Ηλεκτροκίνηση οχημάτων, Κλιματική Αλλαγή, Φράγματα

Των Μενέλαου Ι. Κωνσταντάκου*, Βασίλειου Ι. Σούλη*

 

ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ/ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ/ ΦΡΑΓΜΑΤΑ

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΙΙ. ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

ΙΙΙ. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

1. IV. ΦΡΑΓΜΑΤΑ
2. V. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ & ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ.

 

Λέξεις κλειδιά : Ηλεκτροκίνητα Αυτοκίνητα, αντλιοσιοταμίευση, αποθήκευση ενέργειας.

 

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

Αξιότιμοι Κυρίες & Κύριοι, Αγαπητοί Συνάδελφοι, με την ευκαιρία του 3^ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Φραγμάτων & Ταμιευτήρων, θεώρησα επιβεβλημένο να συμμετάσχω ενεργά πέραν της συμμετοχής μου στην Ο.Ε. και με δύο εισηγήσεις, που από κοινού με τον κ. Βασίλη Σούλα θα παρουσιάσουμε στο υπόψη Συνέδριο.

 

Το επιβεβλημένο της συμμετοχής μου, προκύπτει και από το γεγονός ότι και σήμερα ακόμα (παρά το προχωρημένο της ηλικίας μου), έχω υπεύθυνη ανάμιξη και ευθύνη σε ένα μέρος της εισήγησης ΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ.Τα δύο άλλα μέρη της εισήγησης ήτοι η Κλιματική Αλλαγή και τα Ηλεκτροκίνητα Οχήματα δεν αποτελούν κύριο μέρος του γνωστικού μου αντικειμένου ως Πολιτικού Μηχανικού (Συνταξιούχος). Βέβαια η κλιματική αλλαγή είναι πρόβλημα που αφορά όλες τις επιστήμες και ειδικότερα τους τεχνικούς, αφού οι πάσης φύσεως κατασκευές επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά το περιβάλλον και κατά συνέπεια την κλιματική αλλαγή, επίσης θετική ή αρνητικά.

 

Για την παρούσα εισήγηση από την στιγμή που αποφασίστηκε η πραγματοποίηση του υπόψη Συνεδρίου, άρχισα να συγκεντρώνω στοιχεία για τα τρία μέρη της εισήγησης :

Σε ότι αφορά τα ηλεκτροκίνητα οχήματα και την κλιματική αλλαγή τα στοιχεία μου προέρχονται :

Α. Από τον ημερήσιο τύπο και περιοδικά αριθμούν περισσότερα από (25) δημοσιεύματα,

Β. Από το διαδίκτυο με περισσότερα από (15) αναρτήσεις.

 

Σε ότι αφορά τα φράγματα τα στοιχεία είναι από την προσωπική μου εμπειρία και αρχείο, αλλά και κάποια δημοσιεύματα και στοιχεία προγενέστερων ανακοινώσεων.

Η παρουσίαση πλήρως καθενός από τα υπόψη στοιχεία, ούτε τον σκοπό της εισήγησης εξυπηρετεί, ούτε οι δεσμεύσεις και ο χρόνος παρουσίασης της εισήγησης επιτρέπουν.

 

Ως εκ τούτων για κάθε ένα εκ των θεμάτων της εισήγησης θα παρουσιάσω που βρισκόμαστε σήμερα και συμπερασματικά θα προσπαθήσω να αιτιολογήσω πως συνδέονται και συνάδουν τα τρία θέματα της εισήγησης στην ανάπτυξη, το περιβάλλον, στις απαιτήσεις της κοινωνίας και στην αποφυγή επικίνδυνων καταστάσεων για το «ευ ζήν» των πολιτών και ειδικότερα στον Ελλαδικό χώρο.

 

ΙΙ. ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

 

ΙΙ.1.1 Με ημερομηνία 6/8/2015 από το διαδίκτυο προκύπτει ότι στον Ελλαδικό χώρο κυκλοφορούσαν μέχρι το (2014) περίπου (8) εκατομμύρια οχήματα (ίδε κατωτέρω στο τέλος της παρούσης ΙΙ).

ΙΙ.1.2 Με ημερομηνία 5/8/2016 στο διαδίκτυο αναφέρεται ότι στο τέλος του (2015) κυκλοφορούσαν στον κόσμο (1,26) εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ το (2014) κυκλοφορούσαν μόνο τα μισά και το (2015) μόνο μερικές εκατοντάδες.

ΙΙ.1.3 ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 28/10/2014 «Νομοθετικές πράξεις» ανακοινώθηκε η ΟΔΗΓΙΑ (2014/94/ΕΕ) για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας και για την ανάπτυξη ηλεκτρικών οχημάτων. Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί τομέα που εξελίσσεται ραγδαία (§25).

ΙΙ.1.4 (Διαδίκτυο 17/10/2016) Γερμανία : Πρόταση για μηδενικές εκπομπές (αερίων) μέχρι 2030.

