H Ελλάδα στην ευρωπαϊκή τριάδα μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Πάνω από 50 % μειώθηκαν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της χώρας μας από το 2005, οπότε ξεκίνησε η λειτουργία του ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ). Η ελληνική επίδοση σύμφωνα με ανάλυση του Green Tank είναι η τρίτη καλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς οριακά υψηλότερη από το ελληνικό ποσοστό (56,3 %) ήταν η μείωση στη Δανία (58,3 %) και την Εσθονία (56,4 %).

Η μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συρρίκνωση της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη ειδικά την τελευταία διετία, η οποία το 2020 εξέπεμψε 14 εκατ. τόνους CO2 λιγότερο σε σχέση με το 2018. Έτσι το 2020 η Ελλάδα εμφάνισε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση των εκπομπών από στερεά ορυκτά καύσιμα ανάμεσα στις λιγνιτοπαραγωγές χώρες της ΕΕ σε σχέση με το 2005 (-78,9%). Ενδεικτικό της εξέλιξης είναι ότι ο Ατμοηλεκτρικός Σταθμός Αγίου Δημητρίου ήταν ο μεγαλύτερος ρυπαντής στην Ελλάδα, τόσο το 2013 όσο και το 2020. Ωστόσο ενώ το 2013 ήταν μια από τις πιο ρυπογόνες εγκαταστάσεις στην Ευρώπη εκπέμποντας 13,1 εκατ. τόνους CO2, το 2020 εξέπεμψε 70 % λιγότερο (3,87 εκατ. τόνους).

Ωστόσο η μείωση των εκπομπών από λιγνίτη συνοδεύτηκε από αύξηση σε αυτές από  ορυκτό αέριο (+44% το 2020 σε σχέση με το 2013). Από την ανάλυση του Green Tank προκύπτει επίσης ότι το 2020 ήταν η πρώτη χρονιά που οι εκπομπές από την ενεργοβόρο βιομηχανία (11,5 εκατ. τόνοι) ξεπέρασαν εκείνες του λιγνίτη (9,2 εκατ. τόνοι).

Συνολικά στην ΕΕ από το 2005 μέχρι το 2020 οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώθηκαν κατά 42.3%. Όπως και στην Ελλάδα, η μείωση οφείλεται κυρίως στον περιορισμό της παραγωγής ρεύματος από άνθρακα.

«Η απολιγνιτοποίηση ωθεί τη χώρα στην κλιματική πρωτοπορία. Για να εδραιωθεί ωστόσο η κλιματική πρόοδος, η Ελλάδα πρέπει να περιορίσει τη χρήση ορυκτού αερίου και να στηρίξει έμπρακτα την πράσινη στροφή της ενεργοβόρου βιομηχανίας. Στην επικείμενη αναθεώρηση της Οδηγίας για το ΣΕΔΕ, είναι αναγκαίες γενναίες μεταρρυθμίσεις που θα συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% το 2030 σε σχέση με το 1990, όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε εθνικό επίπεδο», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής για τη δεξαμενή σκέψης The Green Tank.