ΦΕΚ: Το πρόγραμμα και τα βραβεία ανάσχεσης του “brain drain”

Πρόγραμμα επιβράβευσης συνεργασιών και απονομής χρηματικών επάθλων θεσπίζεται από το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της πολιτικής «Μένω Ελλάδα Επιστρέφω Ελλάδα Γέφυρες Συνεργασίας/Γνώσης», με σκοπό την αντιμετώπιση του φαινομένου της «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain) στο εξωτερικό και τη μετουσίωσή του σε παράγοντα ανάπτυξης για την Ελλάδα.

Στόχοι

Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β’ 1870/27-05-2019) το πρόγραμμα έχει τους ακόλουθους στόχους:

– εντοπισμός, ενθάρρυνση και αναγνώριση πετυχημένων επιστημονικών/ερευνητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, καθώς και του εγχώριου και απόδημου ανθρώπινου δυναμικού της Ελλάδας,

– ανάπτυξη συνεργατικής κουλτούρας και ανταλλαγή γνώσεων, ιδεών και εμπειριών μεταξύ του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας που βρίσκεται εντός και εκτός αυτής με αμοιβαία οφέλη για τα εμπλεκόμενα μέρη,

– δημιουργία και διατήρηση δεσμών του απόδημου Ελληνισμού με τη χώρα και μεταφορά σε αυτή των καλών πρακτικών και της τεχνογνωσίας που αποκομίζουν κατά τη διαμονή και δραστηριοποίησή τους στο εξωτερικό,

– αύξηση της εξωστρέφειας της ελληνικής επιστημονικής δραστηριότητας και επιχειρηματικότητας,

– ενθάρρυνση επενδύσεων στην Ελλάδα και διασύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με τομείς της οικονομίας με υψηλή ζήτηση,

– διεύρυνση των ευκαιριών επιστημονικής και επαγγελματικής διασύνδεσης και προόδου των απανταχού Ελλήνων και συνακόλουθη συμβολή στη δημιουργία των συνθηκών που επιτρέπουν την αναχαίτιση της μετανάστευσης εκτός Ελλάδας και της επιστροφής των Ελλήνων του εξωτερικού.

Στο πλαίσιο λοιπόν, των παραπάνω στόχων, θεσπίζονται οι ακόλουθες κατηγορίες βραβείων:

Α. «Γέφυρες επιστημονικών δικτύων», που αφορά στη βράβευση δικτύων με αντικείμενο τη συνεργασία των μελών του σε ένα ή περισσότερα επιστημονικά πεδία και στα οποία συμμετέχουν τόσο Έλληνες ή συνδεόμενοι με την Ελλάδα ξένοι υπήκοοι που διαμένουν στη χώρα, όσο και Έλληνες ή συνδεόμενοι με την Ελλάδα διαμένοντες στο εξωτερικό.

Β. «Γέφυρες επιχειρηματικής συνεργασίας», που αφορά στη βράβευση επιχειρηματικών συνεργασιών με αντικείμενο την παραγωγή προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδα ή στην Ελλάδα και το εξωτερικό και στις οποίες συμμετέχουν Έλληνες ή συνδεόμενοι με την Ελλάδα διαμένοντες στο εξωτερικό.

Διάρκεια και χρηματοδότηση προγράμματος

Το πρόγραμμα βραβείων θα προκηρύσσεται σε ετήσιους κύκλους κατόπιν πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος που απευθύνει δημόσια το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΚΤ), στην οποία ορίζεται η προθεσμία υποβολής προτάσεων συμμετοχής, η οποία δεν δύναται να είναι μικρότερη των 30 ημερών από τη δημοσίευσή της, και η διάρκεια του προγράμματος είναι τριετής.

Το συνολικό ποσό χρηματοδότησης πραγματοποιείται από εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και καθορίζεται για τον κύκλο του προγράμματος βραβείων/χρηματικών επάθλων που προκηρύσσεται το έτος 2019 σε 302.650 ευρώ, για τον κύκλο που προκηρύσσεται το έτος 2020 και 2021 από 326.950 ευρώ για κάθε έτος.

Φορείς υλοποίησης και αρμοδιότητες αυτών

Το πρόγραμμα υλοποιείται από τη γενική γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων (ΓΓΣΙΕ) του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Αρμοδιότητες των φορέων:

α) Η γενική γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων αναλαμβάνει:

1. την έγκριση του τελικού πίνακα διακριθέντων,
2. τον κατ’ έτος προσδιορισμό της ημερομηνίας απονομής των βραβείων,

iii. την παροχή στο ΕΚΤ των αναγκαίων πληροφοριών που έχει στη διάθεση της για την επιτυχή εκτέλεση των διαγωνιστικών διαδικασιών,

1. τη σύσταση και συγκρότηση Επιτροπής για την παρακολούθηση της υλοποίησης του Προγράμματος, αποτελούμενης από εκπροσώπους της ΓΓΣΙΕ και του ΕΚΤ.

β) Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης αποτελεί τον κύριο φορέα υλοποίησης του προγράμματος βραβείων και αναλαμβάνει το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών και δράσεων προκειμένου να υποστηριχθεί με επάρκεια στο πρόγραμμα.

Προϋποθέσεις συμμετοχής

Α. Γέφυρες επιστημονικών δικτύων

Δικαίωμα συμμετοχής στην κατηγορία βραβείων «Γέφυρες επιστημονικών δικτύων» έχουν υφιστάμενα ή νέα δίκτυα, μεμονωμένα ή προκύπτοντα από συνεργασία δικτύων, που πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Αφορούν τη συνεργασία των μελών του σε ένα ή περισσότερα επιστημονικά πεδία με σκοπό την υλοποίηση κοινών δράσεων που, ενδεικτικά, προάγουν την επιστημονική συνεργεία, την ανταλλαγή πληροφοριών, την εξεύρεση νέων λύσεων για την αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών ή ερευνητικών ζητημάτων ή και τη βελτιστοποίηση και περαιτέρω αξιοποίηση ερευνητικών, επιστημονικών και τεχνολογικών αποτελεσμάτων.
2. Είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τυπικής ή άτυπης νομικής μορφής και διέπονται από καταστατικό ή άλλο ιδιωτικό συμφωνητικό συνεργασίας, στο οποίο ορίζονται κατ’ ελάχιστον ο σκοπός, τα μέλη και η αντιπροσώπευση του δικτύου.

iii. Αποτελούνται από τουλάχιστον δεκαπέντε φυσικά πρόσωπα, εκ των οποίων τουλάχιστον τρία διαμένουν και απασχολούνται στην Ελλάδα και τουλάχιστον οκτώ διαμένουν και απασχολούνται στο εξωτερικό (μία ή περισσότερες χώρες). Η χώρα διαμονής θεωρείται και χώρα εκπροσώπησης.

1. To σύνολο του ελάχιστου αριθμού μελών (15) συγκεντρώνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

α. Είναι Έλληνες υπήκοοι ή ξένοι υπήκοοι ελληνικής καταγωγής ή ξένοι υπήκοοι με τουλάχιστον τρία έτη προηγούμενης συνεχούς ή μη, νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα.

β. Είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

γ. Διαμένουν και απασχολούνται στη χώρα που εκπροσωπούν (Ελλάδα ή εξωτερικό, κατά τα αναφερόμενα στην προϋπόθεση iii) για τουλάχιστον ένα συνεχές έτος. Για τους σκοπούς της παρούσας κατηγορίας βραβείων, ως απασχόληση νοείται η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, η αυτοαπαοχόληση, οποιαδήποτε μορφή εξαρτημένης ή μη εργασίας, η φοίτηση σε προπτυχιακά (2ο πτυχίο), μεταπτυχιακά, διδακτορικά ή μεταδιδακτορικά προγράμματα σπουδών, καθώς και κάθε μορφή απασχόλησης σε ερευνητικά κέντρα και προγράμματα εθελοντικής εργασίας, μαθητείας και πρακτικής, αμειβόμενης ή μη. Σε περίπτωση συνεργαζόμενων δικτύων, ο ελάχιστος αριθμός των δεκαπέντε μελών με τα εν λόγω χαρακτηριστικά δύναται να προκύπτει αθροιστικά από τα μέλη τους και δεν απαιτείται να συντρέχει για κάθε ένα από τα συνεργαζόμενα δίκτυα.

Αποκλείεται η συμμετοχή:

1. Φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε περισσότερα από ένα δίκτυα με το ρόλο του εκπροσώπου του δικτύου.
2. Φυσικών προσώπων που εργάζονται στην επιχειρησιακή ομάδα της πρωτοβουλίας «Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας».

iii. Δικτύων που έχουν βραβευθεί σε προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί η υποβολή υποψηφιοτήτων που εμφανίζουν ένα ή περισσότερα από τα ανωτέρω κωλύματα, η πρόταση απορρίπτεται και δεν αξιολογείται.

Β. Γέφυρες επιχειρηματικής συνεργασίας

Δικαίωμα συμμετοχής στην κατηγορία βραβείων «Γέφυρες επιχειρηματικής συνεργασίας» έχουν συνεργατικά οχήματα που πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Αφορούν σε υφιστάμενη ή νέα επιχειρηματική συνεργασία, τυπικής ή άτυπης νομικής μορφής, με αντικείμενο την παραγωγή προϊόντος ή την παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδα ή στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
2. Διαθέτουν καταστατικό ή άλλο ιδιωτικό συμφωνητικό συνεργασίας στο οποίο αναφέρονται κατ’ ελάχιστον ο σκοπός, το αντικείμενο, ο τόπος παραγωγής του προϊόντος ή παροχής της υπηρεσίας, τα μέρη και η εκπροσώπηση τους.

iii. Αποτελούνται από τουλάχιστον δύο μέρη, φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

1. Τουλάχιστον το ένα μέρος (σε περίπτωση συμμετοχής νομικού προσώπου, ο νόμιμος εκπρόσωπος ή διευθύνων σύμβουλος ή εταίρος ή βασικός μέτοχος της) συγκεντρώνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

α. Είναι Έλληνας υπήκοος ή ξένος υπήκοος ελληνικής καταγωγής ή ξένος υπήκοος με τουλάχιστον τρία έτη προηγούμενης συνεχούς ή μη, νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

β. Είναι απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

γ. Διαμένει και απασχολείται στο εξωτερικό για τουλάχιστον ένα συνεχές έτος.

Για τους σκοπούς αυτής της κατηγορίας βραβείων, ως απασχόληση νοείται η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, η αυτοαπαοχόληση, οποιαδήποτε σχέση εξαρτημένης ή μη εργασίας, η συμμετοχή σε διδακτορικά ή μεταδιδακτορικά ή άλλα ερευνητικά προγράμματα.

Αποκλείεται η συμμετοχή:

1. Φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε περισσότερες από μία αιτήσεις υπό την ιδιότητα του εκπροσώπου της επιχειρηματικής συνεργασίας.
2. Φυσικών προσώπων που εργάζονται στην επιχειρησιακή ομάδα της πρωτοβουλίας «Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας».

iii. Νομικών προσώπων που έχουν λυθεί ή πτωχεύσει ή βρίσκονται υπό πτώχευση ή έχουν υπαχθεί σε διαδικασία εξυγίανσης ή ειδικής εκκαθάρισης ή τελούν υπό αναγκαστική διαχείριση από εκκαθαριστή ή από το δικαστήριο ή έχουν υπαχθεί σε διαδικασία πτωχευτικού συμβιβασμού ή έχουν αναστείλει τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες ή βρίσκονται σε οποιαδήποτε ανάλογη κατάσταση που προκύπτει από παρόμοια διαδικασία, προβλεπόμενη σε ειδικές διατάξεις νόμου.

1. Επιχειρηματικών συνεργασιών που έχουν βραβευθεί σε προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί η συμμετοχή υποψηφιοτήτων που εμφανίζουν ένα ή περισσότερα από τα ανωτέρω κωλύματα, η πρόταση απορρίπτεται και δεν αξιολογείται.

Αριθμός, είδος, απονομή και χορήγηση των βραβείων

Από τη διαδικασία αξιολόγησης, αναδεικνύονται και βραβεύονται συνολικά έως έξι προτάσεις ανά κατηγορία βραβείων. Η βράβευση συνίσταται σε βεβαίωση διάκρισης και χρηματικό έπαθλο, το ύψος του οποίου, ανά κατηγορία βραβείων και θέση στον πίνακα κατάταξης, ανέρχεται σε:

Α. Γέφυρες Επιστημονικών Δικτύων:

1ο Βραβείο: 15.000 ευρώ

2ο Βραβείο: 12.000 ευρώ

3ο Βραβείο: 10.000 ευρώ

3 Διακρίσεις: ανά 5.000 ευρώ.

Β. Γέφυρες Επιχειρηματικής Συνεργασίας:

1ο Βραβείο: 25.000 ευρώ

2ο Βραβείο: 20.000 ευρώ

3ο Βραβείο: 15.000 ευρώ

3 Διακρίσεις: ανά 10.000 ευρώ.