Κτηματολόγιο: Στα 170.000 τα αδήλωτα ακίνητα που περνούν στο δημόσιο

Έως τα μέσα του 2021 προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα έργα κτηματογράφησης, τα οποία ήδη έχουν ανατεθεί και υλοποιούνται, διαβεβαιώνει ο πρόεδρος του δημόσιου φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, Βύρων Νάκος.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο πλαίσιο της παρουσίας του στο 15ο Εθνικό Συνέδριο Χαρτογραφίας της ΧΕΕΕ, ο κ. Νάκος γνωστοποιεί πως εντός του τρέχοντος μηνός ξεκινά η τέταρτη γενιά κτηματογράφησης (ΚΤΙΜΑ-16), με τη συλλογή δηλώσεων για την περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας και για τις υπό κτηματογράφηση περιοχές στα Δωδεκάνησα.

Για τις πέντε συμβάσεις του διαγωνισμού ΚΤΙΜΑ-16, για τις οποίες εκκρεμούν ακόμα δικαστικές αποφάσεις, διευκρινίζει πως η ολοκλήρωση προβλέπεται ότι θα έχει επιτευχθεί εντός του 2022. «Σήμερα η κτηματογράφηση έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί κτηματολόγιο για το 29,2% των δικαιωμάτων της χώρας, ενώ αυτή την περίοδο εξελίσσονται έργα κτηματογράφησης για το 60,8% των δικαιωμάτων της χώρας», λέει και ενημερώνει πως οι περιοχές στις οποίες αναμένεται να ξεκινήσει η προανάρτηση της κτηματογράφησης εντός του πρώτου τριμήνου του 2019 είναι οι δήμοι Αθήνας, Βόλου, Λαμίας και Λειβαδιάς.

Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» στις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί κτηματολόγιο αναφέρει πως ανέρχονται σε 170.000 και ότι θα αρχίσουν να περιέρχονται σταδιακά στο Δημόσιο, όταν συντελείται η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών της κτηματογράφησης σε κάθε περιοχή.

Σχετικά με την ένταξη των 400 υποθηκοφυλακείων της χώρας στην περιφερειακή δομή του Ελληνικού Κτηματολογίου σημειώνει πως προβλέπεται να γίνει έως τον Ιανουάριο του 2020, ενώ διαβεβαιώνει πως δεν υπάρχουν δυσκολίες στη μίσθωση των χώρων που θα χρησιμοποιηθούν ως γραφεία κτηματογράφησης για τη συλλογή δηλώσεων των κτηματογραφήσεων.

Ερωτηθείς για τη στελέχωση του φορέα με δικηγόρους, οι οποίοι απασχολούνται στην επίβλεψη και τους ελέγχους των συμβάσεων κτηματογράφησης, που υλοποιούν οι μελετητές διευκρινίζει πως σήμερα υπηρετούν 12 δικηγόροι με έμμισθη εντολή και 30 Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Νομικής, οι οποίοι προέρχονται από τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή που ήταν στην ΕΚΧΑ, ενώ έχει εγκριθεί η πρόσκληση για μετάταξη 19 νομικών από άλλους φορείς της ευρύτερης Δημόσιας Διοίκησης.

Για τη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση εκτιμά πως αναγνωρίζεται η σημασία του Κτηματολογίου, ενώ για την εκκλησιαστική περιουσία λέει πως δεν παρουσιάζονται ιδιαίτερα προβλήματα στην καταγραφή της στο Κτηματολόγιο.

Η συνέντευξη

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του προέδρου του Ελληνικού Κτηματολογίου, Βύρωνα Νάκου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Σμαρώ Αβραμίδου:

Ερώτηση: Πόσα είναι τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» που δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο; Πότε θα περιέλθουν οριστικά στον Δημόσιο;

Απάντηση:Τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» στις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί κτηματολόγιο ανέρχονται σε 170.000. Αυτά τα ακίνητα περιέρχονται σταδιακά στο Δημόσιο όταν συντελείται η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών της κτηματογράφησης σε κάθε περιοχή, η οποία είναι κατά κανόνα: 14 χρόνια για τις περιοχές της πρώτης γενιάς κτηματογραφήσεων (κτηματογραφήσεις που ξεκίνησαν τη δεκαετία του 90) και 7 χρόνια για τις περιοχές που κτηματογραφήθηκαν από το 2008 και μετά από την ημερομηνία των πρώτων εγγραφών.

