Μια εκκρεμότητα δεκαετιών και μια αναγκαία μεταρρύθμιση

Του Μιχάλη Καλογιαννάκη*

Πολλές φορές στη χώρα μας υπάρχει διαφορετική «ταχύτητα» στις λειτουργίες της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας. Το γεγονός αυτό, δημιουργεί αδικίες και ενισχύει το αίσθημα των πολιτών ότι το κράτος είναι εγκλωβισμένο στη γραφειοκρατική δομή του. Αυτή η δυσαρέσκεια εμφανίζεται κάθε φορά που κάποια μεταρρύθμιση υλοποιείται, ενώ συνήθως κατηγορείται η ίδια η αναγκαία μεταρρύθμιση.

Υπάρχει ο κίνδυνος, το ίδιο να συμβεί και με το Κτηματολόγιο. Μια εκκρεμότητα δεκαετιών που είναι απαραίτητη για την οργάνωση και τη διαχείριση της γης στην χώρα μας.

Με αφορμή την ανάρτηση της κτηματογράφησης στο Δήμο Αθηναίων έρχονται στην επιφάνεια διάφορα θέματα που σχετίζονται με αποφάσεις της δικαστικής εξουσίας, που εφαρμόζονται άμεσα, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με αποφάσεις της νομοθετικής εξουσίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διεκδίκηση του Δήμου Αθηναίων μεγάλης έκτασης στην περιοχή Κουντουριώτικα, η οποία βασίζεται σε απόφαση του ΣτΕ, που εφάρμοστηκε κατά την επεξεργασία των δηλώσεων που κατέθεσε ο Δήμος Αθηναίων. Στην εν λόγω έκταση, έχουν εκδοθεί οικοδομικές άδειες, εισπράττονται δημοτικά τέλη, ηλεκτροδοτούνται ακίνητα, όπως ακριβώς γίνεται σε κάθε ακίνητο που δεν υπάρχει η αντίστοιχη διεκδίκηση. Με αφορμή τη σύνταξη του Κτηματολογίου, το πρόβλημα έγινε ευρέως γνωστό, ωστόσο η νομοθετική εξουσία δεν επέδειξε την ίδια «ταχύτητα» να λύσει το πρόβλημα.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με τις ανοικτές θέσεις στάθμευσης, όπου μια πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ έχει αλλάξει αυτό που ίσχυε. Και σε αυτή την περίπτωση τα αντανακλαστικά της νομοθετικής εξουσίας δεν έχουν ενεργοποιηθεί.

Παρόμοιο θέμα που πλέον εμφανίζεται σιγά σιγά, αφορά στο δικαίωμα «υψούν», δηλαδή του υπολειπόμενου δικαιώματος δόμησης. Συνήθως περιγράφεται στη σύσταση οριζόντιων ιδιοκτησιών, όχι όμως πάντα, ενώ αν δεν έχει συνταχθεί η αντίστοιχη σύσταση, δεν εμφανίζεται καθόλου σε κάποιο συμβόλαιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, άλλοτε να φορολογείται και άλλοτε όχι. Συντεταγμένα από την πολιτεία δεν υπάρχει η ίδια αντιμετώπιση. Η λύση του προβλήματος θα ερχόταν από την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, η οποία έχει θεσμοθετηθεί από το 2010 και ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί. Άλλη μια διαφορά «ταχύτητας» της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας.

Με αφορμή λοιπόν το Κτηματολόγιο έχουν έρθει στην επιφάνεια προβλήματα που ήταν καλά κρυμμένα κάτω από το χαλί. Για όλα αυτά και ακόμα περισσότερα, τα αντίστοιχα έργα που «τρέχουν», πρέπει να υλοποιούνται χωρίς καθυστερήσεις, ώστε τα προβλήματα να καταγράφονται και να επιλύονται.

Δεν το χρωστάμε μόνο σε όσους έχουν ταλαιπωρηθεί από τα προβλήματα αυτά. Πιο πολύ το χρωστάμε στις επόμενες γενιές που δεν θέλουμε να τους κληρονομήσουμε τα προβλήματα που βρήκαμε.

*Καλογιαννάκης Μιχάλης, Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών