Logistics pooling: η λύση και τα πλεονεκτήματα για βιώσιμες αστικές διανομές

Η Βιώσιμη λύση στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, του ανθρακικού αποτυπώματος, του θορύβου και του μεταφορικού κόστους  που προκαλείται από τις αστικές διανομές,  ακούει στο όνομα Logistics pooling και είναι μία από τις λύσεις που έχει μελετηθεί τα τελευταία χρόνια και εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις.

Ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Αντιπρόεδρος Διοικητικού της Ελληνικής Εταιρείας  Logistics (EEL) κ. Βασίλης Ζεϊμπέκης , ο οποίος έχει μελετήσει τις λύσεις που έχουν αναπτυχθεί διεθνώς για τη μείωση των αρνητικών συνεπειών στο περιβάλλον από τη διανομή εμπορευμάτων μέσα στην πόλη, εξηγεί στο  ecopress  τι είναι, πως λειτουργεί και ποια τα πλεονεκτήματα της λύσης του Logistics pooling:

«Το συγκεκριμένο μοντέλο συνεργασίας περιλαμβάνει καταρχήν τη συγκέντρωση εμπορευμάτων που προέρχονται από διαφορετικούς προμηθευτές, σε ένα κεντρικό σημείο που ονομάζεται αστικό κέντρο ομαδοποίησης εμπορευμάτων (urban consolidation center). Τα αστικά εμπορευματικά κέντρα τοποθετούνται σε κέντρα πόλεων  ώστε να συγκεντρώνουν και να ομαδοποιούν όλα τα εμπορεύματα που προορίζονται για διανομή στο κέντρο της πόλης. Στη συνέχεια και με τη χρήση κοινών φορτηγών (συμφορτώσεις) εκτελείται το μεταφορικό έργο. Μ αυτόν τον τρόπο, μειώνεται  τόσο ο αριθμός των οχημάτων που χρησιμοποιούνται όσο και ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος. Ο βασικότερος στόχος λοιπόν ενός αστικού κέντρου ομαδοποίησης εμπορευμάτων, είναι η ελαχιστοποίηση των διανυόμενων χιλιομέτρων που γίνονται για διανομές εμπορευμάτων στο κέντρο μίας πόλης».

Τα οφέλη

Στην απαρίθμηση των οφελών, ο κ. Ζεϊμπέκης, αναφέρει, ότι με τη μέθοδο του Logistics pooling καταγράφονται σημαντικά οφέλη σε τρία επίπεδα: περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό:

Οφέλη σε οικονομικό επίπεδο

• Μείωση του αριθμού των οχημάτων και της διανυόμενης απόστασης των αστικών κέντρων που οδηγεί σε μείωση του λειτουργικού κόστους.
• Μείωση της χρονικής διάρκειας των δρομολογίων και συνεπώς μείωση της κατανάλωσης του καυσίμου.
• Αύξηση του όγκου εμπορευμάτων ανά όχημα (υψηλό loading factor) οδηγώντας σε μείωση του μοναδιαίου κόστους των αστικών εμπορευματικών μεταφορών
• Καλύτερη αξιοποίηση της χωρητικότητας των αποθηκευτικών κέντρων
• Καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού
• Μείωση του χρόνου ελέγχου των αποθεμάτων
• Ευκαιρίες για υλοποίηση δραστηριοτήτων προστιθέμενης αξίας όπως συσκευασία, τιμολόγηση, ανακύκλωση κτλ. (λόγω απελευθέρωσης χώρου αποθήκευσης).

Οφέλη σε περιβαλλοντικό επίπεδο

• Μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και του θορύβου.
• Μείωση ατυχημάτων που προέρχονται από οχήματα διανομής.
• Χαμηλότερα επίπεδα  θορύβου λόγω χρήσης αθόρυβων οχημάτων.
• Οφέλη σε κοινωνικό επίπεδο
• Χαμηλότερα επίπεδα συμφόρησης
• Μείωση ατυχημάτων που προέρχονται από οχήματα διανομής
• Μεγαλύτερη ασφάλεια πεζών

Οι δυσκολίες

Οι κυριότερες δυσκολίες που εντοπίζονται όσον αφορά την προοπτική κατασκευής και  λειτουργίας  των αστικών κέντρων ομαδοποίησης εμπορευμάτων  σύμφωνα με τον κ. Ζεϊμπέκη, κατηγοριοποιούνται σε τέσσερις παραμέτρους:  Κόστος, Νομοθεσία, Οργάνωση και Συνεργασίες.

Το Κόστος: Τα αστικά κέντρα ομαδοποίησης εμπορευμάτων συνδέονται με ένα σημαντικό κόστος εγκατάστασης (υψηλό κόστος γης, αγοράς οχημάτων, μεταφοράς εξοπλισμού), καθώς και κόστος λειτουργάς (συντήρηση οχημάτων μεταφοράς, ανθρώπινο δυναμικό). Συνεπώς, καθίσταται αναγκαία, η χρηματοδότηση και η οργανωτική υποστήριξη από το κράτος.

Η Νομοθεσία:  Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια δημιουργίας αστικών κέντρων διανομής λόγω των περιοριστικών μέτρων που αφορούν στην ενοποίηση προϊόντων διαφορετικών ειδών σε ένα χώρο ή σε ένα όχημα, όπως για παράδειγμα, η μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων και τροφίμων με ένα όχημα.

Η Οργάνωση: Οι οργανωτικές δυσκολίες προκύπτουν σε αστικά κέντρα ενοποίησης λόγω της διαφορετικότητας των εμπορευμάτων προς διαχείριση, όπως οι διαστάσεις των εμπορευμάτων, το είδος και τα μέσα φορτοεκφόρτωσης.

Οι Συνεργασίες. Εξαιτίας της συνεργασίας πολλών και διαφορετικών εταίρων πρέπει να υπάρχουν όλες οι απαραίτητες συμβάσεις ώστε να μην προκύπτουν συγκρούσεις μεταξύ των χρηστών. Επίσης, τίθεται και θέμα άρνησης πολλών προμηθευτών να συνεργαστούν με ανταγωνιστές τους.

To Logistics pooling εφαρμόζεται στην Ευρώπη

Παρά τις όποιες δυσκολίες, η εφαρμογή Logistics pooling μοντέλων είναι εφικτή και ήδη τρέχει σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις, υπογραμμίζει ο  κ. Ζεϊμπέκης. Παραδείγματα λειτουργίας  αστικών κέντρων ομαδοποίησης εμπορευμάτων βλέπουμε στο Λονδίνο και το Μπρίστολ του Ην. Βασιλείου, στο Παρίσι και στη Λα Ροσέλ της Γαλλίας, στη Βρέμη και στο Κάσελ της Γερμανίας, στη Πάντοβα και στη Σιέννα της Ιταλίας, στο Ναϊμέχεν και την Ουτρέχτη στην Ολλανδία, στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Ο ίδιος αναφέρει, ότι το μοντέλο αυτό θα πρέπει να μελετηθεί και για την Ελλάδα: «Κυρίως για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη,  όπου τόσο οι όγκοι των εμπορευμάτων προς διανομή όσο και τα οχήματα που κινούνται στην πόλη δικαιολογούν μία τέτοια επένδυση».

Προσθέτει ακόμη, ότι «για να εφαρμοστεί ένα τέτοιο μοντέλο θα χρειαστεί αρχικά, η ύπαρξη προμηθευτών που θα δέχονται να συμφορτώσουν τα εμπορεύματά τους με τους άλλους προμηθευτές που έχουν παρόμοιο δίκτυο διανομής, καθώς επίσης και ο ενδιάμεσος παίκτης που θα λειτουργούσε ένα τέτοιο κέντρο. Σε κάθε περίπτωση, η υπάρξη ενός τέτοιοι κέντρου θα δρούσε θετικά στη μείωση του κόστους διανομής όσο και των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύονται στην ατμόσφαιρα».