Οδηγός του ΥΠΕΝ για την διαχείριση αποβλήτων στις πυρόπληκτες περιοχές

Το ΥΠΕΝ εξέδωσε οδηγό για τη διαχείριση των αποβλήτων εκ μέρους των ΟΤΑ στις πυρόπληκτες περιοχές της Αττικής, ο οποίος και απεστάλη στους Δήμους των περιοχών αυτών μαζί με κατευθύνσεις για την προστασία από τα αμιαντούχα υλικά.

Στον οδηγό υπάρχει πρόβλεψη για όλες τις κατηγορίες αποβλήτων καμένων ή μη (οικοδομικά, κλαδέματα, βλάστηση και ξυλεία, δασική και μη, ηλεκτρικές – ηλεκτρονικές συσκευές, λαμπτήρες, ογκώδη απόβλητα οικιακού εξοπλισμού) και δίνονται συγκεκριμένες κατευθύνσεις.

Οι πολίτες και οι επαγγελματίες των περιοχών θα μπορούν να εναποθέτουν τα απόβλητα στον ειδικό εξοπλισμό που θα τοποθετηθεί ή να επικοινωνούν με την Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου τους. Βασικός κανόνας είναι η χωριστή συλλογή και διαχείριση των ανωτέρω αποβλήτων και η αποφυγή ανάμειξής τους.

Ειδική μέριμνα υπάρχει για τα κατεστραμμένα οχήματα, τα οποία θα συγκεντρωθούν σε συνεργασία του Δήμου με Φορέα Συλλογικού Συστήματος Διαχείρισης για την αποκομιδή και ανακύκλωσή τους με την επίβλεψη του ΕΟΑΝ. Έχει οργανωθεί ήδη η απλοποίηση της διαδικασίας διαγραφής τους, με τη μέριμνα της Περιφέρειας Αττικής, κατόπιν δήλωσης του πολίτη.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα για το οποίο γίνεται ειδική αναφορά είναι τα αμιαντούχα επικίνδυνα μικροαπόβλητα. Αν είναι αναγκαίο να απομακρυνθεί ο αμίαντος, η εργασία αυτή πρέπει να γίνεται μόνο από εξουσιοδοτημένο συνεργείο. Για όλες τις εργασίες και για την αναγνώριση πιθανών επικίνδυνων και αμιαντούχων αποβλήτων στις περιοχές που επλήγησαν, οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με τους ΟΤΑ για να τους επισκεφθεί εξειδικευμένη εταιρεία, χωρίς κόστος για αυτούς.

ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΙΣ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΙ ΡΑΦΗΝΑΣ-ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ, ΜΑΡΑΘΩΝΑ- Ν.ΜΑΚΡΗΣ & ΜΕΓΑΡΕΩΝ

1. Απόβλητα Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (οικοδομικά)
Τη διαχείριση μικροποσοτήτων οικοδομικών αποβλήτων καθαρισμού των ιδιοκτησιών που επλήγησαν αναλαμβάνουν οι ΟΤΑ μέσω σύμβασης με Φορέα Συλλογικού Συστήματος Διαχείρισης (ΣΣΕΔ). Ο ΕΟΑΝ έχει ήδη δώσει κατάλογο διαθέσιμων ΣΣΕΔ και έχει εξασφαλίσει χαμηλά τιμολόγια και διαθέσιμες μονάδες τον Αύγουστο. Οι Φορείς ΣΣΕΔ είναι επιφορτισμένοι επίσης με την παροχή τεχνικής υποστήριξης στους δήμους για την οργάνωση της διαδικασίας.
Οι ΟΤΑ μπορούν επίσης να συνάπτουν σύμβαση με αδειοδοτημένο μεταφορέα – συλλέκτη για την τοποθέτηση κάδων τύπου σκάφης και περι-συλλογή με ειδικά οχήματα, ώστε να μεταφέρονται τα απόβλητα σε αδειοδοτημένες μονάδες.
Οι πολίτες και οι επαγγελματίες των περιοχών παρακαλούνται να διαθέτουν τα απόβλητα στον ειδικό εξοπλισμό που θα τοποθετηθεί ή να επικοινωνούν με την Υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου τους.
Για την κατεδάφιση των κατοικιών και κτιρίων θα εκδοθεί ειδικός οδηγός.

2. Κλαδέματα πολιτών και ΟΤΑ (χλωρή βλάστηση, δασική και μη)
Συλλογή και τεμαχισμός των κλαδεμάτων με μέριμνα των Δήμων και παράδοση στον ΕΔΣΝΑ/ΕΜΑΚ Λιοσίων. Η συλλογή, μεταφορά και τεμαχισμός μπορεί να γίνει είτε με ίδια μέσα του δήμου, είτε σε συνεργασία με τον ΕΔΣΝΑ, είτε με σύναψη σύμβασης με αναδόχους που αναλαμβάνουν τις σχετικές εργασίες. Υπάρχει ήδη προετοιμασία από την Περιφέρεια Αττικής και τον ΕΔΣΝΑ.
Οι πολίτες και οι επαγγελματίες των περιοχών παρακαλούνται να εναποθέτουν τα φυτικά υπολείμματα στον ειδικό εξοπλισμό που θα τοποθετηθεί ή να επικοινωνούν με την Υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου τους.

3. Καμένη βλάστηση, δασική ή μη
Υλοτόμηση, συλλογή και τεμαχισμός με μέριμνα των τοπικών Δασικών Υπηρεσιών, του ΥΠΕΝ και των ΟΤΑ. Υπάρχουν ήδη εγκατεστημένα συνεργεία. Μεταφορά των καμένων υπολειμμάτων και μηχανικός τεμαχισμός (ως άνω) σε έκταση του Δήμου.
Αξιοποίηση των υπολειμμάτων από τον Δήμο ή από τη Δασική Υπηρεσία ως βελτιωτικό του εδάφους για τη φυσική ή τεχνητή αναγέννηση της καμένης περιοχής.
Οι πολίτες παρακαλούνται να ειδοποιούν τον Δήμο ή το Δασαρχείο της περιοχής τους αν εντοπίσουν ανάγκη υλοτόμησης καμένων δέντρων.

4. Οχήματα – ΟΤΚΖ
Συγκέντρωση αυτών με συνεργασία των Δήμων και του Φορέα ΣΣΕΔ (ΕΔΟΕ). Εναλλακτική διαχείριση, αποκομιδή και ανακύκλωση οχημάτων από τον Φορέα ΣΣΕΔ με επίβλεψη του ΕΟΑΝ.
Απλοποίηση διαδικασίας διαγραφής με μέριμνα των ΟΤΑ και της Περιφέρειας Αττικής, κατόπιν δήλωσης του πολίτη.

5. Αμιαντούχα επικίνδυνα μικροαπόβλητα
Υπάρχουν 10 αδειοδοτημένες εταιρείες εγγεγραμμένες σε μητρώο του Υπουργείο Εργασίας, οι οποίες αναλαμβάνουν τον εντοπισμό και την συλλογή (www.ypakp.gr/uploads/docs/11010.pdf).
Το ΥΠΕΝ έχει κινητοποιήσει τις εταιρείες ώστε ανά ΟΤΑ να γίνεται ενημέρωση πολιτών, ανίχνευση των υλικών και συλλογή/αποκομιδή/επεξεργασία.

6. Απόβλητα ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών και λαμπτήρων (καμένα ή μη)
Τα συστήματα ανακύκλωσης τοποθέτησαν σε συνεργασία με τους Δήμους ειδικά containers για όλα τα είδη σε συνεργασία με τον ΕΟΑΝ. Οι πολίτες ενημερώνονται από τους Δήμους για την ακριβή θέση των σημείων συλλογής. Εναλλακτικά, τα Συστήματα σε συνεννόηση με τους Δήμους συλλέγουν και μεταφέρουν ηλεκτρικές συσκευές κάποιες μέρες. Οι πολίτες και οι επαγγελματίες των περιοχών παρακαλούνται να επικοινωνούν με τους ΟΤΑ.

7. Ογκώδη απόβλητα οικιακού εξοπλισμού (καμένα ή μη)
Οι ΟΤΑ θα συμβληθούν με αδειοδοτημένες εταιρείες για τη συλλογή και μεταφορά σε ειδικούς κάδους/containers ή θα οργανώσουν την απευθείας παραλαβή από τις ιδιοκτησίες των πολιτών. Οι ανάδοχοι θα διασφαλίζουν περαιτέρω την επεξεργασία/τεμαχισμό/ανάκτηση και τη διάθεση του υπολείμματος.
Το ΥΠΕΝ θα στηρίξει και θα παρακολουθήσει τη διαδικασία με τα στοιχεία που διαθέτει από το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ). Τα μη αξιοποιήσιμα υπολείμματα θα αναλάβει ο ΕΔΣΝΑ με βάση τα κριτήρια για τα ΑΣΑ.
Οι πολίτες και οι επαγγελματίες των περιοχών παρακαλούνται να εναποθέτουν τα απόβλητα στον ειδικό εξοπλισμό που θα τοποθετηθεί ή να επικοινωνούν με την Υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου τους για την παραλαβή των ογκωδών αποβλήτων.

