«Μνημεία σε Άμυνα»: ημερίδα για διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς

Ημερίδα για την «Κλιματική Κρίση & τα Νεότερα Μνημεία Άμυνας» από το ΥΠΕΘΑ και το ECOCITY στις 5 Δεκεμβρίου 2023 στο Πολεμικό Μουσείο.

Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Ιωάννης Κεφαλογιάννης θα κηρύξει την έναρξη των εργασιών της Ημερίδας την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2023 (11 π.μ.), στο Πολεμικό Μουσείο, με θέμα «Η Κλιματική Κρίση & τα Νεότερα Μνημεία Αμυνας», η οποία διοργανώνεται στο πλαίσιο του προγράμματος ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ. Το πρόγραμμα υλοποιεί το ΥΠΕΘΑ σε συνεργασία με το ECOCITY, με την επιστημονική επιμέλεια του ΑΠΘ και την συγχρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο.

Στις εργασίες της Ημερίδας συμμετέχουν με ομιλίες και παρουσιάσεις προσωπικότητες από τον χώρο της Επιστήμης και του Πολιτισμού, καθώς και αρμόδια στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.

Σκοπός της Ημερίδας είναι η διάχυση της ενημέρωσης σχετικά με το έργο και τις δράσεις διαπίστωσης των κινδύνων, συντήρησης, αποκατάστασης και διάσωσης των νεότερων μνημείων και των ιστορικών κτηρίων που αναλαμβάνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΘΑ, του ΥΠΠΟ και άλλους αρμόδιους φορείς, καθώς και η γνωστοποίηση των συμπερασμάτων και των προτάσεων που προκύπτουν από το 2ετές έργο ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ.

Το νεότερα μνημεία (1830-1950) των Ενόπλων Δυνάμεων υφίστανται τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής και στο πλαίσιο του προγράμματος αναπτύσσονται προτάσεις στρατηγικής αντιμετώπισης της τρωτότητας της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς της ελληνικής κοινωνίας.

Έρευνα γνώμης των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, καταγραφή και τεκμηρίωση του αντίστοιχου Πολιτιστικού Αποθετηρίου, πιλοτικές αυτοψίες σε μνημεία, δημιουργία εγχειριδίου και ενημερωτικών ντοκιμαντέρ, είναι οι εργασίες που ολοκληρώθηκαν και από τις οποίες προκύπτουν συμπεράσματα και ενέργειες προς αξιοποίηση.

Τα μνημεία και τα ιστορικά κτήρια που εξετάστηκαν έχουν ιδιαιτερότητες και σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Πρόκειται για πετρόκτιστες και άλλες ειδικές κατασκευές, οχυρά, πολυβολεία, παρατηρητήρια, φάρους, ιστορικούς τόπους, ναυάγια και κειμήλια των πολεμικών μουσείων που εκτίθενται σε υπαίθριους χώρους. Όλα απειλούνται από τις καταστροφικές επιπτώσεις των ακραίων σε συχνότητα και ένταση καιρικών φαινομένων, ανάλογα με τα υλικά και την μέθοδο κατασκευής, τη χρήση, τη φθορά και τις συνθήκες στο χρόνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μνημεία της νεότερης ιστορίας έχουν μέγιστη αξία και συναισθηματική σύνδεση με την σύγχρονη κοινωνία. Αποτελούν τμήμα της εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και ως εκ τούτου υπάρχει ηθική υποχρέωση για τη διάσωσή τους. Παρουσιάσεις του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ έχουν επίσης πραγματοποιηθεί στο Οχυρό Ρούπελ και στο Μουσείο Πολεμικής Αεροπορίας με την συμμετοχή στελεχών  των Ενόπλων Δυνάμεων, ενεργών πολιτών και της τοπικής κοινωνίας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

10.00-11.00

Προσέλευση στο Αμφιθέατρο Πολεμικού Μουσείου, Αθήνα

11.00-11.30

Καλωσόρισμα, Εισαγωγή, Χαιρετισμοί Επισήμων Δρ. Κωνσταντίνος Βαφειάδης, Πρόεδρος ΔΣ ECOCITY

Νίκος Ψημμένος, Εμπειρογνώμονας Κλιματικής Αλλαγής, Πράσινο Ταμείο Εκπρόσωπος Υπουργείο Πολιτισμού

Κήρυξη Έναρξης Εργασιών από τον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Γιάννη Κεφαλογτάννη

11.30-12.30

Κεντρικές Ομιλίες

Τόνια Μοροπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρτα , Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβτο Πολυτεχνείο

Κωνσταντίνος Καρτάλης, Καθηγητής στον Τομέα Φυσικής Περιβάλλοντος του Εθνικού κατ Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή

Εμμανουήλ Πλειώνης, Καθηγητής Φυσικής ΑΠΘ, Γενικός Δ/ντης & Πρόεδρος ΔΣ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

12.30-13.00

Διάλειμμα – καφές

13.00-13.45

“Ιστορικές κατασκευές κατ κειμήλια ΥΠΕΘΑ. Επίδραση κλιματικής αλλαγής κατ αειφορική διαχείριση”.

Δρ. Αζαρίας Μαυρόπουλος, Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΑΠΘ “Σχεδιασμός και ανάπτυξη ψηφιακού αποθετηρίου ιστορικών κατασκευών κατ κειμηλίων ΥΠΕΘΑ”. Μέλος της ομάδας έργου Μνημεία σε Άμυνα

Δρ. Κίμων Παπαδημητρίου, Τμήμα Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών ΑΠΘ. Μέλος της ομάδας έργου Μνημεία σε Άμυνα “Ερευνητικά αποτελέσματα επιτόπιων επισκοπήσεων”.

Δρ. Βασιλική Πάχτα, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ. Μέλος της ομάδας έργου Μνημεία σε Άμυνα

13.45-14.00

“Οχυρές κατασκευές κατ κτήρια νεότερων χρόνων – Κρήτη, Θεσσαλία, Θράκη, Αίγινα , Λέρος”.

Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης, Μουσείων κατ Τεχνικών Έργων, Υπουργείο Πολιτισμού

14.00-14.30

Ανθή Λεκάτη, Επιτελής ΥΠΕΘΑ, Δ/ση Διαχείρισης Ευρωπαϊκών & Αναπτυξιακών Προγραμμάτων

Παναγιώτης Χιώτης Μηχανολόγος Μηχανικός, Προϊστάμενος Ναυτικών Δημοσίων Έργων των Φάρων της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού

14.30-15.00

«Προτάσεις στρατηγικής για την διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς των Ενόπλων Δυνάμεων στο πλαίσιο του έργου ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΕ ΑΜΥΝΑ»,

Μαργαρίτα Καραβασίλη, Αρχιτέκτων dplg. MSc Πολεοδόμος-Χωροτάκτης, π. Ειδική Γραμματέας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Ενέργειας ΥΠΕΚΑ. Μέλος της ομάδας έργου Μνημεία σε Άμυνα

15.00-15.15

Παρεμβάσεις |Ερωτήσεις| Απαντήσεις| Συζήτηση| Συμπεράσματα

15.15

Επίσκεψη στα εκθέματα του εξωτερικού χώρου, του Πολεμικού Μουσείου