Η αλλαγή παρόχου ανεξαρτήτως οφειλών «κλειδί» εξελίξεων στην αγορά ενέργειας

Η νομοθετημένη  δυνατότητα που έχουν οι καταναλωτές, να μπορούν να αλλάξουν προμηθευτή, χωρίς να υποχρεούνται να εξοφλήσουν τις οφειλές τους αναδεικνύεται σε κρίσιμο παράγοντα για την ενεργειακή αγορά από το Σεπτέμβριο και για τους επόμενους μήνες.

Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και οι φορείς των προμηθευτών και εταιριών ηλεκτρικής ενέργειας αναμένουν έκρηξη του λεγόμενου «ενεργειακού τουρισμού» από το Σεπτέμβριο, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές λογαριασμών ρεύματος ξεπερνούν ήδη  το 1 δισ. ευρώ και σημειώνουν καθημερινά μεγάλη αύξηση.

Οι συνεχιζόμενες και μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος, που είναι δυσβάστακτες για τους περισσότερους από τους καταναλωτές, παρά την αύξηση της επιδότησης στα 63,9 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τον Σεπτέμβριο, σε συνδυασμό με τις δυσθεώρητες ληξιπρόθεσμες οφειλές, που διαρκώς διογκώνονται, αποτυπώνουν την εκρηκτική κατάσταση, που επικρατεί και αναμένεται να επιδεινωθεί στην ενεργειακή αγορά.

Κατηγορηματικό το ΥΠΕΝ

-«Δεν πρόκειται να κοπεί το ρεύμα σε κανέναν καταναλωτή που άλλαξε πάροχο και έχει οφειλές στον προηγούμενο», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σε ραδιοφωνική συνέντευξη του,  τονίζοντας ότι «η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση».

Πιέζουν ΡΑΕ και προμηθευτές

Από την πλευρά τους οι προμηθευτές και οι εταιρίες ενέργειας, συνηγορούμενες από τη ΡΑΕ δίνουν μάχη στο προσκήνιο και το παρασκήνιο να καταργηθεί αυτή η δυνατότητα για τους καταναλωτές, ώστε να μπορούν να εισπράξουν άμεσα τους τρέχοντες λογαριασμούς και σωρευμένες οφειλές ρεύματος και ζητούν να αλλάξει η σχετική νομοθεσία και ο Κώδικας Προμήθειας.

Το αίτημα αυτό κατέθεσαν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κοινή επιστολή τους  ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ)  και ο  Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιριών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) ενώ ακολούθησε επιστολή του προέδρου της ΡΑΕ Αθανάσιου Δαγούμα προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στην οποία περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, υιοθετώντας τις θέσεις που έχουν εξέφρασαν οι εκπρόσωποι της αγοράς ενέργειας.

Νομοθετημένα μέτρα

Σημειώνεται ότι η δυνατότητα των καταναλωτών να εγκαταλείψουν ένα προμηθευτή, χωρίς να υποχρεούνται να εξοφλήσουν τις οφειλές τους προβλέπεται από τον ισχύοντα Κώδικα Προμήθειας και  ενισχύθηκε με το άρθρο 138 του πρόσφατου ενεργειακού νόμου 4951/2022, που έθεσε σε ισχύ το ΥΠΕΝ από τον Αύγουστο, αναστέλλοντας για έναν χρόνο τη ρήτρα αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια και καθιέρωσε οι προμηθευτές να ορίζουν την τιμή της κιλοβατώρας του επόμενου μήνα και οι καταναλωτές να μπορούν να αλλάζουν πάροχο ακόμη και κάθε μήνα, χωρίς επιβάρυνση.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει ότι ουσιαστικά  δεν υπάρχει σύμβαση που να δεσμεύει τον καταναλωτή με μια εταιρία ή την εταιρία με μία τιμή, αλλά οι καταναλωτές μπαίνουν στη διαδικασία να κάνουν κάθε μήνα έρευνα αγοράς και να βρίσκουν την πιο συμφέρουσα τιμή.

Τι έγινε τον Αύγουστο

Είναι αξιοσημείωτο ότι χρήση αυτής της δυνατότητας, δηλαδή να αλλάξουν πάροχο έκαναν για το μήνα Αύγουστο, που άρχισε να εφαρμόζεται το μέτρο, μόλις 50.000 καταναλωτές.

Το γεγονός ότι τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου 2022 φέρνουν ανατροπές, όπως για παράδειγμα η περίπτωση της ΔΕΗ, που ήταν από τις φθηνότερες επιλογές του Αυγούστου και εν συνεχεία πήρε τη σκυτάλη στο ράλι ανόδου των τιμών, αυξάνοντας την τιμή λιανικής κατά 62% (από 486 €/MWh τον Αύγουστο, στα 788 €/MWh) με αποτέλεσμα να είναι η ακριβότερη επιλογή για τον Σεπτέμβριο, σε συνδυασμό με το γενικό κύμα αυξήσεων τιμολογίων από τους παρόχους, με τιμολόγια  σε πολλές περιπτώσεις «αμπαλαρισμένα» σε παραπλανητικές προσφορές και διαφημίσεις, δημιουργούν νέα δεδομένα για τη μετακίνηση των καταναλωτών μεταξύ των παρόχων. Δείτε εδώ το ρεπορτάζ του ecopress, για τις τελικές τιμές όλων των παρόχων, με την επιδότηση του Σεπτεμβρίου.

Παράλληλα έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός όσων δεν έχουν, λόγω χρεών, σύμβαση με πάροχο και καταφεύγουν στη λεγάμενη Καθολική Υπηρεσία.

Πάντως οι παράγοντες της αγοράς ενέργειας εκτιμούν ότι  το φαινόμενο  του «ενεργειακού τουρισμού», θα σημειώσει μεγάλη αύξηση  από τον Σεπτέμβριο και ακόμη μεγαλύτερη τους επόμενους μήνες, αναφέροντας ότι η χαμηλές μετακινήσεις που σημειώθηκαν τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου σχετίζονται με το  γεγονός ότι ο Αύγουστος είναι μήνας διακοπών και οι καταναλωτές απέφυγαν να ασχοληθούν με τη σύγκριση τιμών μεταξύ προμηθευτών και τη διαδικασία αλλαγής προμηθευτή.

Η δικαστική οδός

Οι εταιρίες προμήθειας ζητούν την κατάργηση της ελεύθερης μετακίνησης των καταναλωτών ανεξάρτητα οφειλών υποστηρίζοντας ότι  «η διακοπή της ηλεκτροδότησης είναι το μόνο «όπλο» που διαθέτουν οι προμηθευτές απέναντι σε όσους δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς» συμπληρώνοντας ότι «η δικαστική οδός είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και επιβαρυντική για όλα τα μέρη».

Καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις

Οι προμηθευτές ζητούν επίσης να πληρώνονται άμεσα τα ποσά που αντιστοιχούν στην κρατική επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος, υποστηρίζοντας ότι «αναγκάζονται να δίνουν τις επιδοτήσεις από τα στενά ταμειακά διαθέσιμα τους, είτε τις καθυστερούν και οι ίδιες, εις βάρος των καταναλωτών».