Γκρίνια ενεργειακών εταιριών: «όσο ενας καφές η άυξηση του ρεύματος»

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

-«Το ρεύμα για μια τετραμελή οικογένεια κοστίζει 4 ευρώ την ημέρα, όσο δύο καφέδες και η αύξηση είναι ο ένας καφές», είπε ο εκτελεστικός πρόεδρος της Elpedison Andrea Testi  και τάχθηκε υπέρ της υποστήριξης όχι όλων αλλά μόνον των ευάλωτων καταναλωτών.

Οι υπολογισμοί της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τα έκτακτα κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών έγιναν χωρίς διαφάνεια και συνεννόηση με την αγορά, υποστήριξε ο γενικός διευθυντής του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου της Mytilineos, Ντίνος Μπενρουμπή.

Ειδικότερα οι δύο από τους βασικούς εκπροσώπους των εταιριών ενέργειας της χώρας, μιλώντας στο Athens Energy Dialogues 2022 ανέλυσαν τα δεδομένα της ενεργειακής κρίσης και έθεσαν θέματα για την επιδότηση των νοικοκυριών και επιχειρήσεων και τη φορολόγηση των υπερκερδών της ενέργειας.

Aναδρομική φορολόγηση

Ο κ. Μπενρουμπή ανέφερε ότι το μοντέλο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που εφαρμόζουν η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα. Είπε ακόμη ότι σύμφωνα με την ΕΕ δεν επιτρέπεται αναδρομική φορολόγηση και δεν υπάρχουν «ουρανοκατέβατα» κέρδη στις μονάδες φυσικού αερίου.

«Αν κάποιοι έχουν συγκυριακά κέρδη πρέπει να συνεισφέρουν αλλά με ίση μεταχείριση και με αξιοπρεπή τρόπο» σημείωσε, επικαλούμενος το ανάλογο προηγούμενο παράδειγμα της συνεισφοράς των εφοπλιστών.

 -« Ο καταναλωτής πρέπει να βοηθηθεί από τον προϋπολογισμό και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να μπορέσει να πληρώσει το ρεύμα αλλά με τρόπο που να μην διαταράξει την αγορά και την επενδυτική εμπιστοσύνη», τόνισε.

Ο κ. Μπενρουμπή ανέφερε εξάλλου ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής εφαρμόζεται από το 2015 με τη σύμφωνη γνώμη των καταναλωτών και ότι οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν γίνει δυσβάστακτοι επειδή πολύ λίγα νοικοκυριά και επιχειρήσεις έκλεισαν σταθερά τιμολόγια το 2021, καθώς τα κυμαινόμενα τιμολόγια τότε ήταν ακόμα φθηνότερα.

“Ευτυχώς για την Ελλάδα οι περισσότερες μεγάλες βιομηχανίες έκλεισαν συμφωνίες διετούς – τριετούς διάρκειας με τη ΔΕΗ με σταθερά τιμολόγια και γι αυτό συνεχίζουν να λειτουργούν”, τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο ίδιος ανέλυσε τα πλεονεκτήματα των σταθερών τιμολογίων ενώ έκανε μία ανάλυση της ελληνικής αγοράς ενέργειας. Όσον αφορά τη ρήτρα αναπροσαρμογής,  η οποία προβλέπεται από την ΕΕ, ο κ. Μπενρουμπής, ανέφερε ότι από το 2015 -2022 ήταν μέρος ενός τιμολογίου πολύ συμφέρον για τον καταναλωτή, και γι΄ αυτό κανένας δεν ενοχλήθηκε από αυτή και υπενθύμισε ότι από το φθινόπωρο του 2021, οι τιμές του φυσικού αερίου οδηγήθηκαν στα ύψη, ενώ τον Φεβρουάριο του 2022 ξεκίνησε ο πόλεμος.

