ΙΟΒΕ: H ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων φέρνει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας

Τα οφέλη και οι χρηματοδοτικές δυνατότητες για έργα ενεργειακής εξοικονόμησης στα κτίρια. Η έκπτωση φόρου στο ύψος της δαπάνης εργασιών ανακουφίζει τους ιδιοκτήτες και γεμίζει τα δημόσια ταμεία.

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Κάθε €1 εκατ. επενδύσεων στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων αυξάνει συνολικά, σε καθαρούς όρους,  το ΑΕΠ της Ελλάδας κατά €1,4 εκατ., την απασχόληση κατά 37 θέσεις εργασίας και τα έσοδα του Δημοσίου κατά €0,5 εκατ. το 2018.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων ως μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας». Η μελέτη παρουσιάστηκε σε ημερίδα που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διογκωμένης Πολυστερίνης (ΠΑΣΥΔΙΠ).

Συνολικά προκύπτει ότι η θεσμική στήριξη των δραστηριοτήτων ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, πέραν του μεγάλου περιβαλλοντικού οφέλους που μπορεί να αποφέρει, μπορεί παράλληλα να αποδώσει ιδιαίτερα σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη, σε μία περίοδο μάλιστα που η τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης αποτελεί κεντρικό κοινωνικό αίτημα.

Ανάπτυξη και απασχόληση

Συγκεκριμένα, η υλοποίηση επενδύσεων στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό του Υπουργείου Ενέργειας, όπως αυτός αποτυπώνεται σε σχετική έκθεση,  μπορεί να οδηγήσει σε τόνωση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά έως και 0,7 ποσοστιαίες μονάδες, καθώς και σε τόνωση της απασχόλησης κατά έως και 40.000 θέσεις εργασίας. Επιπλέον, η υλοποίηση των προβλεπόμενων στον στρατηγικό σχεδιασμό επενδύσεων για την αναβάθμιση κτιρίων του τριτογενούς τομέα μπορεί να επιφέρει επιπρόσθετη ενίσχυση του ρυθμού ανάπτυξης κατά έως και 0,4 ποσοστιαίες μονάδες και της απασχόλησης κατά έως και 24.700 θέσεις εργασίας.

“Παρά τα αναμφισβήτητα οφέλη της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας στα κτήρια, η ανάγκη για αρχικά υψηλή επένδυση στην εφαρμογή προηγμένων τεχνολογικών λύσεων δείχνει να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τα ελληνικά νοικοκυριά”, τονίζει το ΙΟΒΕ και προσθέτει: “Στην παροχή οικονομικών διευκολύνσεων και κατά συνέπεια άρση των σχετικών εμποδίων για την ενεργειακή αναβάθμιση των οικιακών κτηρίων στοχεύει η υλοποίηση του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ, το οποίο στηρίζεται και σε ευρωπαϊκούς πόρους. Το πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε να υλοποιείται τον Φεβρουάριο του 2018, αναμένεται να υποστηρίξει την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας στις κατοικίες”.

Ισχυρά κίνητρα

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ ένα κατάλληλο κίνητρο θα μπορούσε να είναι η προσφορά έκπτωσης φόρου (tax-credit), ανάλογης με το ύψος της δαπάνης για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων. Λαμβάνοντας υπ’ όψη τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις των επενδύσεων στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, προκύπτει ότι η αρνητική επίδραση στα δημόσια έσοδα λόγω της έκπτωσης φόρου αντισταθμίζεται εν μέρει, ή και εξ ολοκλήρου, από την θετική επίδραση στα δημόσια έσοδα λόγω της τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας που επιφέρουν οι επενδύσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Παραδείγματος χάριν, αν μία έκπτωση φόρου ύψους 20% της δαπάνης για εργασίες ανακαίνισης κινητοποιήσει ιδιωτικές επενδύσεις του ύψους που περιγράφεται στο φιλόδοξο σενάριο για αναβαθμίσεις κατοικιών, τότε τα δημόσια έσοδα καταλήγουν να είναι αυξημένα, σε σωρευτικούς όρους, κατά τα έξι πρώτα έτη εφαρμογής του μέτρου.  Εντούτοις, από το 2026 και μετά δημιουργείται σωρευτικά δημοσιονομικό κενό, το οποίο βαίνει αυξανόμενο, φτάνοντας το 4% του σωρευτικού κόστους των παρεμβάσεων ανακαίνισης το έτος 2030.

Επίσης, με την υλοποίηση των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης του σεναρίου στόχων  για κατοικίες, όπως προβλέπεται στον στρατηγικό σχεδιασμό του ΥΠΕΝ, προκύπτει καθαρή συνολική επίδραση στο ΑΕΠ της τάξης των €800 εκατ. κατά την πρώτη εξαετία υλοποίησης του σεναρίου, η οποία μειώνεται τα επόμενα έτη, χωρίς όμως να πέφτει κάτω από τα €500 εκατ. μέχρι το 2030. Οι επιδράσεις αυτές αντιστοιχούν σε τόνωση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 0,4 ποσοστιαίες μονάδες κατά τα πρώτα έτη υλοποίησης του σεναρίου. Αντίστοιχα, η υλοποίηση του σεναρίου στόχων για κατοικίες οδηγεί σε δημιουργία περί των 20.000 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης ετησίως, κατά τα πρώτα έτη υλοποίησης του σεναρίου, ενώ προκαλεί συνολική ενίσχυση των ετήσιων εσόδων του Δημοσίου με ποσά της τάξεως των €250 εκατ.

Τέλος τονίζεται ότι στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης θεσμικής παρέμβασης για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, θα μπορούσαν να συνδυαστούν τα σενάρια στόχων για κατοικίες και για κτήρια του τριτογενούς τομέα, δίνοντας κίνητρα για παρεμβάσεις σε όλους τους τύπους κτιρίων. Σε μία τέτοια περίπτωση, ο ρυθμός ανάπτυξης στην χώρα θα ενισχυόταν κατά έως και 0,72 ποσοστιαίες μονάδες ενώ η απασχόληση θα ενισχυόταν κατά έως και 40.600 θέσεις εργασίας το 2025.

Στη χρηματοδότηση της μελέτης συμμετείχαν οι φορείς: Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εταιριών Μόνωσης (ΠΣΕΜ), Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρμανσης και Ενέργειας (ΕΝΕΕΠΙΘΕ), Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ), Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου (ΕΙΠΑΚ).