακής αυτονομίας για ολόκληρο το νησί της Τήλου (πάνω από 60%), εξαγωγές πράσινης ενέργειας προς το σύστημα Νίσυρος-Κως υπό εγγυημένους όρους, ευστάθεια του τοπικού ηλεκτρικού μικροδικτύου και επικουρικές υπηρεσίες προς το δίκτυο του συστήματος Νίσυρος-Κως.

Άγιος Ευστράτιος  

Στα μέσα Οκτωβρίου ανακοινώθηκε ότι η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, μειοδότησε στον διαγωνισμό του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.) για το «Υβριδικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από ΑΠΕ στο νησί του Αγ. Ευστρατίου».

Το έργο αφορά στη μελέτη, προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία:

• ενός Υβριδικού Σταθμού ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (μία ανεμογεννήτρια, έναν φωτοβολταϊκό σταθμό, συσσωρευτές αποθήκευσης και Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης και Ελέγχου).
• ενός ολοκληρωμένου συστήματος τηλεθέρμανσης για τον οικισμό του Αη Στράτη, συμπεριλαμβανομένων των κτιριακών εγκαταστάσεων. Το σύστημα τηλεθέρμανσης θα περιλαμβάνει κεντρικές μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης θερμότητας (δεξαμενές θερμού νερού), καθώς και το δίκτυο διανομής της θερμικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές. Η θερμική ενέργεια που θα παράγεται, θα καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης και θερμού νερού χρήσης στα κτίρια ολόκληρου του οικισμού του Αγ. Ευστράτιου.

Τα δύο υποσυστήματα θα συνεργάζονται και θα λειτουργούν ως ένα. Στόχος είναι η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα του νησιού σε ποσοστό μεγαλύτερο από 85% και παράλληλα η μεγιστοποίηση της κάλυψης των αναγκών του οικισμού σε θέρμανση και σε θερμό νερό χρήσης, από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.