Συστήματα σκίασης και φύτευση δωμάτων στα κτίρια δημοσίου και ΟΤΑ

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Ενεργειακές παρεμβάσεις άμεσης εφαρμογής, όπως η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης και μεσοπρόθεσμα έργα, όπως φύτευση δωμάτων στα κτίρια που στεγάζονται υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερα δημόσιου τομέα και ΟΤΑ, τα οποία σε περίπτωση που το κτίριο είναι μισθωμένο θα γίνονται με σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη και  δαπάνες του δημοσίου προβλέπει η Κοινή Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύτηκε ήδη σε ΦΕΚ (Β3424/2-7-2022).

Ποια είναι τα οκτώ μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας που θα εφαρμοστούν άμεσα. Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι και το bonus στους φορείς που εφαρμόζουν αποτελεσματικά τα μέτρα.

Ο στόχος για τους φορείς του δημοσίου, όσον αφορά στη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, τίθεται στο 10% τουλάχιστον, σε σχέση με τις καταναλώσεις της ίδιας χρονικής περιόδου του 2019, για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής των μέτρων. Για τα επόμενα έτη ο στόχος θα επαναπροσδιοριστεί.

Η ΚΥΑ

Η σχετική απόφαση φέρει τις υπογραφές των Υπουργών Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, και Επικρατείας, Κυριάκου Πιερρακάκη, καθώς και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη, έρχεται σε συνέχεια των εξαγγελιών της 9ης Ιουνίου, οπότε και παρουσιάστηκε το σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας στο δημόσιο.

Τα μέτρα

Είκοσι τέσσερις  συνολικά παρεμβάσεις για την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια του Δημοσίου προδιαγράφει η Κοινή Υπουργική Απόφαση των συναρμόδιων υπουργών που περιλαμβάνει μέτρα άμεσης αλλά και μεσοπρόθεσμης απόδοσης. Στα άμεσα μέτρα περιλαμβάνεται η ρύθμιση του θερμοστάτη στους 27 βαθμούς το καλοκαίρι και στους 19 το χειμώνα και στα μεσοπρόθεσμα η αναβάθμιση των συστημάτων φωτισμού και η προμήθεια συσκευών υψηλής ενεργειακής απόδοσης.

Σημειώνεται ακόμη ότι στα μισθωμένα ακίνητα τα μεσοπρόθεσμα μέτρα υλοποιούνται με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη ενώ οι δαπάνες για την εφαρμογή των μέτρων βαρύνουν τους φορείς του Δημοσίου.

Αναλυτικά οι παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης στο Δημόσιο περιλαμβάνουν τα εξής:

α. Άμεσα Μέτρα

1.Συντήρηση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης συμπεριλαμβανομένων των κλιματιστικών μονάδων τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος. Ειδικά για το τρέχον έτος, η προληπτική συντήρηση για τα συστήματα ψύξης πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 31.7.2022 και για τα συστήματα θέρμανσης μέχρι 31.10.2022. Μετά την ολοκλήρωση κάθε συντήρησης, συμπληρώνεται και υπογράφεται από τον Διοικητικό Υπεύθυνο το “Φύλλο συντήρησης και ρύθμισης του συστήματος κλιματισμού (θέρμανση/ ψύξη)” του Παραρτήματος I της παρούσας.

2.Καθορισμός εσωτερικής θερμοκρασίας (μέγιστης/ ελάχιστης) τόσο σε θερμαινόμενα/κλιματιζόμενα όσο και σε μη κτίρια βάσει των προδιαγραφών του προτύπου ΕΛΟΤ EN 15251:2007. Η εσωτερική θερμοκρασία των κτιρίων γραφείων του δημόσιου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, κατά την θερινή περίοδο τηρείται στους 27ο C και κατά την χειμερινή στους 19ο C.

3.Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.

4.Απενεργοποίηση εξοπλισμού γραφείου σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.

5.Χρήση του νυχτερινού αερισμού των κτιρίων, όπου αυτό είναι δυνατό.

6. Σκίαση του κτιρίου προς βελτίωση της ενεργειακής του συμπεριφοράς, εφόσον αυτό δεν μειώνει σε μη ανεκτό επίπεδο τον φυσικό φωτισμό των εσωτερικών χώρων.

7. Μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 10% τουλάχιστον, ενδεικτικά μέσω βελτιστοποίησης του χρονοπρογραμματισμού του οδοφωτισμού και εξορθολογισμού του καλλωπιστικού/διακοσμητικού φωτισμού.

8. Δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των αντλιοστασίων (π.χ. τοποθέτηση inverter).

β. Μεσοπρόθεσμα Μέτρα

1.Μείωση αέργου ισχύος ηλεκτρικών καταναλώσεων με κατάλληλο εξοπλισμό αντιστάθμισης για την αύξηση του συντελεστή ισχύος τους (συν φ) σε επίπεδο κατ’ ελάχιστον 0,95.

2. Αναβάθμιση των υφιστάμενων συστημάτων φωτισμού με τη χρήση ενεργειακά αποδοτικών λαμπτήρων συγκεκριμένου τύπου και διατάξεων αυτοματισμού για τον έλεγχο της σβέσης ή/και μείωσης της φωτεινότητάς τους.

3. Προμήθεια συσκευών υψηλής ενεργειακής απόδοσης βάσει του πλαισίου ενεργειακής σήμανσης και των προδιαγραφών EnergyStar.

4. Φύτευση δωμάτων, εφόσον είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό.

5. Διατάξεις ανάκτησης θερμότητας από τα καυσαέρια λεβήτων.

6.Διατάξεις ανάκτησης θερμότητας από απορριπτόμενη θερμότητα του συμπυκνωτή του ψύκτη, σε περίπτωση χρήσης αερόψυκτης μονάδας.

7. Διατάξεις ανάκτησης θερμότητας από τον απορριπτόμενο αέρα των κλιματιζόμενων χώρων.

8. Εγκατάσταση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης, το οποίο θα διευκολύνει τη μέτρηση, παρακολούθηση, καταγραφή, επεξεργασία και επιτόπια και διαδικτυακή προβολή των λειτουργικών στοιχείων και αποτελεσμάτων τόσο των επιμέρους ενεργειακών συστημάτων του κτιρίου, όσο και συστημάτων Building Energy Management Systems (ΒEMS) συμπεριλαμβανομένης της παρουσίασης δεδομένων και αποτελεσμάτων.

9.Εγκατάσταση συστήματος αντιστάθμισης.

10.Εγκατάσταση συστήματος ελέγχου θερμότητας (θερμοστάτες, είτε συμβατικοί είτε έξυπνοι, και ελεγκτές θερμοστατικών βαλβίδων θερμαντικών σωμάτων, ωρομετρητές).

11.Εγκατάσταση συστήματος αναλογικού ελέγχου σταθερής θερμοκρασίας σε κεντρικές κλιματιστικές μονάδες.

12. Εγκατάσταση προγράμματος για αφή-σβέση συστημάτων θέρμανσης-ψύξης.

13.. Εγκατάσταση κυκλοφορητών υψηλής ενεργειακής απόδοσης.

14.Μόνωση σωληνώσεων συστημάτων θέρμανσης

15.Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών.

16. Χρήση ψυχρών έγχρωμων ή λευκών βαφών κατά τον εξωτερικό χρωματισμό των κατακόρυφων όψεων των κτιρίων.

Για τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού

Για τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού ο υπεύθυνος ενεργειακών υποδομών/εγκαταστάσεων ορίζεται από τον οικείο Δήμαρχο ή Περιφερειάρχη, αντίστοιχα, και είναι αρμόδιος και για τα νομικά πρόσωπα του οικείου ΟΤΑ. Για τις Ανεξάρτητες Αρχές ορίζεται από τον επικεφαλής της Αρχής και για τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις από τον οικείο συντονιστή.

Η εξειδίκευση των δράσεων

Η εξειδίκευση των δράσεων και του συνολικού ετήσιου στόχου σε επιμέρους στόχους, ανά κτίριο ή/και ανά ηλεκτροδοτούμενη εγκατάσταση, γίνεται από τους υπευθύνους ενεργειακών υποδομών/εγκαταστάσεων. Οι ίδιοι ορίζουν τους διοικητικά υπεύθυνους για την υλοποίηση των μέτρων. Για το σύνολο των εγκαταστάσεων κάθε φορέα ορίζονται ένας ή περισσότεροι διοικητικά υπεύθυνοι, οι οποίοι συντονίζουν (για τα κτίρια ή/και τις εγκαταστάσεις της αρμοδιότητάς τους) ενέργειες όπως: ο χρονικός και οικονομικός προγραμματισμός των αναγκαίων παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, οι ενέργειες για την ορθή λειτουργία των κεντρικών εγκαταστάσεων θέρμανσης – ψύξης και τη διενέργεια περιοδικής συντήρησης των λεβήτων – καυστήρων και μονάδων κλιματισμού κ.ά.

Το bonus

Η παρακολούθηση υλοποίησης των παραπάνω δράσεων και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την επίτευξη του στόχου μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας τουλάχιστον κατά 10%, γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής (publicenergysavings.gov.gr) που δημιουργείται για το σκοπό αυτό. Στους φορείς του δημοσίου που εφαρμόζουν, αποτελεσματικά, τα μέτρα -όπως προκύπτει από τα στοιχεία που καταχωρούνται στην ειδική εφαρμογή- δύναται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, να χορηγείται επιβράβευση μέσω ενίσχυσης του προϋπολογισμού τους.