Το πλαίσιο για την ηλεκτροκίνηση, την ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης, τη διαχείρισή τους και την παροχή των σχετικών υπηρεσιών στους χρήστες ηλεκτρικών οχημάτων, καθορίζει το νομοσχέδιο για τη ΔΕΗ και τη ΔΕΠΑ που τέθηκε από το ΥΠΕΝ σε διαβούλευση.
Ειδικότερα:
-Ρητά εξαιρείται ο ΔΕΔΔΗΕ από την ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης.
-Διαμορφώνεται η προοπτική να μην μπουν οι πάροχοι ενέργειας στην αγορά της ηλεκτροφόρτισης, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή τους σε κοινοπραξίες μέσω θυγατρικών εταιρειών.
Η σχετική ρύθμιση θεωρείται δικλίδα ώστε να μη δημιουργούνται μονοπωλιακές καταστάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές στην αγορά της ηλεκτροφόρτισης.
Κενά χωροθέτησης
Το νομοθετικό πλαίσιο ωστόσο εξακολουθεί να παρουσιάζει κενά τα οποία ενδέχεται να καλυφθούν με συμπληρωματικές διατάξεις στο σ/ν ή με υπουργικές αποφάσεις. Χαρακτηριστικό κενό αποτελεί η εγκατάσταση ηλεκτροφορτιστών σε ιδιωτικούς χώρους ιδιωτικής πρόσβασης (όπως μεγάλα κτίρια γραφείων, εμπορικών καταστημάτων, αλυσίδων σούπερ μάρκετ κ.α.), ενώ υπάρχουν σχετικές ρυθμίσεις για ιδιωτικά και δημόσια κτίρια με δημόσια πρόσβαση, όπως π.χ. κτίρια με πρόσβαση σε δημόσιο δρόμο.
Με Κοινή Υπουργική Απόφαση θα ρυθμιστούν τα θέματα οργάνωσης της αγοράς ηλεκτροκίνησης, ορισμού των φορέων που δραστηριοποιούνται εντός αυτής, οριοθέτησης των ρόλων αυτών και της συσχέτισής τους με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τους φορείς της. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου «η συντεταγμένη ρύθμιση των ανωτέρω θεμάτων θα επιτρέψει την άμεση και υγιή επιχειρηματική δραστηριοποίηση φορέων για την ταχεία ανάπτυξη υποδομών, όπως και τον καθορισμό του ρόλου της Πολιτείας στην ενίσχυση και υποστήριξη των δράσεων αυτών, ώστε να υλοποιηθούν άμεσα οι αναγκαίες επενδύσεις».
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις
Αναλυτικότερα με το νομοσχέδιο:
-Καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία των Φορέων Εκμετάλλευσης υποδομών Φόρτισης Η/Ο (ΦΕΥΦΗΟ)
-Τα συναρμόδια υπουργεία θα μπορούν πλέον να καθορίσουν τις σχέσεις μεταξύ ΦΕΥΦΗΟ και λοιπών φορέων της Αγοράς Ηλεκτροκίνησης στο πλαίσιο της βέλτιστης οργάνωσης και λειτουργίας της.
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου «στη χώρα μας η ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων έχει καθυστερήσει σημαντικά, με άμεση επίπτωσή στην ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης συνολικά. Προκειμένου να επιτευχθεί ο διακηρυγμένος στόχος της Πολιτείας για ταχεία ανάπτυξη καθαρών μεταφορών, ως αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη των ευρύτερων στόχων απανθρακοποίησης του ενεργειακού μείγματος της χώρας, είναι απολύτως αναγκαίο, υπογραμμίζεται, να θεσμοθετηθεί το ταχύτερο δυνατό ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο και διαφανές πλαίσιο αρχών που θα αφορά την ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης, τη διαχείρισή τους και την παροχή των σχετικών υπηρεσιών στους χρήστες Η/Ο, όπως επίσης και να καθοριστεί η ευρύτερη οργάνωση της αγοράς υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης και της διεπαφής της με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση «η έγκαιρη και επαρκής ανάπτυξη, καθώς και η αποτελεσματική λειτουργία των υποδομών επαναφόρτισης Hλεκτρικών Oχημάτων (ΗΟ), και δη των δημοσίως προσβάσιμων, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τον εξηλεκτρισμό και την απανθρακοποίηση των μεταφορών, γεγονός που αναγνωρίζεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, με προεξάρχουσα την Οδηγία 2014/94/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η οποία έχει πλέον ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο με τον ν.4439/2016».
