Κτηματολόγιο: βαρύς χειμώνας από Νοέμβριο για ιδιωτική και δημόσια περιουσία

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο, του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προβλέπει καταληκτική προθεσμία στις 30 Νοεμβρίου 2024 για την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε 300 περιοχές της χώρας. Η οριστικοποίηση των χιλιάδων λανθασμένων – ανακριβών αρχικών εγγραφών σε τρείς μήνες από σήμερα θα οδηγήσει σε σοβαρότερα αδιέξοδα και προβλήματα τόσο τους ιδιώτες αλλά και το ίδιο το Δημόσιο, επισημαίνουν νομικοί και τεχνικοί.

-Λήξη της προθεσμίας δηλώσεων ιδιοκτησίας στις 30 Νοεμβρίου 2024, χωρίς παράταση και ολοκλήρωση της διαδικασίας κτηματογράφησης για μετάβαση του συνόλου της χώρας σε καθεστώς λειτουργούντος κτηματολογίου εντός 2025, υπογραμμίζει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ότι είναι ο βασικός στόχος του νομοσχεδίου, που έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση και ψηφίζεται εντός του Σεπτεμβρίου στη Βουλή.

-«Το ζητούμενο δεν είναι πότε θα ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο αλλά η σύνταξη ενός ορθού Κτηματολογίου, που θα προάγει το αίσθημα ασφάλειας στις συναλλαγές» τονίζουν επωνύμως στη δημόσια διαβούλευση νομικοί και τεχνικοί, ειδικοί σε θέματα του Κτηματολογίου και επισημαίνουν ότι λόγω των χιλιάδων ανακριβών και λανθασμένων εγγραφών μπαίνουν σε περιπέτειες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακόμη και να χάσουν την περιουσία τους και μάλιστα χωρίς να το γνωρίζουν αλλά θα το μάθουν εάν και όταν πάνε σε μεταβίβαση του ακινήτου.

Κλείνει η κτηματογράφηση και ανοίγει ο κύκλος της νέας περιπέτειας 

Αποτελεί υποχρέωση της χώρας προς τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου εντός του 2025.

-«Το 2025, η Ελλάδα επιτέλους θα έχει κτηματολόγιο», δήλωσε σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο OPEN, ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης, υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, προσθέτοντας ότι «εμείς την προηγούμενη εβδομάδα ανεβάσαμε σε διαβούλευση της διατάξεις του νομοσχεδίου, το οποίο ουσιαστικά βάζει στην τελική φάση την κτηματογράφηση στη χώρα».

Οι νομικοί και τεχνικοί στις παρατηρήσεις  τους, που καταθέτουν και τεκμηριώνουν στη διαβούλευση  του νομοσχεδίου επισημαίνουν ωστόσο ότι αντί να κλείνει  η πολυετής περιπέτεια του έργου του Κτηματολογίου ανοίγει νέος κύκλος πολλών και μεγάλων προβλημάτων, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά ότι: «θα φθάσουμε στο σημείο Έλληνες πολίτες, οι οποίοι διαθέτουν νόμιμους τίτλους κτήσης μεταγεγραμμένους στο Υποθηκοφυλακείο, πληρώνουν φόρους για τα ακίνητά τους αυτά, να απωλέσουν τις περιουσίες τους από μία απλή διοικητική διαδικασία καταγραφής».

Καταιγιστικές παρατηρήσεις νοιμικών και τεχνικών 

Το ecopress επεξεργάστηκε τα προβλήματα για το σύνολο της χώρας, τα παραδείγματα για συγκεκριμένες περιπτώσεις και περιοχές και τις προτάσεις ώστε να δοθούν λύσεις, που διατυπώνονται στις καταιγιστικές παρεμβάσεις νομικών και τεχνικών στη διαβούλευση του νομοσχεδίου, τα οποία έχουν ως εξής:

