Λιγνίτες: “χρυσό” και από το 2038 το διαζύγιο της Γερμανίας

Δέκα χρόνια περισσότερα από την Ελλάδα ζήτησαν και πήραν από την Ευρώπη οι Γερμανοί για την απολιγνιτοποίηση της χώρας τους, η οποία θα ολοκληρωθεί το 2038 καταναλώνοντας τη μερίδα του λέοντος  από τα κονδύλια του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. 

Σύμφωνα με έγγραφα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2020, η Γερμανία και η Πολωνία θα πάρουν περίπου το 40% του συνόλου των 100 δισ. ευρώ που θα διαθέσει η ΕΕ για την εξομάλυνση των συνεπειών της απολιγνιτοποίησης στη βιομηχανία και την αγορά εργασίας.

Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, η οποία έχει δεσμευθεί για την πλήρη απεξάρτησή της από τον άνθρακα μέχρι το 2028, από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης θα κατευθυνθούν κονδύλια μεταξύ 3,7 και 4,4 δισ. ευρώ με προορισμό κυρίως τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη που θα υποστούν το μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα, όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς.

Η δημιουργία του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης είναι πολύ καλή είδηση για την Πολωνία, δήλωσε ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, ενώ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς υποσχέθηκε 4,35 δισεκατομμύρια ευρώ ως αποζημιώσεις στις εταιρείες που εκμεταλλεύονται σταθμούς παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στη Γερμανία. Ωστόσο, η συμφωνία της γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού δέχεται τα πυρά της αντιπολίτευσης. Οι Πράσινοι διαμαρτύρονται διότι τα περισσότερα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα, θα αρχίσουν να κατεβάζουν ρολά μόλις το 2035, ενώ «το ένα τέταρτο των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα θα παραμείνει στο δίκτυο μέχρι τα τέλη του 2038». Για άχρηστα δώρα δισεκατομμυρίων σε βάρος των φορολογουμένων έκανε λόγο από τη δική του πλευρά ο αντιπρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος της Γερμανίας (FDP) Λούκας Κέλερ.

Με χρυσές αποζημιώσεις υπέγραψαν οι Πολωνοί

Οι Πολωνοί είχαν αρνηθεί να συνυπογράψουν τη συμφωνία του Παρισιού μέχρι που πέτυχαν να αποζημιωθεί γενναία η χώρα τους. Όλες οι χώρες της ΕΕ εκτός της Πολωνίας συμφώνησαν τον περασμένο μήνα ότι μέσα στα επόμενα 30 χρόνια θα πρέπει να μετατρέψουν τις οικονομίες τους για να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή και να διασφαλίσουν ότι δεν θα εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ’ αυτό που απορροφούν.

Σε μια προσπάθεια να επιτύχει και τη συμμετοχή της Βαρσοβίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέβασε τα νούμερα.

«Αυτή η κατανόηση για τη θέση μας είναι … πολύ καλή είδηση για την Πολωνία», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στην Πράγα ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.

Στο Βερολίνο, ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε τη δέσμευση της γερμανικής κυβέρνησης προς τις εταιρείες που εκμεταλλεύονται θερμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας ότι το αργότερο μέχρι το 2038, θα εισπράξουν αποζημιώσεις 4,35 δισεκατομμυρίων ευρώ.

«Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ για τα συγκροτήματα παραγωγής ενέργειας της δυτικής Γερμανίας και 1,75 δισεκατομμύριο ευρώ για το ανατολικό τμήμα της χώρας», και θα διατεθεί «σ’ ένα διάστημα 15 ετών μετά το κλείσιμο» των σταθμών, δήλωσε ο υπουργός στους δημοσιογράφους.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ που επικαλείται το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel», η Πολωνία και η Γερμανία θα λάβουν περίπου το 40% του συνόλου των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθούν για επενδύσεις σε περιφέρειες με τις υψηλότερες εκπομπές CO2 και τις περισσότερες θέσεις εργασίας που συνδέονται με τα ορυκτά καύσιμα.

Οι βιομηχανίες αυτών των δύο χωρών εκπέμπουν τις μεγαλύτερες ποσότητες CO2 και έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό τέτοιων θέσεων εργασίας.

Τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ του ταμείου μετάβασης θα προέλθουν, σε διάστημα επτά ετών, από τη μόχλευση 7,5 δισ. ευρώ δημοσίου χρήματος από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, ώστε να προσελκυστούν μεγαλύτερα ποσά ιδιωτικών επενδύσεων που θα καλύψουν τα τμήματα των προγραμμάτων με το μεγαλύτερο ρίσκο.

Η Πολωνία θα είναι μακράν η χώρα που θα ωφεληθεί περισσότερο από το ταμείο, καθώς θα λάβει 2 δισεκ. ευρώ από τα 7,5 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τα έγγραφα. Η Γερμανία έρχεται δεύτερη με 877 εκατομμύρια.

Όταν ενισχυθούν με μετρητά από το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ και το Κοινωνικό Ταμείο, καθώς και με τα χρήματα που οι εθνικές κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να συνεισφέρουν βάσει των κανόνων της ΕΕ, το μερίδιο της Πολωνίας θα αυξηθεί σε περίπου 7,7 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το αντίστοιχο της Γερμανίας θα φθάσει συνολικά τα 4,6 δισεκατομμύρια.

Με τη συμμετοχή και των ιδιωτών επενδυτών το μερίδιο της Πολωνίας θα φθάσει στα 27,3 δισεκατομμύρια ευρώ για την Πολωνία και της Γερμανίας στα 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αντιδράσεις στη Γερμανία

Ως “εντελώς λανθασμένο σήμα” επικρίνεται στη Γερμανία η λειτουργία ενός ακόμη σταθμού ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα (Ντάτελν ΙV / Datteln IV) και η επί μακρόν συνέχιση της εξόρυξης άνθρακα από το ορυχείο Γκάρτσβάιλερ /Garzweiler, εξαιτίας του οποίου μολύνονται πολλά χωριά.

Αντιρρήσεις διατυπώθηκαν επίσης από περιβαλλοντικές και επιχειρηματικές ενώσεις που εξέφρασαν την άποψη ότι ο συμβιβασμός στον οποίο κατέληξαν οι κυβερνητικοί εταίροι δεν συνεισφέρει αρκετά στην προστασία του κλίματος. Το Συνδικάτο Μεταλλωρύχων IG BCE από την άλλη πλευρά, χαιρέτισε τη συμφωνία, διότι θέτει πρότυπα για τον κοινωνικό μετασχηματισμό ενός βιομηχανικού τομέα, ενώ ο πρόεδρος των Βιομηχάνων Ντίτερ Κεμπφ την επέκρινε επειδή οι σχεδιαζόμενες αποζημιώσεις για την αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι επαρκείς.