ΚΑΠΕ: ορθές πρακτικές για την ενεργειακή αποδοτικότητα επιχειρήσεων

Εννέα Εθνικά Κέντρα Ενέργειας δημοσίευσαν, μέσω του έργου LEAP4SME, μία έκθεση από τη συλλογή και αξιολόγηση πολιτικών και δράσεων που ενθαρρύνουν τη λήψη μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ).

Στο έργο, με τη συμμετοχή του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ)  επιλέχθηκαν και μελετήθηκαν λεπτομερώς 43 «ορθές πρακτικές» από την ΕΕ και πέραν αυτής, συμπεριλαμβανομένων 21 πολιτικών και δράσεων από τις χώρες των εταίρων του έργου LEAP4SME.

Οι ΜΜΕ αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 13% της παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας και οι βελτιώσεις στην ενεργειακή αποδοτικότητα εκτιμάται ότι θα συνεισφέρουν στο 40% της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια, τα επόμενα 20 χρόνια. Το γεγονός αυτό καθιστά ζωτικής σημασίας την ανάλυση και την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών και δράσεων για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Η έκθεση «Συλλογή Ορθών Πρακτικών» παρέχει μια ποσοτική ανάλυση εθνικών και τοπικών πολιτικών ενεργειακού ελέγχου στην Αυστρία, την Κροατία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο, συγκρίνοντας κριτήρια όπως η δυνατότητα αναπαραγωγής τους, η χρήση ορθών πρακτικών κατά τη διενέργεια και την παράδοση του ελέγχου και η υποστήριξη της εφαρμογής μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας.

Καθώς στην ΕΕ δραστηριοποιούνται 25 εκατομμύρια ΜΜΕ – οι οποίες αποτελούν το 99% του συνόλου των επιχειρήσεων- η ανάλυση και ανάπτυξη πολιτικών ενεργειακού ελέγχου σε αυτές είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στην Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ.

Οι τάσεις που εντοπίστηκαν, καταδεικνύουν ότι η εφαρμογή των μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας από τις ΜΜΕ εξαρτάται από το εάν οι μηχανισμοί εφαρμόζονται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, με τα εθνικά σχήματα να τείνουν να είναι υποχρεωτικά περισσότερο απ’ ότι τα περιφερειακά. Επιπλέον, η υποχρέωση και η υλοποίηση δράσεων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας σχετίζεται με αυστηρότερες απαιτήσεις για τους ενεργειακούς ελέγχους, όπως, για παράδειγμα, χρήση διεθνών προτύπων ή υποχρέωση ανάθεσής τους σε πιστοποιημένους ελεγκτές.

Ένα άλλο εύρημα της έρευνας είναι ότι οι πολιτικές που βασίζονται στο άρθρο 8 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (ΟΕΑ), παρουσιάζουν χαμηλότερο βαθμό υποχρέωσης για την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε σύγκριση με πολιτικές που δεν βασίζονται στην ΟΕΑ. Ωστόσο, οι πολιτικές που βασίζονται στο Άρθρο 8, το οποίο επικεντρώνεται στους ενεργειακούς ελέγχους, τείνουν να είναι πιο περιοριστικές όσον αφορά στην ποιότητα των ελέγχων, λόγω των ειδικών απαιτήσεων που ορίζονται στα ελάχιστα κριτήρια της ΟΕΑ για τους ενεργειακούς ελέγχους, περιλαμβανομένων εκείνων που διενεργούνται στο πλαίσιο των συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης.

Εν κατακλείδι, στις χώρες που συμμετέχουν στο LEAP4SME, οι περισσότερες από τις ορθές πρακτικές παραπέμπουν σε εθελοντικά σχήματα με οικονομικά κίνητρα για ενεργειακούς ελέγχους. Από την άλλη, η υλοποίηση τουλάχιστον μίας από τις προτεινόμενες από τον ενεργειακό έλεγχο δράσεις βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι υποχρεωτική μόνο σε 13 από τις εξετασθείσες πολιτικές, ενώ λιγότεροι από τους μισούς μηχανισμούς περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση και της υλοποίησής τους. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον εύρημα, δεδομένου ότι το 87% όλων των ΜΜΕ είναι αυτόνομες και λαμβάνουν τις δικές τους ανεξάρτητες οικονομικές αποφάσεις. Από την ανάλυση διαπιστώθηκε επίσης ότι πολύ λίγα προγράμματα εξετάζουν τη χρήση πολλαπλών ενεργειακών οφελών.

Η έκθεση βασίζεται στο προηγούμενο μητρώο του έργου, με 173 πολιτικές, δράσεις και έργα βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας των ΜΜΕ, συγκεκριμένα στα «Υφιστάμενα μέτρα στήριξης για τους ενεργειακούς ελέγχους και την ενεργειακή απόδοση στις ΜΜΕ». Τα ευρήματα της έκθεσης θα χρησιμοποιηθούν σε επόμενες δράσεις για την κινητοποίηση των ενδιαφερόμενων ιδιωτών σχετικά με τις υφιστάμενες ευκαιρίες βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας και θα διερευνηθούν περαιτέρω από το έργο LEAP4SME.

Από τα δεδομένα της ανάλυσης των πολιτικών ενεργειακής απόδοσης, της χαρτογράφησης των εθνικών προγραμμάτων ενεργειακών ελέγχων και της έρευνας με τις αξιολογήσεις της χρήσης ενέργειας ανά τομέα, το έργο LEAP4SME θα προχωρήσει στην ανάπτυξη καινοτόμων σχημάτων ενεργειακού ελέγχου με τη συνεργασία των κύριων ενδιαφερόμενων φορέων σε ολόκληρη την Ευρώπη, βοηθώντας την ΕΕ να λάβει μέτρα για τη διευκόλυνση ενός ενεργειακά αποδοτικότερου μέλλοντος.