Κτίρια: πως παίρνεις φορομπόνους ανακαίνισης έως 16.000 ευρώ

Οι ιδιοκτήτες που δεν έχουν ενταχθεί και δεν έχουν σκοπό να μπουν σε προγράμματα τύπου Εξοικονομώ μπορούν να πετύχουν ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος έως και 3.200 ευρώ και συνολικά «φορομπόνους» 16.000 ευρώ σε βάθος πενταετίας για δαπάνες ανακαίνισης και λειτουργικής αναβάθμισης του ακινήτου τους, εφόσον κόψουν αποδείξεις και πληρώσουν το ΦΠΑ για υλικά και εργασίες.

Σημαντικό αλλά όχι άμεσο οικονομικό όφελος μπορούν να έχουν όσοι φορολογούμενοι αποφασίσουν να πληρώνουν μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, ελαιοχρωματιστές, πλακάδες, σοβατζήδες και άλλους επαγγελματίες που εκτελούν εργασίες επισκευής, συντήρησης και ανακαίνισης των κατοικιών τους ή και άλλων κτισμάτων τους, υποχρεώνοντάς τους ταυτόχρονα να εκδίδουν και τις σχετικές αποδείξεις.

Το όφελος αυτό προκύπτει από την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 31 του φορολογικού νόμου 5073/2023, με την οποία προβλέπεται ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος έως και 3.200 ευρώ για δαπάνες ανακαίνισης και λειτουργικής αναβάθμισης ακινήτων.

Το όφελος,  σύμφωνα με ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιώργου Παλαιτσάκη στον «Ελεύθερο Τύπο», είναι σε βάθος χρόνου πολύ μεγαλύτερο από την επιβάρυνση εξαιτίας της χρέωσης με ΦΠΑ 24% κατά την πληρωμή των εν λόγω επαγγελματιών. Η διάταξη αυτή δηλαδή θεσπίστηκε για να αποτρέψει πολλούς φορολογουμένους από το να δεχθούν την κλασική «συμφωνία» που τους ζητούν συνήθως οι επαγγελματίες αυτών των κατηγοριών για μη επιβάρυνση με ΦΠΑ 24%, εφόσον δεν κοπεί απόδειξη.

Συμφέρει

Συγκεκριμένα, το ποσό του φόρου εισοδήματος, το οποίο μπορεί να γλιτώσει κάθε φορολογούμενος που θα ζητήσει να πληρώσει με κάρτα τον επαγγελματία και να λάβει απόδειξη, θα είναι πλέον πολύ μεγαλύτερο από το ποσό του ΦΠΑ με το οποίο θα επιβαρυνθεί για την εργασία του και την αξία των υλικών. Κι αυτό διότι από τον φόρο εισοδήματος εκπίπτουν το σύνολο της δαπάνης για την εργασία και σημαντικό μέρος της δαπάνης για τα υλικά.

Το ανώτατο όριο ποσού δαπάνης για το οποίο ισχύει η έκπτωση ανέρχεται σε 16.000 ευρώ και το χρονικό διάστημα για το οποίο μπορεί ο φορολογούμενος να επωφεληθεί από την έκπτωση είναι πλέον τα 5 έτη. Δηλαδή, για κάθε δαπάνη για υλικά και εργασίες μέχρι 16.000 ευρώ που πραγματοποιεί από την 1η-1-2024 κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου μέσα σε ένα έτος, το ποσό της δαπάνης αυτής κατανέμεται στα επόμενα 5 έτη, για να αφαιρεθεί ως έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος των ετών αυτών. Ετσι, η ανώτατη ετήσια έκπτωση φόρου διαμορφώνεται στις 3.200 ευρώ (16.000 ευρώ/5 έτη) και αφορά τόσο τα υλικά όσο και τις εργασίες.

