Φρένο οικοδομικής δραστηριότητας από κανονισμούς καθαριότητας Δήμων

Νέα εμπόδια στην οικοδομική δραστηριότητα ανακύπτουν αυτή τη φορά από τους κανονισμούς καθαριότητας Δήμων, στους οποίους πέραν από τους αναγκαίους κανόνες που πρέπει να τηρούνται περιλαμβάνονται και περιορισμοί έως και απαγορεύσεις εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών και εργασιών κοινωφελών οργανισμών, οι οποίες συνοδεύονται και από γενναία πρόστιμα.

Ξεσηκώθηκαν οι μηχανικοί, κατασκευαστές, επιχειρηματίες και εργαζόμενοι στις κατασκευές και στην αγορά οικοδομικών υλικών στη Σαντορίνη, καθώς με το νέο Κανονισμό Καθαριότητας που ενέκρινε ο Δήμος Θήρας  λένε οι διαμαρυρόμενοι ότι πρακτικά η κατασκευαστική σεζόν στη συντριπτική πλειοψηφία των οικοδομικών έργων περιορίζεται στους 5 μήνες και  οι μόνες εργασίες που επιτρέπονται είναι ελαιοχρωματισμοί και αποκατάσταση βλαβών.

Τι είναι και τι προβλέπουν για οικοδομές οι Κανονισμοί Καθαριότητας

Οι Δήμοι όλης της χώρας έχουν νόμιμη υποχρέωση να καταρτίζουν Κανονισμό Καθαριότητας, σύμφωνα με τα άρθρα 75 και 79 του ν. 3463/2006 (Α’ 114) με σκοπό τη διατήρηση της πόλης καθαρής από απόβλητα και την επίτευξη των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ). Σε νομοθετική διάταξη του 2020 προβλέπεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας ότι καθορίζονται η δομή και το ελάχιστο περιεχόμενο του κανονισμού καθαριότητας ενώ οι Δήμοι προχωρούν σε αναθεωρήσεις Κανονισμών Καθαριότητας θέτοντας πλαίσιο ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής τους.

Στον Κανονισμό Καθαριότητας περιλαμβάνονται και ειδικοί κανόνες  εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών και εργασιών κοινωφελών οργανισμών, οι οποίοι αφορούν σε κάθε είδους οικοδομικές εργασίες (νέες οικοδομές, προσθήκες, επισκευές, ανακατασκευές ) που εκτελούνται στα διοικητικά όρια του Δήμου και κάθε εργασία από οργανισμούς κοινής ωφέλειας ή εργολάβους δημοσίων έργων.

Στις βασικές υποχρεώσεις είναι:

Σε κάθε οικοδομική εργασία που γίνεται θα πρέπει στο χώρο του εργοταξίου να υπάρχει:

-αντίγραφο της θεωρημένης από την Αστυνομία οικοδομικής άδειας,

-πινακίδα που προβλέπεται από τον Νόμο με τον αριθμό της αδείας και την ημερομηνία εκδόσεως της, άδεια καταλήψεως πεζοδρομίου – οδοστρώματος χορηγημένη από τον Δήμο.

Πριν από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών οι ιδιοκτήτες ή οι κατασκευαστές ή οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας ανάλογα πρέπει:

-Να θεωρούν την οικοδομική άδεια από το Αστυνομικό Τμήμα.

-Να εφοδιάζονται από τον Δήμο με άδεια κατάληψης πεζοδρομίου – οδοστρώματος καταβάλλοντος το αντίστοιχο τέλος.

-Να προσκομίζουν στον Δήμο εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας ή Τ.Π. και Δ. ποσού διπλάσιου του οριζομένου τέλους ανά m2 καταλαμβανόμενου κοινόχρηστου η Δημοτικού χώρου, η οποία θα επιστρέφεται στον δικαιούχο μετά την πλήρη αποπεράτωση των εργασιών και εφόσον δεν προξενήθηκαν ζημιές στους δημοτικούς χώρους από την εκτέλεση των οικοδομικών  εργασιών (π.χ. μπάζα, τσιμέντα, στο οδόστρωμα, ζημιές στα πεζοδρόμια, παραλείψεις πλακόστρωσης πεζοδρομίου κλπ.) Τα παραπάνω πιστοποιούνται από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου.

