Κτηματολόγιο: Το “κλειδί” για να περάσουν στο δημόσιο τα ιδιωτικά ακίνητα
ΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠολεοδομία 11 Σεπτεμβρίου 2019 Αργύρης
Του Αργύρη Δεμερτζή/
Η ημερομηνία που θα λήξει οριστικά η προθεσμία διόρθωσης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σε όλη τη χώρα είναι ο καθοριστικός χρόνος, αμέσως μετά τον οποίο 115.000 «ορφανά» ακίνητα περνούν οριστικά στο δημόσιο.
Τελικές αποφάσεις αναμένεται να λάβει το υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να κλείσει ο κύκλος των αντικρουόμενων ανακοινώσεων και ρυθμίσεων, που αφορά στην οριστική αντιμετώπιση για συνολικά 115.000 ιδιωτικά ακίνητα, τα οποία μέχρι τώρα, ενώ η κτηματογράφηση συνεχίζεται σε όλη τη χώρα, καταγράφονται «ορφανά», ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» στο Κτηματολόγιο.
Ανοιχτό θέμα
Το «κλειδί» των εξελίξεων για την τύχη, που θα έχουν τα συγκεκριμένα ακίνητα είναι ο ορισμός της τελικής ημερομηνίας, κατά την οποία θα λήξει οριστικά η προθεσμία διόρθωσης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σε όλη τη χώρα.
Σημειώνεται ότι το ΥΠΕΝ εμφανίζεται επισήμως στον ορισμό μίας και μοναδικής ημερομηνίας, της 31ns Δεκεμβρίου 2020, κατά την οποία θα λήξει οριστικά η προθεσμία διόρθωσης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σε όλη τη χώρα, όπως προκύπτει από την απάντηση του υφυπουργού Περιβάλλοντος Δημήτρη Οικονόμου σε ερώτηση του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Ηρακλείου Κρήτης Σωκράτη Βαρδάκη.
Παράλληλα όμως φαίνεται το θέμα να εξακολουθεί να μένει ανοιχτό, καθώς τέθηκε σε πρόσφατη συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, με την διοίκηση της ΠΟΜΙΔΑ, μετά την οποία ο υπουργός ΠΕΝ Κ. Χατζηδάκης, χωρίς συγκεκριμένες αναφορές και δεσμεύσεις, δήλωσε ότι «συμφωνήσαμε να εξετάσουμε 7 συγκεκριμένες προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ για την καλύτερη λειτουργία και προώθηση του Κτηματολογίου. Η θέση της κυβέρνησης είναι ότι το Κτηματολόγιο πρέπει να προχωρήσει γρήγορα, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τα ζητήματα που προκύπτουν σε σχέση με τα δικαιώματα των ιδιοκτητών».
Οι προθεσμίες
Σημειώνεται ότι το 2019 συμπληρώνονται 14 χρόνια λειτουργίας των πρώτων κτηματολογικών γραφείων 111 περιοχών της χώρας μας, οπότε και λήγει η προθεσμία άσκησης δικαστικής προσφυγής κατά της περιέλευσης στο ελληνικό Δημόσιο των ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη» ή «ορφανά», που οι ιδιοκτήτες τους δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο, για οποιονδήποτε λόγο, ή τα δήλωσαν με σοβαρά σφάλματα.
Αποτέλεσμα είναι αυτά τα ακίνητα να είναι ήδη 15.000 στις 35 περιοχές που έχει λήξει η προθεσμία προσφυγής και δεν δόθηκε νέα παράταση, ενώ και στις υπόλοιπες που δόθηκε πρόσφατη παράταση μέχρι 31/12/2020 να φτάνουν και να ξεπερνούν τα 100.000.
Η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ
Σχετικά με τις οριστικές εγγραφές και τα ορφανά ακίνητα η ΠΟΜΙΔΑ πρότεινε προς το ΥΠΕΝ τα εξής:
-Ενιαία παράταση όλων των προθεσμιών υποβολής δηλώσεων σε όλα τα γραφεία κτηματογράφησης μέχρι την 31.12.2019, ώστε οι πολίτες να γνωρίζουν σαφώς τη λήξη τους.
-Παράταση της προθεσμίας διόρθωσης των ανακριβών πρώτων εγγραφών μέχρι τη συμπλήρωση 20ετίας τουλάχιστον από την έναρξη της κτηματογράφησης, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τον Α.Κ. που προβλέπει απώλεια κυριότητας λόγω 20ετούς «έκτακτης χρησικτησίας». Άμεση διαγραφή της αχρείαστης φράσης “…εάν δεν είχε λήξει η ίδια ή οι παρατάσεις της μέχρι τις 30.11.2018”, στη τελευταία ρύθμιση, η οποία εξαιρεί αδίκως, 35 Δήμους και περιοχές της χώρας από τη γενική τελευταία παράταση.
Στους Δήμους
Η ΠΟΜΙΔΑ υποστηρίζει ότι με τη μεταβίβασή τους στο ελληνικό Δημόσιο -και πιθανώς στο υπερταμείο- ελλοχεύει ο κίνδυνος της πλήρους απαξίωσής τους, όπως συνέβη με χιλιάδες άλλα δημόσια ακίνητα για δεκαετίες. Προτείνει λοιπόν παράλληλα να παραχωρηθεί η κυριότητα των «ορφανών» ακινήτων απευθείας στους δήμους για αξιοποίηση, με χρονοδιαγράμματα, λύνοντας χρόνια προβλήματα αναγκών τοπικών υποδομών, αναπτύσσοντας την κοινωνική κατοικία για συμπολίτες μας χαμηλού εισοδήματος, στηρίζοντας την εθελοντική δράση σωματείων ή την τοπική ανάπτυξη στην περιφέρεια.
Η απάντηση του ΥΠΕΝ
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας απάντησε σε ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ηρακλείου Σωκράτης Βαρδάκης, αναφορικά με την παράταση που ζήτησε να υπάρξει στην διόρθωση λαθών για το Κτηματολόγιο ως εξής:
«σας γνωστοποιούμε ότι με τη διάταξη της παρ. 2 του αρ. 102 του Ν. 4623 (ΦΕΚ 134Α/9-8-2019), θεσπίστηκε για τον σκοπό της άσκησης αγωγής, για τις περιοχές οι οποίες κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση πριν την έναρξη ισχύος του Ν. 3481/2006, μία μοναδική προθεσμία, η 31η ∆εκεμβρίου 2020 κατά την οποία λήγουν οριστικά όλες οι επιμέρους προθεσμίες οι οποίες είχαν παραταθεί με προηγούμενες διατάξεις και δεν είχαν λήξει την 30η Νοεμβρίου 2018 (ημερομηνία που προβλέπεται στην παρ. 3 του αρ. 1 του Ν. 4585/2018). Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και δια του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», παρακολουθεί τη διαδικασία και θα παρεμβαίνει οποτεδήποτε κριθεί αναγκαίο προκειμένου να διευκολύνει τους πολίτες και να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό η κτηματογράφηση της χώρας.»
Η ερώτηση στη Βουλή
Η ερώτηση με την οποία ζητά την επαναφορά της προθεσμίας διόρθωσης λαθών στο Κτηματολόγιο μέχρι το 2026, την οποία κατέθεσε ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ηρακλείου Σωκράτης Βαρδάκης έχει ως εξής:
«Σύμφωνα με την διάταξη που κατέθεσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που περιέχεται στο σχέδιο νόμου της Κυβέρνησης με τον τίτλο: «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση κι άλλα επείγοντα ζητήματα» θεσπίζεται ως προθεσμία για τη διόρθωση των ανακριβών πρώτων εγγραφών, η 31η Δεκεμβρίου 2020. Η συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπει την δραματική μείωση της προθεσμίας που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ. 2 του Ν.2664/1998 και η οποία για τα ακίνητα που υπάγονται στο Κτηματολογικό Γραφείο Ηρακλείου είναι η 31η Δεκεμβρίου 2026).
Η προς ψήφιση διάταξη εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τους πολίτες, αφού χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να προλάβουν μέχρι τις 31-12-2020, ώστε να κατοχυρώσουν την ιδιοκτησία τους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Ηρακλείου, δημιουργείται πρόβλημα στους ιδιοκτήτες που δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητά τους και αυτά θεωρούνται αγνώστου ιδιοκτήτη και μετά την παρέλευση της παραπάνω ημερομηνίας θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου. Ένα άλλο πρόβλημα που αναμένεται να δημιουργηθεί είναι για όσους ιδιοκτήτες ολόκληρα τα ακίνητά τους ή τμήματα των ακινήτων τους έχουν καταχωριστεί ότι ανήκουν σε γειτονικά ακίνητα ή σε άλλους ιδιοκτήτες, τότε αυτά τα ακίνητα μετά την ανωτέρω ημερομηνία θα περιέλθουν στα άτομα που έχουν καταχωριστεί.
Να σημειωθεί ότι υπάρχουν χωριά στο νομό Ηρακλείου που εντάχθηκαν στη Δήμο Ηρακλείου με τον «Καποδίστρια» και τον «Καλλικράτη» στις οποίες δεν έχει αρχίσει ακόμα η διαδικασία κτηματογράφησης και το γεγονός αυτό θα αποτελέσει ένα επιπλέον πρόβλημα. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, ο κ. Βαρδάκης ζητά από το αρμόδιο Υπουργείο την επαναφορά της προθεσμίας που ίσχυε για την διόρθωση λαθών στο Κτηματολόγιο και για το Ηράκλειο είναι η 10η/12/2026».
