Νέο νομοσχέδιο ΥΠΕΝ: Δημοτικά τέλη με βάση τις επιδόσεις στην ανακύκλωση

Οριζόντιους κανόνες, που θα διέπουν την ανακύκλωση και τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), θα προβλέπει το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Παράλληλα αναβαθμίζεται ο ρόλος του Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) με νέες αρμοδιότητες  και  ανοίγει στον ανταγωνισμό το «σύστημα επιστροφής εγγύησης» για συσκευασίες προϊόντων.

Από το 2022 αρχίζει ο κύκλος αυξήσεων στα τέλη των Δήμων που έχουν χαμηλές επιδόσεις στην ανακύκλωση, καθώς αρχίζει να εφαρμόζεται και να αυξάνεται γεωμετρικά το τέλος ταφής απορριμμάτων, που θα επιβαρύνει τα οικονομικά των ΟΤΑ, με αποτέλεσμα  ο λογαριασμός να μετακυλίεται στους πολίτες.

-«Από 1ης Ιανουάριου 2022 θεσπίζουμε τέλος ταφής ύψους 20 ευρώ/τόνο, με σταδιακή αύξησή του στα 55 ευρώ/τόνο από 1ης Ιανουαρίου 2027, το οποίο θα αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο από τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) και θα αξιοποιείται για ενίσχυση της ανακύκλωσης» ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας αναφερόμενος στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ενσωματώνονται στην εγχώρια νομοθεσία και προβλέπουν χρήση οικονομικών αντικινήτρων από τους δήμους, ώστε να αναγκαστούν να προωθήσουν τις υποδομές ανακύκλωσης.

Τι προβλέπει το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ     

Στους βασικούς πυλώνες της νομοθετικής πρωτοβουλίας  για την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, την αύξηση της ανακύκλωσης και τη μείωση της υγειονομικής ταφής αναφέρεται ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξή του στα «Παραπολιτικά». Ειδικότερα ο κ Σκρέκας απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις είπε:

-Για τις βασικές ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για τη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση

-«Με το νέο μας νομοσχέδιο βελτιώνουμε και εκσυγχρονίζουμε ουσιαστικά το θεσμικό πλαίσιο, ενοποιώντας τις διατάξεις των αποβλήτων με αυτές της ανακύκλωσης. Με απλά λόγια, τοποθετούμε την ανακύκλωση στο επίκεντρο της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων. Διότι στόχος μας είναι η κουλτούρα της ανακύκλωσης, αλλά και της κυκλικής οικονομίας να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας. Οι τρεις βασικοί πυλώνες αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας μας είναι η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, η αύξηση της ανακύκλωσης και η μείωση της υγειονομικής ταφής. Για τον σκοπό αυτόν, θεσπίζεται ένα ενιαίο σύνολο βασικών, οριζόντιων κανόνων, που θα διέπουν την ανακύκλωση και τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), τα οποία επεκτείνονται σε νέα ρεύματα αποβλήτων και καθίστανται το βασικό εργαλείο πολιτικής στη διαχείριση των αποβλήτων. Αμέσως μετά το νομοσχέδιό μας, θα ακολουθήσει η αντικατάσταση του θεσμικού πλαισίου για την υγειονομική ταφή και στη συνέχεια η αντικατάσταση της κοινής υπουργικής απόφασης για τη διαχείριση της ιλύος από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Θα επακολουθήσει, επίσης, η έκδοση των υπουργικών αποφάσεων για τη θέσπιση προγραμμάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, ξεκινώντας από τα πλαστικά φύλλα θερμοκηπίου και τα φάρμακα, καθώς και για την πλήρη ενεργοποίηση του νόμου για τα πλαστικά μίας χρήσης. Η κοινοτική νομοθεσία, όπως η Οδηγία 904/2019, ορίζει ότι η βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική για την προώθηση της ανακύκλωσης είναι η εφαρμογή «συστήματος επιστροφής εγγύησης» (DRS) για τις συσκευασίες, ενώ ήδη για τις πλαστικές συσκευασίες έχει υπάρξει η σχετική εναρμόνιση».

-Για την εφαρμογή και επέκταση του συστήματος εγγυοδοσίας

-«Εκτός από τα τις πλαστικές φιάλες αναψυκτικών, ροφημάτων, ποτών κλπ. μίας χρήσης, στο νέο σχέδιο νόμου προβλέπεται η επέκτασή του και στις αντίστοιχες συσκευασίες από αλουμίνιο και γυαλί μίας χρήσης, δηλαδή από γυαλί που δεν συλλέγεται για επαναχρησιμοποίηση, με ευθύνη του παραγωγού.

-Για το «σύστημα επιστροφής εγγύησης» και εάν θα είναι ανοικτό στον ανταγωνισμό.

–«Με τη νέα νομοθετική μας πρωτοβουλία δίνουμε πλέον τη δυνατότητα δημιουργίας περισσότερων του ενός συστημάτων. Αυτό σημαίνει πως όσοι υπόχρεοι ενδιαφέρονται να οργανώσουν και να λειτουργήσουν σύστημα επιστροφής με εγγύηση θα μπορούν να καταθέσουν σχετικό φάκελο στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και να λάβουν έγκριση, εφόσον βεβαίως πληρούν τις απαιτήσεις του νόμου. Προφανώς, η λειτουργία πέραν του ενός συστήματος επιστροφής με εγγύηση είναι τεχνικά πιο περίπλοκη, αλλά για εμάς προέχει σαφώς η διασφάλιση και η ενίσχυση του ανταγωνισμού».

-Για το νέο ρόλο και τις αρμοδιότητες του ΕΟΑΝ

-«Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, ο ρυθμιστικός και εποπτικός ρόλος του ΕΟΑΝ ενδυναμώνεται. Για τον λόγο αυτόν ενισχύεται τόσο σε οικονομικούς πόρους, με την απόδοση σε αυτόν του τέλους που επιβάλλεται από το 2022 στους πλαστικούς περιέκτες μίας χρήσης, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Επίσης, διευρύνονται οι αρμοδιότητές του ουσιαστικά, αλλά και τυπικά, αφού αφενός δημιουργούνται συστήματα ανακύκλωσης σε πολλά νέα ρεύματα αποβλήτων (γεωργικά πλαστικά, φάρμακα, κλωστοϋφαντουργικά, παιχνίδια, έπιπλα, στρώματα, φίλτρα τσιγάρων, ηλεκτρικά πατίνια και ποδήλατα κλπ.) και, αφετέρου, για πρώτη φορά, του ανατίθεται η αρμοδιότητα ελέγχου της κοστολόγησης και τιμολόγησης των υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων των ΦΟΔΣΑ».