Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου: κόστος, με ελεύθερη διαπραγμάτευση ιδιοκτήτη-μηχανικού

Της Ντίνας Καράτζιου/

Οδηγίες, προϋποθέσεις, δικαιολογητικά και κυρίως το κόστος που έχουν να επωμιστούν οι ιδιοκτήτες με την ενεργοποίηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, από 1/1/2021  δίνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Ενόψει της έναρξης λειτουργίας της Ταυτότητας Κτιρίου από 1.1.2021 η οποία θα είναι απαραίτητη για κάθε μεταβίβαση ακινήτου η ΠΟΜΙΔΑ ενημερώνει τα μέλη της και κάθε ενδιαφερόμενο ιδιοκτήτη κτιρίου για την προέλευση, διαδρομή  και σημερινή μορφή αυτής της νέας διαδικασίας. Μίας διαδικασίας,  που στο βάθος χρόνου θα επηρεάσει όλους τους ιδιοκτήτες  κάθε είδους κτιρίων και κατοικιών της χώρας μας. Κι αυτό γιατί θα αφορά εκτός των άλλων, και κάθε νέο κτίριο και διηρημένες ιδιοκτησίες για δικαιοπραξίες και όταν  εκδίδονται νέες οικοδομικές άδειες. Παράλληλα καταγράφει τις νομοθετικές παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι την τελική θεσμοθέτηση και εφαρμογή της  Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.

Οι αμοιβές των μηχανικών

Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, νομικός κ. Στράτος Παραδιάς, σε σχέση με το κόστος έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, αναφέρει στο ecopress ότι  «θα είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμο μεταξύ του ιδιοκτήτη και του μηχανικού. Οι αμοιβές των μηχανικών δεν υπόκεινται σε διατίμηση, αλλά σε ελεύθερη συμφωνία με τους ιδιοκτήτες». Και προσθέτει:  «Προφανώς θα εξαρτάται αφενός από το μέγεθος του κτιρίου. Εφόσον θα πρόκειται για μία ολόκληρη πολυκατοικία προφανώς θα είναι παραπάνω. Άμα είναι ένα μικρό κτίριο ένα ισόγειο και ένας όροφος, θα είναι μικρότερο».

Ο αρχικός σχεδιασμός

Η υποχρεωτική εφαρμογή της «Ταυτότητας Κτιρίου» σε όλα τα κτίρια της χώρας, υπήρξε πρόταση και βασικό αίτημα του τεχνικού κόσμου της χώρας, ευθύς με την εμφάνιση της κρίσης στην οικονομία και την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα μας, μετά τα μέσα της δεκαετίας του 2000. Ο αρχικός σχεδιασμός της Ταυτότητας Κτιρίου προέβλεπε επιθεώρηση όλων των υφισταμένων κτιρίων της χώρας ανά πενταετία περίπου, με κύριο στόχο τη δημιουργία μιας διαρκούς πηγής επαναλαμβανομένων εσόδων για τον τεχνικό κλάδο. Σύμφωνα με το νόμο που την θέσπισε αρχικά (3843/2010) η διαδικασία θα ενεργοποιείτο με υπουργική απόφαση που θα καθόριζε τις λεπτομέρειες.

Αντιδράσεις από τους ιδιοκτήτες

Η ΠΟΜΙΔΑ αντέδρασε «στην απρόκλητη και άνευ λόγου περιοδική αναθεώρηση» και και ζήτησε επιμόνως από όλους τους αρμόδιους παράγοντες όλων των επομένων κυβερνήσεων «να μην υπογράψουν ποτέ μια τέτοια απόφαση, προκειμένου να μην συνδέσουν το όνομά τους με μια διαρκή και ανώφελη επιβάρυνση, ένα άδικο πραγματικό «χαράτσι» σε βάρος ουσιαστικά ολόκληρου του ελληνικού λαού, αν δεν γίνουν δύο σημαντικές αλλαγές στη θέσπισή του. Γι’ αυτό και η έναρξη λειτουργίας της αναβλήθηκε κατ’ επανάληψη και επί σειρά ετών», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά

2017: η πρώτη αλλαγή

Το 2016 αναρτήθηκε και πάλι για διαβούλευση νέα νομοθετική ρύθμιση που προέβλεπε και πάλι συνεχείς περιοδικές επιθεωρήσεις όλων των κτιρίων της χώρας. Οι ιδιοκτήτες αντιδρούν και πάλι και μετά από συνεχή διαβήματα και εντονότατες διαμαρτυρίες επίσης της ΠΟΜΙΔΑ, το 2017 ο Υπουργός ΥΠΕΝ κ. Γιώργος Σταθάκης, στην τελική φάση κατάρτισης του Ν. 4495/2017 παραδέχθηκε στην εισηγητική του έκθεση ότι οι διαρκείς και χωρίς λόγο επιθεωρήσεις θα αποτελούσαν ένα βάρος δυσβάστακτο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων εν καιρώ κρίσης. Γίνεται  δεκτό το πρώτο αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ η Ταυτότητα Κτιρίου στα υπάρχοντα κτίρια να καταρτίζεται μόνον κατά τη μεταβίβασή τους, αντικαθιστώντας τη γνωστή Βεβαίωση Μηχανικού για την μη ύπαρξη αυθαιρεσιών.

2019: η δεύτερη αλλαγή.

Στη συνέχεια ο υπουργός ΥΠΕΝ κ. Κωστής Χατζιδάκης με το άρθρο 51 παρ.4 του Ν.4643/2019 έκανε επίσης δεκτό το δεύτερο αίτημα των ιδιοκτητών δια της ΠΟΜΙΔΑ να μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος για μεταβίβαση οριζοντίου ιδιοκτησίας πολυκατοικίας κλπ. να υποβάλει την Ταυτότητα μόνον του δικού του διαμερίσματος/γραφείου/καταστήματος (αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας), και όχι ολόκληρης του κτιρίου, όπως αρχικά προβλεπόταν.