ΙΙ.1.5 Όλες σχεδόν οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, προωθούν σημαντικά προγράμματα και παραγωγή υβριδικών και αμιγώς ηλεκτροκινήτων οχημάτων. Για δεοντολογικούς λόγους, δεν θεωρώ σκόπιμο να αναφερθώ σε ονόματα. Σε ένθετο της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» (12-13/11/16) υπάρχει αφιέρωμα με τίτλο : Το ηλεκτρικό παρόν και το μέλλον για (6) αυτοκινητοβιομηχανίες, στο οποίο δίδονται περιληπτικά στοιχεία των νέων ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων.

ΙΙ.1.6 Στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (13/102016) δημοσίευμα με τίτλο ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ μεταξύ των άλλων αναφέρω ότι : Στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι στις αρχές του επόμενου έτους (2017) στο σύνολο των οχημάτων που θα κυκλοφορούν στο πλανήτη θα είναι το (1%) ηλεκτρικά.

ΙΙ.1.7 Όπως ανέφερα παραπάνω, δεοντολογικά δεν αναφέρομαι σε ονόματα αυτοκινητοβιομηχανιών, από το διαδίκτυο πληροφορήθηκα, ότι σύμφωνα με το έγκυρο αμερικανικό περιοδικό, «το καλύτερο αυτοκίνητο που έχει περάσει ποτέ από τις δοκιμές του είναι «Ένα πλήρες ηλεκτρικό όχημα που φορτίζει από μια απλή πρίζα». Έλαβε βαθμολογία (99/100) στις δοκιμές του περιοδικού. Η υπόψη ανάρτηση αναφέρει και κάποια σχετικά άρθρα μεταξύ των οποίων…

ΙΙ.1.8Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία προτίθεται να κατασκευάσει μέχρι το (2020) ένα εκατομμύριο ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

ΙΙ.1.9 Το μέλλον ανήκει στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αφού (πλεονεκτήματα) :

• Είναι φιλικά προς το περιβάλλον
• Είναι αθόρυβα
• Για τις μεγαλουπόλεις όπως το Πεκίνο που δυσανασχετούν από το καυσαέριο είναι η λύση
• Χαμηλότερο λειτουργικό κόστος χρήσης & συντήρησης
• Μικρότερες πιθανότητες βλάβης κλπ.

 

ΙΙ.1.10 Στα ανωτέρω σχετικά άρθρα περιλαμβάνεται και το σοβαρότερο που αφορά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ενέργειας και αναφέρει : Καθοριστική η κρατική συνδρομή για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Εν συντομία οι Βρυξέλλες έχουν δεσμευτεί για (5) δις ευρώ για την πρωτοβουλία για το Πράσινο Αυτοκίνητο.

Συγκριτικά η Κίνα έχει επενδύσει 15 δις δολλάρια στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις υποδομές τους, ενώ οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει 2,4 δις δολλάρια.

Η Κομισιόν πιστεύει ότι η δυναμική για καινοτομία μέσω δημοσίων συμβάσεων σήμερα (μάλλον αφορά το 2012) δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς στην Ε.Ε.

«Στηρίζουμε οιαδήποτε Κυβέρνηση που παίρνει σαφή μέτρα για την διευκόλυνση μετάβασης στα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα» είπε εκπρόσωπος από την Ένωση Βιομηχανίας Ηλεκτρισμού.

Επί τούτοις δεν θα παραλείψω να αναφέρω ότι ενώ στην Ε.Ε., η επιτάχυνση της διάδοσης και ευρύτερης υιοθέτησης της ηλεκτροκίνησης θα στηριχθεί από γενναία κρατική υποστήριξη και προς αυτή την κατεύθυνση συντάσσονται αρκετές χώρες της Ε.Ε., (π.χ. χορήγηση χρηματικών κινήτρων, φορολογικές απαλλαγές κατόχων ηλεκτροκίνητων οχημάτων κλπ.). Στην Ελλάδα κινούμαστε ακόμα στην αντίθετη κατεύθυνση (2012). Αφού στην Ελλάδα η αγορά ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων επιβαρύνεται εκτός των άλλων και με φόρο πολυτελείας (Αναφορές κύριας Έλενας Ταβλακάκη, Διευθύντριας Ανάπτυξης Εργασιών της Εταιρίας FORTISIS, που δραστηριοποιείται στον τομέα πώλησης φορτιστών μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων.Πρόσφατα όμως κάτι πάει να βελτιωθεί.