-Ο χώρος που εκτελούνται οι οικοδομικές εργασίες θα πρέπει να είναι περιφραγμένος.

-Επίσης πρέπει να υπάρχει πινακίδα που να απαγορεύει την είσοδο στους μη έχοντας εργασία και σε περίπτωση καταλήψεως πεζοδρομίου ή οδοστρώματος πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για την προστασία πεζών και οχημάτων.

-Τα αδρανή υλικά που βρίσκονται επί του πεζοδρομίου πρέπει να εγκιβωτίζονται με μέσα προστασίας (μαδέρια τσιμεντόλιθους κλπ. για την αποφυγή της διασποράς τους από νερά η από οποιαδήποτε άλλη αιτία. Τα ελαφρά υλικά που παρασύρονται από τον αέρα (άμμος, μπάζα κλπ.) θα πρέπει να καταβρέχονται συχνά ώστε να μην παρασύρονται από τον αέρα. Το ίδιο ισχύει και κατά την διάρκεια κατεδαφίσεων ή εκσκαφών.

-Μπάζα επί κοινόχρηστων χώρων που παραμένουν πλέον του διημέρου θεωρείται ότι καταλαμβάνουν δημόσιο χώρο και επιβάλλεται το σχετικό τέλος και το προβλεπόμενο πρόστιμο. Επιπλέον απομακρύνονται από τον Δήμο και ο υπόχρεος καταβάλλει την δαπάνη απομάκρυνσης.

-Τα στερεά κινητά υλικά που χρησιμοποιούνται κατά την εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών πρέπει να είναι κατά τρόπο ασφαλή στερεωμένα για την πρόληψη ατυχήματος, τα δε περιφράγματα για τον ίδιο λόγο πρέπει να είναι πλήρη και ασφαλή. Για τους ίδιους λόγους επιβάλλεται η σήμανση με σχετικές ανακλαστικές πινακίδες και η τοποθέτηση ασπροκόκκινης ταινίας όταν καταλαμβάνεται μέρος οδοστρώματος. Η σήμανση κατά την νύκτα πρέπει να είναι φωτεινή.

-Στις περιπτώσεις εκτέλεσης εργασιών από Οργανισμό Κοινής Ωφελείας (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΔΕΥΑΚ) για συντήρηση, επισκευή δικτύου ή νέων παροχών επιβάλλεται η τήρηση των διατάξεων που προβλέπονται από τους Νόμους περί εκτελέσεως Δημοσίων Έργων (εγγυητική επιστολή σημάνσεις κλπ).

-Οι παραπάνω οργανισμοί υποχρεούνται όπως αμέσως μετά την εκτέλεση των σχετικών εργασιών και όχι πέραν του τριημέρου να απομακρύνουν τα προϊόντα εκσκαφής, τα λοιπά άχρηστα υλικά και να επαναφέρουν τα πράγματα στην πρότερα τους κατάσταση. Στην αντίθετη περίπτωση ζητείται άμεση επέμβαση του Εισαγγελέα. Οι ίδιοι οργανισμοί υποχρεώνονται στο κατάβρεγμα των αδρανών υλικών και προϊόντων εκσκαφών όπως αναφέρεται στο άρθρο 5 του παρόντος κανονισμού.

Αντίδραση των μηχανικών Σαντορίνης για «φρένο» στις οικοδομικές εργασίες

Άμεση ήταν η αντίδραση από τον Σύλλογο Μηχανικών Θήρας, μετά την κοινοποίηση του νέου κανονισμού του Δήμου Θήρας που δίνει παράταση για οικοδομικές εργασίες και παράλληλα ορίζει υψηλά πρόστιμα για τους παραβάτες. Ο Σύλλογος συνέταξε μία επιστολή, η οποία έφτασε στον δήμαρχο Θήρας, Νίκο Ζώρζο, στην οποία αναφέρουν αναλυτικά τις θέσεις και τις προτάσεις τους για το ζήτημα. Σε αυτές σύμφωνα με το koinignomi αναφέρονται στον τύπο των οικοδομικών εργασιών που θα απαγορεύονται, όπως επίσης και για τη χρονική διάρκεια της απαγόρευσης.

Η θέση του Συλλόγου Μηχανικών Θήρας

Η επιστολή προς τον δήμαρχο Θήρας, αναλυτικά αναφέρει,: “Έχουμε ενημερωθεί από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης σχετικά με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Θήρας σχετικά με τον νέο κανονισμό καθαριότητας και εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών. Καθώς ο τουρισμός είναι με διαφορά η κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα στο νησί, είναι εύλογο να λαμβάνεται μέριμνα για την προστασία του, προκειμένου οι επισκέπτες του νησιού να φεύγουν από αυτό με τις καλύτερες δυνατές εντυπώσεις. Θα πρέπει όμως να ληφθούν υπόψη και οι επιπτώσεις που θα έχουν τα μέτρα προστασίας του τουρισμού στις άλλες οικονομικές δραστηριότητες και μακροπρόθεσμα στον ίδιο τον τουρισμό.

Βάσει του κανονισμού, απαγορεύονται οι οικοδομικές εργασίες στη ζώνη της καλντέρας και στους παραδοσιακούς οικισμούς από 1η Απριλίου μέχρι 31 Οκτωβρίου, καθώς επίσης οι οικοδομικές εργασίες από 1η Μαΐου μέχρι 31 Οκτωβρίου στα πυκνοκατοικημένα τμήματα Βουρβούλου, Περίσσας και Καμαρίου.

Οι μόνες εργασίες που επιτρέπονται είναι ελαιοχρωματισμοί και αποκατάσταση βλαβών. Οι μόνες περιοχές που μένουν εκτός του κανονισμού είναι οι εκτός σχεδίου περιοχές, στις οποίες η δόμηση με το κυοφορούμενο ΕΠΣ θα περιοριστεί κατά πολύ, και τα μη συνεκτικά τμήματα των μη παραδοσιακών οικισμών, σε ένα πολύ μικρό τμήμα δηλαδή της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας”.

Οι αναμενόμενες επιπτώσεις

 “Πρακτικά η κατασκευαστική σεζόν στη συντριπτική πλειοψηφία των οικοδομικών έργων περιορίζεται στους 5 μήνες και αν λάβουμε υπόψη ότι τον χειμώνα πολλές μέρες χάνονται λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, η διάρκεια είναι ακόμα μικρότερη. Ας αναλογιστούμε όμως τι επιπτώσεις θα έχει αυτό:

α. Ο κατασκευαστικός κλάδος δεν θα μπορεί να συντηρηθεί. Εταιρίες πώλησης οικοδομικών υλικών πάσης φύσεως καθώς και όλοι οι εργολάβοι, εργάτες κλπ δεν μπορούν να συντηρηθούν εργαζόμενοι 4-5 μήνες το χρόνο. Οι εταιρείες θα κλείσουν και οι εργάτες που είναι μόνιμοι κάτοικοι στο νησί θα φύγουν.

β. Δεν γίνεται να υλοποιηθεί το σύνολο των έργων σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Θα υλοποιούνται μόνο όσα αποφέρουν στους εμπλεκόμενους της κατασκευής το μέγιστο δυνατό κέρδος. Μικροέργα, συντηρήσεις κλπ δεν πρόκειται να υλοποιούνται.

γ. Η ποιότητα κατασκευής θα είναι κάκιστη. Νεόδμητες κατασκευές θα είναι γεμάτες κακοτεχνίες και θα παρουσιάζουν συνεχώς προβλήματα. Σε τέτοιες υποδομές θέλουμε να στεγάσουμε τους επισκέπτες μας;

δ. Το κόστος κατασκευής θα εκτιναχτεί. Στους 4-5 μήνες ο κάθε εργολάβος θα έχει τόση ζήτηση όπου θα ζητάει εξαιρετικά υψηλές αμοιβές, εύλογα, καθώς θα πρέπει να καλύψει την έλλειψη εργασίας για το υπόλοιπο της χρονιάς.

ε. Δεν θα υπάρχουν μόνιμοι εργάτες στο νησί προκειμένου να υλοποιούν τις συντηρήσεις και να αποκαθιστούν τις βλάβες μεσούσης της τουριστικής σεζόν.

στ. Η Σαντορίνη λόγω της μοναδικότητάς της έχει πολλές ιδιαιτερότητες ως προς τον τρόπο και τις συνθήκες δόμησης. Τα ντόπια συνεργεία και εργολάβοι έχουν τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία, η οποία λείπει από τα συνεργεία που έρχονται από αλλού. Εφόσον οι ντόπιοι τεχνίτες εγκαταλείψουν το επάγγελμά τους αυτή η εμπειρία θα χαθεί.

ζ. Ο ρυθμός της οικοδομικής δραστηριότητας εντός της σύντομης κατασκευαστικής περιόδου θα είναι τόσο έντονος, όπου όλοι οι εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό κλάδο θα δουλεύουν στα όρια της εξάντλησης. Τίθεται σοβαρά το θέμα της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, καθώς επίσης των εργατικών ατυχημάτων.

η. Μια συνηθισμένη οικοδομή θα χρειάζεται 3 με 4 χρόνια για να κατασκευαστεί. Αν λάβουμε υπόψη και τη χρονική καθυστέρηση στην έκδοση των οικοδομικών αδειών, η οποία χρειάζεται 2 με 3 χρόνια, όποιος αποφασίσει να ξεκινήσει ένα έργο, θα το αποπερατώσει σε 5-7 χρόνια. Καμία τράπεζα δεν θα δεχτεί να χρηματοδοτήσει ένα έργο υπό τέτοιες συνθήκες, ενώ όσα έργα εντάσσονται σε χρηματοδοτικά προγράμματα, στα οποία υπάρχουν σαφή χρονικά όρια, δεν θα μπορούν να αποπερατωθούν έγκαιρα.

θ. Η διάρκεια ισχύος μιας οικοδομικής άδειας είναι 4 χρόνια, δηλαδή 48 μήνες. Με το ισχύον καθεστώς, οι 48 μήνες περιορίζονται στους 20. Αν κάποιος δεν μπορέσει να υλοποιήσει το έργο εντός της χρονικής ισχύος της αδείας τι θα πρέπει να κάνει;

ι. Το ισχύον καθεστώς ισχύει και για τα δημόσια έργα. Η υλοποίηση δηλαδή ενός τεχνικού προγράμματος θα χρειάζεται 3πλάσιο χρόνο υλοποίησης; Θα δεχτούν οι εργολήπτες να αναλάβουν ένα έργο με αυτές τις προϋποθέσεις;”

Οι προτάσεις του Συλλόγου

Κλείνοντας την επιστολή τους, κατέθεσαν τις προτάσεις τους. Αυτές συνοψίζονται στα εξής:

Η απαγόρευση να αφορά μόνο τις εργασίες που προκαλούν βαριά όχληση (εκσκαφές, σκυροδετήσεις, κατεδαφίσεις, επιχρίσεις με χρήση πρέσας, χρήση κομπρεσέρ αέρος).

Απαγόρευση των εργασιών αυτών στη ζώνη της καλντέρας (όπως αυτή ορίζεται στο ΦΕΚ139/Δ/1990) από 01/04 ως 30/10.

Απαγόρευση των εργασιών αυτών στους υπόλοιπους οικισμούς από 01/06 ως 15/09.

Οι οικοδομικές εργασίες που προκαλούν έστω και ελαφρά όχληση, εντός της τουριστικής σεζόν να υλοποιούνται από τις 10:00 μέχρι τις 14:00.

Να ζητηθεί από το ΥΠΕΝ ειδικά για τη Σαντορίνη, οι οικοδομικές άδειες να ισχύουν 8 αντί για 4 χρόνια.

Ζητώντας να υπάρξει κατανόηση αναφορικά με τα αιτήματα του κλάδου, επεσήμαναν τέλος τα εξής: “Κανείς δεν χαίρεται όταν μια νέα οικοδομή ξεκινάει δίπλα του. Όμως ο καθένας από εμάς θα πρέπει να θυμάται ότι όταν κατασκευαζόταν το σπίτι του, το κτήριο που στεγάζει την επιχείρησή του, τα δημόσια κτήρια, οι δημόσιες υποδομές, κάθε ανθρώπινο έργο, προκάλεσε όχληση, και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη Σαντορίνη αλλά παντού, τόσο Ελλάδα όσο και στις χώρες προέλευσης των τουριστών. Επίσης θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αν δεν υπάρχουν οι συνθήκες ώστε να διατηρηθεί ένας ποιοτικός κατασκευαστικός κλάδος, υπονομεύονται όλες οι υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες αφού προϋπόθεση για την ανάπτυξή τους είναι η υλοποίηση των έργων που θα τις εξυπηρετήσουν».