«Ετσι με τις δύο καίριες αυτές αλλαγές που πέτυχε η ΠΟΜΙΔΑ, η Ταυτότητα Κτιρίου, απαλλαγμένη από τις υπερβολές του αρχικού σχεδιασμού της, μπαίνει σήμερα σε ισχύ, περιοριζόμενη στα απολύτως απαραίτητα στοιχεία κάθε κτιρίου, αντικαθιστώντας τη Βεβαίωση Μηχανικού που ισχύει από δεκαετίας», αναφέρει ο κ. Παραδιάς.

Η πενταετής προθεσμία για τα δημοσίου ενδιαφέροντος κτίρια

Το Δεκέμβριο του 2020 δημοσιεύτηκε και η υπουργική απόφαση ενεργοποίησης της Ταυτότητας Κτιρίου, με διαχειριστή της πλατφόρμας το ΤΕΕ, με ανταποδοτικό τέλος 20 ευρώ για κάθε πιστοποιητικό, και με χρόνο έναρξης λειτουργείας την 1.1.2021. Από την  ημέρα αυτή αρχίζει και η πενταετής προθεσμία εντός της οποίας (31.12.2025), εκτός από τα κτίρια του Δημοσίου, ο ιδιωτικός τομέας οφείλει να υποβάλει ηλεκτρονικά Ταυτότητα Κτιρίου για τις εξής κατηγορίες ειδικών κτιρίων ιδιοκτησίας του:

α. Κτίρια που στεγάζουν κάθε είδους υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και ΝΠΔΔ

β. Κτίρια συνάθροισης κοινού (θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες εκδηλώσεων, συνεδριακά κέντρα, κτίρια εκθέσεων), συμπεριλαμβανομένων βιβλιοθηκών, μουσείων, αθλητικών εγκαταστάσεων, σταθμών μετεπιβίβασης ΜΜΜ

γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων, συνεργεία ή πλυντήρια αυτοκινήτων

δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των 300 τ.μ. (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια κλπ.)

ε. Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

στ. Νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας, βρεφοκομεία, παιδικοί-βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με αναπηρία

ζ. Καταστήματα κράτησης (π.χ. αστυνομικά τμήματα) και ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.

Στη μεταβίβαση

Όλα τα υπόλοιπα κτίρια και αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες (κυρίως τα κτίρια κατοικιών, γραφεία και καταστήματα) θα υποβάλλουν Ταυτότητα Κτιρίου κατά την πρώτη μεταβίβασή τους, ενώ στις επόμενες μεταβιβάσεις ο μηχανικός που θα ορίζει εκάστοτε ο ιδιοκτήτης, θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Πληρότητας, από το οποίο θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν αυθαίρετες αλλαγές στην ιδιοκτησία αυτή, ή ότι έχει ενημερωθεί η Ταυτότητα Κτιρίου αν έχει μεσολαβήσει έκδοση οικοδομικής αδείας ή εργασιών μικρής κλίμακας για την εκτέλεση εργασιών στην ιδιοκτησία αυτή. Στις νέες οικοδομές η Ταυτότητα Κτιρίου θα εκδίδεται μαζί με την οικοδομική τους άδεια.

Τι και ποιος το δηλώνει

. Η δήλωση της Ταυτότητας Κτιρίου γίνεται ανά κτίριο ή ανά διηρημένη ιδιοκτησία. Ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός, ο οποίος συμπληρώνει τα στοιχεία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του Κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας, ορίζεται από τον ιδιοκτήτη για κάθε κτίριο ή διηρημένη ιδιοκτησία. Αν έχουν συσταθεί οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες (πολυκατοικία κλπ.), ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός για το σύνολο του κτιρίου μπορεί να ορίζεται ύστερα από απόφαση της πλειοψηφίας των κοινωνών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον κανονισμό της οροφοκτησίας, άλλως με απλή πλειοψηφία. Οι αμοιβές των μηχανικών δεν υπόκεινται σε διατίμηση, αλλά σε ελεύθερη συμφωνία με τους ιδιοκτήτες.

Δικαιολογητικά ταυτότητας ολόκληρου κτιρίου

Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την υποβολή Ταυτότητας ολόκληρου Κτιρίου είναι:

α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της,

 β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζόμενων ατόμων, εφόσον απαιτείται. Αν η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι` αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.

 γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,

 δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,

ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,

 στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α` , β` και ε`,

 ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή τη τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 (Α` 174) ή τον παρόντα (Ν.4495/17) ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99,

 η) τον πίνακα χιλιοστών ή και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν.

θ) τον τίτλο ιδιοκτησίας

ι) αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου

Δικαιολογητικά ταυτότητας διηρημένων αυτοτελών ιδιοκτησιών

Για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα «Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας» απαιτούνται τα εξής:

α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου ευρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της,

 β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζομένων ατόμων, εφόσον απαιτείται. Αν η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι` αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
 γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας,

 δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,

 ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,

στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α`, β` και ε`, πλην των κοινοχρήστων χώρων,

 ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή τον παρόντα (Ν.4495/2017) ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99,

 η) τον πίνακα χιλιοστών ή και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν,

 θ) τον τίτλο ιδιοκτησίας

 ι) τη σύσταση οριζοντίων / καθέτων ιδιοκτησιών, μαζί με τα συνοδευτικά σχέδια

κ) αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου.