Κτηματολόγιο: πως θα γίνει η διεκπεραίωση συμβολαίων με τεχνητή νοημοσύνη

Ο ψηφιακός βοηθός του πολίτη στο gov.gr, με την ονομασία mAIgov.gr, που τέθηκε σε λειτουργία πιλοτικά από το Δεκέμβριο ως ένα chatbot του Δημοσίου αναβαθμίζεται, ώστε μέσα στο επόμενο δίμηνο και να διεκπεραιώνει υποθέσεις και να εκδίδει πιστοποιητικά, μεταξύ των οποίων και για πράξεις μεταβίβασης ακινήτων στο Κτηματολόγιο.

Το νέο βήμα, που οδηγεί στην περαιτέρω μείωση του χρόνου καταχώρησης των ακινήτων στο Κτηματολόγιο, ανακοίνωσε ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης, υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αρμόδιος για το Κτηματολόγιο στο συνέδριο Mobile World Congress 2024 .

Από τις ανακοινώσεις του υφυπουργού προκύπτει ότι επιστρατεύεται η τεχνητή νοημοσύνη για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ελέγχου στο Κτηματολόγιο και να γίνονται γρηγορότερα οι καταχωρήσεις και οι εκδόσεις πράξεων για δηλώσεις ιδιοκτησίας και μεταβιβαστικά συμβόλαια, πάντα για ακίνητα που δεν έχουν εμπλοκές με ιδιοκτησιακά, δασικά, πολεοδομικά και άλλα θέματα.

Νομικός έλεγχος συμβολαίων σε 15 λεπτά

Ειδικότερα, συμμετέχοντας σε συζήτηση toy Mobile World Congress 2024 για το παράδειγμα ψηφιακού μετασχηματισμού του δημοσίου τομέα στην Ελλάδα, ο κ. Κυρανάκης προανήγγειλε τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης για τον νομικό έλεγχο των συμβολαίων, που κατατίθενται στο Κτηματολόγιο.

Τα συμβόλαια θα ελέγχονται με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία με τη βοήθεια Τεχνητής Νοημοσύνης, δίνοντας μια έτοιμη εισήγηση προς τους αρμόδιους υπαλλήλους του Κτηματολογίου, είπε ο υφυπουργός. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί περαιτέρω η σχετική διαδικασία που σήμερα έχει περιοριστεί στις 3,4 ώρες ανά συμβόλαιο για το νομικό έλεγχο σε μόλις 15 λεπτά, με ό,τι θετικό συνεπάγεται αυτό για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Όπως σημείωσε ο κ. Κυρανάκης η σχετική δυνατότητα θα είναι προς παρουσίαση μέσα στο επόμενο δίμηνο.

Οι λύσεις στην επόμενη έκδοση του mAIgov

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης οι λύσεις για την γρήγορη διεκπεραίωση υποθέσεων ακινήτων στο Κτηματολόγιο έρχεται με την επόμενη έκδοση του mAIgov, του chatbot τεχνητής νοημοσύνης του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης απαντά στα απλά, ή σύνθετα ερωτήματα των πολιτών, κατευθύνοντάς τους στη διεκπεραίωση εργασιών. Στο mAIgov ο πολίτης θα αποκτήσει πλέον τη δυνατότητα να ζητά άμεσα έκδοση πιστοποιητικών, με προϋπόθεση να έχει συνδεθεί στο λογαριασμό του στο Gov.gr.

Τι είναι και πως λειτουργεί το mAIgov.gr

Με την ονομασία mAIgov.gr, ουσιαστικά πρόκειται για ένα chatbot του Δημοσίου, το οποίο απαντά στα απλά, ή σύνθετα ερωτήματα των πολιτών, κατευθύνοντάς τους στη διεκπεραίωση εργασιών.

Η πλατφόρμα mAIgov.gr, , η οποία εισάγει την Τεχνητή Νοημοσύνη στις υπηρεσίες του Δημοσίου, ήδη λειτουργεί από το Δεκέμβριο σε beta (πιλοτική) μορφή, δεχόμενη ως 240-250 ερωτήματα πολιτών το λεπτό (αριθμός ο οποίος θα μεγαλώσει το επόμενο διάστημα), 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Σύμφωνα με την επίσημη παρουσίαση της πλατφόρμας από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, η πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης του Δημοσίου μέχρι τώρα λειτουργεί ως εξής:

Ο πολίτης, αφού μπει στο gov.gr και τον “καλωσορίσει” το mAIgov (με τη φράση “χαίρετε, πώς μπορώ να σας εξυπηρετήσω;”, μπορεί να κάνει προφορική συνομιλία με τον αλγόριθμο, να του εκφωνήσει δηλαδή το ερώτημά του, ή να του γράψει το ερώτημά του στο πεδίο. Το σύστημα έχει σχεδιαστεί ώστε να αναγνωρίζει και greeklish (παρότι δεν προτείνεται η χρήση τους, καθώς αυξάνει την πιθανότητα λαθών) και, αφού λάβει το ερώτημα, αντλεί πληροφορίες από τον κατάλογο των 1.610 συνδεδεμένων και ψηφιοποιημένων υπηρεσιών του Δημοσίου και των 3.270 ψηφιοποιημένων διοικητικών διαδικασιών του μητρώου ΜΙΤΟΣ.

