Του Δημήτρη Φαναριώτη/
Μια σειρά από εξαιρετικά σημαντικές προτάσεις παρουσιάστηκαν στη Διάσκεψη για τη Διεθνή Ανάκαμψη Πόρων (IWARR), που έγινε πριν από λίγες μέρες στη Βενετία.
Σε αυτήν, γράφει το τεχνολογικό περιοδικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Cordis», περισσότεροι από 300 εμπειρογνώμονες επιστήμονες και επαγγελματίες παρουσίασαν ιδέες και καινοτομίες για να βοηθήσουν το περιβάλλον εστιάζοντας κυρίως στην ανάκτηση πόρων από αστικά και γεωργικά λύματα.
Οπως επισήμαναν οι επιστήμονες στην Πόλη των Δόγηδων, η επεξεργασία των λυμάτων δεν πρέπει να γίνεται πλέον μόνο για τη διασφάλιση της υγείας μας και του περιβάλλοντος.
Καθώς ο πλανήτης κάνει τα πρώτα βήματα στην εποχή της κυκλικής οικονομίας, ο τομέας διαχείρισης των λυμάτων βρίσκεται αντιμέτωπος με μια πρόσθετη πρόκληση: την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και την αξιοποίηση των πόρων που διαφορετικά θα χάνονταν από την ανάκτησή τους από τα λύματα.
Αυτή η νέα πρόκληση ήταν το αντικείμενο της τρίτης ετήσιας διάσκεψη IWARR που διεξήχθη στη Βενετία από τις 8 έως τις 12 Σεπτεμβρίου.
Στη διάρκειά της φιλοξενήθηκαν επιστήμονες και εκπρόσωποι εργαστηρίων που επικεντρώνονται στην ανάκτηση πολλών πόρων από αστικά, βιομηχανικά και γεωργικά λύματα και αναλύθηκαν εκατοντάδες βασικοί παράγοντες για την αντιμετώπιση των διεπιστημονικών ζητημάτων, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μια νέα εποχή διαχείρισης των λυμάτων.
Οι εκπρόσωποί τους προέρχονταν από τους ερευνητικούς οργανισμούς, τους φορείς παροχής νερού, τους παρόχους τεχνολογίας, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους συμβούλους, αλλά και τομείς της αγοράς όπως και βιομηχανίες, εκτός του τομέα των υδάτων, που μπορούν να αξιοποιήσουν τους ανακτηθέντες πόρους. Κύριος οργανωτής της διάσκεψης ήταν το χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ενωση σχέδιο SMART-Plant.
Εκτός από τη SMART-Plant, μετείχαν ο Εκτελεστικός Οργανισμός για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (EASME) και τα έργα HYDROUSA, NextGen και Project, τα οποία συνδιοργάνωσαν ένα εργαστήριο μετά τη διάσκεψη για σχέδια καινοτομίας για το νερό στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020 και προσέγγισαν φορείς έρευνας και καινοτομίας, τις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς.
Η SMART-Plant, που ξεκίνησε το 2016, εργάζεται για την ανάδειξη και εφαρμογή οικολογικά καινοτόμων και ενεργειακά αποδοτικών λύσεων για την αναβάθμιση υφιστάμενων μονάδων επεξεργασίας λυμάτων.
Στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ εφαρμόζονται εννέα τέτοιες διεργασίες οι οποίες επιτυγχάνουν χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Αυτές οι μέθοδοι αποδεικνύουν πως τα βιοπλάσματα βιοαερίου, κυτταρίνης, φωσφόρου και PHA μπορούν να ανακτηθούν και να υποστούν επεξεργασία προκειμένου να παράξουν τελικά εμπορικά τελικά προϊόντα. Απώτερος στόχος είναι να βελτιστοποιηθεί η επεξεργασία των λυμάτων, η ανάκτηση πόρων και η ενεργειακή απόδοση και παράλληλα να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Τα υλικά που ανακτώνται από τις καινοτόμες τεχνολογικές μεθόδους, οι οποίες χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων των έξι προαναφερθεισών χωρών, έχουν στόχο την εξεύρεση δυνητικών εμπορικών εφαρμογών.
Επιπροσθέτως το Smart-Plant επιδιώκει να ανιχνεύσει πιθανές επιβλαβείς ενώσεις όπως τα αντιβιοτικά, τα παρασιτοκτόνα, τις ορμόνες και τα βαρέα μέταλλα.
Μέσω πειραμάτων πεδίου το έργο δοκιμάζει επίσης τη δράση γονιμοποίησης του φωσφόρου σε καλλιέργειες, για να καταδείξει την ικανότητά του να βελτιώνει την ποιότητα του εδάφους. Αποτέλεσμα είναι οι αποδεδειγμένες τεχνολογίες, μαζί με τις ίδιες τις ανακτημένες ουσίες, να συνιστούν μια ενδιαφέρουσα οικονομικά και οικολογικά αγορά.
Ετσι μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το έργο Smart-Plant έλαβε βραβεία όπως το Χρυσό στα περιβαλλοντικά βραβεία που απονεμήθηκαν στην Αθήνα τον Ιούλιο του 2018. Το βραβείο αναγνώρισε την καινοτομία της διαδικασίας που χρησιμοποιήθηκε για την απομάκρυνση του φωσφόρου και του αζώτου από τα απόβλητα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων.
Η SMART-Plant έλαβε επίσης το Βραβείο Καλύτερου Εργου στα βραβεία Iwater, που δόθηκαν στη Βαρκελώνη τον Νοέμβριο του ίδιου έτους.
Εκτός από την ξεκάθαρη επιτυχία των τεχνολογιών της, όπως αποδεικνύεται από το ενδιαφέρον που έχουν οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και ο κλάδος της βιομηχανίας, η SMART-Plant αυξάνει την επιρροή της με την παροχή στήριξης της πολιτικής για τα ύδατα στα εθνικά και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Οι δραστηριότητες του έργου συμβάλλουν στην αλλαγή των αντιλήψεων των μονάδων επεξεργασίας λυμάτων, οδηγώντας μας σε ένα μέλλον στο οποίο τα βλέπουμε ως κέντρα ανάκτησης πόρων και όχι ως άχρηστα απόβλητα.
“Εφημερίδα των Συντακτών”