Για την ανάπτυξη και διαχείριση των δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης το νομοσχέδιο αναφέρει ότι αυτή «οφείλει να πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ελεύθερης και ανταγωνιστικής αγοράς, όπως αναφέρεται στην Οδηγία 2014/94/ΕΕ και πλέον ρητώς προβλέπεται στην Οδηγία 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Οι δε υποδομές επαναφόρτισης και οι φορείς ανάπτυξης, διαχείρισης και παροχής των σχετικών υπηρεσιών δεν πρέπει να συγχέονται με τους φορείς της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τους συμμετέχοντες σε αυτή».
Ο ν. 4001/2011, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 4277/2014, προβλέπει ως μόνη διακριτή οντότητα της νέας αυτής αγοράς τους Φορείς Εκμετάλλευσης Υποδομών Επαναφόρτισης Η/Ο (ΦΕΥΦΗΟ), εξουσιοδοτώντας για την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξη και Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από Γνώμη της ΡΑΕ, η οποία θα καθορίζει τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και λοιπά θέματα που τους αφορούν, χωρίς όμως να προσδιορίζει τον τρόπο ανάπτυξης των υποδομών και τις αρχές παροχής των σχετικών υπηρεσιών.
Ως Υπηρεσίες Επαναφόρτισης Η/Ο ορίζεται το «σύνολο υπηρεσιών, περιλαμβανομένης της επαναφόρτισης καθ’ εαυτής και άμεσα σχετιζόμενων ή συνοδευτικών με αυτή υπηρεσιών και χαρακτηριστικών προστιθέμενης αξίας (ταχύτητα φόρτισης, ευκολία χρήσης και χρέωσης, ευχέρεια προσβασιμότητας, υπηρεσίες στάθμευσης κλπ.).
Ως υπηρεσίες Υπηρεσίες Ηλεκτροκίνησης ορίζεται το «σύνολο υπηρεσιών προς χρήστες Η/Ο, σχετιζόμενων με την επαναφόρτιση και την τιμολόγηση αυτής, τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των χρηστών, ενδεικτικώς εύρεση διαθέσιμων σημείων φόρτισης και πλοήγηση, κράτηση θέσεων, αλλά και εν γένει υπηρεσίες, όπως διαχείριση στόλου Η/Ο οχημάτων και της διάθεσης τους προς Χρήστες Η/Ο».
Ως Χρήστης Η/Ο ορίζεται το «φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει στην κυριότητα ή κατοχή του Η/Ο και λαμβάνει υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης».
Ως Ιδιοκτήτης Υποδομών Φόρτισης το «φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο έχει στην κυριότητα του Σημείο ή Σημεία Επαναφόρτισης Η/Ο, ως Πάροχος Υπηρεσιών Ηλεκτροκίνησης (ΠΥΗ) η «ατομική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο εγγεγραμμένο στο ΓΕ.ΜΗ, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης σε συμβεβλημένους χρήστες».
Ως Φορέας Διεκπεραίωσης Συναλλαγών (ΦΔΣ) ορίζεται η «ατομική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο εγγεγραμμένο στο ΓΕ.ΜΗ, με σκοπό την ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακών υποδομών προς διευκόλυνση ανταλλαγής στοιχείων και διεκπεραίωσης οικονομικών συναλλαγών μεταξύ ΦΕΥΦΗΟ και ΠΥΗ, με στόχο την επίτευξη της διαλειτουργικότητας των υποδομών φόρτισης».
Τέλος ως Φορέας Σωρευτικής Εκπροσώπησης (aggregator) Φορτίου Η/Ο – ΦΟΣΕΦΗΟ ορίζεται το «νομικό πρόσωπο, το οποίο αναλαμβάνει τη σωρευτική εκπροσώπηση του φορτίου συνδεδεμένων με το Δίκτυο Η/Ο για συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την παροχή υπηρεσιών προς τους Διαχειριστές Δικτύου και Συστήματος».
Αγοράς φόρτισης ηλεκτροκίνητων
Για την οργάνωση της αγοράς φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων (Η/Ο) το νομοσχέδιο προβλέπει:
-Οι Φορείς Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης Η/Ο εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας προμήθειας ή εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας. Με την κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών όπως ισχύει, καθορίζονται οι σχέσεις μεταξύ ΦΕΥΦΗΟ, ΠΥΗ, ΦΔΣ, ΦΟΣΕΦΗΟ, οι υποχρεώσεις αυτών έναντι των Χρηστών Η/Ο, οι υποχρεώσεις γνωστοποίησης στοιχείων, τα δεδομένα που τηρούνται στο Μητρώο Υποδομών και Αγοράς Ηλεκτροκίνησης στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με τη λειτουργία και τις υποχρεώσεις των ΠΥΗ, των ΦΟΣΕΦΗΟ, των ΦΔΣ, καθώς και την αγορά ηλεκτροκίνησης.
-Ο ΦΕΥΦΗΟ μπορεί να είναι ατομική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο εγγεγραμμένα στο ΓΕ.ΜΗ. και έχει σκοπό την εκμετάλλευση ενός ή περισσοτέρων Δημοσίως Προσβάσιμων Σημείων Επαναφόρτισης. Ο ΦΕΥΦΗΟ παρέχει Υπηρεσίες Επαναφόρτισης σε Χρήστες Η/Ο και είναι υπεύθυνος για την άρτια τεχνική συντήρηση των Υποδομών, με στόχο τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της ασφαλούς λειτουργίας των Σημείων Επαναφόρτισης.
– Ο ΦΕΥΦΗΟ μπορεί να είναι κύριος ή κάτοχος της Υποδομής Φόρτισης και υποχρεούται να συνάπτει σύμβαση σύνδεσης με τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής και σύμβαση προμήθειας με έναν ή περισσότερους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας με τους οποίους συμβάλλεται ως τελικός καταναλωτής σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 134 του ν. 4001/2011, όπως ισχύει.
-Ο ΦΕΥΦΗΟ παρέχει υπηρεσίες φόρτισης επί τούτω (ad hoc) με άμεση εξόφληση στους χρήστες Η/Ο ή και συμβαλλόμενος, είτε απευθείας με Χρήση Η/Ο, είτε με Παρόχους Υπηρεσιών Ηλεκτροκίνησης (ΠΥΗ), μέσω Φορέων Διεκπεραίωσης Συναλλαγών (ΦΔΣ).
-Δεν επιτρέπεται στους Διαχειριστές Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας να έχουν στην ιδιοκτησία τους, να αναπτύσσουν, να διαχειρίζονται ή να λειτουργούν σημεία φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, εξαιρουμένων των περιπτώσεων στις οποίες οι Διαχειριστές συστήματος διανομής έχουν στην ιδιοκτησία τους ιδιωτικά σημεία φόρτισης αποκλειστικά για δική τους χρήση.
– Η εκπροσώπηση του φορτίου Η/Ο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων διαχείρισης του φορτίου των Η/Ο μέσω συστημάτων απομακρυσμένης εποπτείας και ελέγχου των υποδομών φόρτισης, γίνεται μέσω Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης Φορτίου Η/Ο (ΦΟΣΕΦΗΟ). Οι υποχρεώσεις και η λειτουργία των ΦΟΣΕΦΗΟ καθορίζονται στις διατάξεις των Κανονισμών Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, όπως προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 18 του ν. 4425/2016, όπως ισχύει. Οι ΦΟΣΕΦΗΟ διαθέτουν ή έχουν εξασφαλίσει τη δυνατότητα διαχείρισης του φορτίου Η/Ο για την παροχή των υπηρεσιών τους. Οι ΦΟΣΕΦΗΟ δύνανται να συμβάλλονται με φορείς της αγοράς ηλεκτροκίνησης (ΠΥΗ και ΦΕΥΦΗΟ), ή και απ’ ευθείας με χρήστες Η/Ο μη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης, ώστε να διασφαλίσουν τη δυνατότητα διαχείρισης του φορτίου των συνδεδεμένων στο Δίκτυο Η/Ο, το οποίο εκπροσωπούν. Ως ΦΟΣΕΦΗΟ μπορεί να δραστηριοποιούνται φορείς της αγοράς ηλεκτροκίνησης, οι οποίοι διαθέτουν δυνατότητα ελέγχου του φορτίου των Η/Ο συμβεβλημένων χρηστών, συμμετέχοντες στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, με δυνατότητα εποπτείας και ελέγχου των υποδομών φόρτισης, αλλά και τρίτα πρόσωπα που ικανοποιούν τις τιθέμενες προϋποθέσεις.
-Δεν αποκλείεται το ίδιο πρόσωπο να δραστηριοποιείται συγχρόνως ως ΦΕΥΦΗΟ, ΠΥΗ και ΦΔΣ.
– Για τη συστηματική καταγραφή των υποδομών φόρτισης και των φορέων, που δραστηριοποιούνται στην αγορά αυτή, τη βέλτιστη πληροφόρηση και εξυπηρέτηση των χρηστών Η/Ο και την υποστήριξη της ανάπτυξης των υποδομών, τηρείται ηλεκτρονικό Μητρώου Υποδομών και Αγοράς Ηλεκτροκίνησης στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών».