Στη συνέχεια, το σύστημα δίνει τις πληροφορίες για τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί ο πολίτης για να ολοκληρώσει την διαδικασία που χρειάζεται. Το mAIgov κατευθύνει τον συνομιλητή του ως προς τις υπηρεσίες στις οποίες θα πρέπει να απευθυνθεί, ενώ του παρέχει και ενεργά links, στα οποία μπορεί να πατήσει για να συνεχίσει τη διαδικασία.

Το σύστημα, σε πρώτη φάση δεν εκφωνεί απαντήσεις, παρά μόνο απαντά γραπτώς, ενώ έχει δοθεί μεγάλο βάρος στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και την σωστή κατεύθυνση των πολιτών. Εάν, για παράδειγμα, κάποιος του “συστηθεί”, γράφοντας το όνομά του, το chatbot θα διαγράψει το ερώτημα, ενώ εάν του ζητηθεί να απαντήσει σε κάποιο ερώτημα που δεν είναι της “αρμοδιότητάς” του, θα απαντήσει πως “δεν γνωρίζω, δεν έχω σχεδιαστεί γι’ αυτό”.

Το σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης άλλωστε, βρίσκεται σε στάδιο στο οποίο “εκπαιδεύεται” από τα ερωτήματα των πολιτών, ενώ οι φορείς του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης παρακολουθούν την απόδοσή του και αναμένουν το feedback που θα δίνουν οι πολίτες οι οποίοι το χρησιμοποιούν, με σκοπό να προχωρήσουν σε βελτιώσεις. Παρότι ο ψηφιακός βοηθός είναι εκπαιδευμένος να απαντά στα βασικά και σύνθετα ερωτήματα των πολιτών και να μη ζητά ή δέχεται προσωπικά στοιχεία, όπως οι κωδικοί πρόσβασης ή στοιχεία πληρωμών, μέσα από τις “συζητήσεις” που θα έχει καθημερινά με τους πολίτες, τα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης που διαθέτει θα τον βοηθούν να μαθαίνει, κάτι που σημαίνει ότι το chatbot θα βελτιώνεται διαρκώς με την πάροδο του χρόνου και με την αλληλεπίδραση με το κοινό.

Η λειτουργία του πάντως, είναι πολύ απλή- με τον πολίτη να έχει στη διάθεσή του 5 λεπτά (χρόνος ο οποίος επίσης αναμένεται να τριπλασιαστεί το επόμενο διάστημα) για να “συζητήσει” με το chatbot. Όταν ολοκληρωθεί αυτός ο χρόνος, ο πολίτης μπορεί να επιλέξει “ανανέωση χρόνου”, όπου θα εκκινήσει τη συζήτηση από την αρχή.

Το παράδειγμα για αποδοχή κληρονομίας

Ο ψηφιακός βοηθός του πολίτη έχει δεχθεί πλήθος ερωτημάτων  για την εξυπηρέτηση θεμάτων των πολιτών στις συναλλαγές τους με το Δημόσιο. Για παράδειγμα ας δούμε τι απαντά το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης του δημοσίου για αποδοχή κληρονομίας.

Στο ερώτημα, πληκτρολογώντας: «πώς μπορώ να κάνω αποδοχή κληρονομίας»,

-Το σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης, μετά από λίγα δευτερόλεπτα απαντά:  «Για να κάνετε αποδοχή κληρονομιάς, θα πρέπει να ακολουθήσετε την αντίστοιχη διαδικασία που προβλέπεται από την ελληνική νομοθεσία. Αυτή περιλαμβάνει την υποβολή δήλωσης αποδοχής στο αρμόδιο δικαστήριο. Συνήθως, η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται με την βοήθεια δικηγόρου. Σημειώνεται ότι η αποδοχή της κληρονομιάς μπορεί να γίνει είτε υπό την επιφύλαξη του αρτικλήρου, είτε χωρίς αυτήν. Στην πρώτη περίπτωση, ο κληρονόμος αποδέχεται την κληρονομιά, αλλά δεν αναλαμβάνει προσωπική ευθύνη για τα χρέη της κληρονομιάς που υπερβαίνουν την αξία της. Στη δεύτερη περίπτωση, ο κληρονόμος αναλαμβάνει προσωπική ευθύνη για όλα τα χρέη της κληρονομιάς, ανεξαρτήτως της αξίας της. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην αντίστοιχη ενότητα της ιστοσελίδας της ελληνικής κυβέρνησης: Σύνδεσμος».

Στο πιο σύνθετο νέο ερώτημα: «Ναι, αλλά μπορώ να κάνω και άρνηση της κληρονομιάς;»,

Το σύστημα «αντιλαμβάνεται» ότι αφορά στην αποποίηση κληρονομίας και απαντά: «Ναι, μπορείτε να κάνετε άρνηση κληρονομιάς. Η διαδικασία γίνεται στη γραμματεία του δικαστηρίου κληρονομιάς. Το δικαστήριο κληρονομιάς είναι το Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου ο κληρονομούμενος είχε κατά το χρόνο του θανάτου του την κατοικία του και αν δεν είχε κατοικία, τη διαμονή του και αν δεν είχε ούτε διαμονή, το Ειρηνοδικείο της πρωτεύουσας του Κράτους. Μέχρι την 01/03/2013, δικαστήριο της κληρονομίας ήταν το μονομελές Πρωτοδικείο στην περιφέρεια του οποίου ο κληρονομούμενος είχε κατά το χρόνο του θανάτου του την κατοικία του και αν δεν είχε κατοικία, τη διαμονή του και αν δεν είχε ούτε διαμονή, το μονομελές Πρωτοδικείο της πρωτεύουσας του κράτους. Σήμερα, η υπηρεσία παρέχεται για συγκεκριμένα Ειρηνοδικεία και Πρωτοδικεία. Σταδιακά, θα ενταχθούν όλα τα δικαστήρια. Εναλλακτικά, έχετε την επιλογή να κλείσετε ψηφιακό ραντεβού στο myKEPlive για να εξυπηρετηθείτε από υπάλληλο των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) μέσω τηλεδιάσκεψης. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε Σύνδεσμος».

Οι πολίτες εκπαιδεύουν το σύστημα

Με στόχο να διασφαλιστεί μια καλή εμπειρία για τον τελικό χρήστη, αλλά και η διαθεσιμότητα της υπηρεσίας για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό πολιτών, ειδικά το πρώτο διάστημα όπου αναμένεται αυξημένο ενδιαφέρον, το σύστημα του mAigov περιλαμβάνει εξειδικευμένο μηχανισμό αναμονής (queueing). Μόλις καλυφθεί ο μέγιστος αριθμός ταυτόχρονων εξυπηρετούμενων χρηστών, ο αμέσως επόμενος οδηγείται σε ουρά αναμονής μέχρι να μπορέσει να εξυπηρετηθεί.

ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου έχει παροτρύνει τους πολίτες να δοκιμάσουν το νέο σύστημα και να δώσουν τις εντυπώσεις, τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις τους στις υπηρεσίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς, όπως αναφέρει “όσο περισσότεροι το δοκιμάσουν, τόσο καλύτερο και πιο αποτελεσματικό θα γίνετια μέσω τις εκπαίδευσης από τους πολίτες με τις ερωτήσεις τους”.

Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης

Για  την υλοποίηση του έργου έχουν αξιοποιηθεί πόροι με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι οποίοι προβλέπονται για την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Αφορούν σε σύμβαση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για cloud services, και την παρακολουθεί η Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ ΜΑΕ).

Ανάδοχος του έργου είναι ο ΟΤΕ με υπεργολάβους την Accenture και τη UBITECH η οποία έκανε την υλοποίηση, ενώ τεχνολογικός πάροχος είναι η Microsoft με την τεχνολογία Azure Open AI.

Το πρώτο chatbot του ελληνικού Δημοσίου σχεδιάστηκε χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αιχμής που βασίζονται σε μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης και υπολογιστικού νέφους και υλοποιήθηκε σύμφωνα με το Πρότυπο Υπεύθυνης Τεχνητής Νοημοσύνης της Microsoft (Microsoft Responsible AI Standard) διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων διαφάνεια, ισότητα και σεβασμό προς την ιδιωτικότητα των χρηστών και την προστασία των προσωπικών δεδομένων (GDPR).

Συνέδριο Mobile World Congress

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο συνέδριο Mobile World Congress 2024, που διοργάνωσε ο παγκόσμιος τηλεπικοινωνιακός κολοσσός της Telekom, στο Mobile World Congress 2024, ο κ. Κυρανάκης αναφέρθηκε στην εξαιρετική συνεργασία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τον Όμιλο ΟΤΕ και την Telekom κατά τη διάρκεια των τελευταίων 4 ετών στην υλοποίηση μεγάλων και σύνθετων έργων τεχνολογίας, ενώ αναφέρθηκε και σε επιπλέον υλοποιήσεις έργων που θα αξιοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Στην συζήτηση συμμετείχαν επίσης η Dominique Leroy, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Telekom, υπεύθυνη για την Ευρώπη και ο Γρηγόρης Χριστόπουλος, Chief Commercial Officer Business Segment Ομίλου ΟΤΕ, παρουσιάστηκαν τα σημαντικά βήματα προς την ψηφιακοποίηση του ελληνικού δημόσιου τομέα τα τελευταία χρόνια.

Η κα Leroy μίλησε για τη εντυπωσιακή πρόοδο της χώρας, που αποτελεί παράδειγμα στην Ευρώπη και έκανε ειδική αναφορά στις υπηρεσίες του gov.gr, αλλά και στον ψηφιακό βοηθό mAIgov, που βασίζεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI).