Η κρίση δίνει κατραπακιά στις κατασκευές

Οι αβεβαιότητες που απορρέουν από τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις στο κόστος ενέργειας επηρεάζουν σφοδρά τις  επιχειρηματικές προσδοκίες  στον κλάδο  των κατασκευών  να κατατάσσεται στους πλέον απαισιόδοξους. Τα στοιχεία πρόσφατων ερευνών αλλά και οι μάνατζερ της αγοράς αναδεικνύουν το ισχυρό χτύπημα που δέχτηκε ο κλάδος από τις ιλλιγιώδεις αυξήσεις των οικοδομικών υλικών,  που βάζουν  σε κίνδυνο την ομαλή εξέλιξη των έργων, δημιουργώντας κατήφεια και αρνητικές προσδοκίες στις επιχειρήσεις των κατασκευών, γεγονός που αποτυπώνεται ανάγλυφα στους τελευταίους δείκτες οικονομικού κλίματος.

Αγνωστο παραμένει αν οι πέντε παρεμβάσεις που ανακοίνωσε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών στα οικοδομικά υλικά (δείτε εδώ σχετικό θέμα του Ecopress) θα αναστρέψει  την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στις κατασκευές καθώς μέχρι στιγμής ο κλάδος θεωρεί, ότι με τις παρεμβάσεις πολιτικής, που υπήρξαν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, μπορούν να μετριάσουν ελάχιστα τις επιπτώσεις από το τσουνάμι των ανατιμήσεων στα οικοδομικά υλικά που εκτροχιάζουν τους προϋπολογισμούς των έργων.

Οι έρευνες

Έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ διαπιστώνει επιδείνωση στις επιχειρηματικές προσδοκίες με το δείκτη οικονομικού κλίματος στη χώρα μας τον Απρίλιο, να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των 12 τελευταίων μηνών και τον κατασκευαστικό κλάδο, να εμφανίζεται στην κορυφή της λίστας των αρνητικών προβλέψεων.Ειδικότερα ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στις 105,0 μονάδες, και ήταν σημαντικά χαμηλότερος από ό,τι τον προηγούμενο μήνα που είχε διαμορφωθεί στις 112,1 μονάδες. Συνακόλουθα, στις 140 μονάδες μειώθηκε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index) το πρώτο τρίμηνο του 2022, όπως καταγράφηκε από την τριμηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.540 διευθυνόντων συμβούλων/γενικών διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP CRIF

 Επιχειρηματικές προσδοκίες

Οι επιχειρηματικές προσδοκίες επιδεινώθηκαν έντονα, στις Κατασκευές  τη Βιομηχανία, τις Υπηρεσίες και σχετικά λιγότερο στο Λιανικό Εμπόριο.  Μεταξύ των επιμέρους κλάδων των Υπηρεσιών, οι χερσαίες μεταφορές παρουσιάζουν την ισχυρότερη υποχώρηση, υπό το έντονα αυξημένο κόστος των καυσίμων.

Όσον αφορά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, υποχώρησε περαιτέρω τον Απρίλιο, και διαμορφώθηκε στις –55,3 (από –51,4) μονάδες, επίπεδο αρκετά χαμηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-38,4 μονάδες) και το χαμηλότερο από τον Αύγουστο του 2017.

Η εξέλιξη

Εκτός από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του στο κόστος ενέργειας και στον πληθωρισμό, το οικονομικό κλίμα προσεχώς θα επηρεαστεί επίσης από τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας, όπου τα δεδομένα παρουσιάζουν αυτό το διάστημα σημαντική βελτίωση, και από την πορεία του τουρισμού καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την έρευνα του ΙΟΒΕ

*στις κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή ενισχύθηκαν σημαντικά, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώθηκαν ήπια.

*στη βιομηχανία, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση υποχώρησε έντονα, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώθηκαν αισθητά και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν οριακά.

*στο λιανικό εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχώρησαν ελαφρά, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται αισθητά, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων εξασθενούν ήπια.

* στις υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων υποχώρησαν αισθητά, εκείνες για τη ζήτηση εξασθένισαν ηπιότερα, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης επιδεινώθηκαν έντονα.

-*στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύθηκαν ελαφρά, ενώ οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση εντός ενός έτους βελτιώθηκαν ήπια. Παράλληλα υποχώρησαν έντονα οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και εξασθενεί αισθητά η πρόθεση για αποταμίευση.

 Πτώση του γενικού δείκτη

Στις 140 μονάδες μειώθηκε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index) το πρώτο τρίμηνο του 2022, όπως καταγράφηκε από την τριμηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.540 διευθυνόντων συμβούλων/γενικών διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP CRIF. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 23/3/2022 – 8/4/2022.

Το πρώτο τρίμηνο του 2022 ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) σημείωσε σημαντική πτώση στις 140 μονάδες.

Αρνητική επίδραση

Οσον αφορά στο ύψος της αρνητικής επίδρασης της αύξησης του πληθωρισμού και των τιμών της ενέργειας στην ανάπτυξη της οικονομίας. Όλοι οι CEOs συμφωνούν ότι θα υπάρξει αρνητική επίδραση στην οικονομία σε κάποιο βαθμό. Το 42% απάντησε ότι η επίπτωση θα είναι μέτρια, ενώ το 58% πιστεύει ότι η επίπτωση θα είναι μεγάλη. Ωστόσο παρουσιάζονται αξιόλογες διαφοροποιήσεις στις απαντήσεις ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις το 60% των CEOs εκτιμούν ότι η επίπτωση θα είναι μέτρια και το 40% μεγάλη.

 Υποχώρηση

Αναλυτικά, ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας παρουσίασε κάθετη πτώση στις 160 μονάδες έναντι 257 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι βελτιώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας συγκρινόμενη με ένα έτος πριν, μειώθηκε σε 20% έναντι 73% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα το ποσοστό των CEOs που δηλώνει ότι επιδεινώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας αυξήθηκε σε 52% έναντι 7% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης πρόβλεψης της οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά παρουσίασε πτώση στις 156 μονάδες έναντι 230 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος διαμορφώθηκε σε 28%, έναντι 65% το προηγούμενο τρίμηνο.

Δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης

Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις επιδεινώθηκε στις 156 μονάδες έναντι 222 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν μειώθηκε σε 25% έναντι 64% το προηγούμενο τρίμηνο, ποσοστό που μειώνεται ακόμα περισσότερο σε 14% για τους CEOs των εμπορικών επιχειρήσεων. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης παρουσίασε πτώση στις 157 μονάδες έναντι 209 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή μειώθηκε σημαντικά σε 30% έναντι 59% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε σε 40% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.

Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιρειών σημείωσε πτώση στις 117 μονάδες έναντι 157 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιρειών τους έχει βελτιωθεί σε σχέση με ένα έτος πριν μειώθηκε σε 48%, ποσοστό που αυξημένο σε 60% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας τους το επόμενο έτος μειώθηκε στις 124 μονάδες έναντι 160 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που αναμένει βελτίωση στο επόμενο έτος ανήλθε σε 38%, ποσοστό που είναι αυξημένο σε 53% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.

Δείκτης τρεχουσών δαπανών

Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου σημείωση μικρότερη πτώση και διαμορφώθηκε στις 120 μονάδες έναντι 140 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος ανήλθε σε 25% έναντι 39% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών παρουσίασε και αυτός επιδείνωση στις 137 μονάδες έναντι 157 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι οι επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις τους θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο, από 44% το προηγούμενο τρίμηνο μειώθηκε σε 28%, μερίδιο που αυξάνεται σε 43% για τους CEOs των βιομηχανικών επιχειρήσεων.

Δείκτης τρέχουσας απασχόλησης

Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης σε αντίθεση με όλους τους υπόλοιπους δείκτες παρουσίασε έστω και οριακή άνοδο στις 125 μονάδες έναντι 124 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι μεγαλύτερος σε σύγκριση με ένα έτος πριν διαμορφώθηκε σε 52%, ποσοστό το οποίο είναι αυξημένο σε 67% για τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Ωστόσο ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης παρουσίασε επιδείνωση στις 144 μονάδες έναντι 156 του προηγούμενου τριμήνου. Το μερίδιο των CEOs που δηλώνουν ότι η απασχόληση στις εταιρείες που διοικούν θα είναι αυξημένη 1 έτος μετά διαμορφώθηκε σε 35% έναντι 46% το προηγούμενο τρίμηνο. Οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις διαφοροποιούνται σημαντικά έναντι των υπολοίπων αφού οι CEOs που τις διοικούν δήλωσαν σε ποσοστό 60% ότι η απασχόληση των εταιρειών τους θα είναι αυξημένη ένα έτος μετά.