Κτηματολόγιο: με νομοθετική ρύθμιση τα “αγνώστου ιδιοκτήτη” στους δήμους
ΑυτοδιοίκησηΕιδήσειςΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠολεοδομίαΧωροταξία 21 Ιουλίου 2021 Αργύρης
Της Ντίνας Καράτζιου/
Με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών, η οποία θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή, αρχής γενομένης από κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους, τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα στο Κτηματολόγιο δεν θα περιέρχονται στο Δημόσιο, αλλά στους Δήμους.
Η σχετική ανακοίνωση έγινε την Τετάρτη 21 Ιουλίου 2021 στην ενημερωτική ημερίδα για την καταγραφή της δημοτικής περιουσίας στο Κτηματολόγιο, που διοργάνωσε η Κεντρική Ένωση Δήμων (ΚΕΔΕ), με πρωτοβουλία του προέδρου της Δημήτρη Παπαστεργίου και τη συμμετοχή του υπουργού Εσωτερικών Μ. Βόριδη, του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιου για το κτηματολόγιο Γιώργου Στύλιου, της διοίκησης και αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων της Ελληνικό Κτηματολόγιο και άνω των 160 δημάχρων από όλη τη χώρα.
Η νέα νομοθετική ρύθμιση θα αφορά ανακριβείς αρχικές εγγραφές ή αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, τα οποία κατά παρέκκλιση της ισχύουσας νομοθεσίας αντί του δημοσίου θα περιέρχονται στους Δήμους με μία απλή διαπιστωτική πράξη, όπως ανακοινώθηκε στην ημερίδα της ΚΕΔΕ, σε συνέχεια σχετικών καταιγιστικών ερωτημάτων εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης.
Η νέα ρύθμιση ανοίγει το δρόμο για την ικανοποίηση ενός πάγιου αιτήματος της ΚΕΔΕ και των Δήμων, οι οποίοι ζητούν εκτός από τους κοινωφελείς και κοινόχρηστους χώρους να περιέλθουν σε αυτούς κάθε είδους αγνώστους ιδιοκτήτη αστικά ακίνητα, όπως κατοικίες, διαμερίσματα κλπ. Για να ακολουθήσουν πολιτικές κοινωνικής στέγης και αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας.
Ανακοίνωση “εκ μέρους του υπουργείου”
Η σχετική ανακοίνωση στην ημερίδα της ΚΕΔΕ έγινε, όπως είπε η ίδια «κατ΄ εξουσιοδότηση του υπουργείου», από την προϊσταμένη Διεύθυνσης Κτηματολογικών Γραφείων της Ελληνικό Κτηματολόγιο κ. Μαρία Κασάπη, η οποία σε διαλογική συζήτηση με τη συμμετοχή του πρόεδρου της ΚΕΔΕ Δημήτρη Παπαστεργίου, Άριας Ιωαννίδη, προϊσταμένης Διεύθυνσης Έργων του Κτηματολογίου, Ελεονόρας Ανδρεαδάκη, διευθύντριας Νομικής Υπηρεσίας και Ειρήνης Κουκούτση, προϊσταμένη Νομικής Υπηρεσίας του φορέα, είπε:
-«Αν μου επιτρέπετε να συμπληρώσω μία παρατήρηση που μου έστειλαν τώρα από το υπουργείο, σχετικά με τα ερωτήματα που τέθηκαν και την πρόθεση που έχει το υπουργείο να δώσει μία διέξοδο. Μετά από συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών θα δοθεί λύση στο ζήτημα της επιστροφής κοινόχρηστων και κοινωφελών ακινήτων δήμων, που οριστικοποιήθηκαν ως αγνώστου ιδιοκτήτη, κατά παρέκκλιση όσων γενικά ισχύουν στον νόμο. Κοινόχρηστα και κοινωφελή ακίνητα τα οποία περιήλθαν εξαιτίας της οριστικοποίησης των εγγραφών στο Κτηματολόγιο στο ελληνικό δημόσιο θα επανέρχονται στους δήμους με την έκδοση μίας διαπιστωτικής πράξης. Θα πρέπει να δούμε πως θα καταλήξει η διάταξη και μετά να δούμε πως θα καταλήξει η συζήτηση με το Εσωτερικών, οπότε και θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες στο μέλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Κασάπη.
Πάγια θέση της ΚΕΔΕ
Υπενθυμίζεται, ότι σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Εθνικό Κτηματολόγιο προβλέπεται, ότι όλα τα αδήλωτα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη, αστικά και αγροτικά, εκατοντάδες χιλιάδες σε όλη τη χώρα, μετά το πέρας όλων των προθεσμιών δήλωσης και δικαστικής τους διεκδίκησης, περιέρχονται στο Ελληνικό Δημόσιο. Η ΚΕΔΕ έχει ζητήσει την τροποποίηση του προαναφερθέντος άρθρου, ώστε όλα τα αδήλωτα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη, αστικά και αγροτικά, μετά το πέρας όλων των προθεσμιών δήλωσης και δικαστικής τους διεκδίκησης, αντί να πάνε στο Ελληνικό Δημόσιο, να περιέλθουν στους οικείους ΟΤΑ. Μάλιστα στις προτάσεις που έχει καταθέσει, υπογράμμιζε, ότι οι δήμοι «γνωρίζουν και μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα αστικά ακίνητα για δημιουργία «κοινωνικής κατοικίας» και άλλες κοινωνικές χρήσεις και τα αγροτικά για αποκατάσταση ακτημόνων αγροτών και κάθε άλλη χρήση επωφελή για τους ΟΤΑ και το κοινωνικό σύνολο».