ΑΜΙΑΝΤΟΥΧΑ ΥΛΙΚΑ – ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΜΙΑΝΤΟ
Χρήση αμιάντου
Ο αμίαντος εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα στη χώρα μας σε ορισμένες παλιές κατασκευές, και αναμένεται να βρεθεί σε μικρή ποσότητα σε πρόχειρες ή παλιές κατασκευές στην πληγείσα περιοχή. Στο παρελθόν έχει εκτεταμένα χρησιμοποιηθεί ως αμιαντοτσιμέντο και χαρακτηριστική είναι η κυματοειδής μορφή σε στέγες (φύλλα αμιαντοτσιμέντου), καμινάδες αλλά και πλακίδια δαπέδων, σωλήνες κλπ.
Έχει απαγορευθεί η χρήση προϊόντων που περιέχουν ίνες αμιάντου από το 2005,λόγω των αρνητικών επιπτώσεών του στην ανθρώπινη υγεία.
Κίνδυνοι στην υγεία από τον αμίαντο
Στην περίπτωση του αμιάντου, ο κίνδυνος για την υγεία προέρχεται από την εισπνοή ινών αμιάντου που υπάρχουν στον αέρα, που απελευθερώνονται εφόσον αυτός κατακερματιστεί. Στην περίπτωση εισπνοής αυτών των ινών μπορεί να προκληθούν σοβαρές ασθένειες. Γενικά δεν αποτελεί κίνδυνο εφόσον είναι σταθερή κατασκευή και δεν εκτελούνται εργασίες επ΄αυτού.
Απομάκρυνση αμιάντου
Αν είναι αναγκαίο να απομακρυνθεί ο αμίαντος, η εργασία αυτή πρέπει να γίνεται μόνο από εξουσιοδοτημένο συνεργείο για το σκοπό αυτό. Στη χώρα μας υπάρχει κατάσταση εταιριών που δραστηριοποιούνται στη διαχείριση του αμιάντου. Η κατάσταση αυτή είναι αναρτημένη στο siteτου Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης 01.02.2018)http://www.ypakp.gr/uploads/docs/11010.pdf
Οι εταιρείες αυτές παράλληλα με την αποξήλωση παρέχουν επιθεώρηση για την αναγνώριση υλικών που περιέχουν αμίαντο, απορρύπανση του χώρου εκτέλεσης εργασιών με τη χρήση πιστοποιημένου εξοπλισμού, έκδοση πιστοποιητικού καθαρότητας του χώρου από ίνες αμιάντου, αποκατάσταση κατασκευής, διαχείρισηκαι ασφαλή διάθεση των επικινδύνων αμιαντούχων υλικών.
Οδηγίες προς τους κατοίκους των πυρόπληκτων περιοχών για την προστασία τους από τον αμίαντο
Οι κάτοικοι των περιοχών που επλήγησαν πρέπει να λαμβάνουν μέτρα προστασίας στην περίπτωση που, εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών, πρέπει να προβούν σε απομάκρυνση των διαφόρων αποβλήτων από τις οικίες τους μεταξύ των οποίων και αμιαντούχων αποβλήτων.
Η «επαφή» με αμιαντούχα υλικά γενικά πρέπει να αποφεύγεται και να μην πραγματοποιείται οποιαδήποτε εργασία επί των αμιαντούχων υλικών, όπως σπάσιμο, ξύσιμο, τρύπημα, σκούπισμα, πριόνισμα, αποξήλωση κλπ, αφού ενέχει τον κίνδυνο απελευθέρωσης ινών αμιάντου. Για όλες τις εργασίες και για την αναγνώριση πιθανών επικινδύνων και αμιαντούχων αποβλήτων στις περιοχές που επλήγησαν οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με τους ΟΤΑ για να τους επισκεφθεί εξειδικευμένη εταιρεία, χωρίς κόστος για τους πολίτες.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει εξασφαλίσει τη συνεργασία με τις αδειοδοτημένες εταιρείες, ώστε κινητά συνεργεία να βρίσκονται καθημερινά στις περιοχές και να υποστηρίζουν τους πολίτες παραλαμβάνοντας με ασφάλεια επικίνδυνα και αμιαντούχα απόβλητα και παρέχοντας και ενημέρωση. Σχετικά ενημερωτικά φυλλάδια έχουν δοθεί στους ΟΤΑ.
Κατεδάφιση κατεστραμμένων οικιών/κτιρίων
Ομοίως κατά την κατεδάφιση των κατεστραμμένων οικιών/ κατασκευών, στην περίπτωση που υπάρχουν αμιαντούχα υλικά, θα πρέπει να τηρηθούν τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία δηλαδή να επιληφθούν οι εξειδικευμένες εταιρίες που προαναφέρθηκαν και διαθέτουν την εμπειρία, τεχνογνωσία και εξειδίκευση στη διαχείριση των αποβλήτων αυτών.