 

ΙΙ.1.11Παρά τα πλεονεκτήματα που έχουν προαναφερθεί η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων έχει να αντιμετωπίσει αρκετά προβλήματα επί του παρόντος. Μεταξύ των προβλημάτων αυτών κατατάσσονται και τα :

• Η μικρή προς το παρόν αυτοδυναμία
• Η μη ύπαρξη επί του παρόντος δικτύου σταθμών φόρτισης μπαταριών
• Η σχετικώς μεγάλη διάρκεια επαναφόρτισης μπαταριών σε σχέση με την αυτοδυναμία των οχημάτων
• Η αρκετά μεγαλύτερη τιμή από τα συμβατικά οχήματα.
• Τέλος και σοβαρότερο η επάρκεια της Ηλεκτρικής Ενέργειας στην χώρα μας αν ο αριθμός αυτοκινήτων Ηλεκτρικών σημειώσει γεωμετρική πρόοδο,

 

ΙΙ.1.12 Σε κάθε περίπτωση η πρόοδος και η ανάγκη για το περιβάλλον θα επιβάλλουν και στην Ελλάδα, έστω με κάποια καθυστέρηση την επικράτηση αργά η γρήγορα των Ηλεκτρικών οχημάτων.

Σε ότι αφορά το μειονέκτημα των σταθμών φόρτισης των οχημάτων παρατηρούμε ότι από (30) σταθμούς που προβλεπόταν, πριν από τρεις μήνες, να εγκατασταθούν στην Περιφέρεια Αττική, ήδη συζητούν για (120) σε συνεργασία ΔΕΔΔΗΕ και Περιφέρεια Αττικής. Μέχρι δε το (2020) προβλέπεται να εγκατασταθούν (13.000) σταθμοί στον Ελλαδικό χώρο για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα.

Τέλος προσωπικά θέλω να αισιοδοξώ ότι αν υπάρξουν κίνητρα ή τουλάχιστον μη απαγορευτικές πρακτικές από την Πολιτεία (φόροι, άδειες, γραφειοκρατία, κλπ.) αρκετοί ιδιοκτήτες ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων θα εγκαταστήσουν ιδιωτικούς σταθμούς φόρτισης των οχημάτων τους με μικρές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, εξ’ άλλου ήδη παράγονται ηλεκτροκίνητα οχήματα με Φ/Β στην οροφή και αυτοφορτίζεται η μπαταρία.

Τα λοιπά μειονεκτήματα, δαπάνη κτήσεως, αυτοδυναμία κλπ. με τον χρόνο και αυτά συρρικνώνονται. Σε ότι αφορά την ηλεκτρική ενέργεια αυτό είναι το πολύ μεγάλο πρόβλημα, αν η ΔΕΗ μπορεί και πόσο να καλύψει. Την προσεχή (10)ετία μπορεί στον Ελλαδικό χώρο να έχουμε και το 20% έως 30% ηλεκτροκίνητα οχήματα ήτοι από (1,5) έως (2,5) εκατομμύρια.Περισσότερα επί του προβλήματος αυτού στα επόμενα κεφάλαια της παρουσίασης.

 

II.1.13 Στην χώρα μας, τα οχήματα που κυκλοφορούν, συμπεριλαμβανομένων των επιβατικών, φορτηγών λεωφορείων και μοτοσικλετών, είναι πολύ κοντά σε αριθμό με τον πληθυσμό. Πιο αναλυτικά, για το 2014 η Ελληνική Στατιστική Αρχή κατέγραψε συνολικά 8.038.597 οχήματα, όταν στην τελευταία απογραφή πληθυσμού του 2011 οι νόμιμοι κάτοικοι ήταν 9.904.286.

Από τα περίπου 8 εκατομμύρια κυκλοφορούντα οχήματα, τα 5,1 εκ. είναι επιβατικά, τα 1,58 εκ. μοτοσικλέτες, τα 1,32 φορτηγά και τα υπόλοιπα λεωφορεία.

Συγκριτικά με 10 χρόνια πριν (το 2004), ο συνολικός στόλος ανερχόταν στα 6.268.379 οχήματα, που μεταφράζεται σε αύξηση της τάξεως του σχεδόν 28%.

 

ΙΙ.1.14 Στην Θεσσαλία αντίστοιχα κυκλοφορούν 239.466 επιβατικά,103.826 φορτηγά, 1.287 λεωφορεία και 8.033 μοτοσικλέτες ήτοι συνολικά περίπου 425.000 οχήματα.

 

ΙΙ.1.15 Τα στοιχεία κατεγράφησαν κάπως αναλυτικά και ειδικότερα σε ότι αφορά για

τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα και γενικότερα την ηλεκτροκίνηση των οχημάτων για να καταδείξω που βρισκόμαστε σήμερα και την αναμενόμενη ραγδαία αύξηση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στο πολύ κοντινό μέλλον.

 

ΙΙΙ. ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

 

ΙΙ.1 Γενικά

Ο ανθρώπινος παράγων επηρεάζει ολοένα και περισσότερο το κλίμα του πλανήτη γη, μέσω των πολλών δραστηριοτήτων του. Βασικότερες αιτίες είναι η χρήση ορυκτών καυσίμων και αποψίλωση των δασών.