Σχετικά με τα προβλήματα που ανακύπτουν από την οριστικοποίηση των χιλιάδων ανακριβών και λανθασμένων εγγραφών στο Κτηματολόγιο χτυπητές είναι οι παρεμβάσεις που αναφέρουν τα ακόλουθα:

Κινδυνεύει η ιδιωτική και δημόσια περιουσία

-«Η οριστικοποίηση των λανθασμένων – ανακριβών αρχικών εγγραφών σε τρείς μήνες από σήμερα θα οδηγήσει σε σοβαρότερα αδιέξοδα και προβλήματα τόσο τους ιδιώτες αλλά και το ίδιο το Δημόσιο, καθώς είναι εξαιρετικά πιθανό ότι δεν θα χάσουν μόνον οι ιδιώτες την περιουσία τους αλλά και το ίδιο το Δημόσιο δεν θα καταφέρει να ασκήσει εμπροθέσμως τις αγωγές του αρ. 6 παρ. 2 Εθν Κτημ σε όσες περιπτώσεις (και δεν είναι λίγες στις περιοχές που λειτουργούν κτηματολογικά Γραφεία) καταχωρήθηκαν επί δημοσίων κτημάτων δικαιώματα κυριότητας ιδιωτών».

Αυτόματη «δήμευση» της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας

«Λαμβάνοντας δε υπόψιν το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο δεν είχε την υποχρέωση να δηλώσει τα ακίνητά του κατά το στάδιο της κτηματογράφησης, επί της ουσίας μιλάμε για μία αυτόματη «δήμευση» της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας εκείνων που για οποιοδήποτε λόγο δεν συμμετείχαν σε μια διοικητική διαδικασία καταγραφής της ή ακόμα χειρότερα εκείνων που ενώ συμμετείχαν τα ακίνητά τους θεωρήθηκαν ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» από σφάλματα της διαδικασίας κτηματογράφησης, γεγονός το οποίο έχει σαφέστατα αντισυνταγματικό χαρακτήρα. Θα φθάσουμε στο σημείο Έλληνες πολίτες, οι οποίοι διαθέτουν νόμιμους τίτλους κτήσης μεταγεγραμμένους στο Υποθηκοφυλακείο, πληρώνουν φόρους για τα ακίνητά τους αυτά, να απωλέσουν τις περιουσίες τους από μία απλή διοικητική διαδικασία καταγραφής».

Οι ιδιοκτήτες θα μάθουν κατόπιν εορτής

«Το σφάλμα διαπιστώνεται όταν πράξη πηγαίνει προς καταχώριση. Κανείς δεν γνωρίζει αν είναι σωστός στο κτηματολόγιο αν δεν απευθυνθεί σε μηχανικό και νομικό (δικηγόρο και συμβολαιογράφο), αυτό δε θα το κάνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων όταν πάει να μεταβιβάσει ακίνητο (δεν θα το κάνει σχεδόν ποτέ αν δεν του τύχει κάτι τέτοιο)».

Πάγωμα των μεταβιβάσεων ακινήτων

-«Ως δικηγόρος που ασχολούμαι κυρίως με το κτηματολόγιο είμαι σίγουρη ότι τα προβλήματα από τη λήξη της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγράφων θα είναι τεράστια. Η εκτίμηση μου είναι ότι πολύ μεγάλο μέρος των μεταβιβάσεων ακινήτων θα παγώσει δοθέντος ότι τα περισσότερα ακίνητα έχουν προβλήματα τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν γνωρίζουν. Για μένα η προθεσμία δεν πρέπει να λήξει ,αλλά θα πρέπει να τροποποιηθεί ο ν. 2664/98 ώστε να γίνει πιο ευέλικτος δίνοντας βάση στην εξωδικαστική διόρθωση την οποία το κτηματολόγιο και οι προϊστάμενοι φοβούνται.