Περιορισμός

Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί, ωστόσο, ότι η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει έναν περιορισμό (έναν «κόφτη») ότι η δαπάνη για τα υλικά που αναγνωρίζεται δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3 της δαπάνης για τις εργασίες. Ο περιορισμός αυτός έχει ως συνέπεια η επιβάρυνση του φορολογουμένου από τον ΦΠΑ να… αποσβέννυται δύο χρόνια μετά, κατά την κατανομή της έκπτωσης στα επόμενα πέντε έτη. Δηλαδή, ενώ το συνολικό ποσό φόρου εισοδήματος που μπορεί να γλιτώσει ο φορολογούμενος είναι υπερτριπλάσιο του ΦΠΑ που θα καταβάλει, ο συγκεκριμένος περιορισμός και η κατανομή του οφέλους σε 5 έτη καθυστερούν δύο χρόνια την… απόσβεση της πρόσθετης και πρόσκαιρης επιβάρυνσης με τον ΦΠΑ.

Παρ’ όλα αυτά, η έκπτωση φόρου εισοδήματος που προκύπτει από τη συγκεκριμένη διάταξη είναι πολύ μεγάλη.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις για να αναγνωριστεί η έκπτωση της δαπάνης επισκευής, συντήρησης και ανακαίνισης κατοικίας ή κατοικιών από τον φόρο εισοδήματος είναι:

* τα κτίρια να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης,

* οι δαπάνες να αποδεικνύονται με εκδοθείσες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή με εκδοθέντα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών,

* οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες ή μέσω e-banking κ.λπ.).

Εργασίες για πιο… λάιτ εκκαθαριστικά

Η έκπτωση φόρου αφορά τις δαπάνες για τις ακόλουθες εργασίες ανακαίνισης και λειτουργικής αναβάθμισης:

1) Ενεργειακές

* Τοποθέτηση θερμομόνωσης.

* Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων.

* Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων ώστε να καθίσταται πλήρως λειτουργικό.

* Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης.

* Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες), όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.

* Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

* Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.

* Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.

2) Λειτουργικές-αισθητικές

* Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης.

* Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.

* Συντήρηση/επισκευή στέγης.

* Επισκευή τοιχοποιίας/Χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων.

* Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης.

* Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα.

* Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων.

* Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Αναλυτικά παραδείγματα για το όφελος με… αποδείξεις

Για να γίνει καλύτερα αντιληπτό το μέγεθος του οφέλους που έχει πλέον ο φορολογούμενος αν πληρώνει ηλεκτρονικά και παίρνει απόδειξη από κάθε επαγγελματία που εκτελεί εργασίες ανακαίνισης στην κατοικία του ή σε άλλο ακίνητό του, παραθέτουμε τα παρακάτω παραδείγματα:

1) Έστω ότι ένας ιδιοκτήτης κατοικίας καλεί έναν υδραυλικό για να επισκευάσει τις εκτεταμένες ζημιές που έχουν οι υδραυλικές εγκαταστάσεις του ακινήτου του. Το κόστος των εργασιών ανέρχεται σε 300 ευρώ χωρίς ΦΠΑ 24% και η αξία των υλικών σε 200 ευρώ χωρίς ΦΠΑ 24%. Αν ο ιδιοκτήτης δεχθεί να μην εκδοθεί καμία απόδειξη από τον υδραυλικό και να πληρώσει σε μετρητά τη δαπάνη, θα επιβαρυνθεί με 500 ευρώ και θα γλιτώσει τα 120 ευρώ του ΦΠΑ. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 31 του ν. 5073/2023, αν η δαπάνη πληρωθεί με κάρτα και εκδοθεί απόδειξη, ο φορολογούμενος θα πληρώσει συνολικά 620 ευρώ (500 ευρώ + ΦΠΑ 24%) και θα τύχει έκπτωσης φόρου, η οποία θα υπολογιστεί ως εξής:

* για τις εργασίες: 300 ευρώ + 72 ευρώ ο ΦΠΑ 24% = 372 ευρώ,

* για τα υλικά: 1/3 Χ 372 ευρώ (λόγω του ότι η έκπτωση για τα υλικά δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3 της δαπάνης για τις εργασίες) = 124 ευρώ,

* 372 ευρώ για τις εργασίες + 124 ευρώ για τα υλικά = 496 ευρώ.