 

Οι δραστηριότητες αυτές συμβάλλουν σοβαρά στη αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου, που οφείλεται και στην αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση επιβλαβών (ρυπογόνων) αερίων μεταξύ των οποίων είναι : το διοξείδιο του άνθρακα CO₂ / το μεθάνιο/ Υποξείδιο του αζώτου / φθοριούχα αέρια κλπ.

 

Ορισμένα αέρια της ατμόσφαιρας λειτουργούν όπως το γυαλί των θερμοκηπίων, παγιδεύοντας την θερμότητα στο άμεσο περιβάλλον του πλανήτη, εμποδίζοντας την διάχυση της στο ευρύτερο διάστημα, με ότι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον προκαλώντας την κλιματική αλλαγή.

 

Στο Συνέδριο του ΤΕΕ τον Δεκέμβριο του 2012 με αντικείμενο «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω εκτενή εισήγηση με τίτλο «Περιβάλλον και επιπτώσεις από τις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και ΣΑΠΕ (Σύγχρονες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Η υπόψη εισήγηση είναι αναρτημένη στο διαδίκτυο.

Η διάκριση αυτή έγινε σε κάποια Εισήγηση Ημερίδας της Ακαδημίας Αθηνών.

 

Στην παρούσα εισήγηση καταγράφω μερικά μόνο στοιχεία που άντλησα από τον τύπο και το διαδίκτυο για τα αίτια και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τα μέτρα που λαμβάνονται σήμερα για τον περιορισμό των συνεπειών στο περιβάλλον από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

 

ΙΙΙ.2 Μεταβολές από την Κλιματική Αλλαγή

 

α)Στην κατανομή των βροχοπτώσεων

β) Στην διάρκεια της αυξητικής περιόδου των φυτών

γ) Στη Στάθμη της θάλασσας

δ) Στη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων

ε) Στην επέκταση των ερήμων

στ) Στην μετανάστευση των πληθυσμών

ζ) Στην Βιοποικιλότητα

η) Στην μείωση της αλκαλικότητας των νερών των ωκεανών

 

ΙΙΙ.3 Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών

 

α) Το (2016) ήταν η θερμότερη χρονιά στην γη από το 1880 (πιθανώς υπήρχαν στοιχεία).

β) Η έκταση των ωκεανών με επιπλέοντα παγόβουνα το (2016) ήταν η μικρότερη που είχε καταγραφεί.

 

ΙΙΙ.4 Υπερθέρμανση του πλανήτη

α) Η μέση θερμοκρασία της γης είναι κατά (0,85^oC) υψηλότερη από ότι στο τέλος του (19^ου ) αιώνα.

β) Οι κλιματολόγοι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η κύρια αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που παρατηρείται από τα μέσα του       (20^ου) αιώνα.

γ) Με αύξηση της θερμοκρασίας κατά(2^oC) σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή θεωρείται ως όριο πέραν του οποίου θα υπάρξει πιθανή καταστροφή στο περιβάλλον του πλανήτη.

δ) Για τον παραπάνω λόγο, η διεθνής κοινότητα θεωρεί επιβεβλημένο όπως η αύξηση της θερμοκρασίας παραμείνει κάτω των (2^oC).

 

ΙΙΙ.5 Καταστροφικές συνέπειες λόγω κλιματικής αλλαγής

α) Η κλιματική αλλαγή είναι εξωφρενικά ακριβή υπόθεση.

β) Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα εκτοπισθούν από τις εστίες τους μέχρι το (2050).

γ) Εξάπλωση δάγκειου πυρετού (μεταδοτική ασθένεια).

δ) Η πυρκαγιές θα εκατονταπλασιαστούν μέχρι το (2100).

ε) Επιπλέον (8%) του παγκόσμιου πληθυσμού θα έχει λειψυδρία.

στ) Οι τυφώνες μπορεί να γίνουν μέχρι (11%) πιο έντονοι και (20%) πιο υγροί μέχρι το (2100).

ζ) Απειλούνται  (136) από τα πιο ιστορικά μέρη του κόσμου.

η) Μικρά νησιωτικά έθνη θα εξαφανισθούν.

θ) Το (100%) των ύφαλων απειλούνται με εξαφάνιση μέχρι το (2050) λόγω αύξησης της οξύτητας των ωκεανών.

ι) (20.000.000) επί πλέον παιδιά θα πεινάσουν μέχρι το (2050).

 

ΙΙΙ.6 Προβλεπόμενα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

 

α) Ανθρώπινος παράγων

Οι επιστήμονες είναι σχεδόν σίγουροι ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες,είναι η κύρια αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη που παρατηρείται μετά την προβιομηχανική εποχή.

Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οδικές μεταφορές ευθύνονται περίπου για το 20% των εκπομπών του (CO₂), επιβατικά αυτοκίνητα το (15%).

Οι ανωτέρω εκπομπές του (CO₂) της Ε.Ε. από τις μεταφορές, αντιπροσωπεύουν μόνο το (3,5%) των παγκόσμιων εκπομπών του του (CO₂).

β) Πρωτόκολλο Κιότο

Το Πρωτόκολλο Κιότο αποτελεί τον οδικό χάρτη στον οποίο περιλαμβάνονται τα απαραίτητα βήματα για την μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Το πρωτόκολλο τέθηκε σε ισχύ 16/2/2015 με συμφωνία (141) χωρών μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η Ελλάδα κύρωσε το πρωτόκολλο με νόμο το 1994. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είχε την δυνατότητα αύξησης των εκπομπών κατά (24%) υπερέβη το ποσοστό.

γ) Συμφωνία Παρισίων

Στις 26/3/2015 στο Παρίσι (30) Ευρωπαϊκές πόλεις μεταξύ των οποίων και η Αθήνα δεσμεύτηκαν για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά (40%) μέχρι το 2030 σε σχέση με το 1990.

 

Η συμφωνία για το κλίμα υπεγράφη στις 12/12/2015 και τέθηκε σε ισχύ με την επικύρωση από (55) χώρες, οι οποίες εκπροσωπούν το (55%) των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η Ελλάδα επικύρωσε την συμφωνία στις 5/10/2016 και ήταν η (63^η) χώρα που επικύρωσε την συμφωνία.

 

δ) Η μεγάλη ανησυχία της παγκόσμιας κοινότητας από την επιταχυνόμενη κλιματική αλλαγή προχώρησε σε μέτρα μεταξύ των οποίων :

 

δ1.17/10/16 : Η Γερμανία προτείνει να έχουν απαγορευτεί οι πωλήσεις αυτοκινήτων εσωτερικής καύσεως μέχρι το (2030). Ακολουθούν Ολλανδία και Νορβηγία.

δ2.6/5/2010 : Η Καγκελάριος Μέρκελ της Γερμανίας ανακοίνωσε ότι το 2020 θα κυκλοφορούν στην Γερμανία (1) εκατομμύριο ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

δ3. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας εμμένει στην κρατική συνδρομή για τα ηλεκτρικά οχήματα. Έτσι προβλέπονται επενδύσεις :

Βρυξέλλες (5 δις €) , Κίνα (15 δις $) ΕΕ, σε 40 δις € για τις μεταφορές.

δ4. Πολλά δημοσιεύματα στο Βήμα και Βήμα Scienceγια μη ρυπογόνες πηγές ενέργειας προβλέπει : Για ενεργειακά (Φ/Β), τούβλα / Ενεργειακά Φ/Β κεραμίδια / Ηλιακοί (Φ/Β) επιστρώσεις δρόμων κλπ.

δ5. Η ΣεγκολένΡουαγιάλ προτείνει την κατάργηση οχημάτων ντήζελ στην Γαλλία. Ήδη στο Παρίσι απαγορεύονται.

δ6. Η Ναυτεμπορική στις 15/10/2016 παρουσιάζει μια σειρά θεμάτων γύρω από την ραγδαία ανάπτυξη στην κατασκευή και κυκλοφορία ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Η παραγωγή αυτή αναπτύσσεται περίπου (10) φορές πιο γρήγορα από ότι η παραδοσιακή παραγωγή.

 

1. IV. ΦΡΑΓΜΑΤΑ

IV.1 Γενικά

Στα προηγούμενα μέρη της εισήγησης αναφέρθηκα σε δύο παράγοντες οι οποίοι αφορούν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα μας και το ευ ζήν του ανθρώπου.

Οι παράγοντες για το ευ ζην απαιτούν καθαρό περιβάλλον και ενέργεια, για την υγεία, την διατροφή, την στέγαση της μετακίνησης κλπ.

IV.2 Πηγές Ενέργειας

Κάθε μορφή και πηγή ενέργειας επηρεάζει λίγο ή πολύ το περιβάλλον και άρα το επίπεδο του ευ ζήν του ανθρώπου.

Στον παρακάτω πίνακα δίδεται μια αποτίμηση εξωτερικού κόστους προσβολής του περιβάλλοντος σε (€/mwh) παραγωγής ενέργειας (ΔΣΠαπαντώνης / Ακαδημία Αθηνών Ημερίδα 4/4/2008)).

Στον παρατιθέμενο πίνακα προσέθεσα και δυο μη αναφερόμενα πηγές στην υπόψη ημερίδα, ήτοι Φ/Β & Τζάκια. Σε ότι αφορά την εκτίμηση για τα Φ/Β αναλυτικά αναφέρομαι στην εισήγηση μου στο Συνέδριο του ΤΕΕ (12-14/12/2012) με θέμα : «Ανάπτυξη και Περιβάλλον» (αναρτημένη στο διαδίκτυο). Σε ότι αφορά τα Τζάκια από στοιχεία και προσωπική εκτίμηση (ένθετο Καθημερινή 13/1/2013).

 

Σύστημα παραγωγής ή καύσιμο	Αποτίμηση εξωτερικού κόστους λόγω περιβαλλοντικών επιπτώσεων (σε €/ΜWh)
Άνθρακας	26,0
Λιγνίτης	25,0
Πετρέλαιο	19,7
Φυσικό Αέριο	7,30
ΥΗΕ (μεγάλο ή μικρό)	1,40
Αιολικό πάρκο	2,05
Πίνακας 1:Εξωτερικό κόστος μονάδων	παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Φ/Β	> 4,00
Τζάκια	22,0 έως 24,0

 

Προφανώς αναφέρομαι για τα τζάκια που χρησιμοποιούν καθαρά ξυλώδη υλικά και όχι στερεά απόβλητα πάσης φύσεως μπορεί να χρησιμοποιηθούν στο τζάκι ως καύσιμος ύλη (παλιά έπιπλα κλπ.).

 

1. IV. 3Υδραυλική Ενέργεια

ΙV.3.1 Γενικά

Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι η ενέργεια που προέρχεται από (Υ.Η.Ε.), κατατάσσεται τελευταία στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και πολύ μακράν αυτών που προέρχονται από τα ορυκτά καύσιμα.

Στη χώρα μας που δεν έχουμε μεγάλα ποτάμια, με μεγάλες συνεχείς παροχές, έχουμε ανάγκη κατασκευής χώρου αποθήκευσης του νερού σε υψηλότερο σημείο για την απόκτηση υδραυλικής ενέργειας από την υδατόπτωση. Η ανωτέρω όμως παρέμβαση απαιτεί την κατασκευή έργων και κυρίως ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ.

Η Υδραυλική ενέργεια είναι γνωστό ότι αποτελεί την κυριότερη μορφή ΑΠΕ (Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας). Παρά ταύτα η ΔΕΗ στους λογαριασμούς που στέλνει στους πελάτες της διαχωρίζει τις λοιπές πηγές ΑΠΕ από την ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ (τουλάχιστον μέχρι το 2015).

Το γεγονός αυτό έχει σαν συνέπεια για τους μη επαίοντεςνα το επικαλούνται και να αποφαίνονται ότι η υπόψη ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ενέργεια, δεν είναι ΑΠΕ με ότι τούτο συνεπάγεται. Βέβαια στα λοιπά στοιχεία που δίδει η ΔΕΗ αυτός ο διαχωρισμός δεν υπάρχει.Καλόν είναι από τους συναδέλφους που βρίσκονται στην αίθουσα και είναι νυν η τέως υπάλληλοι της ΔΕΗ να επισημάνουν αυτό το πρόβλημα.

Αν επιθυμούν κάποιο διαχωρισμό, αυτός μπορεί να γίνει με υποσημείωση ότι από το σύνολο των ΑΠΕ ή ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ αφορά (Χ)%.

 

IV.3.2 Νέα φράγματα για Υ.Η.Ε. (πλην αντλησιοταμίευσης)

Στην χώρα μας υπάρχουν πολλές ακόμα δυνατότητες για παραγωγή ενέργειας από (ΥΗΕ) ήτοι απ’ ευθείας από νέους ταμιευτήρες στις κοίτες των ποταμών ήτοι με αντλησιοταμίευση.

Σε ότι αφορά τις νέες θέσεις φραγμάτων από έναν πίνακα της ΔΕΗ που διαθέτω (Καρδίτσα 14/3/2010), αν αφαιρεθούν κάποια που ήδη έχουν υλοποιηθεί, τα υπόλοιπα πλέον των (20) εκτιμώ ότι:

• Αφορούν ισχύ πλέον των (2.000) MWκαι παραγωγή ενέργειας της τάξης των (5.000)Gwh /ετησίως
• Σε ότι αφορά την αντλησιοταμίευση δεν είναι εφικτό να εκτιμηθεί με τα στοιχεία που διαθέτω.

 

IV.3.3 Αντλισιοταμίευση

Η φιλοσοφία είναι γνωστή σε όλους μας και παρέλκει να κομίσω γλαύκας εις Αθήνας. Παρά ταύτα όμως θα επισημάνω ότι :

α) Ήδη στην χώρα μας εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου (140) μικρά και μεσαία φράγματα (τα οποία αποκαλούμε μεγάλα).

β) Μεγάλο μέρος αυτών μπορεί να αποτελέσει τον βασικό ταμιευτήρα για άντληση υδάτων σε υψηλότερο επίπεδο και στη συνέχεια με υδατόπτωση την παραγωγή ενέργειας.

γ) Ήδη έχουν κατασκευαστεί κάποια έργα αντλησιοταμίευσης στην χώρα μας και κάποια άλλα βρίσκονται στο στάδιο υλοποίησης τους.

δ) Η χώρα μας λόγω της γεωφυσικής διαμόρφωσης της, της μεγάλης διάρκειας ηλιοφάνειας και των ισχυρών ανέμων, σε πολλές περιοχές της είναι σε ευνοϊκή θέση για την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων καθαρής ενέργειας με αντλισιοταμίευση.

Τα παραπάνω ευνοϊκά στοιχεία για παραγωγή ενέργειας με αντλισιοταμίευση απαιτούν τον συνδυασμό και των δύο άλλων ΑΠΕ ήτοι Φ/Β και Αιολικών πάρκων.

Είναι απορίας άξιον να θεωρούνται ότι τα Υδροηλεκτρικά έργα είναι ανταγωνιστικά των Φ/Β και Αιολικών Πάρκων.

Ο κατάλληλος προγραμματισμός και συνδυασμός των τριών αυτών ΑΠΕ ίσως απαλλάξει ή να βελτιώσει την χώρα μας στο μέλλον από τις καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής.

 

1. IV. 4 Επάρκεια ενέργειας στην χώρα & προγραμματισμός

 

IV.4.1 Στον ημερήσιο τύπο τον Ιανουάριο του 2017 υπήρξαν δημοσιεύματα όπως :

α) Παραλείψεις στον ενεργειακό σχεδιασμό ανέδειξε η κακοκαιρία των τελευταίων ημερών.

β) Στα όρια το σύστημα Ηλεκτρισμού της χώρας με αποτελέσματα :

• Να περιορισθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου στις βιομηχανίες (πλην ηλεκτρισμού)
• Να απαγορεύεται εξαγωγή ρεύματος στις όμορες χώρες.
• Να προταθεί διακοπή του εργοστασίου Αλουμίνας (200MW)
• Τέλος να τεθούν σε λειτουργία όλα σχεδόν τα (ΥΗΕ) της ΔΕΗ ισχύος (2400) MW που προέρχονται από ταμιευτήρες με φράγματα.

 

ΙV.4.2 Όλα αυτά τα αντιμετώπισε η Κυβέρνηση που έχει στους κόλπους της και ιδεοληψίες περιβαλλοντολόγους που εναντιώνονται στα (ΥΗΕ) άρα στα φράγματα.

 

IV.4.3 Σε ότι αφορά την επάρκεια της χώρας σε ενέργεια, που κύριος παραγωγός για την Ηλεκτρική είναι η ΔΕΗ. Αυτή βρίσκεται στα όρια της χρεωκοπίας (ΝΕΑ 14/2/2017).

 

IV.4.4 Προηγουμένως αναφέρθηκε ότι στη χώρα μας κυκλοφορούν περίπου (8) εκατομμύρια οχήματα. Από αρμόδιες πηγές εκτιμάται ότι, την προσεχή (10)ετία στην χώρα μας ίσως κυκλοφορούν (1,5) έως (2,5) εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα.

Αν τα υπόψη (2,0) εκατομμύρια ηλεκτρικά, οχήματα που θα κυκλοφορήσουν στην χώρα μας χρησιμοποιήσουν ενέργεια ορυκτών καυσίμων τότε η ρύπανση θα αυξηθεί και αντί ευχή θα είναι κατάρα, η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων.

 

 

1. V. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ.

 

V.I Γενικά

 

Η ήδη αυξημένη περιβαλλοντική μόλυνση της χώρας μας που προέρχεται κατά το μεγαλύτερο μέρος από τις μεταφορές, επιβάλλει την μείωση των ρύπων από αυτή την δραστηριότητα του ανθρώπου.

Η μείωση αυτή θα προέλθει από τις Α.Π.Ε. και κυρίως Αιολικά πάρκα / Υδροηλεκτρικά Έργα / Φ.Β. πάρκα (κατά αλφαβητική σειρά).

 

Κάθε μια από τις ανωτέρω Α.Π.Ε. μπορεί νατροφοδοτεί το δίκτυο διανομής της ενέργειας, προγραμματισμένα απ’ ευθείας.Όταν όμως υπάρχουν συνθήκες που κάποιες από τις υπόψη ΑΠΕ αδυνατούν να παράγουν επαρκή ενέργεια ή έχουν υπερπαραγωγή (π.χ. συννεφιά, νηνεμία, ανομβρία) ή το αντίθετο (παρατεταμένη ηλιοφάνεια, ανεμοθύελλα, βροχές κλπ.) υπάρχει ανάγκη ύπαρξης επαρκούς αποθηκευμένης ενέργειας. Εδώ έρχεται η Υδραυλική που είναι αποθηκευμένη σε ταμιευτήρες να σώσει την κατάσταση.

 

V.2. Δυναμικό παραγωγής Υδρ/κής Ενέργειας στη χώρα

 

Κατά τον συνάδελφο κ. Ιωάννη Αργυράκη σε εισήγηση του στην Ακαδημία Αθηνών αναφέρει ότι το δυναμικό της χώρας σε Υδραυλική ενέργεια (χωρίς αντλισιοταμίευση είναι ετησίως υπαρκτό (80 Twh)  / Εκμεταλλεύσιμο (12. Twh) / μέχρι τα τέλη του 2013 έχουμε εκμεταλλευτεί περίπου το 40% του Υδροηλεκτρικού δυναμικού.