Στον αέρα χιλιάδες περιουσίες με οριστικές διανομές

«Το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και οριστικά τα αδιέξοδα που δημιουργήθηκαν από την έναρξη λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων σε περιοχές όπου παραχωρήθηκαν εκτάσεις στους κατοίκους αλλά ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν οριστικές διανομές. Ανάλογη περίπτωση αυτή της Συκιάς Χαλκιδική όπου τεράστιες εκτάσεις που ανήκαν σε Μετόχια Μονών του Αγ. Όρους, απαλλοτριώθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιων και παραχωρήθηκαν από το 1930 στους κατοίκους της περιοχής. Σήμερα, 100 χρόνια μετά, κατέχονται από καθολικούς ή ειδικούς διαδόχους των αρχικά εγκατασταθέντων και έχουν αναπτυχθεί ποικίλες οικονομικές δραστηριότητας (γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ξενοδοχεία, παραθεριστικές κατοικίες, τουριστικές επιχειρήσεις με έκδοση των σχετικών πολεοδομικών αδειών και αδειών λειτουργίας κλπ). Οι εκτάσεις αυτές εμφανίζονται στα κτηματολογικά φύλλα ως ιδιοκτησίες του Δημοσίου, κατά του οποίου δεν μπορεί να προβληθεί η κτητική παραγραφή. Ο κίνδυνος να χαθούν οι περιουσίες των ιδιωτών που είχαν μεταγεγραμμένους τίτλους στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο και φορολογούνται για αυτά τα ακίνητα είναι επικείμενος. Πρέπει άμεσα να δοθεί η αναγκαία παράταση ώστε το Δημόσιο να εκκινήσει τις σχετικές διαδικασίες για την οριστική διανομή και τη χορήγηση τίτλων κυριότητας. Σημειωτέον ότι από το 2008 (χρονολογία έναρξης λειτουργίας του αρμόδιου κτηματολογικού γραφείου), εκατοντάδες ακίνητα αυτής της κτηματικής περιοχής είναι εκτός συναλλαγής με ότι αυτό συνεπάγεται για την ιδιωτική οικονομία, την περαιτέρω ανάπτυξη της περιοχής και, κατ’ επέκταση, το δημόσιο συμφέρον».

Οι κίνδυνοι για την περιουσία κατοίκων εξωτερικού

-«Κατά τη διενέργεια της κτηματογράφησης είναι γνωστά σε όλους τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν, οι αστοχίες και οι λάθος αποτυπώσεις ακινήτων αλλά και οι λανθασμένες εγγραφές δικαιωμάτων και δικαιούχων, ειδικά στα πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης, όπως στη νήσο Χίο, ενώ δεν ελήφθησαν υπόψιν και οι ιδιομορφίες που υπάρχουν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των διαφόρων υπό κτηματογράφηση περιοχών (ειδικό ιδιοκτησιακό καθεστώς, πολύ μικρές ιδιοκτησίες κλπ). Μεγάλα προβλήματα επίσης δημιούργησε και η μη υποχρέωση να διορίσουν αντικλήτους οι έλληνες πολίτες μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού, οι οποίοι στο νησί της Χίου είναι πάρα πολλοί».

Κινδυνεύει το αμάχητο τεκμήριο του δημοσίου

-«Η αναστάτωση που θα δημιουργηθεί στους πολίτες και στις συναλλαγές θεωρώ ότι θα είναι τέτοιας κλίμακας ώστε πιθανόν να οδηγήσει στην κατάρρευση του αμάχητου τεκμηρίου υπέρ του ελληνικού δημοσίου λόγω αντισυνταγματικότητας σύμφωνα με τα άρθρα 17 και 20 του Συντάγματος, καθώς ελλείπει η δημόσια ωφέλεια που δικαιολογεί την αφαίρεση της ιδιοκτησίας από τον πραγματικό δικαιούχο και μάλιστα χωρίς προηγούμενη δικαστική ακρόαση αλλά και χωρίς προηγούμενη αποζημίωσή του. Ούτε δικαιολογείται η στέρηση της ιδιοκτησίας προκειμένου να ολοκληρωθεί η μετάβαση από το ένα σύστημα δημοσιότητας στο άλλο».

