Οι ΑΠΕ στην καρδιά του επιχειρηματικού σχεδίου της ΔΕΗ- Πρόγραμμα  Compass με οκτώ στρατηγικές προτεραιότητες

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Η στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελεί κομβικό στοιχείο του νέου επιχειρηματικού σχεδίου της ΔΕΗ για την περίοδο 2018-2022 που εκπόνησε η Mckinsey και εγκρίθηκε την Τρίτη 10 Ιουλίου 2018  από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας.

Τελικός στόχος του προγράμματος με την κωδική ονομασία Compass (πυξίδα) είναι η αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) στο επίπεδο του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ το χρόνο και ο περιορισμός του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα δηλαδή στις δυόμιση με τρεις φορές πάνω από το EBITDA από δέκα που είναι σήμερα.

Σύμφωνα με πληροφορίες κατά την παρουσίαση που έγινε στο Συμβούλιο δεν υπήρξαν συγκεκριμένες αναφορές σε αυξήσεις τιμολογίων (ή κατάργηση των υφιστάμενων εκπτώσεων), σε στόχους για μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών ή σε εφαρμογή προγράμματος εθελουσίας εξόδου.

Ωστόσο και οι τρεις επιλογές έχουν συζητηθεί χωρίς να έχει ληφθεί απόφαση για την υλοποίησή τους.

Oκτώ στρατηγικές προτεραιότητες

Στις οκτώ στρατηγικές προτεραιότητες, εκτός από τις ανανεώσιμες πηγές  περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η παροχή συνδυασμού ενεργειακών προϊόντων (ρεύμα και φυσικό αέριο), η εντατικοποίηση των προσπαθειών για περιορισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας  και η διεθνής επέκταση της εταιρείας.  Προβλέπονται ακόμη επενδύσεις συνολικού ύψους ύψους  3,9 δις. Ευρώ για την πενταετία, εκ των οποίων το 50% κατανέμεται στα Δίκτυα και στις Ανανεώσιμες Πηγές (31% στα Δίκτυα και 22% στις ΑΠΕ), 23% στην κατασκευή του νέου σταθμού λιγνιτικής παραγωγής Πτολεμαΐδα V και 9% σε επενδύσεις διατήρησης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των συμβατικών μονάδων παραγωγής.
Στο επιχειρηματικό σχέδιο τονίζεται μεταξύ άλλων ότι :”Τα τελευταία επτά χρόνια υπήρξε μεγάλη ανάπτυξη των ΑΠΕ και ένταση του ανταγωνισμού από υφιστάμενες εταιρείες καθώς και από την είσοδο νέων παικτών.  Για τα επόμενα 10 χρόνια  τα θέματα  που αναμένεται να κυριαρχήσουν είναι η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας  (λόγω του εξηλεκτρισμού), οι δράσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και η απανθρακοποίηση.  Έτσι, οι εταιρείες ενέργειας στην Ευρώπη πραγματοποιούν στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στα Δίκτυα, ιδιαίτερα  της Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και σε νέες δραστηριότητες στη Λιανική Αγορά. Η Ελληνική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας αλλάζει γρήγορα σε όλο το εύρος της (αποεπένδυση λιγνιτικών μονάδων, άνοιγμα της λιανικής αγοράς και εισαγωγή του νέου target model), ενώ το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας  αναμένεται να πιεσθεί, κυρίως λόγω της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων”.

