Κτηματολόγιο: οι 21 αλλαγές για ιδιοκτησίες και μεταβιβάσεις στο νέο νομοσχέδιο

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Παράταση της προθεσμίας διόρθωσης ανακριβών εγγραφών και «αγνώστου ιδιοκτήτη», την κατάργηση του πιστοποιητικού ΤΑΠ και αλλαγές στο σύστημα μεταγραφών των συμβολαίων προβλέπει το  νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο. Περιλαμβάνει συνολικά 21 βασικές αλλαγές για ιδιοκτήτες, μηχανικούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους και το προσωπικό του φορέα. Στόχος να ξεμπλοκάρουν οι 300.000 εκκρεμείς μεταγραφές πράξεων και να γίνονται γρηγορότερα τα νέα συμβόλαια.

Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής για το Κτηματολόγιο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2023 στις 9:00 π.μ  και προγραμματίζεται εντός του Δεκεμβρίου να ψηφιστεί στη Βουλή.

Οι σκοποί του νέου νομοσχεδίου, σύμφωνα με το υπουργείο είναι:

α) η επιτάχυνση των διαδικασιών ολοκλήρωσης του Ελληνικού Κτηματολογίου, η διεκπεραίωση εκκρεμοτήτων στις μεταγραφές ακινήτων και η ενίσχυση της επιχειρησιακής λειτουργίας του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο»,

β) η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων,

γ) η μείωση της γραφειοκρατίας και της επιβάρυνσης των συναλλασσόμενων, για τη βέλτιστη αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας και

δ) η αντιμετώπιση ζητημάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που σχετίζονται, ιδίως, με το Κυβερνητικό Νέφος Δημόσιου Τομέα (G-Cloud), το Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Έρευνας και Εκπαίδευσης (RE-Cloud) και το Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Υγείας (H-Cloud), το έργο «ΣΥΖΕΥΞΙΣ Ι», την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε.» και την ανώνυμη εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Ανώνυμη Εταιρεία».

Οι 21 αλλαγές που φέρνει το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο

Οι 20 βασικές αλλαγές για ιδιοκτήτες, μηχανικούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους και το προσωπικό του φορέα, που φέρνει το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο είναι:

1.Παράταση της προθεσμίας διόρθωσης ανακριβών εγγραφών και «αγνώστου ιδιοκτήτη»: Παρατείνεται η προθεσμία αγωγών διόρθωσης πρώτων εγγραφών έως τις 30.11.2024, προκειμένου να δοθεί επαρκές περιθώριο για την άσκηση των σχετικών αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998. Η ανωτέρω καταληκτική ημερομηνία θα ισχύει και για τις περιοχές στις οποίες οι πρώτες εγγραφές καταχωρίσθηκαν από την 1η.1.2013 έως και την 31η.12.2015.

Περαιτέρω, στις περιοχές όπου οι αρχικές εγγραφές έχουν ήδη καταστεί οριστικές με συνέπεια την ενεργοποίηση του αμάχητου τεκμηρίου του ν. 2664/1998, παρέχεται η δυνατότητα αμφισβήτησης ανακριβούς εγγραφής με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» μέχρι την 30ή.11.2024 (ημερομηνία παράτασης της προθεσμίας διόρθωσης πρώτων εγγραφών) υπό την προϋπόθεση ότι κατόπιν της λήξης της αποκλειστικής προθεσμίας δεν έχουν εγγραφεί μεταγενέστερες πράξεις επί του κτηματολογικού φύλλου του ακινήτου.

Με τον τρόπο αυτό δίνεται η δυνατότητα στους καλόπιστους ιδιοκτήτες ακινήτων να διορθώσουν τις συγκεκριμένες εγγραφές και να αποφύγουν τις εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες του αμάχητου τεκμηρίου, με συνέπεια η περιουσία τους να περιέλθει στο δημόσιο, που έχει ενεργοποιηθεί σε 35 περιοχές της χώρας. (άρθρο 5 του νομοσχεδίου)

2.Κατάργηση του πιστοποιητικού ΤΑΠ στις μεταβιβάσεις ακινήτων: Με την προτεινόμενη διάταξη, και σε συνδυασμό με τις καταργούμενες διατάξεις του νομοσχεδίου, παύει η υποχρέωση προσάρτησης βεβαίωσης περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας σε συμβολαιογραφικές πράξεις, επιτυγχάνεται η απλοποίηση και επιτάχυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων με την απαλοιφή μιας βεβαίωσης, που συχνά εμφανίζει πολύμηνες καθυστερήσεις στην έκδοσή της και αποτελεί τον σημαντικότερο, ίσως, παράγοντα επιβράδυνσης στις αγοραπωλησίες, όπως έχει επισημανθεί από σχετικούς φορείς (π.χ. Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων). Πρόκειται για ένα σημαντικό μέτρο επίλυσης της υπερεπιβάρυνσης της αγοραπωλησίας με πιστοποιητικά.

Προς επικουρία των Δήμων προβλέπεται ότι το Ελληνικό Κτηματολόγιο, σε κάθε ολοκλήρωση καταχώρισης εγγραπτέας πράξης με την οποία μεταβάλλεται η κυριότητα ακίνητου, ενημερώνει κάθε Δήμο:

α) για το εμβαδόν του ακίνητου της περιφέρειάς του, του οποίου η κυριότητα μεταβάλλεται, και

β) για τα στοιχεία δικαιοπάροχου και αποκτώντα την κυριότητα του ακινήτου, όπως αυτά καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων του Ελληνικού Κτηματολογίου με την καταχώριση κάθε εγγραπτέας πράξης  (άρθρο 22 του νομοσχεδίου )

3.Ένα κτηματολογικό διάγραμμα για διηρημένες ιδιοκτησίες: Προβλέπεται κατάργηση της πολλαπλής προσκόμισης αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος σε περίπτωση διηρημένων ιδιοκτησιών κείμενων εντός του ιδίου γεωτεμαχίου.

Σήμερα, αν ο αγοραστής επιθυμεί να αγοράσει ξεχωριστές οριζόντιες ιδιοκτησίες σε μια πολυκατοικία (π.χ. ένα διαμέρισμα, μία αποθήκη και μία θέση στάθμευσης) πρέπει να επισυνάψει στο συμβόλαιο τρία αποσπάσματα κτηματολογικού διαγράμματος τα οποία δείχνουν ακριβώς το ίδιο οικόπεδο, με το αντίστοιχο τριπλό κόστος έκδοσης.

Για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος προβλέπεται η κατάργηση της πολλαπλής προσκόμισης αποσπάσματος κτηματολογικού διαγράμματος ( άρθρο 23 του νομοσχεδίου)

4.Διορθώσεις προδήλων σφαλμάτων στοιχείων ταυτότητας ιδιοκτήτη και εκτοπισμός όσων καταχωρήθηκαν δικαιούχοι σε ακίνητα από λάθος: Στον προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου και σε υπαλλήλους του φορέα που το νέο νομοσχέδιο δίνει σχετική αρμοδιότητα μπορεί, ύστερα από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως, να προβαίνει στη διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων των κτηματολογικών εγγραφών, ιδίως σε περίπτωση λανθασμένης αναγραφής στα κτηματολογικά φύλλα στοιχείων του δικαιούχου, τα οποία προκύπτουν από την αστυνομική ταυτότητα ή άλλα δημόσια έγγραφα με αποδεικτική ως προς τα στοιχεία αυτά ισχύ, καθώς επίσης στοιχείων σχετικών με το καταχωρισθέν δικαίωμα, τον τίτλο αυτού και το ιδιοκτησιακό αντικείμενο, εφόσον το σφάλμα στην καταχώριση προκύπτει κατά τρόπον αναμφισβήτητο από την καταχωρισθείσα πράξη και τα συνοδευτικά αυτής έγγραφα.

Το πρόδηλο σφάλμα μπορεί να αφορά σε οποιοδήποτε στοιχείο της εγγραφής και ιδίως στον δικαιούχο, στο δικαίωμα, στον τίτλο κτήσης και στο ιδιοκτησιακό αντικείμενο.

Ειδικότερα:

– Καθίσταται υποχρεωτική η διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων, όταν η διόρθωση αφορά στα στοιχεία μεταγραφής, άλλως εγγραφής, του τίτλου κτήσης που αφορά στο καταχωρισθέν στις αρχικές εγγραφές εγγραπτέο δικαίωμα, επειδή αυτά ελλείπουν, ή αναγράφονται λανθασμένα και η συμπλήρωση ή η ορθή αναγραφή τους, κατά περίπτωση, θα διενεργείται υποχρεωτικά και αυτεπάγγελτα από τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου

– Οριοθετείται η έννοια του εκτοπισμού και τέτοιος δεν υφίσταται, ούτε απαιτείται συναίνεση, εάν ο τρίτος συμπεριλήφθηκε ως δικαιούχος, αναγραφόμενος στις κτηματολογικές εγγραφές, λόγω σφάλματος που εμφιλοχώρησε κατά την επεξεργασία της δήλωσης και των δημοσίων εγγράφων που συνυπέβαλε κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης του ν. 2308/1995 (Α’ 114) και τούτο προκύπτει από το αρχείο κτηματογράφησης και τα δημόσια βιβλία του Υποθηκοφυλακείου.

– Καθίσταται υποχρεωτική η διόρθωση για τις απαριθμούμενες στον νόμο περιπτώσεις, επιτρεπομένης μόνο της αιτιολογημένης άρνησης για λόγους μη συνδρομής των προϋποθέσεων που ειδικότερα αναφέρονται στις οικείες διατάξεις.

– Επιμηκύνεται ο χρόνος έκδοσης απόφασης του Προϊσταμένου του Κτηματολογικού Γραφείου επί αιτήσεων διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων από 15 σε 30 ημέρες, ώστε να δίδεται επαρκής χρόνος για διόρθωση προ της προσφυγής στον Κτηματολογικό Δικαστή. (άρθρο 4 του νομοσχεδίου )

5.Υποχρεωτικός απομακρυσμένος έλεγχος συμβολαίων από ιδιώτες δικηγόρους: Σε νέα ψηφιακή πλατφόρμας με την ονομασία Πλατφόρμα Νομικού Ελέγχου Εγγραπτέων Πράξεων (http://eisigites. ktimatologio.gr/) της Ελληνικό Κτηματολόγιο θα καταχωρίζονται τα συμβόλαια και οι δικηγόροι θα έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης και απομακρυσμένου ελέγχου.

Ο έλεγχος από πιστοποιημένους δικηγόρους θα μπορεί να γίνεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας που ετοιμάζεται απομακρυσμένα και εκτός ωραρίου ή και Σαββατοκύριακα, ώστε να μπορούν να διεκπεραιώνουν αριθμό υποθέσεων και σε χρόνους, που οι ίδιοι επιλέγουν.

Στόχος  της συγκεκριμένης ρύθμισης είναι να ξεμπλοκάρουν οι εκκρεμότητες σε μεταγραφές συμβολαίων στο φορέα του Κτηματολογίου (άρθρο 8 του νομοσχεδίου)

 6.Μεταβιβάσεις με ψηφιακά συμβόλαια, χωρίς αντίγραφα κτηματολογίου: Προβλέπεται υποβολή ψηφιακών αντιγράφων συμβολαιογραφικών πράξεων και ψηφιακών περιλήψεων και κατάργηση της προσάρτησης αντιγράφου κτηματολογικού διαγράμματος σε περίπτωση υποβολής ψηφιακής αίτησης.

Συγκεκριμένα προσδιορίζεται ο τρόπος με τον οποίο θα υποβάλλονται οι εγγραπτέες συμβολαιογραφικές πράξεις μετά από την έναρξη της υποχρεωτικής ψηφιακής υποβολής, όπως αυτή προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 2664/1998.

Με την υποβολή ψηφιακών αντιγράφων και περιλήψεων επιτυγχάνεται η ψηφιοποίηση της διαδικασίας, ενώ παράλληλα η αναγνώσιμη μορφή την οποία θα έχουν τα ως άνω έγγραφα επιτρέπει τη διαλειτουργική λήψη των επιμέρους στοιχείων τους. Κατά συνέπεια, η διαδικασία απλοποιείται, αποφεύγεται η περιττή επιβάρυνση των κτηματολογικών γραφείων με έγχαρτα συμβόλαια, ενώ η διαλειτουργικη λήψη στοιχείων οδηγεί σε διασφάλιση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και επιτάχυνση κάθε διαδικασίας αξιοποίησης των ακινήτων.

Τέλος, ορίζεται ότι με την έναρξη της υποχρεωτικής ψηφιακής υποβολής το αντίγραφο κτηματολογικού διαγράμματος προσαρτάται από τον ίδιο τον φορέα απαλλάσσοντας τον πολίτη από μια ακόμη ενέργεια. ( άρθρο 24 του νομοσχεδίου)

7.Μεταφορά των εκκρεμοτήτων σε μεταγραφές συμβολαίων από τα υποθηκοφυλακεία στα Κτηματολογικά γραφεία: έχει τεθεί ως στόχος η ολοκλήρωση της μετάβασης των υποθηκοφυλακείων στην οριστική δομή του Κτηματολογίου έως το τέλος του 2023. Σήμερα λειτουργούν 68 από τα 92 συνολικά Κτηματολογικά Γραφεία/Υποκαταστηματα. Μεταξύ των γραφείων αυτών είναι και το Κτηματολογικό Γραφείο της Αθήνας, από την άνοιξη του 2023.

Με τη νέα ρύθμιση επεκτείνεται για το σύνολο των υποθηκοφυλακείων της χώρας η ισχύουσα νομοθεσία που μέχρι τώρα επιτρέπει  κατ’ εξαίρεση την ανάληψη εκκρεμοτήτων εμμίσθων υποθηκοφυλακείων, εφόσον διαπιστώνεται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» τεχνική αδυναμία έγκαιρης διεκπεραίωσης των εκκρεμοτήτων νομικού ελέγχου μέχρι την τελευταία μέρα λειτουργίας τους. (άρθρο 9 του νομοσχεδίου)

8.Με απόφαση διευθυντή της Ελληνικό Κτηματολόγιο η ανάθεση νομικού έλεγχου καταχώρισης πράξεων: Αλλάζει η νομοθετική ρύθμιση για την ανάθεση νομικού ελέγχου και καταχώρισης πράξεων στο προσωπικό της Διεύθυνσης Νομικού Έργου Λειτουργούντος Κτηματολογίου.

Διαγράφεται η φράση, η ανάθεση του νομικού ελέγχου να γίνεται «ύστερα από σύμφωνη γνώμη του προϊσταμένου του κατά τόπον αρμόδιου κτηματολογικού γραφείου ή, όπου δεν έχει αυτό συσταθεί, του προϊσταμένου του αντίστοιχου υποκαταστήματος» και αντικαθίσταται από νέα ρύθμιση που προβλέπει:  «Με απόφαση του Γενικού Διευθυντή του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» δύνανται να ανατίθενται ο νομικός έλεγχος και η καταχώριση πράξεων στη διεύθυνση, κατά παρέκκλιση της κατά τόπον αρμοδιότητας των Κτηματολογικών Γραφείων», ώστε όπως λέει η αιτιολογική έκθεση να «καθίσταται ταχύτερη και πιο ευέλικτη η ανάθεση του νομικού ελέγχου καταχώρισης πράξεων στο προσωπικό της Διεύθυνσης Νομικού Έργου Λειτουργούντος Κτηματολογίου» (άρθρο 10 του νομοσχεδίου)

9.Διεύρυνση των αρμοδιοτήτων νομικού ελέγχου και καταχώρισης εγγραπτέων πράξεων: Επεκτείνεται η δυνατότητα ανάθεσης νομικού ελέγχου και καταχώρισης εγγραπτέων πράξεων στους Αναπληρωτές Προϊσταμένους Κτηματολογικών Γραφείων ή Υποκαταστημάτων, στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Νομικού Έργου Λειτουργούντος Κτηματολογίου, καθώς και σε υπαλλήλους κλάδου ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού ειδικότητας ΠΕ Διοικητικού (Νομικών) του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», ανεξαρτήτως περιφέρειας κτηματολογικού γραφείου.

Επίσης, με απόφαση του Γενικού Διευθυντή του Φορέα, δύναται να ανατίθεται σε Προϊστάμενο Κτηματολογικού Γραφείου ο νομικός έλεγχος των εγγραπτέων πράξεων και η έκδοση απόφασης σύμφωνα με τον ν. 2664/1998 για την αποδοχή ή την απόρριψή καταχώρισής τους, για οιοδήποτε άλλο Κτηματολογικό Γραφείο ή Υποκατάστημα, και να προσδιορίζεται ο σχετικός επιμερισμός εργασιών.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πολλαπλασιάζεται η δυνατότητα των Κτηματολογικών Γραφείων να προβαίνουν στον νομικό έλεγχο και στην ταχεία καταχώριση εγγραπτέων πράξεων, αντιμετωπίζοντας με τον τρόπο αυτό χρόνιες καθυστερήσεις που είναι επείγον πλέον να αντιμετωπιστούν άμεσα. (άρθρο 11 του νομοσχεδίου)

10.Αλλαγές για διαπιστευμένους μηχανικούς στο Κτηματολόγιο: Στη διάταξη (περ. α) του άρθρου 24 του ν. 4821/2021), που αφορά στα προσόντα των διαπιστευμένων μηχανικών στο Κτηματολόγιο προστίθενται με την προτεινόμενη ρύθμιση οι μηχανικοί κατηγορίας Τ.Ε. Η σχετική διάταξη διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 12 Προσόντα διαπιστευμένων μηχανικών για το Κτηματολόγιο – Τροποποίηση άρθρου 24 ν. 4821/2021

Στην περ. α) του άρθρου 24 του ν. 4821/2021 (Α’ 134), περί των προσόντων των διαπιστευμένων μηχανικών για το Κτηματολόγιο, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:

α) η φράση «δίπλωμα μηχανικού» αντικαθίστανται από τη φράση «πτυχίο ή δίπλωμα κλάδου μηχανικού κατηγορίας Π.Ε. ή Τ.Ε. ή ακαδημαϊκά ισοδύναμο»,

β) προστίθεται η φράση «ή στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του Τ.Ε.Ε.», και το άρθρο 24 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 24

Προσόντα διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο

Για τη λήψη άδειας διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο και την εγγραφή στο μητρώο, ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τα ακόλουθα προσόντα:

α) Να διαθέτει πτυχίο ή δίπλωμα κλάδου μηχανικού κατηγορίας Π.Ε. ή Τ.Ε. ή ακαδημαϊκά ισοδύναμο ή ισότιμο τίτλο αντίστοιχης ειδικότητας σχολών της αλλοδαπής, με αναγνωρισμένα επαγγελματικά προσόντα στην Ελλάδα, κατ’ εφαρμογή της σχετικής ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας, και να είναι εγγεγραμμένος σε μητρώο ή στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με επαγγελματικό δικαίωμα εκπόνησης τοπογραφικών μελετών/εργασιών,

β) να διαθέτει τουλάχιστον τετραετή αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία σε τοπογραφικές εργασίες,

γ) να έχει παρακολουθήσει εξειδικευμένο σεμινάριο για τις διαδικασίες και τον έλεγχο γεωμετρικών μεταβολών στη χωρική κτηματολογική βάση και να το έχει ολοκληρώσει επιτυχώς, κατόπιν εξετάσεων που διενεργούνται υπό την εποπτεία του Φορέα και με την πιστοποίηση του Τ.Ε.Ε., και

δ) να έχει διεκπεραιώσει ευδόκιμα εργασίες ηλεκτρονικής υποβολής ψηφιακών τοπογραφικών διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών στον υποδοχέα του Φορέα, σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 4409/2016 (Α’ 136), που έχουν επισυναφθεί σε αιτήσεις κατά τον ν. 2664/1998 (Α’ 275) για τη διενέργεια χωρικών μεταβολών και έχουν τύχει αποδοχής και επεξεργασίας από τον Φορέα». (άρθρο 12 του νομοσχεδίου)

11.Επίσπευση της έναρξης άσκησης καθηκόντων από τους διαπιστευμένους μηχανικούς στο Κτηματολόγιο: Στο τέταρτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 4821/2021, περί των εργασιών των διαπιστευμένων μηχανικών για το Κτηματολόγιο, προβλέπεται με την προτεινόμενη ρύθμιση ότι η ανάθεση εντολής για σύνταξη πορίσματος προς τους διαπιστευμένους μηχανικούς του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» λαμβάνει χώρα αμέσως μετά τη διαπίστευσή τους και όχι μετά την πάροδο διετίας, για την επίσπευση της έναρξης άσκησης των καθηκόντων τους. Η σχετική ρύθμιση διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 13 Εργασίες διαπιστευμένων μηχανικών για το Κτηματολόγιο – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 25 ν. 4821/2021

«Στο τέταρτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 4821/2021 (Α’ 134), περί των εργασιών των διαπιστευμένων μηχανικών για το Κτηματολόγιο, η φράση «Μετά την παρέλευση διετίας από την εγγραφή στο Μητρώο και τη λήψη άδειας, ο Φορέας δύναται να χορηγεί» αντικαθίσταται από τη φράση «Ο Φορέας χορηγεί» και η παρ. 2 του άρθρου 24 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Οι διαπιστευμένοι μηχανικοί αναλαμβάνουν και εκτελούν τις εργασίες της περ. α’ της παρ. 1, ύστερα από εντολή ανάθεσης εργασιών του αιτούντος την εγγραφή πράξης ή τη διόρθωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων. Τέτοια εντολή δύναται να χορηγεί και ο Φορέας για σχετικές διαδικασίες που επισπεύδει σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Για τις περ. β’ έως και δ’ της παρ. 1, οι διαπιστευμένοι μηχανικοί αναλαμβάνουν και εκτελούν τις σχετικές εργασίες ελέγχου προς τον σκοπό της σύνταξης εισήγησης που απευθύνεται στον Φορέα για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων, ύστερα από εντολή ανάθεσης εργασιών του τελευταίου. Ο Φορέας χορηγεί στους διαπιστευμένους μηχανικούς εντολή για σύνταξη πορίσματος που απευθύνεται προς το αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και για την ενημέρωση της κτηματολογικής βάσης σύμφωνα με το περιεχόμενό του, λαμβανομένων υπόψη του χρόνου ευδόκιμης προϋπηρεσίας, της εμπειρίας και της επιμόρφωσης, που καθορίζονται με την απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται τα κριτήρια και τα αντικείμενα των εργασιών για τις οποίες ανατίθεται η εντολή σύνταξης πορίσματος.». (άρθρο 13 του νομοσχεδίου)

12.Ένα υποθηκοφυλακείο για κάθε κτηματογραφημένη περιοχή: Για τις κτηματογραφημένες περιοχές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα περισσοτέρων του ενός υποθηκοφυλακείου, η Ελληνικό Κτηματολόγιο θα προτείνει και τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Δικαιοσύνης θα εκδώσουν υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες κάθε κτηματογραφημένη περιοχή θα ανήκει στο σύνολο της σε ένα υποθηκοφυλακείο, το οποίο θα λειτουργεί κατά το μεταβατικό στάδιο ως Κτηματολογικό Γραφείο, για καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.  (άρθρο 3 του νομοσχεδίου)

13.Αλλαγές στη διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών ιδιοκτησίας και βεβαιώσεων για απολλοτριώσεις από τα υποθηκοφυλακεία –κτηματολογικά γραφεία: Η απόφαση κήρυξης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, διαβιβάζεται από την αρχή που την εξέδωσε στον αρμόδιο φύλακα μεταγραφών και σημειώνεται από αυτόν στις μερίδες του απαλλοτριωμένου ακινήτου και του ιδιοκτήτη αυτού.

Η σημείωση αυτή γίνεται με βάση το διαβιβαζόμενο στο φύλακα μεταγραφών αντίγραφο της απαλλοτριωτικής απόφασης με το οικείο κτηματολογικό διάγραμμα και πίνακα, μέσα σε δέκα ημέρες από τη λήψη τους.  Στην ίδια προθεσμία ο φύλακας μεταγραφών υποχρεούται να χορηγεί ατελώς στους ενδιαφερόμενους πιστοποιητικά ιδιοκτησίας, βαρών και κατασχέσεων στο απαλλοτριούμενο, καθώς και πιστοποιητικό για τις τυχόν εγγραφές στο βιβλίο διεκδικήσεων. Στην περίπτωση που ο φύλακας μεταγραφών, αν και διαβιβάστηκαν τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά, δεν μπορεί μέσα σε δέκα ημέρες από τη λήψη τους να ανεύρει τις οικείες μερίδες, υποχρεούται να χορηγεί σχετική βεβαίωση σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Τα σχετικά πιστοποιητικά και βεβαιώσεις είναι απαραίτητα για τον προσωρινό ή οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης του ακινήτου που απαλλοτριώνεται για να γίνουν έργα «γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας» και σε απαλλοτριώσεις  προς εφαρμογή σχεδίων πόλεων.  (άρθρο 6 του νομοσχεδίου)

14. Καταχώρηση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο για εκτάσεις που έχει απαλλοτριώσει το δημόσιο για έργα υποδομής:  Τον Ιούνιο του 2023 κατέστη δυνατή η διάθεση στοιχείων κτηματολογικών εγγραφών σε μεγάλο μέρος της επικράτειας που επέτρεψε σε αρκετούς φορείς ανάπτυξης έργων υποδομής τη σύγκριση με τα δικά τους ιδιοκτησιακά στοιχεία. Κατά τον έλεγχο αυτό, φαίνεται να προκύπτει σημαντικός αριθμός περιπτώσεων κατά τις οποίες φορείς του Δημοσίου υπέρ των οποίων είχαν απαλλοτριωθεί εκτάσεις γης δεν είχαν καταχωρίσει και υποβάλει δηλώσεις κτηματογράφησης λόγω και του μεγάλου όγκου των επιμέρους απαλλοτριωθεισών εκτάσεων, με αποτέλεσμα οι εκτάσεις αυτές σήμερα να εμφαίνονται στο κτηματολόγιο ως αγνώστου ιδιοκτήτη ή εν γένει ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου.

Στις απαλλοτριωθείσες αυτές εκτάσεις, σε αρκετές περιπτώσεις, έχουν ήδη σήμερα κατασκευαστεί σημαντικά έργα υποδομής, ενώ σε άλλες η αποκατάσταση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του φορέα είναι απαραίτητη για την επέκταση έργων υποδομής και την αξιοποίησή τους. Η επίλυση του ζητήματος καθίσταται κρίσιμη καθώς αφορά σε εκτάσεις σε ολόκληρη την επικράτεια που σε πολλές περιπτώσεις υπάγονται στην αρμοδιότητα κτηματολογικών γραφείων στα οποία επίκειται η ολοκλήρωση της προθεσμίας οριστικοποίησης των αρχικών εγγραφών, με άμεσο κίνδυνο την απώλεια δικαιωμάτων των δημόσιων φορέων.

Η διάταξη αφορά την ακίνητη περιουσία που βρίσκεται εντός ζωνών απαλλοτρίωσης υπέρ φορέων του Δημοσίου για την ανάπτυξη και κατασκευή έργων υποδομής και μεταφορών, η οποία ωστόσο δεν είχε δηλωθεί ως ιδιοκτησία του φορέα αυτού και δεν είχε καταχωρισθεί στα αρμόδια κτηματολογικά γραφεία ωςτέτοια, με αποτέλεσμα σήμερα να εμφανίζεται είτε ως αγνώστου ιδιοκτησίας, είτε ως κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου.

Με τη νομοθετική ρύθμιση σκοπείται αφενός η δίκαιη και εύλογη αποκατάσταση της περιουσίας του φορέα υπέρ ου απαλλοτριώθηκαν οι εν λόγω εκτάσεις και αφετέρου η αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων από μαζικές αιτήσεις κτηματολογικών διορθώσεων σε υποθέσεις κατά τις οποίες είναι αδιαμφισβήτητο το ιδιοκτησιακό καθεστώς του φορέα ανάπτυξης έργων υποδομής και μεταφορών.

Με δεδομένα αυτά θα εξασφαλιστεί και η αποφυγή απώλειας της ακίνητης περιουσίας του φορέα υπέρ του οποίου απαλλοτριώθηκαν οι ιδιοκτησίες. Έτι περαιτέρω σκοπείται η αποτελεσματικότερη και ταχύτερη διόρθωση των εσφαλμένων αρχικών εγγραφών επί ακινήτων εντός των ορίων απαλλοτρίωσης με νέα σημαντικά απλουστευμένη διαδικασία, ενώ μετά τη διόρθωση θα καταστεί δυνατή η αξιοποίηση και διαχείριση των εν λόγω εκτάσεων για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας, πράγμα που τίθεται σε επισφάλεια σήμερα λόγω των αρχικά εσφαλμένων καταχωρίσεων. Σημειώνεται δε πως με την προτεινόμενη ρύθμιση δεν θίγονται δικαιώματα τρίτων ιδιωτών, ούτε δικαιώματα του Ελληνικού Δημοσίου. (άρθρο 7 του νομοσχεδίου).

15. Κονδύλια για Δασικούς χάρτες και δασωμένους αγρούς: Μετατίθεται ο χρόνος έναρξης (από το 2021 στο 2022) της απόδοσης του τυχόν αδιάθετου ποσού του αποθεματικού, το οποίο έχει παραμείνει στο ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» στον κρατικό προϋπολογισμό, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και δίδεται η δυνατότητα στον φορέα να αντιμετωπίσει τις πρόσθετες δαπάνες που έχουν προκύψει στην κτηματογράφηση από τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν τους δασωθέντες αγρούς, καθώς και την αποζημίωση της λειτουργίας Γραφείων Κτηματογράφησης εξαιτίας των καθυστερήσεων που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού COVID -19. (άρθρο 20 του νομοσχεδίου)

16. Χρηματοδότηση για μεταφορά όλων των Υποθηκοφυλακείων στο φορέα, καθώς και του Κτηματολογίου Κω και Ρόδου: Δίδεται η δυνατότητα μεταφοράς ποσών μεταξύ των κωδικών εντός του εγκεκριμένου προϋπολογισμού με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» προκειμένου να υπάρχει ευελιξία στον φορέα και αποτελεσματικότητα στους στόχους του, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 1 του ν. 4512/2018. Η τελική ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης όλων των Υποθηκοφυλακείων, καθώς και του Κτηματολογίου Κω και Ρόδου θα λάβει χώρα εντός του έτους 2025 λόγω των ιδιαιτεροτήτων του Κτηματολογίου Κω και Ρόδου.