Δεν προλαβαίνουν να ανταποκριθούν οι επιστήμονες επαγγελματίες

-«Αντιστρόφως ανάλογος του πλήθους των σφαλμάτων είναι στα νησιά μας ο αριθμός των επαγγελματιών που πρέπει να συμπράξουν για την επίτευξη των σχετικών διορθώσεων, δηλαδή δικηγόρων, μηχανικών, συμβολαιογράφων και λογιστών, ο αριθμός των οποίων κάθε άλλο παρά επαρκεί για την κάλυψη των ιδιαίτερα αυξημένων αναγκών. Πράγματι, στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται η συνδρομή όλων των ανωτέρω επαγγελματιών για την άσκηση των σχετικών δικογράφων, όπως λ.χ. όταν απαιτείται η εκπόνηση διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών, η σύνταξη πράξεων αποδοχών κληρονομιών ή διορθωτικών συμβολαίων, η σύνταξη ή διόρθωση δηλώσεων στοιχείων ακινήτων για την έκδοση των απαραίτητων για την κατάρτιση συμβολαίων πιστοποιητικών ΕΝΦΙΑ κ.λπ. Μάλιστα, δεν πρέπει να παροράται η κατά τα τελευταία έτη επιβάρυνση τόσο των μηχανικών όσο και των συμβολαιογράφων με περαιτέρω γραφειοκρατικές διατυπώσεις (ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, ΚΗΔ, ΠΕΑ κ.λπ.), που καταλήγουν σε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση της διεκπεραίωσης των υποθέσεων των πολιτών».

Εμπόδιο η οικονομική κρίση για τους πολίτες

-«Οι απανωτές κρίσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας, πρώτα η οικονομική, ακολούθως η πανδημική, εσχάτως δε η ενεργειακή, έχουν επιβαρύνει αφόρητα τους πολίτες, με αποτέλεσμα πολλοί εξ αυτών να αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος επίτευξης των σχετικών διορθώσεων. Εξάλλου, οι ίδιες αυτές κρίσεις ταλαιπώρησαν ιδιαίτερα και εξακολουθούν να ταλαιπωρούν τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, με αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην έκδοση πιστοποιητικών, βεβαιώσεων και λοιπών δικαιολογητικών, τα οποία τυγχάνουν απαραίτητα για την σύνταξη των ανωτέρω συμβολαίων και των αναγκαίων δικογράφων αλλά και τη διεξαγωγή των σχετικών δικών.
Αλλά και πέραν των προεκτεθέντων, την αδήριτη ανάγκη παράτασης της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών επιρρωνύουν, ιδίως τούτη την εποχή».

Υποστελέχωση Κτηματολογικών Γραφείων

«Πολλά Κτηματολογικά Γραφεία αντιμετωπίζουν σοβαρά λειτουργικά προβλήματα (υποστελέχωση, δυσλειτουργία βάσης κ.λπ.), με αποτέλεσμα να καθυστερούν σημαντικά οι καταχωρίσεις και οι εκδόσεις πιστοποιητικών, αντιγράφων κ.λπ». Και «η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των εξωδικαστικών αιτήσεων ακόμη και σήμερα (οι αιτήσεις πρόδηλων σφαλμάτων που υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά στο ΚΓ Θεσσαλονίκης απαντώνται στην καλύτερη περίπτωση σε τέσσερις περίπου μήνες, ενώ εκείνα που έχουν ήδη υποβληθεί έγχαρτα πάνω από διετία) έχει σαν αποτέλεσμα οι πολίτες να αναμένουν απαντήσεις στις αιτήσεις τους, ενώ είναι αμφίβολο (αφού ο νόμος δεν το ορίζει) εάν η υποβολή της αίτησης διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος διακόπτει την προθεσμία».