Η συνολική δαπάνη που θα αναγνωριστεί για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος θα είναι 496 ευρώ (372 ευρώ για τις εργασίες και 124 ευρώ για τα υλικά). Το ποσό αυτό θα αφαιρεθεί σε 5 ισόποσες δόσεις από τον φόρο εισοδήματος των επομένων 5 ετών. Ετσι, κάθε χρόνο για τα επόμενα 5 χρόνια, από το 2025 έως το 2029, ο φορολογούμενος θα έχει για τη δαπάνη των 620 ευρώ που έκανε, καταβάλλοντας και τον ΦΠΑ των 120 ευρώ, ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος της τάξεως των 99,20 ευρώ (496 ευρώ η εκπίπτουσα δαπάνη/5 έτη).

Ουσιαστικά, η επιβάρυνση με τον ΦΠΑ των 120 ευρώ θα υπερκαλύπτεται από την έκπτωση φόρου των 496 ευρώ σε βάθος 5ετίας, αλλά ήδη από τον 2ο χρόνο κατανομής της έκπτωσης, όπου το συνολικό όφελος θα έχει φθάσει πλέον τα 198,4 ευρώ (99,2 ευρώ + 99,2 ευρώ).

2) Έστω ότι ένας άλλος φορολογούμενος καλεί έναν πλακά για να τοποθετήσει καινούργιες πλάκες εσωτερικά και εξωτερικά στα δάπεδα της μονοκατοικίας του. Το κόστος των εργασιών ανέρχεται σε 1.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ 24% και η αξία των υλικών σε 800 ευρώ χωρίς ΦΠΑ 24%. Αν ο ιδιοκτήτης δεχθεί να μην εκδοθεί καμία απόδειξη από τον εργολάβο και επιλέξει να πληρώσει σε μετρητά όλη τη δαπάνη, θα επιβαρυνθεί συνολικά με 1.800 ευρώ και θα γλιτώσει τα 432 ευρώ του ΦΠΑ 24%, που αναλογεί στην καθαρή αξία των 1.800 ευρώ της δαπάνης.

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, που ισχύει από την 1η-1-2024, αν η δαπάνη πληρωθεί με κάρτα και εκδοθεί απόδειξη, ο φορολογούμενος θα πληρώσει συνολικά 2.232 ευρώ (1.800 ευρώ + ΦΠΑ 24%) και θα τύχει έκπτωσης φόρου, η οποία θα υπολογιστεί ως εξής:

* για τις εργασίες: 1.000 ευρώ + 240 ευρώ ο ΦΠΑ 24% = 1.240 ευρώ,

* για τα υλικά: 1/3 Χ 1.240 ευρώ (λόγω του ότι η έκπτωση για τα υλικά δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3 της δαπάνης για τις εργασίες) = 413,33 ευρώ,

* 1.240 ευρώ για τις εργασίες + 413,33 ευρώ για τα υλικά = 1.653,33 ευρώ.

Η συνολική δαπάνη που θα αναγνωριστεί για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος θα είναι 1.653,33 ευρώ (1.240 ευρώ για τις εργασίες και 413,33 ευρώ για τα υλικά). Το ποσό αυτό θα αφαιρεθεί σε 5 ισόποσες δόσεις από τον φόρο εισοδήματος των επομένων 5 ετών. Ετσι, κάθε χρόνο για τα επόμενα 5 χρόνια, από το 2025 έως το 2029, ο φορολογούμενος θα έχει για τη δαπάνη των 2.232 ευρώ που έκανε, καταβάλλοντας και τον ΦΠΑ των 432 ευρώ, ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος της τάξεως των 330,66 ευρώ (1.653,33 ευρώ η εκπίπτουσα δαπάνη/5 έτη).

Ουσιαστικά, η επιβάρυνση με τον ΦΠΑ των 432 ευρώ θα υπερκαλύπτεται από την έκπτωση φόρου των 1.653,33 ευρώ σε βάθος 5ετίας, αλλά ήδη θα υπεραντισταθμίζεται από τον 2ο χρόνο κατανομής της έκπτωσης, όπου το συνολικό όφελος θα έχει φθάσει πλέον τα 661,32 ευρώ (330,66 ευρώ + 330,66 ευρώ).

«Ελεύθερος Τύπος»