Ο κ. Μπενρουμπής επεσήμανε τον κίνδυνο σε σχέση με την ασφάλεια τροφοδοσίας. Τέλος, όσον αφορά τη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης, τόνισε ότι: «Στην Ελλάδα, δυστυχώς, έχει πολιτικοποιηθεί ένα εξωγενές οικονομικό θέμα, με ευαίσθητη κοινωνική διάσταση, που έχει εξαιρετικές εθνικές πτυχές».

Yποστήριξη των ευάλωτων καταναλωτών

Στο ίδιο συνέδριο ο εκτελεστικός πρόεδρος της Elpedison Andrea Testi τάχθηκε υπέρ της υποστήριξης των ευάλωτων καταναλωτών.

-«Το ρεύμα για μια τετραμελή οικογένεια κοστίζει 4 ευρώ την ημέρα, όσο δύο καφέδες και η αύξηση είναι ο ένας καφές», είπε χαρακτηριστικά. «Πρέπει να εστιάσουμε στους ευάλωτους, αν επιδοτήσουμε το σύνολο δεν θα πάρουν αρκετά εκείνοι που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη», σημείωσε

Ο πρόεδρος, Elpedison, όσον αφορά τον μέσο όρο στην ΕΕ, από 70 περάσαμε σε 100 ευρώ ανά MWh στο τέλος του 2021, όπως είπε. Ωστόσο, όσον αφορά τα νοικοκυριά, εάν γίνει ένας συσχετισμός με τα επίπεδα ανάπτυξης, μία μέση οικογένεια δαπάνησε το 2,5% του εισοδήματός του σε ενέργεια το 2021, και 3,5% στα μέσα της δεκαετίας του 90’, ενώ έκανε λόγο για μία βίαιη ταλάντωση των τιμών του πετρελαίου κατά την ίδια περίοδο.  «Η ενεργειακή φτώχεια είναι ένα σοβαρό ζήτημα, καθώς 125 εκατομμύρια Ευρωπαίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας. Μία πολιτισμένη κοινωνία δεν μπορεί να ανέχεται την κατάσταση όπου δεκάδες εκατομμύρια πολιτών να μην μπορούν να θερμάνουν το σπίτι τους», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Testi επεσήμανε επίσης τη συσχέτιση του εισοδήματος ανά νοικοκυριό σε σχέση με το επίπεδο της ενεργειακής φτώχειας. Ειδικότερα, ο δείκτης GINI που έχει να κάνει με την ισότητα ή ανισότητα της κατανομής των πόρων αποδεικνύει τη συσχέτιση μεταξύ της ενεργειακής φτώχειας και της κατανομής εισοδημάτων στις οικογένειες. Έτσι, η ενεργειακή φτώχεια έχει να κάνει με την κοινωνική δικαιοσύνη.

Όσον αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται από την κυβέρνηση, ο κ. Testi ανέφερε ότι ο  τρέχον σχεδιασμός της αγοράς ενέργειας βοηθάει στον μετριασμό της ενεργειακής κρίσης, μπορεί, ωστόσο να θέσει σε κίνδυνο η ενεργειακή μετάβαση. Ενώ, έκανε λόγο για την ανάγκη εξασφάλισης κοινωνικής δικαιοσύνης στην κατανομή των πόρων των επιδομάτων.

Kίνδυνος ενεργειακής φτώχειας

Ο κίνδυνος της ενεργειακής φτώχειας δε θα είναι αμελητέος στις χώρες της Νοτίου Ευρώπης και των Βαλκανίων, δήλωσε ο κ. Γιώργος Παιδακάκης, Partner, Head of Energy, KBVL Law Firm και αναφέρθηκε σε μέτρα για την ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων ειδικά σε σχέση με επενδύσεις σε αυτοπαραγωγή.

«Το θέμα της αύξησης των τιμών και της ενεργειακής φτώχειας είναι ένα ζήτημα που ταυτίζεται με την ενεργειακή ασφάλεια», επεσήμανε ο συντονιστής της συζήτησης κ. Μιχάλης Μαθιουδάκης, Academic Director, Greek Energy Forum.