Νέο ΕΣΠΑ: χωρίς παρακράτηση για οφειλές δημοσίου οι πληρωμές δικαιούχων

Της Ντίνας Καράτζιου/

Δεν θα υπόκεινται σε  κατασχέσεις για οφειλές στο δημόσιο, ασφαλιστικούς οργανισμούς ή εις χείρας τρίτων , οι πληρωμές των δικαιούχων προγραμμάτων του Νέου ΕΣΠΑ.  Ποιες είναι οι οκτώ αλλαγές που αναμορφώνουν το πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2077.

Το σχέδιο νόμου «Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027» το οποίο συζητείται στη Βουλή περιλαμβάνονται οκτώ κομβικές αλλαγές,  που δίνουν λύσεις σε προβλήματα και εγγενείς αδυναμίες  του υφιστάμενου πλαισίου. Τα οκτώ σημεία των αλλαγών, ανέπτυξε στη Βουλή ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης.  Στις αλλαγές που θεσμοθετούνται εγκαθιδρύεται ρύθμιση βάσει της οποίας οι πληρωμές στους δικαιούχους των προγραμμάτων δεν θα υπόκεινται σε αφαίρεση, ή παρακράτηση λόγω οφειλών προς το Δημόσιο και προς ασφαλιστικούς οργανισμούς ή κατάσχεση στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων και θα καταβάλλονται με προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.

Τα οκτώ σημεία

Θεσπίζεται  Συμβούλιο Παρακολούθησης και Συντονισμού ΕΣΠA με αποστολή το συντονισμό των Ταμείων και των συνεργειών και της συμπληρωματικότητάς τους.

Δημιουργείται νέα Ειδική Υπηρεσία για τη διαχείριση του Προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων». Ενώ προχωρούμε στη δέσμευση συγκεκριμένου ποσού για τη χρηματοδότηση δράσεων υποστήριξης (capacitybuilding).

Αναδιαρθρώνεται η  Εθνική Αρχή Συντονισμού. Προχωρούμε στη συγχώνευση των υπαρχουσών υπηρεσιών αλλά και στη δημιουργία νέων υπηρεσιών με στόχο την ενδυνάμωση του συντονισμού για την ενισχυμένη υποστήριξη των Περιφερειών, των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων, αλλά πάνω από όλα των δικαιούχων

Διατηρούνται όλες  οι Επιτελικές Δομές στα Υπουργεία που υλοποιούν συγχρηματοδοτούμενα έργα, θέτοντας όμως περιορισμό για μία δομή ανά Υπουργείο.

Απλοποιείται η διαδικασία εξειδίκευσης των προγραμμάτων, για την οποία δεν απαιτείται έγκριση από την Επιτροπή Παρακολούθησης του Προγράμματος ενώ δίνεται έμφαση στον προγραμματισμό των προσκλήσεων και στην έγκαιρη δημοσίευσή τους.

Προχωρούν  πλήρως ψηφιοποιημένες διαδικασίες, δημιουργώντας διαλειτουργικά πληροφοριακά συστήματα για περισσότερη Διαφάνεια.

Δεν θα  απαιτείται ΥΑ/ΚΥΑ για τη σύσταση νέων χρηματοδοτικών μέσων, για αμεσότερη στήριξη της κοινωνίας.

Οι πληρωμές στους δικαιούχους των προγραμμάτων δεν θα υπόκεινται σε αφαίρεση, ή παρακράτηση λόγω οφειλών προς το Δημόσιο και προς ασφαλιστικούς οργανισμούς ή κατάσχεση στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων και θα καταβάλλονται με προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.

Επιτάχυνση διαδικασιών

Κυρίαρχος στόχος σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης, είναι  η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων, επιδιώκοντας ταυτόχρονα υψηλότερα επίπεδα διαφάνειας αλλά και απλοποίηση της διαδικασίας αξιολόγησης και εκταμίευσης των επιχορηγήσεων. Προκειμένου  αξιοποιηθεί με τις ταχύτερες και διαφανέστερες διαδικασίες το ποσό των 20 περίπου δις που θα διοχετευτεί μέσα από τα προγράμματα της νέας προγραμματικής περιόδου, η κατεύθυνση του νομοθετήματος έχει τις εξής βασικές επιδιώξεις

*την αποτελεσματική διάχυση των ενωσιακών πόρων,

*την ελαχιστοποίηση των καθυστερήσεων στις διαδικασίες παραγωγής έργων,

την έγκαιρη ωρίμανση των έργων, δράσεων και Προγραμμάτων,

*τη μείωση της γραφειοκρατίας, αλλά και

*την εφαρμογή μιας συνεκτικής πολιτικής υποστήριξης ειδικών ομάδων δικαιούχων, δήμων ή μεγάλων δικαιούχων, σε συγκεκριμένους τομείς υλοποίησης δράσεων.

Αντιμετώπιση απάτης

Στις ρυθμίσεις προβλέπεται η λειτουργία  ενός αποτελεσματικού συστήματος αντιμετώπισης περιστατικών απάτης. Παράλληλα  συγκροτείται ένας διακριτός μηχανισμός υποδοχής καταγγελιών αναφορικά με παράνομες δράσεις- επεμβάσεις στο πλαίσιο της λειτουργίας των Ταμείων.

Η δομή των νέων προγραμμάτων

Οσον αφορά τη δομή του νέου σχεδίου  νόμου, αυτή καταγράφεται στοάρθρο 3 του σχεδίου νόμου. Ειδικότερα, τα προγράμματα της προγραμματικής περιόδου 2021-2027 περιλαμβάνουν:

α) Επτά Τομεακά Προγράμματα που λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη από ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα ταμεία: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ)

β) Δεκατρία Περιφερειακά Προγράμματα που λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη από το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ+ και το ΤΣ

γ) Ένα Τομεακό Πρόγραμμα που λαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης το οποίο ονομάζεται «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση».

δ) Ένα Τομεακό Πρόγραμμα που λαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, το οποίο ονομάζεται «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα».

ε) Στο πλαίσιο του Στόχου «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία» (INTERREG), δεκατρία Προγράμματα που λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη από το ΕΤΠΑ ή/και τους μηχανισμούς εξωτερικής χρηματοδότησης.

Στα «Ταμεία Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων 2021-2027», περιλαμβάνονται τρία Προγράμματα, καθένα από τα οποία λαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη από κάθε αντίστοιχο ταμείο: το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων.