Κλίμα & Ενέργεια – Ειδήσεις και καλά παραδείγματα

Του Τάσου Κρομμύδα*

1. Εκθέσεις – ειδήσεις

• Δημοσιεύτηκε η βαρυσήμαντη Έκθεση του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή, για τις διαστάσεις της συγκράτησης της υπερθέρμανσης στους 1,5C σε σχέση με τους 2C, με βασικούς συγγραφείς 91 κορυφαίους σχετικούς επιστήμονες και πολλές δεκάδες άλλους συνεισφέροντες, οι οποίοι επικαλούνται 6 χιλιάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις. Κατά την διαβούλευση για την Έκθεση υποοβλήθηκαν 42 χιλιάδες σχόλια από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Η περίληψή της εγκρίθηκε από τους εκπροσώπους όλων των κυβερνήσεων.

Βασικό συμπέρασμά της πως πρέπει να μειώσουμε στο μισό όλες τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέσα στα επόμενα 12 χρόνια και να τις μηδενίσουμε έως τα μέσα του αιώνα για να έχουμε μια λογική πιθανότητα περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5C. “Ο περιορισμός της υπερθέρμανσης σε 1,5C σε σύγκριση με 2C θα μπορούσε να μειώσει τον αριθμό των ανθρώπων που εκτίθενται σε κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα κατά μέχρι και αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια μέχρι το 2050”.

Η Έκθεση εκτιμά πως σε μόλις 12 χρόνια από τώρα, θα πρέπει σε παγκόσμιο επίπεδο και σε σχέση με το 2010 (άρα ακόμα περισσότερο σε σχέση με το 2018) η κατανάλωση κάρβουνου να μειωθεί κατά 61% – 78% και η κατανάλωση πετρελαίου να μειωθεί κατά 3% – 37%.

Μια χρήσιμη επισκόπηση της Έκθεσης.

• Τουλάχιστον 15, 4 δισεκατομμύρια έχουν δοθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, τους λογαριασμούς ενέργειας των καταναλωτών και τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως επιδότηση των ορυκτών καυσίμων στην ηλεκτροπαραγωγή τα τελευταία 15 χρόνια μέσα από 10 άμεσους και έμμεσους μηχανισμούς.
• Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Η προστασία της υγείας των πολιτών της ΕΕ από την ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει ανεπαρκής. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί την αιτία περίπου 400 χιλιάδων πρόωρων θανάτων το χρόνο, ενώ το εξωτερικό κόστος που συνδέεται με τις επιπτώσεις της στην υγεία εκτιμάται στα 330 έως 940 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που δεν υπέβαλε όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για το 2016 σχετικά με την Οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (Οδηγία 2008/50).
• Οι δασικές πυρκαγιές στη Μεσόγειο θα διπλασιαστούν στο σενάριο υπερθέρμανσης 3C ενώ θα αυξηθούν κατά 40% ακόμα και στο -όλο και πιο απίθανο- σενάριο υπερθέρμανσης 1.5C
• Τελευταία στην Ευρώπη η Ελλάδα (μαζί με τη Λιθουανία) με μόλις 1% μερίδιο του τρένου στις επιβατικές μεταφορές (επιβατοχιλιόμετρα). Πρώτες με διαφορά οι 2 πιο ορεινές χώρες (Ελβετία & Αυστρία).

2. Καλά νέα και παραδείγματα

• Γερμανία: Ξεπέρασαν τις 100 χιλιάδες τα εγκατεστημένα συστήματα οικιακών φωτοβολταϊκών με μπαταρία και αναμένεται να περάσουν τις 200 χιλιάδες σε 2 χρόνια. Ένας στους δύο που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκό στη στέγη, εγκαθιστά πλέον και σύστημα μπαταρίας.
• Ισπανία: Συμφωνία κυβέρνησης-εργαζομένων για κλείσιμο των περισσότερων ανθρακωρυχείων της χώρας μέσα στο 2018, με παράλληλο πρόγραμμα 250 εκατομμυρίων για πρόωρη συνταξιοδότηση, επανακατάρτιση και οικολογική αποκατάσταση περιοχών.
• Το 12 μηνο Ιουνίου 2017-Ιουνίου 2018 έκλεισαν στις ΗΠΑ μονάδες κάρβουνου ισχύος 16GW ενώ άλλα 9GW θα αποσυρθούν μέχρι το Δεκέμβριο.
• Η Δανία θα απαγορεύσει την πώληση αυτοκινήτων με μηχανή εσωτερικής καύσης το 2030, οπότε και ελπίζει τα ηλεκτροκίνητα που θα κυκλοφορούν ήδη στους δρόμους να έχουν φτάσει το 1 εκατομμύριο.

3. Διάφορα

• Πρόεδρος Παγκόσμιας Τράπεζας: “Χωρίς αμφιβολία, δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσουμε τη λιγνιτική μονάδα στο Κόσοβο. Οι κανονισμοί μας απαιτούν να προχωράμε με την επιλογή του χαμηλότερου κόστους και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκονται πλέον κάτω από το κόστος του λιγνίτη”.
• Η νομοθεσία είναι σαφής. Οι λιγνιτικοί σταθμοί Καρδιάς και Αμυνταίου πρέπει να κλείσουν.
• Τα παράκτια μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO στη Μεσόγειο που απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

*Ο Τάσος Κρομμύδας είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, με ειδίκευση στα οικονομικά και τις πολιτικές της ενέργειας. Σύμβουλος σε Διεθνείς Οργανισμούς για θέματα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.