Κτηματολόγιο: ανοιχτό σε τράπεζες και ασφαλιστικές το ενιαίο μητρώο ακινήτων

Ανακοινώσεις για το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων που δρομολογείται με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης από το Κτηματολόγιο έκανε ό πρόεδρος του φορέα, εξηγώντας πως θα λειτουργεί από το 2026 για ιδιοκτήτες, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες αλλά και έλεγχο αδήλωτων τετραγωνικών. Είπε ακόμη ότι η Κτηματογράφηση μπαίνει στην τελική ευθεία ολοκλήρωσης και διαβεβαίωσε για τα χιλιάδες αδήλωτα ακίνητα, ότι κανείς δεν κινδυνεύει να χάσει το ακίνητο του από το δημόσιο.

Το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων βασίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων διαφόρων κρατικών φορέων, με κεντρικό αναγνωριστικό τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Με την ολοκλήρωση αυτού του έργου, από τις αρχές του 2026 κάθε ιδιοκτήτης θα μπορεί, με μία απλή συναίνεση μέσω του gov.gr, να παραχωρεί ψηφιακά πρόσβαση στα στοιχεία του ακινήτου του, καταργώντας τη γραφειοκρατία και διασφαλίζοντας τη νομική ασφάλεια στις συναλλαγές.

Τα στοιχεία του ακινήτου που θα μπουν αυτόματα στο Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων  

Αυτά είπε ο πρόεδρος του Κτηματολογίου Στέλιος Σακαρέτσιος, στο Real Estate Summit 2025 τονίζοντας ότι  «το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων αλλάζει τα δεδομένα» και σημείωσε ότι πρόκειται για ένα έργο-τομή για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης. Η νέα πλατφόρμα, που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2026, θα διαλειτουργεί με όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο.

Η αυτόματη ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών για κάθε αλλαγή στην ιδιοκτησία ή τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου θα εξαλείψει την ταλαιπωρία των πολιτών και τις χρονοβόρες διαδικασίες. Παράλληλα, η πλατφόρμα θα επιτρέπει ταχύτατες συναλλαγές και θα ενισχύει τη διαφάνεια και τον έλεγχο, δίνοντας στα ελεγκτικά όργανα τη δυνατότητα να εντοπίζουν περιπτώσεις αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων.

Ειδικότερα ο πρόεδρος του Κτηματολογίου είπε, ότι στο Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων θα υπάρχουν για πρώτη φορά όλα τα στοιχεία του κάθε ακινήτου, τα οποία θα καταχωρηθούν αυτόματα «χωρίς να απαιτείται για άλλη μία φορά πολίτης να μπει να κάνει κάποια αίτηση».

Ειδικότερα σημείωσε ότι για κάθε ακίνητο θα υπάρχουν τα στοιχεία:  από το κτηματολόγιο, από τα ψηφιοποιημένα αρχεία των παλιών αρχείων των υποθηκοφυλακείων που είναι περισσότερες από 600 εκατομμύρια σελίδες και που το έργο ψηφιοποίησης τους  βρίσκεται σε ποσοστό  υλοποίησης 60%. Ακόμη θα υπάρχουν τα στοιχεία του ακινήτου από την εφορία, από το ΔΕΔΔΗΕ (ο αριθμός παροχής) και από τις ψηφιακές πλατφόρμες του ΤΕΕ, όπως ή ψηφιακή ταυτότητα κτίριο το ενεργειακό πιστοποιητικό κ.α.

Τραπεζικά δάνεια και προσφορές από ασφαλιστικές εταιρίες

Η πλατφόρμα του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων θα είναι συνδεδεμένη και θα διαλειτουργεί με τις άλλες πλατφόρμες στοιχείων των ακινήτων, «για τη δημιουργία μιας κοινής εικόνας σε ότι αφορά το κάθε ακίνητο», είπε ο πρόεδρος του φορέα και εξήγησε για τη λειτουργία της ότι:

«Το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων θα επιτρέψει στο κράτος αλλά και στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις και σε επιχειρήσεις από την ιδιωτική οικονομία που δραστηριοποιούνται στο club των ακινήτων για πρώτη φορά να έχουν τη δυνατότητα με την εγγύηση του κράτους, να μη ζητούν  από τον ιδιοκτήτη ακινήτου ή από το συναλλασσόμενο έγγραφα που σημαίνουν γραφειοκρατία».

Και πρόσθεσε ότι: «θα περάσουμε σε μία εποχή, η οποία δεν είναι πολύ μακριά, θα είναι στο τέλος του 2025,  στις αρχές του 2026, όπου κάθε ιδιοκτήτης που συναλλάσσεται με οποιονδήποτε θα μπορεί να παρέχει τα δεδομένα του, με μία συναίνεση μέσω του gov wallet. Θα μπορεί να ζητά προσφορές από τις ασφαλιστικές εταιρείες με μία απλή παροχή των στοιχείων του. Θα κάνει αίτημα για να στεγαστικό δάνειο, σε μία λογική του Know Your Customer (KYC), όπως υπάρχει ήδη ως εναλλακτική λύση για την παροχή οικονομικών στοιχείων στις τράπεζες,  πλέον και για τα δεδομένα των ακινήτων», υπογραμμίζοντας ο κος Σακαρέτσιος ότι «στόχος είναι να μηδενίσουμε τη γραφειοκρατία».

Τι θα γίνει με τα χιλιάδες αδήλωτα ακίνητα στο Κτηματολόγιο

Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου ανέδειξε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, σημειώνοντας ότι η κτηματογράφηση, μετά από τρεις δεκαετίες, εισέρχεται πλέον στην τελική φάση. Ειδικότερα, ενώ έως το 2023 είχε ολοκληρωθεί μόλις στο 39% της επικράτειας, σήμερα έχει φτάσει στο 60% σε περαιωμένες μελέτες και στο 90% σε αναρτήσεις, με την πλήρη ολοκλήρωση να αναμένεται έως το τέλος του 2025.

Απαντώντας σε ερώτημα για τα χιλιάδες αδήλωτα ακίνητα και εάν κάποιος πολίτης που δεν δηλώσει το ακίνητό του στο κτηματολόγιο έχει πρόβλημα να του το πάρει το κράτος απάντησε ότι:

-«Όχι. Πλέον έχει αλλάξει ο νόμος και όλη η φιλοσοφία μας στο Ελληνικό Κτηματολόγιο και δεν είναι τιμωρητική. Για τον πολίτη που παρέλειψε αυτή τη μακρά περίοδο, των δεκαετιών ενδεχομένως να δηλώσει ένα ακίνητο, πλέον μπορεί αντί να προσφύγει στο δικαστήριο όπως  συνέβαινε παλιά,  με μία απλή αίτηση στο ψηφιακό κτηματολόγιο να επισυνάψει τον μεταγεγραμμένο τίτλο του και να αποδείξει το ιδιοκτησιακό του καθεστώς».

Σημειώνοντας ότι αυτή η λύση προτάθηκε από τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά και έγινε αποδεκτή από τον προηγούμενο υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνο Κυρανάκη, προσθέτοντας ότι: «η σχετική  ρύθμιση νομοθετήθηκε, οπότε θέλω να διαβεβαιώσω όλους τους ιδιοκτήτες, που ενδεχομένως εκεί έξω έχουν παραλείψει να δηλώσουν κάτι στο κτηματολόγιο, ότι δεν πρόκειται να χάσει κανείς τίποτα».

Μηδενίστηκαν οι εκκρεμότητες στο Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη μεταρρύθμιση του συστήματος διαχείρισης ακινήτων μέσω της κατάργησης των Υποθηκοφυλακείων, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως «απαρχαιωμένος και γραφειοκρατικός θεσμός». Η ολοκλήρωση της κατάργησής τους μέσα στο 2024 επέτρεψε στο Ελληνικό Κτηματολόγιο να λειτουργεί πλέον ως ο μοναδικός, ενιαίος φορέας για το σύνολο των συναλλαγών που αφορούν ακίνητη περιουσία.

Παράλληλα, επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος στην μεγάλη πρόκληση που αποτελούνοι  300.000 και πλέον εκκρεμότητες που μεταφέρθηκαν από τα πρώην Υποθηκοφυλακεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, όπου περισσότερες από 52.000 εκκρεμότητες έχουν ήδη εκκαθαριστεί, με αποτέλεσμα οι συναλλαγές να ολοκληρώνονται σήμερα μέσα σε λίγες ημέρες, αντί για τους μήνες ή και χρόνια αναμονής που απαιτούνταν στο παρελθόν.

Αντίστοιχη βελτίωση αναμένεται μέχρι το τέλος του 2025 και σε άλλα μεγάλα γραφεία, όπως αυτά του Πειραιά, του Κορωπίου και της Θεσσαλονίκης.

Στήριξη της στεγαστικής πολιτικής με ταχύτερες διαδικασίες

Ο κ. Σακαρέτσιος αναφέρθηκε επίσης στη συμβολή του Κτηματολογίου στην επιτάχυνση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους. Με τη γρηγορότερη ολοκλήρωση του νομικού ελέγχου των συμβολαίων, διευκολύνονται πλέον σημαντικά οι διαδικασίες για την έγκριση και εκταμίευση στεγαστικών δανείων, στο πλαίσιο των κρατικών προγραμμάτων «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ Ι» και «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ».

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Όραμά μας είναι η γρήγορη και ασφαλής εξυπηρέτηση του πολίτη σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, με εύχρηστα εργαλεία που μειώνουν τον χρόνο και το κόστος των συναλλαγών».

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου RealEstateSummit 2025, το οποίο διοργανώθηκε από τον όμιλο REALGroup, και στο πλαίσιο της ενότητας «Νέα εποχή σε Ακίνητα και Υποδομές», ο κ. Σακαρέτσιος συμμετείχε σε πάνελ συζήτησης μαζί με τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ, Νίκο Βέττα, τον Διευθυντή της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρο Μητράκο, τον Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο του Υπερταμείου, Πάνο Σταμπουλίδη, και τον Πρόεδρο της OptimaBank, Γιώργο Τανισκίδη.