ΙΚΜ- ΕΕΠΠ- ΕΕΠΦ- WWF Ελλάς: Πρότυπη Οικολογική Δράση στα Λευκά Όρη της Κρήτης

Ένα δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους 58 χλμ., βοτανικό κήπο, εκτεταμένες αναδασώσεις και σειρά άλλων δράσεων και παρεμβάσεων  ανάδειξης και προστασίας του σπάνιου φυσικού τοπίου των Λευκών Ορέων της Κρήτης περιλαμβάνει η Πρότυπη Οικολογική Δράση στα Λευκά Όρη της Κρήτης, που αναλαμβάνει να υλοποιήσει το Ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης σε συνεργασία με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης και WWF Ελλάς.

H δράση με τίτλο «Διαδρομή Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: Μια Πρότυπη Οικολογική Δράση, από το Κρητικό έως το Λιβυκό Πέλαγος μέσα από τα Λευκά Όρη» παρουσιάστηκε στο πλαίσιο Συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 5 Δεκεμβρίου 2017, στην αίθουσα διαλέξεων της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Σύμφωνα με τις σχετικές ανακοινώσεις, το ΙΚΜ υλοποιεί την τελευταία επιθυμία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που δεν ήταν άλλη από την αναγέννηση των Λευκών Ορέων. Το μεγάλο έργο που ξεκίνησε ήδη να πραγματοποιεί το ΙΚΜ, σε πρώτη φάση, περιλαμβάνει τρία σημαντικά έργα στον ορεινό όγκο της Δυτικής Κρήτης: τη δημιουργία Δικτύου Μονοπατιών, τη δημιουργία Βοτανικού Κήπου Φαρμακευτικών – Αρωματικών Φυτών και την Πρότυπη Οικολογική Αποκατάσταση σε περιοχή των Λευκών Ορέων.

• Πιο συγκεκριμένα, μετά από μελέτη που εκπόνησε η  ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους 58 χλμ., το οποίο θα διασχίζει τον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων. Στο πλαίσιο του έργου  θα πραγματοποιηθούν εργασίες σήμανσης, συντήρησης και αποκατάστασης μονοπατιών, με στόχο αφενός την ασφάλεια των επισκεπτών και αφετέρου την ανάδειξη της Δυτικής Κρήτης σε διεθνές κέντρο περιπατητικού τουρισμού. Το έργο αυτό αναδεικνύει και προβάλει την πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής, την φύση και την ιστορία του τόπου.
• Παράλληλα, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης έχει αναλάβει τη μελέτη και τη δημιουργία Βοτανικού Κήπου. Το έργο θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Ι.Μ. Μεταμορφώσεως Σωτήρος, σε έκταση που ευγενικά παραχωρείται από την αδελφότητα της Χρυσοπηγής. Στόχος είναι τόσο η προστασία και ανάδειξη των ιαματικών και αρωματικών φυτών της κρητικής γης, όσο και η λειτουργία του Βοτανικού Κήπου ως χώρος εκπαίδευσης για επισκέπτες και μαθητές σχολείων.
• Το τρίτο σκέλος της δράσης του ΙΚΜ, αφορά στην Πρότυπη Οικολογική Αποκατάσταση σε περιοχή των Λευκών Ορέων που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το WWF Ελλάς. Μέσα από μια ολιστική προσέγγισητο έργο στοχεύει στη διασφάλιση ενός υγιούς οικοσυστήματος, ανθεκτικού στις διάφορες απειλές που προέχονται από τον άνθρωπο και την κλιματική αλλαγή. Εκτός από την πρότυπη αναδάσωση στην περιοχή του Θερίσου, θα πραγματοποιηθούν σημαντικές μελέτες που αφορούνστη δημιουργία αντιπυρικής προστασίας, στη διαχείριση βοσκής, στην ανάπτυξη θέσεων θέας για τους επισκέπτες και στην εκπαίδευση φορέων.

Η μελέτη αποκατάστασης εκπονείται με την ευγενική προσφορά επιστημονικής ομάδας της οποίας ηγείται ο  Δρ. Γρηγόρης Βάρρας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανικής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του TEI Ηπείρου.

 Τι ειπώθηκε στη συνέντευξη Τύπου

Η πρότυπη οικολογική πρωτοβουλία για τα Λευκά Όρη της Κρήτης παρουσιάστηκε παρουσία των τεσσάρων παιδιών του πρώην πρωθυπουργού: του προέδρου της ΝΔ, Κυριάκου Μητσοτάκη, της πρώην υπουργού Εξωτερικών, Ντόρας Μπακογιάννη, της προέδρου του Ιδρύματος, Κατερίνας Μητσοτάκη και της αντιπροέδρου του Ιδρύματος, Αλεξάνδρας Μητσοτάκη. Η δράση περιλαμβάνει τη δημιουργία δεκαπέντε μονοπατιών, ενός πρότυπου βοτανικού κήπου με αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, αλλά και την αποκατάσταση της περιοχής των Λευκών Ορέων. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΑΠΕ-ΜΠΕ αναλυτικά στη συνέντευξη Τύπου:

Η πρόεδρος του Ιδρύματος, Κατερίνα Μητσοτάκη, αφού ευχαρίστησε θερμά, μεταξύ άλλων, τις τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, WWF Ελλάς, που συμμετέχουν στην δράση, εξήγησε τη σχέση του κ. Μητσοτάκη με το περιβάλλον, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Τον ενδιέφερε, τον πονούσε. Δεν άντεχε να βλέπει να καίγονται τα δάση. Απ΄ τις αρχές τις δεκαετίες του ’50 αγωνίστηκε για το φαράγγι της Σαμαριάς, προκειμένου αυτό να αναγνωριστεί ως εθνικός δρυμός». Όπως έκανε γνωστό η κ. Μητσοτάκη, για την αναγέννηση των Λευκών Ορέων, συγκεντρώθηκαν συνολικά 215.000 ευρώ, καθώς στην κηδεία του πρώην πρωθυπουργού, επιθυμία της οικογένειας ήταν να γίνουν δωρεές στις τρεις οικολογικές οργανώσεις.

Απ΄ την πλευρά του, όπως ανέφερε ο κ. Κωνσταντίνος Λούλης ταμίας του ιδρύματος, «σκοπός μας είναι να αναγεννηθούν τα Λευκά Όρη, τα οποία είναι αντιμέτωπα με περιβαλλοντική υποβάθμιση». Όπως είπε, βασικές αιτίες είναι: η έντονη και ανεξέλεγκτη βόσκηση, οι διαδοχικές πυρκαγιές και οι κλιματολογικοί παράγοντες, ενώ χαρακτήρισε την πρωτοβουλία ως μία «πολύτιμη παρακαταθήκη για την Κρήτη». «Πραγματοποιούμε την τελευταία επιθυμία ενός ανθρώπου που είχε τόσο βαθιά στην ψυχή του το περιβάλλον» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λούλης, συμπληρώνοντας, ότι «το έργο αποτελεί μία ολιστική προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος». H δράση έχει τίτλο «Διαδρομή Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: Μια Πρότυπη Οικολογική Δράση, από το Κρητικό έως το Λιβυκό Πέλαγος μέσα από τα Λευκά Όρη».

Οι άξονες που βασίζεται το έργο είναι η δημιουργία δικτύου μονοπατιών, η δημιουργία βοτανικού κήπου με αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά και η ολιστική οικολογική αποκατάσταση των Λευκών Ορέων. Ειδικότερα, όπως εξήγησε ο κ. Τριαντάφυλλος Αδαμακόπουλος, μελετητής εκ μέρους της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο δεκαπέντε μονοπατιών, συνολικού μήκους 58 χλμ, το οποίο θα διασχίζει τον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων. Στο πλαίσιο του έργου θα πραγματοποιηθούν εργασίες σήμανσης, συντήρησης και αποκατάστασης μονοπατιών, με στόχο αφενός την ασφάλεια των επισκεπτών και αφετέρου την ανάδειξη της Δυτικής Κρήτης σε διεθνές κέντρο περιπατητικού τουρισμού. Όπως εξήγησε, το έργο αυτό αναδεικνύει και προβάλει την πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής, την φύση και την ιστορία του τόπου. Παράλληλα, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης έχει αναλάβει τη μελέτη και τη δημιουργία Βοτανικού Κήπου. Το έργο θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Μητρόπολη Μεταμορφώσεως Σωτήρος, σε έκταση που παραχωρείται από την αδελφότητα της Χρυσοπηγής. Στόχος είναι τόσο η προστασία και ανάδειξη των ιαματικών και αρωματικών φυτών της κρητικής γης, όσο και η λειτουργία του Βοτανικού Κήπου ως χώρου εκπαίδευσης για επισκέπτες και μαθητές σχολείων.

Ο πρόεδρος της Εταιρείας, Νίκος Πέτρου, αναφέρθηκε στον πλούτο των ιαματικών και αρωματικών φυτών που παρατηρούνται στην περιοχή της Κρήτης.

Επίσης, ο περιβαλλοντολόγος και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, Μίλτος Γκλέτσος τόνισε ότι «οι βοτανικές γνώσεις της αρχαιότητας δε χάθηκαν ποτέ, ενώ η Κρήτη διοχέτευε βότανα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο στόχος μας είναι η γνώση αυτή να διασωθεί και να προβληθεί», συμπληρώνοντας ότι ο βοτανικός κήπος θα γίνει ένα ισχυρό εκπαιδευτικό εργαλείο αξιοποιήσιμο από απλούς επισκέπτες και τα σχολεία.

Το τρίτο σκέλος της δράσης του ΙΚΜ, αφορά στην πρότυπη οικολογική αποκατάσταση σε περιοχή των Λευκών Ορέων που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το WWF Ελλάς. Όπως εξήγησε ο κ. Κωνσταντίνος Λιαρίκος, εκ μέρους του WWF Ελλάς, μέσα από μια ολιστική προσέγγιση το έργο στοχεύει στη διασφάλιση ενός υγιούς οικοσυστήματος, ανθεκτικού στις διάφορες απειλές που προέρχονται από τον άνθρωπο και την κλιματική αλλαγή. Εκτός από την πρότυπη αναδάσωση στην περιοχή του Θερίσου, θα πραγματοποιηθούν σημαντικές μελέτες που αφορούν στη δημιουργία αντιπυρικής προστασίας, στη διαχείριση βοσκής, στην ανάπτυξη θέσεων θέας για τους επισκέπτες και στην εκπαίδευση φορέων. «Προσπαθούμε σε μία έκταση 1.300 στρεμμάτων να αναβαθμίσουμε το περιβάλλον και να το διαφυλάξουμε από προκλήσεις που έρχονται στο μέλλον», είπε ο κ. Λιαρίκος.

Η περίοδος της φύτευσης θα πραγματοποιηθεί την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2018 και θα περιλαμβάνει φυτεύσεις δασικών δένδρων και θάμνων. Η μελέτη αποκατάστασης εκπονείται με την ευγενική προσφορά επιστημονικής ομάδας της οποίας ηγείται ο Δρ. Γρηγόρης Βάρρας, αναπληρωτής καθηγητής στο Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανικής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του TEI Ηπείρου.

Ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, αφού παρέλαβε την μελέτη από την πρόεδρο του Ιδρύματος, τόνισε: «Έχουμε την υποχρέωση, τον οραματισμό του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να τον κάνουμε πράξη» και έκανε γνωστό ότι η Περιφέρεια Κρήτης διπλασιάζει το ποσό, προκειμένου το έργο να ξεκινήσει άμεσα. Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Παύλος Τσίμας.