Πως το Κτηματολόγιο “έπεσε σε βράχια” σε 3 νησιά και γίνεται ξανά!

Της Μάχης Τράτσα/

Το αθάνατο ελληνικό… δαιμόνιο «σκόνταψε» στην κτηματογράφηση και στην απειρία των μελετητών κατά τα πρώτα χρόνια των πιλοτικών προγραμμάτων, με συνέπεια σε Λέσβο, Χίο και Λευκάδα το Κτηματολόγιο να βρίσκεται σε εκκρεμότητα πλέον της μιας 20ετίας.

-«Οι τρεις περιοχές είχαν περιληφθεί στα πιλοτικά προγράμματα του 1995 και του 1997. Τότε ήμασταν όλοι άπειροι. Και εμείς, αλλά και οι πολίτες » αναφέρει στο «Βήμα» ένας από τους μηχανικούς που συμμετείχε τότε στην κτηματογράφηση της Λέσβου. Υπήρχαν ωστόσο και οι επιτήδειοι.

-«Άλλοι είχαν δύο στρέμματα και δήλωναν δέκα. Έτσι βρέθηκαν ορισμένες περιοχές να καλύπτουν άλλο ένα νησί. Άλλοι έφερναν δύο ή και τρία τοπογραφικά, με άλλες τοποθεσίες κάθε φορά και διαφορετικά στρέμματα. Άλλοι δεν είχαν συμβόλαια. Έρχονταν και σου έλεγαν έχω ένα χωράφι κάπου εκεί, αλλά δεν μπορούσαν να το ταυτοποιήσουν. Δεν προέβλεπε και το πρόγραμμα αυτοψίες» τονίζει ο ίδιος, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους… σκάλωσε τότε η κτηματογράφηση.

Όλα από την αρχή

Σήμερα, νέοι μελετητές έχουν εγκατασταθεί στα τρία νησιά καθώς ξεκίνησαν τα προγράμματα επαναπροσδιορισμού των ακινήτων στις περιοχές όπου τα λάθη κατά την κτηματογράφηση ξεπερνούν το 30% των ιδιοκτησιών.

«Όταν υπάρχουν λάθη στο ένα τρίτο των γεωτεμαχίων, συνεπάγεται ότι επηρεάζεται περίπου το 50% της έκτασης της συγκεκριμένης περιοχής» εξηγεί στο «Βήμα» στέλεχος του Ελληνικού Κτηματολογίου, επισημαίνοντας ότι για αυτόν τον λόγο το 2016 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για τον επανακαθορισμό της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων. Στη Χίο ο επαναπροσδιορισμός των ορίων στις ιδιοκτησίες αφορά εννέα χωριά και περί τα 13.700 γεωτεμάχια, στη Λευκάδα εννέα χωρία και 5.350 γεωτεμάχια και στη Λέσβο 12 χωριά και περίπου 10.500 γεωτεμάχια.

Σε Χίο και Λευκάδα έχουν ξεκινήσει οι αυτοψίες, ενώ στη Λέσβο αναμένεται να αρχίσουν σε περίπου έναν μήνα. Ωστόσο, παρότι έχει περάσει σχεδόν μια εικοσαετία, τα προβλήματα που μπλόκαραν την αρχική διαδικασία παραμένουν και αποτελεί ζητούμενο πώς θα ξεπεραστούν.

Μπορεί η εμπειρία των μελετητών να είναι σήμερα μεγαλύτερη και οι προδιαγραφές των μελετών πιο αναλυτικές, εξακολουθεί όμως να υπάρχει ένα αναλλοίωτο δεδομένο: η μη συμμετοχή των πολιτών. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε ξεκίνησαν σταδιακά οι μελέτες για το ΚΤΙΜΑ 16, έχει δηλωθεί μόλις στο 18,53% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας.

Η συμμετοχή των πολιτών έχει διαπιστωθεί ότι αποτελεί το βασικό κλειδί για την επιτυχία τόσο στους επαναπροσδιορισμούς όσο και στη νέα γενιά κτηματογράφησης (ΚΤΙΜΑ 16) η οποία «τρέχει» σήμερα για το υπόλοιπο 60% της χώρας και αφορά κυρίως αγροτικές περιοχές.

Έλλειψη τίτλων

Ωστόσο, την ομαλή εξέλιξη της διαδικασίας μπλοκάρουν η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας στις αγροτικές περιουσίες, τα δικαιώματα σε ακίνητα που αποκτήθηκαν από κληρονομιά και ο εντοπισμός τους. Πάντως, όπως υπογραμμίζει η διευθύντρια Κτηματογράφησης του Ελληνικού Κτηματολογίου, σήμερα υπάρχει εμπειρία και οι προδιαγραφές των προγραμμάτων για την κτηματογράφηση είναι λεπτομερείς ως προς τα παραδοτέα και τους ελέγχους.

Σήμερα, η συμμετοχή για το ΚΤΙΜΑ 16 είναι υποτονική, ιδιαίτερα μετά τη νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει τη δυνατότητα, με απόφαση υπουργού, να δίδονται νέες παρατάσεις πλέον του εξαμήνου για την υποβολή δηλώσεων.

Συνολικά από τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε ξεκίνησαν σταδιακά οι μελέτες για το ΚΤΙΜΑ 16, έχει δηλωθεί μόλις στο 18,53% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Ανασταλτικά στους ρυθμούς υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας επιδρούν και οι συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Υπάρχει η εμπειρία αλλά λείπουν οι τίτλοι.

«Στη Λευκάδα και στη Χίο όπου οι αυτοψίες ξεκίνησαν εδώ και τουλάχιστον έναν μήνα, η συμμετοχή δεν ξεπερνά το 10%. Οι μελετητές είτε δεν τους βρίσκουν, είτε όταν καταφέρνουν να εντοπίζουν του δικαιούχους, εκείνοι δεν έρχονται στα ραντεβού. Είναι μια διαδικασία που θα έπρεπε να τελειώσει σε τρεις με τέσσερις μήνες, όμως φοβάμαι ότι θα πάρει περισσότερο χρόνο για να καταφέρουμε να καλύψουμε 60% με 70% των ιδιοκτησιών ώστε να έχουμε μια ασφάλεια για να προχωρήσουμε στην ανάρτηση» αναφέρει στο «Βήμα» η διευθύντρια Κτηματογράφησης του Ελληνικού Κτηματολογίου κυρία Άρια Ιωαννίδη. Όπως επισημαίνει, πρόκειται για περιοχές με μεγάλη φυτοκαλυψη και δασοκάλυψη, οι ιδιοκτησίες έχουν ασαφή όρια στο έδαφος και για τις περισσότερες δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας και τοπογραφικά που να περιγράφουν με ακρίβεια τα σύνορα των ακίνητων. «Εάν κατά την υλοποίηση των πιλοτικών προγραμμάτων τη δεκαετία του ‘90 υπήρχε συμμετοχή των πολιτών, το πρόβλημα δεν θα ήταν τόσο εκτεταμένο. Παρότι είχαν περάσει δύο περίοδοι αναρτήσεων δεν υπήρξε συνεργασία για τη διόρθωση των λαθών, ίσως γιατί δεν ήξεραν τα ακριβή όρια των ιδιοκτησιών τους» τονίζει.

“Το Βήμα”