Πρόβλημα η αλλαγή στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας

«Η θεμελιώδης αλλαγή που υφίσταται ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας επιδρά άμεσα στη διαδικασία διόρθωσης των κτηματολογικών εγγραφών, ιδίως σε ό,τι αφορά την τοπική αρμοδιότητα των Περιφερειακών Πρωτοδικείων, η οποία ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί. Καθώς ο νέος κώδικας θα ισχύσει από 16-9-2024 θα απομένουν περίπου δύο μήνες προκειμένου οι επαγγελματίες να μελετήσουν τις αλλαγές και να τις εφαρμόσουν στην πράξη».

Παραδείγματα από περιοχές

Κρήτη: Τα σφάλματα είναι πάρα πολλά, ο κόσμος δυσκολεύεται να φτάσει στη διόρθωση των αρχικών εγγραφών

«Σύμφωνα με την υφιστάμενη κατάσταση του κτηματολογίου, στην περίπτωση διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων εξωδικαστικά, πρέπει να υπάρχει τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο να συνοδεύει τον τίτλο του γεωτεμαχίου ο οποίος είναι καταχωρημένος στο κτηματολογικό φύλλο. Αυτό βέβαια δεν ήταν καθόλου συνηθισμένο σε μία από τις πρώτες περιοχές που κτηματογραφήθηκε, το Ηράκλειο Κρήτης. Πιο συγκεκριμένα, σε τίτλους της δεκαετίας του 1970/1980/1990, είναι συνηθισμένη η οριοθέτηση των γεωτεμαχίων με απλή αναφορά των γειτόνων από τις διάφορες κατευθύνσεις (Βορρά, Νότο κλπ). Έχουμε χαρακτηριστική περίπτωση, όπου με τον όμορο ιδιοκτήτη υπάρχει εντελώς στρεβλή τοποθέτηση των ορίων στις αρχικές εγγραφές, ενώ συνάμα στους τίτλους των όμορων γεωτεμαχίων δεν έχουν επισυναφθεί τοπογραφικά διαγράμματα.
Δεδομένου ότι η διόρθωση αρχικών εγγραφών της συγκεκριμένης περιοχής ολοκληρώνεται στις 30/11/2024, είναι απαραίτητο να προβλεφθεί η δυνατότητα σύντομης διόρθωσης των εν λόγω σφαλμάτων, εξωδικαστικά, με τη διαδικασία που περιγράφεται στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Τα σφάλματα στο Ηράκλειο Κρήτης είναι πάρα πολλά, ο κόσμος δυσκολεύεται να φτάσει στη διόρθωση των αρχικών εγγραφών ενώ συνάμα, οι επαγγελματίες του κλάδου (μηχανικοί, δικηγόροι) έχουν να διαχειριστούν τεράστιους όγκους υποθέσεων οι οποίες είναι αδύνατο να λυθούν στα στενά όρια που τίθενται τόσο από το συγκεκριμένο νομοθέτημα, όσο και από τις προθεσμίες που τρέχουν πριν την εφαρμογή του νομοσχεδίου. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλος κίνδυνος, οριστικοποίησης του κτηματολογίου με σωρεία λανθασμένων εγγραφών.
Εν κατακλείδι, πρέπει να επιταχυνθεί (εξωδικαστικά) η διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων όμορων γεωτεμαχίων για τα οποία υπάρχει απουσία τοπογραφικών διαγραμμάτων στους τίτλους που τα συνοδεύουν και είναι καταχωρημένοι στο Εθνικό Κτηματολόγιο»

Κυκλάδες:  δεν υπάρχει ούτε ένα  ακίνητο χωρίς σφάλματα στην καταχώρισή του στο Κτηματολόγιο

-«Οι κτηματογραφήσεις των νησιών μας ήταν πιλοτικές, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν πληθώρα σοβαρών σφαλμάτων, ιδίως ως προς τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων, που παρεμβάλλουν απροσπέλαστα πολλές φορές εμπόδια στην ομαλή και ταχεία διεκπεραίωση των συναλλαγών. Κυριολεκτικά δεν υπάρχει ούτε ΕΝΑ (1) ακίνητο χωρίς λιγότερο ή περισσότερο σοβαρά σφάλματα στην καταχώρισή του στο Κτηματολόγιο, που συνήθως καθιστούν ΑΔΥΝΑΤΗ τη μεταβίβασή του χωρίς διόρθωση της οικείας κτηματολογικής εγγραφής. Όχι μόνο γιατί οι τότε προδιαγραφές ήταν τελείως διαφορετικές, εντελώς ασύμβατες με τις σημερινές απαιτήσεις, όχι μόνο γιατί οι ανάδοχοι εργάστηκαν με τον… γνωστό σε όλους τρόπο, αλλά κυρίως γιατί και τότε κάποιοι βιάζονταν να υλοποιήσουν το «μεγαλύτερο μεγάλο έργο», με αποτέλεσμα οι δηλώσεις να υποβάλλονται εική και ως έτυχε, χωρίς δικαιολογητικά, χωρίς τοπογραφικά, συνταγμένες από όποιον να’ ναι, χωρίς καν δασικούς χάρτες ή πρόβλεψη για το πώς θα δηλωθούν τα εδραζόμενα στα πλείστα όσα τοπικά έθιμα των νησιών μας εγγραπτέα δικαιώματα των πολιτών (ανώγεια/ κατώγεια, «σύρματα», καμάρες κ.λπ.).

Χίος: επαναπροσδιορισμός της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων

«Ενδεικτικό του μεγέθους των λαθών και αστοχιών είναι ότι για το νησί της Χίου το Ελληνικό Κτηματολόγιο κήρυξε νομίμως επαναπροσδιορισμό της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων οριοθετούμενης περιοχής, που υπάγεται στην αρμοδιότητα του πρώην Κτηματολογικού Γραφείου Καλλιμασιάς (Δήμοι Ανέμωνα, Ιωνίας, Αγ. Μηνά) τα αποτελέσματα του οποίου δεν έχουν ακόμα εκδοθεί, οι δε ιδιοκτήτες ακόμη αναμένουν την ανάρτηση των στοιχείων του επαναπροσδιορισμού μέχρι και σήμερα, ενώ λήγει σε δύο μήνες η προθεσμία διόρθωσης των κτηματολογικών εγγραφών, δεν προβλέπεται παράταση με το παρόν σχέδιο νόμου και οι πολίτες ακόμη περιμένουν την εξωδικαστική λύση του προβλήματός τους, χωρίς να έχουν ευλόγως προετοιμαστεί και αναθέσει σε δικηγόρο την δικαστική εκπροσώπησή τους για την διασφάλιση της ιδιωτικής τους περιουσίας».

Θεσσαλονίκη: πολλά εγγενή προβλήματα και στρεβλώσεις

«Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η είναι αδύνατη έως την 30η Νοεμβρίου η διόρθωση των εσφαλμένων αρχικών εγγραφών σε μεγάλους ΟΤΑ, όπως η Θεσσαλονίκη, με πολλά εγγενή προβλήματα και στρεβλώσεις, που είναι πολύ καλά γνωστά στους αρμόδιους του Εθνικού Κτηματολογίου». Και «οι περιοχές στις οποίες λήγει η προθεσμία την 30-11-2024 είναι περίπου 300 σε όλη την Ελλάδα, ανάμεσα σε αυτές δε ανήκουν μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα με εκατοντάδες δικαιώματα που δεν εμφανίζονται στις πρώτες εγγραφές. Λ.χ. στις 30-11-2024 λήγει η προθεσμία για όλο το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης».

Προτάσεις

Η βασικές προτάσεις μεταξύ άλλων που διατυπώνεται από νομικούς και τεχνικούς στη διαβούλευση του νομοσχεδίου είναι:

-«Να δοθεί οριστική λύση στο τεράστιο ζήτημα της λήξης της προθεσμίας διόρθωσης των ανακριβών αρχικών εγγραφών (στις 30-11-2024) με τη θέσπιση δυνατότητας διόρθωσης εντός προθεσμίας 20 ετών από την έναρξη λειτουργίας κάθε Κτηματολογικού Γραφείου ή άλλως ικανή χρονικά παράταση της προθεσμίας, τουλάχιστον για άλλα τρία χρόνια, ώστε να λυθούν σοβαρότατα προβλήματα».

-«Τροποποίηση των άρθρων 18 και 19 του Ν.2664/ 1998, ώστε να υπάρχει δυνατότητα διόρθωσης των ακινήτων εξωδικαστική και πολύ πιο ευέλικτη, με διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και συναίνεση των γειτόνων, χωρίς να απαιτείται να ταιριάζει η περιγραφή του ακινήτου σε ό,τι αναφέρει ο τίτλος όταν στον τίτλο δεν υπάρχει τοπογραφικό ή υπάρχει τοπογραφικό που δεν είναι εξαρτημένο σε ΕΓΣΑ, δηλαδή ο έλεγχος να περιορίζεται στα στοιχεία του δικαιώματος (ποσοστό και είδος δικαιώματος), ειδικά στις περιοχές που έγιναν με πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης. Επίσης να υπάρξει αντίστοιχη πρόβλεψη όπως στο άρθρο 6 για τους αποβιώσαντες αλλά και εν γένει τους μη ενημερώσαντες το κτηματολογικό φύλλο περί της ύπαρξης καθολικής διαδοχής (π.χ. απορροφηθείσες εταιρείες κλπ.) ή αλλαγής διεύθυνσης, ώστε να αρκεί η κοινοποίηση στο πρόσωπο και τη διεύθυνση που αναγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο.

«Ως χρυσή τομή περί της οριστικοποίησης των αρχικών εγγραφών και του αμάχητου τεκμηρίου και των πολλών σφαλμάτων που έχουν εμφιλοχωρήσει από την κτηματογράφηση (ειδικά στα πιλοτικά προγράμματα), προτείνω το εξής: Μερική οριστικοποίηση αρχικών εγγραφών. Η αρχική εγγραφή να οριστικοποιείται μετά την πάροδο Χ ετών (4 ή 8 ή όσων τέλος πάντων κρίνει ο νομοθέτης), αλλά η προθεσμία να μην εκκινεί από την έναρξη του κτηματολογίου στην περιοχή, αλλά από την καταχώριση πράξεως (λ.χ. συμβολαίου) στην οποία επισυνάπτεται τοπογραφικό διάγραμμα, διότι τότε διαπιστώνεται εάν το ακίνητο είναι σωστά δηλωμένο γεωμετρικά και ως δικαιώμα (όταν δηλαδή συγκριθούν τα κτηματολογικά στοιχεία με ό,τι έχει μετρήσει ο μηχανικός και ό,τι έχει διαπιστώσει ο δικηγόρος, συμβολαιογράφος κλπ.).

«Να καταργηθεί το αμάχητο τεκμήριο υπέρ του Ελληνικού δημοσίου για τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακίνητα για όσους ιδιοκτήτες επιθυμούν να διορθώσουν τις λανθασμένες αρχικές εγγραφές του «αγνώστου ιδιοκτήτη» μέσω της δικαστικής οδού ή θα πρέπει να παραταθεί η προθεσμία διορθώσεως των αρχικών εγγραφών τουλάχιστον μέχρι συμπλήρωση 20ετίας από την έναρξη λειτουργίας κάθε Κτηματολογικού Γραφείου, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τον Αστικό Κώδικα που προβλέπει απώλεια κυριότητας λόγω 20ετούς «έκτακτης χρησικτησίας».

«Βασική παράλειψη του νομοσχεδίου, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη ο χρόνος που εισάγεται για διαβούλευση και θα εισαχθεί για ψήφιση, αποτελεί η μη χορήγηση παράτασης στην προθεσμία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών για τις 300 περίπου περιοχές της Χώρας, στις οποίες η σχετική προθεσμία λήγει στις 30-11-2024 ή έστω η μη ρύθμιση του θέματος».