Φτάνει πια η συγκέντρωση μουσείων στο Museum Mile της Αθήνας

Φτάνει πια η συγκέντρωση μουσείων στο Museum Mile της Αθήνας. Ήρθε η ώρα της αποκέντρωσης των μουσείων. Το τολμήσανε πόλεις της Ευρώπης όπως το Παρίσι και βγήκαν κερδισμένες. Στο χέρι μας είναι να ανοίξουμε την πολιτιστική βεντάλια της Αθήνας και να δούμε μουσεία και στην δυτική Αττική. Η πόλη μας είναι όλο το λεκανοπέδιο και όχι μόνο η γυάλινη ψευδαίσθηση του κέντρου.

Το Μουσείο Γουλανδρή στο Παγκράτι

Η θέση των μουσείων

Είναι προφανή τα πλεονεκτήματα όταν στην ίδια περιοχή μιας πόλης είναι συγκεντρωμένα πολλά μουσεία. Όπως στην Αθήνα, όπου Πινακοθήκη, Βυζαντινό, Πολεμικό, Κυκλαδικό, Μπενάκη, Θεοχαράκη και Νομισματικό είναι σε απόσταση τέτοια που μπορεί κανείς άνετα να περπατήσει από το ένα στο άλλο. Για τους περισσότερους, ακόμα και το Μουσείο Ακρόπολης και το Εθνικό Αρχαιολογικό δεν είναι μακριά για να πας με τα πόδια. Όπως και στα μικρότερα, αλλά αξιόλογα, μουσεία της Πλάκας και του Θησείου. Το Museum Mile της Νέας Υόρκης και το Museum Insel του Βερολίνου είναι, τηρουμένων των αναλογιών, χαρακτηριστικές αντίστοιχες περιπτώσεις στο εξωτερικό.

Πουλόπουλος – χώροι για μουσεία πάντα υπάρχουν

Είμαστε τυχεροί, και εμείς και οι επισκέπτες μας, που έχουμε τόσα πολλά μουσεία το ένα κοντά στο άλλο. Ήρθε, όμως, η ώρα να τολμήσουμε να μιμηθούμε την πολιτιστική αποκέντρωση που είχε υιοθετηθεί στο Παρίσι, με τη κατασκευή σημαντικών πολιτιστικών και άλλων κτιρίων στις λιγότερο προνομιούχες βόρειες και ανατολικές πλευρές της πόλης, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το πάρκο της Villette. Ας γίνουν τα όποια μελλοντικά μουσεία της Αθήνας λίγο πιο έξω από το κέντρο, όπου σίγουρα θα αποτελέσουν πυρήνες πολιτιστικής αναζωογόνησης.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, του Μιχάλη Φωτιάδη, στην Κηφισιά αποτελεί πολύ καλό προηγούμενο αποκέντρωσης, έστω σε μη υποβαθμισμένη περιοχή. Το Μουσείο Γουλανδρή, των Ιωάννη και Αλέξη Βικέλα, συνιστά ειδική περίπτωση. Μπορεί το Παγκράτι να μην είναι Ίλιον ή Νίκαια, αλλά είναι μια πραγματική γειτονιά όπου το Μουσείο συμβάλλει πολλαπλά στην αναβάθμιση της. Είναι και παράδειγμα ένταξης μιας σύγχρονης προσθήκης σε υφιστάμενο νεοκλασικό, δίνοντας και νέο νόημα στην παρακείμενη πολυεπίπεδη πλατεία του Άγιου Σπυρίδωνα.

Αν δεν κάνουμε ανάλογα βήματα, έστω μικρά, σε όλους τους τομείς, κάποτε θα το πληρώσουμε. Γιατί αντί να είναι δικιά μας μια ολόκληρη πόλη, θα έχουμε αυτοπεριοριστεί σε μια γυάλινη ψευδαίσθηση της. ‘Ώσπου να σπάσει το γυαλί.

*Βασίλης Σγούτας: Αρχιτέκτων. Μετά την Νότιο Αφρική και το Ιράκ, σταδιοδρομεί από το 1961 ως εταίρος του Κώστα Σγούτα και από το 1999 με τον Δημήτρη Σγούτα. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Το 2007 θεσπίστηκε το Vassilis Sgoutas Prize το οποίο απονέμεται ανά τριετία σε αρχιτέκτονες με έργο σε περιοχές κάτω από το όριο της φτώχειας. Το βιβλίο του A Journey with the Architects of the World (Jovis Verlag, 2017) έχει μεταφραστεί στην κινεζική.

-Πηγή του κειμένου είναι το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα με τίτλο: «Ένας Αθηναίος για την πόλη του» από  τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ

-Φωτογραφίες: Χαράλαμπος Λουιζίδης, Κατερίνα Γληνού.

-Eξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου / Α4 Design