Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Το νερό, ένα από τα πιο κοινά στοιχείο του πλανήτη μας. είναι μια σχετικά απλή αλλά σημαντική ουσία. Ένα μόριο νερού αποτελείται από δύο άτομα υδρογόνου και ένα οξυγόνου. Η πολύ απλή αυτή μοριακή δομή προσδίδει στο νερό μοναδικές χημικές και φυσικές ιδιότητες, στις οποίες οφείλεται ο βασικός ρόλος του: να διατηρεί το περιβάλλον της Γης κατοικήσιμο.

Στάξε, στάξε, στάξε… Το σφαιρικό σχήμα των σταγονιδίων είναι αποτέλεσμα των επιφανειακών μορίων του νερού που έλκονται μεταξύ τους ισχυρότερα από τα υποκείμενα, φαινόμενο γνωστό ως επιφανειακή τάση. Το σφαιρικό σχήμα αντιστοιχεί στη μικρότερη δυνατή επιφάνεια για δεδομένο όγκο.

Ο τρόπος με τον οποίο συνδέονται μεταξύ τους τα άτομα του υδρογόνου και του οξυγόνου έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αμοιβαίων ελκτικών δυνάμεων ανάμεσα στα μόρια του νερού, που ονομάζονται δεσμοί υδρογόνου. Η πιο προφανής ιδιότητα, που προκύπτει λόγω της παρουσίας δεσμών υδρογόνου, είναι η ευελιξία, που επιτρέπει στο νερό να υπάρχει σε τρεις τελείως διαφορετικές καταστάσεις -στερεή, υγρή ή αέρια- ανάλογα με τη θερμοκρασία και την ατμοσφαιρική πίεση στην οποία βρίσκεται. Μέσω των τριών αυτών καταστάσεων, το νερό εμφανίζει ποικιλία μορφών.

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΕΝΟΣ ΜΟΡΙΟΥ

Ένα μόριο νερού αποτελείται από δύο άτομα υδρογόνου και ένα άτομο οξυγόνου. Η πλευρό του μορίου με τα δύο άτομα υδρογόνου είναι θετικά φορτισμένη, ενώ η άλλη πλευρά αρνητικά. Η διαφορά φορτίου δημιουργεί μια ηλεκτρική έλξη μεταξύ των μορίων, που ονομάζεται δεσμός του υδρογόνου.

ΕΝΑ ΕΥΕΛΙΚΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ

Η Γη είναι ο μόνος γνωστός πλανήτης με το σχετικά μικρό αυτό εύρος θερμοκρασιών, που επιτρέπει στο νερό να υπάρχει σε στερεή, υγρή και αέρια μορφή στο περιβάλλον. Η ταχύτητα της κίνησης των μορίων του νερού τείνει να αυξηθεί, όσο αυξάνεται η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, με σταδιακή μεταμόρφωση αυτού του πολύπλευρου στοιχείου από στερεό (πάγος) σε υγρό (νερό) και, τελικά, οε αέριο (υδρατμοί).

Στερεή: Τα μόρια του νερού, στο στερεό πλέγμα που ονομάζεται πόγος, συγκροτούνται σε εξαγωνική διάταξη, δημιουργώντας τους γνωστούς εξάπλευρους παγοκρυστάλλους.

Υγρή: Σε συνήθεις θερμοκρασίες υπάρχουν λιγότεροι δεσμοί υδρογόνου μεταξύ των μορίων του νερού και έτσι αυτά κινούνται πιο ελεύθερα. ως υγρό.

Αέρια:  στις υψηλές θερμοκρασίες αυξάνεται η κινητικότητα των μορίων του νερού, οι περισσότεροι δεσμοί υδρογόνου σπάζουν και τα μόρια κινούνται ελεύθερα, ως υδρατμοί.

Περιπλανώμενες δεξαμενές: Όταν to νερό εξατμίζεται από την επιφάνεια της γης και συμπυκνώνεται στην ατμόσφαιρα, σχηματίζει τα νέφη – μια συγκέντρωση από μικροσκοπικές σταγόνες ή παγοκρυστάλλους που αιωρούνται σε διάφορα ύψη στην ατμόσφαιρα. Αυτοί οι σχηματισμοί στρωματοσωρειτών δεν είναι βροχοφόρα νέφη.