Οι άξονες

Αναλυτικά οι άξονες του σχεδίου της ΔΕΗ είναι:
1.       Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)
Αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της ΔΕΗ κατά 600 MW περίπου έως το 2022,  κυρίως από Αιολικά  και Φωτοβολταϊκά, δεδομένης της αναμενόμενης ελκυστικότητάς τους έναντι άλλων πηγών ενέργειας, μέσω σημαντικής αύξησης του μεγέθους, του αριθμού των έργων και των δυνατοτήτων στις ΑΠΕ, με συγκεκριμένους στόχους όσον αφορά την ισχύ και την απόδοση.  Στόχος για συμμετοχή των ΑΠΕ στην συνολική ισχύ της ΔΕΗ σε ποσοστό 20% – 25% έως το 2030-2035.
2.       Πάγια Διανομής
Εστίαση στην βελτιστοποίηση των λειτουργικών επιδόσεων και στις επενδύσεις στα πάγια διανομής σε ρυθμιζόμενες και μη ρυθμιζόμενες δραστηριότητες, δεδομένων των σταθερών αποδόσεων που έχουν.
3.       Λιανική Αγορά και Νέες Δραστηριότητες
Επανατοποθέτηση της στρατηγικής της ΔΕΗ αναφορικά με τον τρόπο προσέγγισης των πελατών της, εστιάζοντας στην διατήρηση των υψηλής προτεραιότητας τμημάτων πελατών, στην αναθεώρηση του branding της, στην τιμολόγηση και την επέκταση των βασικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας προσφέροντας μία ευρύτερη γκάμα ενεργειακών υπηρεσιών και προϊόντων (π.χ.  double play στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο, υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης).
Εντατικοποίηση των προσπαθειών για εισπράξεις και διακανονισμούς προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συσσωρευμένες οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς και να αποτραπεί η δημιουργία νέων, μέσω τόσο μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής όσο και με μία σειρά από “γρήγορες νίκες” («quick wins»).
4.       Ορυχεία και συμβατική παραγωγή
Έναρξη προγράμματος λειτουργικής βελτιστοποίησης και αποδοτικότητας στα Ορυχεία και τους Θερμικούς Σταθμούς Παραγωγής.
Αποεπένδυση λιγνιτικής ισχύος 930 MW και των σχετικών ορυχείων.
Απόσυρση 1.212 MW μέχρι το 2021.
Συνετή διαχείριση των συμβατικών σταθμών παραγωγής στα Μη-Διασυνδεδεμένα νησιά και διερεύνηση των πιθανών ευκαιριών για  μετατροπή υπαρχόντων  πετρελαϊκών μονάδων σε μικρής κλίμακας μονάδες με καύσιμο LNG.
5.  Κεντρικές και Υποστηρικτικές Λειτουργίες
Επαναπροσδιορισμός του μοντέλου λειτουργίας των υποστηρικτικών υπηρεσιών και εκμετάλλευση  συνεργιών σε επίπεδο εταιρείας αλλά και ομίλου.
Εξέταση και  διαχείριση των εμμέσων δαπανών προς τρίτους.
Αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της ΔΕΗ
6.Διεθνής Επέκταση
Στοχευμένη ανάπτυξη νέων έργων σε διεθνείς αγορές με ανταγωνιστικές αποδόσεις, αξιοποιώντας τις δυνατότητες και την εξειδίκευση της ΔΕΗ.
7.     Νέες υπηρεσίες και προϊόντα
Αξιολόγηση άλλων ευκαιριών για ανάπτυξη (π.χ. ενεργειακές υπηρεσίες), λαμβάνοντας υπόψη την απαιτούμενη ανταγωνιστικότητα και αποδοτικότητα τους.
8. Ρυθμιστικό πλαίσιο (βασικά θέματα)

Ανοιχτά θέματα

Πέρα από τις στρατηγικές προτεραιότητες που έχουν τεθεί στο επιχειρησιακό πλάνο, υπάρχουν μία σειρά από ρυθμιστικά θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν όπως:

• Διεκδίκηση αποζημιώσεων ισχύος των μονάδων παραγωγής για την υποστήριξη των θερμικών μονάδων οι οποίες είναι απαραίτητες για την ασφάλεια εφοδιασμού και οι οποίες αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε σχέση με την κερδοφορία τους, δεδομένης της ελκυστικότητάς τους ως μεταβατικού καυσίμου σε σχέση με την κατασκευή νέων σταθμών.
• Μείωση της χρέωσης προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας για ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) και σταδιακή πλήρης κατάργησή της.
• Κατάργηση των δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποεπένδυσης λιγνιτικών μονάδων και το αργότερο μέχρι το τέλος του 2019.
• Target model: λειτουργία αγοράς προθεσμιακών προϊόντων που θα προσφέρει τα απαραίτητα εργαλεία για αντιστάθμιση κινδύνου.
• Πλήρης ανάκτηση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.

Στο επιχειρηματικό σχέδιο τονίζεται ότι για τα επόμενα 10 χρόνια  τα θέματα  που αναμένεται να κυριαρχήσουν είναι η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας  (λόγω του εξηλεκτρισμού), οι δράσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και η απανθρακοποίηση.
Σημειώνεται ακόμη ότι: “Η Ελληνική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας αλλάζει γρήγορα σε όλο το εύρος της (αποεπένδυση λιγνιτικών μονάδων, άνοιγμα της λιανικής αγοράς και εισαγωγή του νέου target model), ενώ το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας  αναμένεται να πιεσθεί, κυρίως λόγω της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων.