Μινωικός πολιτισμός: θετικές εξελίξεις για ένταξη σε UNESCO

Το 2025 θα εξεταστεί από την UNESCO ο φάκελος της Κνωσού και των πέντε Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων ανακοίνωσε στη Βουλή η υπουργός Πολιτισμού.

Η Επιτροπή «Πρωτοβουλίας Μινωικός Πολιτισμός UNESCO»  ανακοίνωσε ότι «στις 29 Σεπτεμβρίου απεστάλη στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς( UNESCO) ο προκαταρκτικός φάκελος των Μινωικών Ανακτόρων. Έως την 1η Φεβρουαρίου θα αποσταλεί σε έντυπη και ψηφιακή μορφή, ο οριστικός φάκελος της υποψηφιότητας, εμπλουτισμένος με τυχόν επιπλέον στοιχεία που θα ζητηθούν Οι ενέργειες αυτές του Υπουργείου Πολιτισμου, ως τώρα είναι σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες της UNESCO».

Σημειώνεται ότι η «Πρωτοβουλία Μινωικός Πολιτισμός UNESCO» ανέλαβε δράση και έθεσε στο δημόσιο διάλογο τη σημασία ανάδειξης και προστασίας  της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομίας της Κρήτης και την ένταξη του Μινωικού πολιτισμού και της Σπιναλόγκα στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, δημιουργώντας θετικές εξελίξεις για την υλοποίηση ενός ευγενούς εφικτού και ταυτοχρόνως οραματικού στόχου, με διαστάσεις εθνικής σημασίας και  μεγάλα οφέλη για την Κρήτη και συνολικά για την ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας της χώρας μας.

Αφετηρία της πρωτοβουλίας  αποτελεί το  άρθρο-παρέμβαση των Δημήτρη Παυλόπουλου* και Νίκου Ηλιάδη** στο ecopress, που ανέδειξαν το θέμα, προκαλώντας κύμα θετικών αντιδράσεων και υποστήριξης του αιτήματος.

 Απαντήσεις στη Βουλή

Ο Φραγκίσκος Παρασύρης Βουλευτής Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής σε ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, έθεσε το ζήτημα της ένταξης της Κνωσού και των Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομίας της UCESCO.

Στην απάντησή της η Υπουργός αναφέρει ότι προκειμένου να εξασφαλιστεί η πληρέστερη εκπροσώπηση του μινωικού πολιτισμού, διευρύνθηκε η υποψηφιότητα της Κνωσού και μετατράπηκε σε σειριακή με τίτλο «Μινωικά Ανακτορικά Κέντρα (Κνωσός, Φαιστός, Μάλια, Ζάκρος, Κυδωνία».

Στη συνέχεια στη σειριακή καταγραφή εντάχθηκε και η Ζώμυνθος. Το 2019 οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης ξεκίνησαν την προετοιμασία του φακέλου υποψηφιότητας των έξι Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων.

Το 2022 καταρτίστηκε Προκαταρκτικό Σχέδιο Διαχείρισης που περιλαμβάνει τους βασικούς άξονες δράσεις, τους στόχους της διαχείρισης και ιεραρχημένες ενέργειες για τη διαφύλαξη και ανάδειξη των μνημείων. Το Μάρτιο του 2023 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά για το σχέδιο αυτό.

Στις 29 Σεπτεμβρίου όπως προβλέπεται στη Σύμβαση Παγκόσμιας Κληρονομίας απεστάλη στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς ο Προκαταρκτικός Φάκελος των Μινωικών Ανακτόρων. Έως την 1^η Φεβρουαρίου θα αποσταλεί σε έντυπη και ψηφιακή μορφή, ο οριστικός φάκελος της υποψηφιότητας, εμπλουτισμένος με τυχόν επιπλέον στοιχεία που θα ζητηθούν.

Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία θα ακολουθήσει η αξιολόγηση του φακέλου από το αρμόδιο Συμβουλευτικό όργανο, το διεθνές ICOMOS, και στη συνέχεια η εξέταση του κατά τη Γενική Συνέλευση της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, το 2025. Εφόσον η υποψηφιότητα των έξι Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων στεφθεί με επιτυχία και εγγραφεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, θα υπάρχει δυνατότητα να συμπληρωθεί η σειριακή εγγραφή και με άλλα μινωικά ανακτορικά κέντρα, επισημαίνει η κ. Μενδώνη, απαντώντας στην ερώτηση του Φραγκίσκου Παρασύρη.

Η Υπουργός ενημερώνοντας το Βουλευτή αναφέρεται και στο Μνημόνιο Συνεργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Κρήτης για το σχεδιασμό και την υλοποίηση της «Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (ΟΧΕ) «Πολιτιστικές Διαδρομές Μινωικών Ανακτορικών Κέντρων».

Ο Φραγκίσκος Παρασύρης, ύστερα από την απάντηση της Υπουργού με δήλωσή του τονίζει: «η Κνωσός, όπως και όλα τα μνημεία του Μινωικού Πολιτισμού ανήκουν στο μακρύ ιστορικό χρόνο και στην παγκόσμια ιστορία. Το αίτημα για την εγγραφή τους, στον Κατάλογο της UNESCO, εκφράζει το σύνολο της τοπικής κοινωνίας. Πέρασαν δεκαετίες, αλλά φαίνεται ότι βρισκόμαστε λίγο πριν τη μεγάλη στιγμή για το Μινωικό Πολιτισμό. Ως Βουλευτής Ηρακλείου, θα παρακολουθώ στενά την εξέλιξη των διαδικασιών και βεβαίως βρίσκομαι δίπλα και στην Αυτοδιοίκηση και στους ανθρώπους της αρχαιολογίας, εκκινώντας τη συζήτηση για την «πολυσυζητημένη» ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου της Κνωσού, ενόψει της θετικής, όπως ελπίζουμε, έκβασης της εξέτασης του φακέλου».