 Από υγρό σε στερεό: Το λιωμένο νερό από χιόνι ή πάγο ξαναγίνεται στερεό σε ένα σταλακτίτη, όταν η θερμοκρασία του αέρα πλησιάζει το σημείο πήξης. Σταδιακά ο σταλακτίτης μεγαλώνει σε πάχος και κυρίως σε μήκος, καθώς το νερό συνεχίζει να ρέει προς τα κάτω, κατά μήκος ms επιφάνειάς του, και τελικά παγώνει σε νέα στρώματα που εκτείνονται κατά μήκος του σταλακτίτη.

Σε αναβρασμό: Φυσαλίδες ατμού ανεβαίνουν γρήγορα στο νερό που βράζει. Το σημείο βρασμού εξαρτάται από την ατμοσφαιρική πίεση πάνω από την επιφάνεια του νερού: χαμηλότερο σημείο βρασμού παρατηρείται στα μεγαλύτερα υψόμετρα.

Πηγή των δημοσιεύσεων της  στήλης στο ecopress είναι η εξαιρετικά επιτυχημένη διεθνώς έκδοση «Καιρός & Κλίμα – Εικονογραφημένος Οδηγός», των Bruce Buckley, Edward. J. Hopkins, Richard Whitaker, που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τον ιστορικό εκδοτικό οίκο «Κασταλία» , ο οποίος προσφέρει στους αναγνώστες του ecopress την καταγραφή της ιστορικής γνώσης και της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας για τον καιρό και το κλίμα.

-«Η οδύσσεια του καιρού είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια στην ιστορία του ανθρώπου, το οποίο προσφέρει γοητευτικές διηγήσεις στον αναγνώστη», σημειώνεται στην εισαγωγή της έκδοσης.

Η διαρκής επικαιρότητα της θεματολογίας για τον καιρό και το κλίμα αναδεικνύεται μέσα από τη φράση του Μαρκ Τουέιν, από τις εμβληματικές φυσιογνωμίες της Αμερικανικής λογοτεχνίας, ο οποίος έχει πει ότι: «o καιρός πάντα κάνει κάτι». Και πράγματι πρόκειται για ένα φαινόμενο καθολικού ενδιαφέροντος και θαυμασμού, αλλά παράλληλα και αντικείμενο επιστημονικής έρευνας.

Οι Εκδόσεις «Κασταλία»

Οι Εκδόσεις «Κασταλία» ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 60, από το Χαρίλαο Θρ. Μηχιώτη και έγιναν βασικά γνωστές στην ελληνική αγορά από την έκδοση εγκυκλοπαιδειών, ιστορικών, παιδικών και σχολικών βιβλίων. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 εξέδωσαν το Θησαυρό των Γνώσεων, την πρώτη μεγάλη παιδική και σχολική εγκυκλοπαίδεια (5 τόμοι και στη συνέχεια 10), την εγκυκλοπαίδεια Θαύματα της Επιστήμης σε 6 τόμους , ένα ελληνικό λεξικό, χάρτες, κείμενα ιστορικά και λογοτεχνικά… Οι Εκδόσεις Κασταλία, από το 2005 δραστηριοποιούνται εκ νέου και είναι πάλι κοντά σας με νέους τίτλους.

Το πρόγραμμα των Εκδόσεων «Κασταλία»

Το πρόγραμμα των Εκδόσεων «Κασταλία» κινείται σε πέντε άξονες:

Ανθρωπιστικές επιστήμες, την γεωπολιτική, την ιστορία μέσα από έργα-σημεία αναφοράς

Επικαιρότητα: Μεγάλες αλλαγές στο σημερινό κόσμο

Βιογραφίες: Η συλλογή Folio των εκδόσεων Gallimard με 12 τίτλους το χρόνο αγγίζοντας όλους τους τομείς του πολιτισμού: Λογοτεχνία, σινεμά, ζωγραφική, θέατρο, ποίηση, ιστορία…

Λογοτεχνία: Κλασσικά και νέα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας

Πρακτικοί οδηγοί: 12 τίτλοι από μικρά βιβλιαράκια με συνταγές των εκδόσεων First

Στοιχεία επικοινωνίας των Εκδόσεων «Κασταλία»

Διεύθυνση: Σταδίου 33, Αθήνα 105 59
Τηλ.: +30 2103215280, +30 2103247945
EMAIL: info@kastaliaeditions.gr