 

Αν λάβουμε υπόψη μας ότι μετά το (2013) έχει γίνει εκμετάλλευση κάποιου δυναμικού (π.χ. Ιλαρίωνας) και ότι κάποιο από το εκμεταλλεύσιμο Υδρ/κό δεν μπορεί να υλοποιηθεί για διάφορους λόγους (πολιτικούς, τοπικούς, περιβαλλοντικούς κλπ.) τότε εκτιμάται ότι έχουμε δυνατότητα εκμετάλλευσης περίπου (50%) ήτοι (6,0) Twh. Στην περίπτωση που στο ανωτέρω δυναμικό προστεθούν και εγκαταστάσεις αντλισιοταμίευσης ίσως μπορεί να παράγουμε πρόσθετη ενέργεια από (ΥΗΕ) της τάξης των (10 / Τwh) ετησίως.

 

 

V.3 Απαιτήσεις Ενέργειας για τα Ηλεκτροκίνητα Οχήματα

 

Η εκτίμηση κάποιου τέτοιου στοιχείου εκφεύγει ακόμα και του γνωστικού μου αντικειμένου, παρά ταύτα κατά την άποψη μου ορθή ή εσφαλμένη και με κάθε επιφύλαξη εκτιμώ τα παρακάτω :

 

V.3.1 Εκτίμηση ανάλωσης ενέργειας ανά όχημα ετησίως :

 

α) Λαμβάνω υπόψη ότι κάθε όχημα θα κινείται..………………….. 10×10³χλμ./έτος.

β) Από κάποια στοιχεία του τύπου και του διαδικτύου και με βάση τον συνημμένο πίνακα εκτιμώ ότι ένα μέσο όχημα καταναλώνει (1)kwhγια κάθε5,0 (χιλμ).

γ) Εκτιμώντας ότι μέχρι το 2030 θα κυκλοφορήσουν στη χώρα μας περίπου (2.000.000) ηλεκτροκίνητα οχήματα ήτοι …………………………………………2×10⁶ οχήματα.

 

• Έχουμε συνολικά χιλιόμετρα που θα πραγματοποιούνται το 2030

2×10⁶οχήματα x10  x10³ (χιλ / οχημ /έτος) = 20 x 10⁹χιλμ / έτος

• Χιλιόμετρα που διανύονται με κατανάλωση μιας (1) Kwh………..5,0 χιλμ.

 

• Απαιτούμενη ετησίως ενέργεια

20 x 10⁹ / 5 (x / έτος ) = 4 x 10⁹ Κwhήτοι 4Twh / έτος

Kwh

Hανωτέρω ενέργεια δύναται να παραχθεί από νέα (ΥΗΕ) όπως προαναφέρθηκε που δύνανται να παράγουν (5000) Gwhήτοι (5.) Twh> (4.) Twh / έτος χωρίς νέων έργων αντλιοσιοταμίευσης (μέχρι 2030).

 

Όλα τα παραπάνω απαιτούν σοβαρές έρευνες και διαπιστώσεις από πλέον ειδήμονες αλλά και κυρίως αποφάσεις της Πολιτείας για την αντιμετώπιση της πραγματικότητας που είναι προ οφθαλμών δηλαδή η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων στο άμεσο μέλλον και η μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος.

 

Βέβαια η αντλιοσιοταμίευση κλπ επιλογές σε συνδυασμό με τον Ήλιο (Φ/Β) και Αέρα (Αιολικά) μπορεί όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο να σώσουν τον πλανήτη που η καταστροφή του με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να επέλθει στον αιώνα που διανύουμε.

 

Θέλω να πιστεύω ότι: όσα στα χρονικά και συνεδριακά όρια που υλοποιείται η παρούσα εισήγηση, εξηγείται επαρκώς ο συσχετισμός της αναγκαιότητας των φραγμάτων, με τους δύο άλλους παράγοντες του τίτλου, δηλαδή ηλεκτροκίνηση οχημάτων και κλιματική αλλαγή.

 

Η παρούσα εισήγηση εντάσσεται και στην εξωστρέφεια για την κατασκευή φραγμάτων αν δημοσιοποιηθεί κατάλληλα.

 

 

 

*Μενέλαος Ι. Κωνσταντάκος

Συντ/χος Πολ. Μηχ. Ε.Μ.Π./D.I.C., Επίτιμος Γεν. Δντής ΥΠΕΧΩΔΕ

 

*Βασίλειος Ι. Σούλης

Δρ. Πολ. Μηχανικός

Τμηματάρχης Μελετών ΕΥΔΑΠ  Παγίων

 

Το κείμενο αποτελεί εισήγηση, στο 3o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ 12-14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017