Η ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης των ανωτέρω θα δώσει τη δυνατότητα στον φορέα να υπολογίσει τα συνολικά έσοδα από τις εισερχόμενες πράξεις αλλά και τα έξοδα, δεδομένου ότι πλέον ο φορέας θα γνωρίζει τις ανάγκες του για προσωπικό, εγκαταστάσεις, υποδομές, αφού έχει αξιοποιήσει και τις τεχνολογικές εξελίξεις για όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Επιπλέον, το 2025 θα έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση της χώρας και κατά συνέπεια ο φορέας δεν θα οφείλει πλέον σε αναδόχους κτηματογράφησης. ( άρθρο 21)

17. Κατοχυρώνεται η χρήση του διακριτικού τίτλου «Κτηματολόγιο» από το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», για την προστασία του φορέα και του βασικού κατά λειτουργία αντικειμένου του. Για τις σχέσεις του με την αλλοδαπή, ο Φορέας χρησιμοποιεί την επωνυμία «HELLENIC CADASTRE.».

18.Προβλέπεται ότι με απόφαση του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» μπορεί να καθορίζεται η εσωτερική διάρθρωση υφιστάμενων ή συνιστώμενων παραρτημάτων.

19.Παρέχεται μεγαλύτερη ευελιξία στο ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» για την πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων Κτηματολογικών Γραφείων και Υποκαταστημάτων τους.

20.Ρυθμίζονται θέματα για την ανάθεση καθηκόντων, την πλήρωση θέσεων και μισθολογικά για τους προϊσταμένους  και το προσωπικό  Κτηματολογικών Γραφείων και Υποκαταστημάτων

21. Θεσπίζεται κίνητρο επίτευξης στόχων για το προσωπικό του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το οποίο χορηγείται για την επίτευξη ποσοτικών στόχων. Σε περίπτωση επίτευξης των στόχων, οι υπάλληλοι και δικηγόροι με σύμβαση έμμισθης εντολής του φορέα λαμβάνουν, ως κίνητρο, πρόσθετη αμοιβή (bonus), η οποία υπολογίζεται με βάση τον βαθμό διεκπεραίωσης των εκκρεμουσών υποθέσεων, δεν συμψηφίζεται με την προσωπική διαφορά της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 4354/2015 (Α’ 176) και την αντίστοιχη του άρθρου 155 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), δεν μπορεί να υπερβαίνει, ανά έτος, το δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του αθροίσματος του ετήσιου βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης κάθε υπαλλήλου και υπόκειται στις ασφαλιστικές εισφορές και λοιπές κρατήσεις των πρόσθετων αποδοχών. Σε κάθε περίπτωση, οι αναγκαίες πιστώσεις για την εφαρμογή του παρόντος βαρύνουν αποκλειστικά τα έσοδα του φορέα.

Άλλες ρυθμίσεις αρμοδιότητας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης

 Στο νομοσχέδιο προβλέπονται ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν σε:

-Παράταση της προθεσμίας για την εκπόνηση της μελέτης ταξινόμησης των δεδομένων (data classification) που αποθηκεύονται στο Κυβερνητικό Νέφος Δημόσιου Τομέα (G- Cloud) ή στο Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Έρευνας και Εκπαίδευσης (RE-Cloud) ή στο Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Υγείας (H-Cloud) και για την εγκατάσταση των κεντρικών ηλεκτρονικών εφαρμογών και των κεντρικών πληροφοριακών συστημάτων – Τροποποίηση παρ. 1, 2, 3 και 4 άρθρου 94 ν. 5007/2022

-Παράταση της δυνατότητας χρήσης από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου των χώρων του κτιρίου του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 94 ν. 5007/2022

-Παράταση χρονικού διαστήματος καταβολής του ανταλλάγματος στους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών στο πλαίσιο του έργου «ΣΥΖΕΥΞΙΣ Ι» – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 36 ν. 4531/2018

-Διαδικασία πληρωμής των αναδόχων για έργα που υλοποιεί η Κοινωνία της Πληροφορίας

-Ρύθμιση θεμάτων προσωπικού της ανώνυμης εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Ανώνυμη Εταιρεία» – Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου όγδοου ν. 3607/2007.

 Ολόκληρο το νομοσχέδιο με τίτλο: «Επιτάχυνση των διαδικασιών ολοκλήρωσης του Ελληνικού Κτηματολογίου: Διεκπεραίωση εκκρεμοτήτων στις μεταγραφές ακινήτων και ενίσχυση της επιχειρησιακής λειτουργίας του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο».  δείτε εδώ