ΙΟΒΕ: Οι έξι αιτίες για το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Έξι αιτίες για τις υψηλές – σε σχέση με την ΕΕ – τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου για τη βιομηχανία εντοπίζει το ΙΟΒΕ σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της «Ελληνική Παραγωγή – Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη» και παρουσιάστηκε τη Δευτέρα σε συνέντευξη Τύπου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ η τιμή χονδρικής για την ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είναι διαχρονικά 10 – 40 % υψηλότερη από το μέσο όρο της Ευρώπης ενώ κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 η χώρα μας είχε την πιο ακριβή τιμή στην Ευρώπη, σχεδόν διπλάσια από τη πιο φθηνή τιμή στη Σουηδία. Σε σχέση με το 2ο τρίμηνο του 2018, ο μέσος όρος στην Ευρώπη σημείωσε πτώση 1% ενώ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 17%, αύξηση η οποία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη, μετά τη Βουλγαρία (+22%).

Το ΙΟΒΕ αποδίδει την κατάσταση στην ενεργειακή αγορά στους εξής παράγοντες:

1. Ατελές άνοιγμα της αγοράς, καθυστερήσεις στη μετάβαση σε ανταγωνιστική αγορά ενέργειας (Target Model EE) καθώς και στη διασύνδεση με γειτονικές χώρες για σύζευξη των αγορών (Coupling).
2. Καθυστέρηση στη λειτουργία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (Ιούνιος 2020), το οποίο σταδιακά θα περιλαμβάνει ενδο-ημερήσια αγορά, αγορά επόμενης ημέρας, προθεσμιακή αγορά και αγορά εξισορρόπησης.
3. Αδυναμία σύναψης διμερών προθεσμιακών συμβολαίων για ενέργεια χωρίς συμμετοχή στο pool που χαρακτηρίζεται από μεταβλητότητες, π.χ. διακύμανση τιμής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας κ.α.
4. Σημαντικές πρόσθετες χρεώσεις και φόροι που αυξάνουν την ανταγωνιστική τιμή (ΕΦΚ, ΥΚΩ, χρέωση Δικτύου Μεταφοράς, χρέωση Δικτύου Διανομής, χρέωση CO2, ΔΕΤΕ).
5. Έλλειψη συμβατών με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο μέτρων στήριξης (ενισχύσεις/επιδοτήσεις) της Βιομηχανίας για ενέργεια και περιβάλλον.
6. Οι τιμές εισαγωγής Φυσικού Αερίου διαμορφώνονται κυρίως βάσει μακροχρόνιων συμβολαίων, όπου η τιμή συνδέεται με τις τιμές προϊόντων πετρελαίου. Απουσία αγορών ΦΑ και περιορισμένος ανταγωνισμός.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ η μείωση του ενεργειακού κόστους κατά 10 % για τη βιομηχανία μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 600 εκατ. και να δημιουργήσει 12.000 θέσεις εργασίας.

Μέσω της μελέτης η «Ελληνική Παραγωγή» ζητά αξιοποίηση του πλεονάσματος του προϋπολογισμού για μειώσεις φόρων, εισφορών και ενίσχυση των επενδύσεων, υποστηρίζοντας την ανάγκη για «δράσεις που θα εκμεταλλευθούν στο μέγιστο βαθμό τα όποια δημοσιονομικά περιθώρια για να ενισχυθούν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης».

Μέτρα

Στη δέσμη μέτρων που προτείνονται πέρα από τη μείωση της ενεργειακού κόστους, περιλαμβάνονται ακόμη:

-Ταχύτερες αποσβέσεις για μηχανολογικό εξοπλισμό, με εφαρμογή της μεθόδου φθινουσών αποσβέσεων με ετήσιο συντελεστή 48 % επί του εκάστοτε υπολοίπου. Με τον τρόπο αυτό η απόσβεση θα ολοκληρώνεται πρακτικά σε 3 – 4 χρόνια (έναντι 10 ετών που είναι σήμερα, με σταθερό ετήσιο συντελεστή 10 %). Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ το μέτρο αυξάνει το ΑΕΠ κατά 280 εκατ. το χρόνο και τις επενδύσεις κατά 170 εκατ. ενώ θα δημιουργήσει 20.200 νέες θέσεις εργασίας σε μια τριετία.

-Μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες: θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 102 εκατ. και αύξηση του αριθμού των εργαζομένων κατά 10.500.

-Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων στο επίπεδο του 20 % θα επιφέρει ενίσχυση του ετήσιου ΑΕΠ κατά 1,5 δις. σε βάθος πενταετίας ή 4 δις. σε βάθος δεκαετίας.

-Ενίσχυση των επενδύσεων στη μεταποίηση από το ΕΣΠΑ: το μερίδιο της μεταποίησης στους Κοινοτικούς πόρους μειώθηκε από 32,6 % το 2010 σε 8,8 % το 2016. Η επαναφορά του στα προηγούμενα επίπεδα θα οδηγούσε σε ενίσχυση του ΑΕΠ κατά 555 εκατ. ευρώ ετησίως.