   Ερ.: Για ποιον λόγο δεν δηλώθηκε στο Κτηματολόγιο ένας μεγάλος αριθμός ακινήτων κυριότητας του Δημοσίου;

   Απ.: Η αρχική έκδοση του νόμου της κτηματογράφησης δεν προέβλεπε την υποχρέωση του Δημοσίου να υποβάλει δήλωση στο πλαίσιο της κτηματογράφησης για τα ακίνητα ιδιοκτησίας του. Η πρόβλεψη αυτή θεσμοθετήθηκε και ενεργοποιήθηκε για τις κτηματογραφήσεις που ξεκίνησαν από το 2008 και έπειτα. Παρόλα αυτά, ακόμα και στην πρώτη γενιά κτηματογραφήσεων, μεγάλο μέρος της δημόσιας περιουσίας του Δημοσίου που αφορούσε σε αγροτικές περιοχές, δηλωνόταν από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες.

Ερ.: Σε τι ποσοστό -Επικράτειας και δικαιωμάτων- έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί το κτηματολόγιο και πότε θα πάρουν οι ιδιοκτήτες τίτλους ιδιοκτησίας στα χέρια τους;

Απ.: Η κτηματογράφηση έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί κτηματολόγιο για το 29,2% των δικαιωμάτων της χώρας. Στο θεσμικό πλαίσιο του Κτηματολογίου δεν προβλέπεται οι ιδιοκτήτες να παίρνουν κάποιο πιστοποιητικό αυτόματα με το τέλος της κτηματογράφησης. Παρόλα αυτά η πληροφορία πως κατέληξε η κτηματογράφηση σε κάθε περιοχή, είναι διαθέσιμη online μέσω της ιστοσελίδας του φορέα. Σημειώνεται πως οι τίτλοι ιδιοκτησίας είναι τα μεταγεγραμμένα συμβόλαια που ήδη κατέχει ο κάθε ιδιοκτήτης.

Ερ.: Σε τι ποσοστό των δικαιωμάτων αντιστοιχούν τα έργα που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή;

Απ.: Αυτή την περίοδο εξελίσσονται έργα κτηματογράφησης για το 60,8% των δικαιωμάτων της χώρας.

Ερ.: Είναι εφικτό να ολοκληρωθεί το έργο του κτηματολογίου μέχρι το 2022, δεδομένου και ότι ο τεχνικός σύμβουλος του δημοσίου, η Παγκόσμια Τράπεζα, εκτίμησε ως μη ρεαλιστικό τον σχετικό αναθεωρημένο στόχο, που συμφωνήθηκε με τους θεσμούς; Σε τι καθυστέρηση «μεταφράζεται» για την τέταρτη γενιά κτηματογράφησης η εκδίκαση των προσφυγών σε πέντε μελέτες για περιοχές στη Θεσπρωτία, την Κέρκυρα, τις Κυκλάδες και την Κρήτη;

Απ.: Έως τα μέσα του 2021 προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα έργα κτηματογράφησης που ήδη έχουν ανατεθεί και υλοποιούνται. Μοναδική εξαίρεση, οι 5 συμβάσεις του διαγωνισμού ΚΤΙΜΑ16 για τις οποίες εκκρεμούν ακόμα δικαστικές αποφάσεις και για τις οποίες η ολοκλήρωση προβλέπεται ότι θα έχει επιτευχθεί εντός του 2022.

Ερ.: Πότε και από ποιες περιοχές ξεκινά η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας για την τέταρτη γενιά κτηματογράφησης στους 49 νομούς, στους οποίους απλώνεται το KTIMA-16;

Απ.:Εντός του Νοεμβρίου θα ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων για την περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας και για τις υπό κτηματογράφηση περιοχές στα Δωδεκάνησα. Το σχέδιο του προγραμματισμού περιλαμβάνει και άλλες 3 Περιφερειακές Ενότητες που η συλλογή δηλώσεων πρόκειται να ξεκινήσει εντός του Νοεμβρίου. Σταδιακά οι συλλογές δηλώσεων θα συνεχίσουν και στις υπόλοιπες περιοχές του προγράμματος. Πιο συγκεκριμένα, για 30 Περιφερειακές Ενότητες προβλέπεται να ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων εντός του Δεκεμβρίου 2018, ενώ για τις υπόλοιπες Περιφερειακές Ενότητες των 27 μελετών η συλλογή δηλώσεων θα ξεκινήσει από Ιανουάριο 2019 με στόχο να έχει ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2018.

Ερ.: Μπορεί να ξεκινήσει το KTIMA-16 δίχως να επιλυθεί πρώτα το θέμα των δικηγόρων, που απασχολούνται στην επίβλεψη και τους ελέγχους των συμβάσεων κτηματογράφησης που υλοποιούν οι μελετητές; Πόσοι δικηγόροι εργάζονται σήμερα στον νέο Οργανισμό του Εθνικού Κτηματολογίου και πόσοι από την πρώην ΕΚΧΑ παρέμειναν ως νεοπροσλαμβανόμενοι υπάλληλοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, βάσει του άρθρου 19 του νόμου 4512/2018;

Απ.: Σήμερα στον φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο υπηρετούν 12 δικηγόροι με έμμισθη εντολή και 30 Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Νομικής, οι οποίοι προέρχονται από τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή που ήταν στην ΕΚΧΑ. Είναι ακριβώς τα ίδια άτομα, παρέμειναν δηλαδή ως ΠΕ και έχασαν τη δικηγορική τους ιδιότητα. Ο νέος φορέας έχει ανακατανείμει τους υφιστάμενους πόρους της Νομικής Διεύθυνσης, έτσι ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα κατά την υλοποίηση των έργων κτηματογράφησης. Επιπλέον, έχουν γίνει ενέργειες να ενισχυθεί περαιτέρω ο Φορέας με εξειδικευμένο προσωπικό μέσω του προγράμματος κινητικότητας του Δημοσίου Τομέα, όπου έχει εγκριθεί η πρόσκληση για μετάταξη 19 νομικών από άλλους φορείς της ευρύτερης Δημόσιας Διοίκησης. Πιστεύουμε ότι θα γίνει γρήγορα η διαδικασία, καθώς έχουμε καταθέσει το ψηφιακό μας οργανόγραμμα, δηλαδή μπορούμε να δεχθούμε προσωπικό με μετατάξεις.

Ερ.: Ποια είναι η εικόνα σήμερα σε ό,τι αφορά τη μίσθωση ακινήτων για τα γραφεία κτηματογράφησης;

Απ.:Δεν υπάρχουν δυσκολίες στη μίσθωση των χώρων που θα χρησιμοποιηθούν ως γραφεία κτηματογράφησης για τη συλλογή δηλώσεων των κτηματογραφήσεων.  Η διαδικασία επιλογής και μίσθωσής τους εξελίσσεται κανονικά.

Ερ.: Μέχρι πότε θα ενταχθούν στην περιφερειακή δομή του Ελληνικού Κτηματολογίου τα 400 υποθηκοφυλακεία της χώρας;

Απ.: Με βάση τις προβλέψεις του νόμου 4512/2018 το σύνολο των υποθηκοφυλακείων της χώρας θα πρέπει να έχουν ενταχθεί στην περιφερειακή δομή του Ελληνικού Κτηματολογίου εντός δύο ετών από την ημερομηνία του νόμου, δηλαδή έως τον Ιανουάριο του 2020.

Ερ.: Η τέταρτη γενιά κτηματογράφησης αφορά κυρίως αγροτικές περιοχές, όπου όμως σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι ξεκάθαρα τα όρια των ιδιοκτησιών. Τι γίνεται αν δεν υπάρχουν τοπογραφικά διαγράμματα;

Απ.: Όσοι πολίτες διαθέτουν τοπογραφικά διαγράμματα θα πρέπει να τα προσκομίσουν καθότι αυτά διευκολύνουν εξαιρετικά τον εντοπισμό και την οριοθέτηση των δηλούμενων δικαιωμάτων. Περισσότερες πληροφορίες για το πώς οι πολίτες μπορούν να εντοπίσουν ορθά τα ακίνητά τους παρέχονται σε σχετικό φυλλάδιο που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Φορέα (http://www.ktimatologio.gr/mediacenter/Publications/2951.pdf ).

Ερ.: Σε ποιες περιοχές θα πρέπει οι πολίτες να αναμένουν το επόμενο διάστημα προανάρτηση στοιχείων;

Απ.: Οι περιοχές στις οποίες αναμένεται να ξεκινήσει η προανάρτηση της κτηματογράφησης εντός του πρώτου τριμήνου του 2019 είναι οι δήμοι Αθήνας, Βόλου, Λαμίας και Λειβαδιάς.

Ερ.: Κινείται εντός του αναθεωρημένου μνημονιακού χρονοδιαγράμματος η ανάρτηση των δασικών χαρτών και εξέταση των αντιρρήσεων, που υποβλήθηκαν μέσα στο 2017;

Απ.: Μέχρι το 2015 είχε κυρωθεί το 0,8% των δασικών χαρτών του συνόλου της χώρας. Από τον Φεβρουάριο του 2017 μέχρι σήμερα έχει αναρτηθεί το 49% των δασικών χαρτών του συνόλου της χώρας και έχει κυρωθεί το 31,5% αντίστοιχα. Η επιτάχυνση αυτή είχε ως προϋπόθεση σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις πού έγιναν από το ΥΠΕΝ καθώς και ανάπτυξη και υλοποίηση ηλεκτρονικών εφαρμογών από τον Φορέα τόσο για τον πολίτη όσο και για τη διαχείριση των διαδικασιών από την πλευρά των Δασικών Υπηρεσιών (π.χ. εξέταση αντιρρήσεων). Επιπλέον, για την υποστήριξη του έργου των Δασικών Υπηρεσιών, ο Φορέας μας προκήρυξε συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου για 100 θέσεις εξειδικευμένου προσωπικού, των οποίων οι προσλήψεις θα ολοκληρωθούν μέσα στο επόμενο δίμηνο.

Ερ.: Πώς προχωρά η οριοθέτηση των αιγιαλών; Έχουν γίνει αυτοψίες με βάση της παλαιότερες χαράξεις, έχει ολοκληρωθεί η προκαταρκτική οριοθέτηση;

Απ.: Η χάραξη των αιγιαλών είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών και κατά συνέπεια η ερώτηση αυτή θα πρέπει να απευθυνθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του.

Ερ.: Πόσο «ζεστά» έχει πάρει η τοπική αυτοδιοίκηση το κτηματολόγιο; Συνεργάζεται όσο θα έπρεπε και θα μπορούσε; Ή θεωρεί το κτηματολόγιο «αγκάθι» για τις σχέσεις των αιρετών με τους δημότες τους, που σε πολλές περιοχές της χώρας δεν είναι πρόθυμοι να υποβάλουν δηλώσεις, να απευθυνθούν σε δικηγόρους και γενικά να ενεργήσουν ώστε να ξεκαθαριστούν ιδιοκτησίες; Εσείς ως Αρχή του κτηματολογίου τι εικόνα έχετε; Υπάρχουν τέτοια προβλήματα;

Απ.: Η διαδικασία της κτηματογράφησης έρχεται να ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς σε κάθε περιοχή. Όλοι όσοι επιδιώκουν το να δημιουργηθεί εικόνα του τι ανήκει σε ποιον δεν μπορεί να μην υποστηρίζουν τον νέο θεσμό. Είναι σαφές ότι εφόσον οι πολίτες δεν έχουν προβεί στις απαραίτητες ενέργειες να τακτοποιήσουν τα ιδιοκτησιακά τους θέματα καλούνται να το πράξουν έτσι ώστε να γίνει ορθή η καταγραφή τους στο πλαίσιο της κτηματογράφησης. Η γενική εικόνα που έχουμε από την τοπική αυτοδιοίκηση είναι ότι αναγνωρίζεται η σημασία του Κτηματολογίου και οι Δήμοι προθυμοποιούνται να συμμετέχουν στη διοργάνωση σχετικών ημερίδων για την καλύτερη ενημέρωση των πολιτών τους.

Ερ.: Με την κτηματολογική ένταξη της εκκλησιαστικής περιουσίας έχουν παρουσιαστεί προβλήματα ή όλα βαίνουν καλώς;

Απ.: Η εκκλησιαστική περιουσία δηλώνεται κανονικά στο πλαίσιο των κατά τόπους κτηματογραφήσεων και δεν παρουσιάζονται ιδιαίτερα προβλήματα στην καταγραφή της στο Κτηματολόγιο.