Συμμετοχή 162 δημάρχων
Με τη συμμετοχή άνω των 162 Δημάρχων και στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πραγματοποιήθηκε σήμερα η διαδικτυακή ημερίδα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας για την «Δημοτική περιουσία και το Εθνικό Κτηματολόγιο». Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση παρά τα προβλήματα της κρίσης της πανδημίας είναι παρούσα για όλα τα μεγάλα προβλήματα αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι. Η ΚΕΔΕ προσπαθεί να εντοπίζει, να συζητάει και να επιλύει προβλήματα που προκύπτουν. Ένα τέτοιο βασικό μείζον θέμα είναι το θέμα της Δημοτικής περιουσίας και του Κτηματολογίου.Ο κ. Παπαστεργίου ευχαρίστησε τον Υπουργό Εσωτερικών, τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τον αρμόδιο Υφυπουργό αλλά και την Διοίκηση και τα στελέχη του Κτηματολογίου που ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ για την διοργάνωση της ημερίδας. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «προσπαθούμε να δούμε λευκό σε μια περίοδο που κυριαρχεί το γκρίζο. Η σημερινή ημερίδα είναι μια ευκαιρία για να δώσουμε κίνητρα και να κινητοποιήσουμε τους Δήμους προκειμένου γρήγορα και σωστά να δηλώσουν και έτσι να προστατεύσουν τη δημοτική ακίνητη περιουσία τους.
Μεγάλη αλλαγή στο Ελληνικό Κτηματολόγιο
Πρόσθεσε ακόμη, ότι «ην εποχή αυτή ζούμε μια πολύ μεγάλη αλλαγή στο Ελληνικό Κτηματολόγιο η οποία συμπαρασύρει και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Καθημερινά γινόμαστε δέκτες στην ΚΕΔΕ, για διάφορα ζητήματα Δήμων που αφορούν στην κτηματογράφηση της ακίνητης περιουσίας μας, των ακινήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Θα ήταν λοιπόν τελείως ανόητο να μην αξιοποιήσουμε τη μεγάλη ευκαιρία, το τεράστιο εθνικό έργο που είναι το Εθνικό Κτηματολόγιο και να μη δηλώσουμε εγκαίρως τα δικαιώματα των Δήμων μας, την περιουσία μας. Παρά τα προβλήματα της εποχής λόγω της πανδημίας εμείς εδώ στην ΚΕΔΕ προσπαθούμε να δούμε λευκό σε μια περίοδο που κυριαρχεί το γκρίζο. Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυρικάκος Πιερρακάκης και ο αρμόδιος Υφυπουργός Γιώργος Στύλιος αλλά και η Διοίκηση του Κτηματολογίου ανταποκρίθηκαν το αίτημα της ΚΕΔΕ να πραγματοποιήσουμε αυτή την ημερίδα ώστε να καταγράψουμε όλα τα ζητήματα που υπάρχουν, να ενημερωθούμε για το σχέδιο νόμου για το Κτηματολόγιο που κατατέθηκε χθες στη Βουλή και να δούμε πώς θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε ή να ολοκληρώσουμε την κτηματογράφηση των δημοτικών ακινήτων. Ευχαριστώ και τον Υπουργό Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη που ήταν μαζί μας ώστε οι Δήμοι να προετοιμαστούμε για τα επόμενα βήματα».
Αξιόπιστο σύστημα καταχώρισης της ελληνικής περιουσίας
Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Μάκης Βορίδης συνεχάρη τον Πρόεδρο της Κ.Ε.Δ.Ε. κ. Δημήτρη Παπαστεργίου για την πρωτοβουλία και τόνισε ότι η προσπάθεια που επιτελείται στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός αξιόπιστου συστήματος καταχώρησης της ακίνητης περιουσίας είναι μία από τις κρισιμότερες, μεγαλύτερες και σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στη χώρα από την Κυβέρνηση. Παράλληλα, ο κ. Βορίδης σημείωσε ότι με τη μετάβαση των μετεγγραφών από τα υποθηκοφυλακεία στα κτηματολογικά γραφεία διαμορφώνεται ένα τελείως διαφορετικό σύστημα το οποίο θα καταστεί μία αξιόπιστη σύνδεση με τα ζητήματα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων για τη διασφάλιση των δικαιούχων, προσθέτοντας ότι το ζήτημα αυτό αγγίζει κατ’ εξοχήν τα θέματα της δημόσιας περιουσίας. Τέλος, ο κ. Βορίδης παρατήρησε ότι απαιτείται μια σωστή στρατηγική στόχευση και πάρα πολλή δουλειά για να καταστεί αποτελεσματική η λειτουργία του συγκεκριμένου συστήματος και δήλωσε πεπεισμένος ότι ο Υφυπουργός για το Κτηματολόγιο κ. Γιώργος Στύλιος μέσα από τη ρεαλιστική και ολιστική του προσέγγιση θα βρει τις κατάλληλες ισορροπίες, όπου αυτό καταστεί αναγκαίο, τόσο στα ζητήματα που αφορούν στη δημόσια και στη δημοτική περιουσία όσο και σε θέματα κοινωνικής ισορροπίας.
Τα οφέλη της κτηματογράφησης
Η προϊσταμένη Διεύθυνσης Έργων του Κτηματολογίου κ. Άρια Ιωαννίδη αναφέρθηκε στα οφέλη της κτηματογράφησης καθώς και στην πρόοδο του έργου και το ρόλο των δήμων.Ειδικότερα αναφερόμενη στο ρόλο και τις υποχρεώσεις των δήμων στη διαδικασία της κτηματογράφησης σημείωσε ότι είναι σημαντική η συνεισφορά τους και ότι συμμετέχουν σε όλα τα στάδια με την παροχή στοιχείων, με επικοινωνιακές δράσεις, τη διάθεση χώρων, την προετοιμασία υποβολής δηλώσεων. Αναφερόμενη στο τι πρέπει να δηλώσουν οι δήμοι, η κ. Ιωαννίδη είπε ότι οι δηλώσεις αφορούν στη δημοτική περιουσία, τις κοινωφελείς και κοινόχρηστες εκτάσεις και τους καταργούμενους κοινόχρηστους χώρους.Στους κοινωφελείς χώρους συμπεριλαμβάνονται τα σχολεία, τα δημοτικά κτίρια κέντρα πολιτισμού, χώροι αθλητισμού. Στους κοινόχρηστους χώρους συμπεριλαμβάνονται πάρκα, πλατείες δρόμοι, χώροι πρασίνου, άλση, ενώ ως καταργούμενοι κοινόχρηστοι χώροι νοούνται οι χώροι που έχουν χάσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους. Επίσης σε ότι αφορά το τέλος κτηματογράφησης, τόνισε ότι τα κοινόχρηστα ακίνητα δηλώνονται ατελώς.
Το 2022 η ενσωμάτωση του συνόλου των περιφερειακών δομών,
Η προϊσταμένη Διεύθυνσης Κτηματολογικών Γραφείων κ. Μαρία Κασάπη αναφερόμενη στην υφιστάμενη κατάσταση είπε ότι μέχρι σήμερα έχουν καταργηθεί 53 υποθηκοφυλακεία σε σύνολο 390, τα οποία θα συγχωνευτούν σε 17 κτηματολογικά γραφεία και 75 υποκαταστήματα.Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί 8 από 17 κτηματολογικά γραφεία και 24 από τα 75 υποκαταστήματα, ενώ στόχος είναι το 2022 να έχουν ενσωματωθεί στον φορέα το σύνολο των 92 περιφερειακών δομών. Μέχρι το τέλος του 2021 όλες οι υπηρεσίες των κτηματολογικών γραφείων αναμένεται να παρέχονται μέσω διαδικτύου. Αναφερόμενη η κ. Κασάπη στις εγγραφές της δημοτικής περιουσίας στο Κτηματολόγιο σημείωσε ότι είναι πιθανόν να διαπιστωθούν είτε από τις υπηρεσίες του δήμου, είτε από ιδιοκτήτες ακινήτων που απευθύνονται στον δήμο ανακριβείς αρχικές εγγραφές ή αγνώστου ιδιοκτήτη, επικάλυψη ή κενό μεταξύ διοικητικών ορίων και ορίων κτηματογράφησης όμορων δήμων, μη καταχωρημένες Διοικητικές Πράξεις, αναφορές για εκτεταμένες αστοχίες στα διαγράμματα του κτηματολογίου. Σε ότι αφορά τις ανακριβείς αρχικές εγγραφές ή αγνώστου ιδιοκτήτη είναι ανάγκη για εντοπισμό τους μέσω της υπηρεσίας έρευνας και διόρθωση πριν την οριστικοποίηση τους, διότι τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη θα περιέλθουν στο Δημόσιο. Για Καταχώριση των Διοικητικών Πράξεων η κ. Κασάπη πρότεινε οι δήμοι να επισπεύσουν την καταχώριση τους. Επίσης οι Πράξεις τακτοποιήσεως και αναλογισμού αποζημιώσεως λόγω ρυμοτομίας, που δεν έχουν καταχωριστεί να μην υποβάλλονται από τους πολίτες μεμονωμένα για το ακίνητό τους, για τη διασφάλιση της καλύτερης δυνατής ακρίβειας στα κτηματολογικά διαγράμματα. Σε ότι αφορά στον επαναπροσδιορισμό ορίων γεωτεμαχίων σημείωσε ότι προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας διόρθωσης είναι η συμμετοχή των ιδιοκτητών, καθώς απαιτείται υπόδειξη ορίων και συναίνεση.
