Νέος ΕΝΦΙΑ: ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν

Της Ντίνας Καράτζιου/

Ο νέος τρόπος υπολογισμού του φόρου ακινήτων φέρνει ανατροπές αλλά και δημιουργεί νέες ισορροπίες για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας. Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν από τον νέο ΕΝΦΙΑ. Ποιος είναι ο αντίλογος για  την ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου.

Η μείωση της συνολικής επιβάρυνσης των φορολογουμένων από τον ΕΝΦΙΑ κατά 350 εκ. ευρώ σε σχέση με το 2021 και 920 εκ. σε σχέση με το 2018, η πλήρης κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου για όλα τα ακίνητα αξίας έως και 400 χιλιάδες ευρώ, η αύξηση και η επέκταση των εκπτώσεων φόρου για ευρείες κατηγορίες φορολογουμένων με κοινωνικά κριτήρια, όπως επίσης και αύξηση των δόσεων καταβολή του φόρου σε δέκα δόσεις, είναι τα βασικά θετικά χαρακτηριστικά του νέου ΕΝΦΙΑ.

Οι κερδισμένοι.

Σύμφωνα με την προαναφερθείσα εικόνα που δίνει τον γενικό πλαίσιο των αλλαγών που επήλθαν στους  κερδισμένους του νέου ΕΝΦΙΑ με μειώσεις που μπορούν να φτάσουν ακόμη και το 50%, συγκαταλέγονται οι ιδιοκτήτες ακινήτων που υπήρξε μικρή αύξηση των αντικειμενικών αξιών, στις περιοχές που οι τιμές ζώνης έμειναν αμετάβλητες και σε αυτές που σημειώθηκαν μειώσεις. Ειδικότερα, 8 στους 10 πολίτες, το 80% των φυσικών προσώπων που θα πληρώσουν φόρο ακίνητης περιουσίας το 2022, δηλαδή περίπου 5 εκατ. φορολογούμενοι θα δουν, από φέτος και μόνιμα, ακόμη μεγαλύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ. Το 14% θα πληρώσει τον ίδιο φόρο με πέρυσι.

Ποιοι θα δουν αυξήσεις
Υπάρχει ωστόσο ένας αριθμός ιδιοκτητών ακινήτων που θα δει αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ, λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών. Η αναπροσαρμογή στις τιμές ζώνης αναμένεται να πλήξει και τους ιδιοκτήτες με μεγάλη περιουσία, οι οποίοι  σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών ανέρχεται περίπου στο 6% του συνόλου, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι για  περίπου από τους μισούς από αυτούς τους ιδιοκτήτες, η ετήσια αύξηση η οποία οφείλεται στη σημαντική άνοδο της αξίας των ακινήτων τους, δεν θα ξεπερνά τα 50 ευρώ.

Κατάργηση συμπληρωματικού φόρου

Καταργείται επίσης, ο συμπληρωματικός φόρος για τα φυσικά πρόσωπα και ενσωματώνεται στον κύριο φόρο. Μέχρι σήμερα, ο συμπληρωματικός φόρος υπολογιζόταν στη συνολική αξία της περιουσίας, εφόσον αυτή υπερέβαινε τα 250.000 ευρώ. Ο φόρος αυτός για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται και επιβάλλεται, πλέον, φόρος επί της αξίας του ακινήτου, με την προϋπόθεση ότι το ακίνητο είναι αξίας μεγαλύτερης των 400.000 ευρώ.

Μικρομεσαία περιουσία.

Ταυτόχρονα, επέρχεται σημαντική αύξηση των συντελεστών έκπτωσης του φόρου των φυσικών προσώπων για τη μικρομεσαία ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα η έκπτωση διαμορφώνεται σε 30% για περιουσία έως 100.000 ευρώ, αντί για περιουσία έως 60.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι τώρα, και σε 25% για περιουσία πάνω από 100.000 ευρώ και μέχρι 150.000 ευρώ, αντί για 20% που ίσχυε μέχρι τώρα. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, μόνο μέσα  από αυτή την παρέμβαση, ωφελούνται επιπλέον 1.100.000 φορολογούμενοι πολίτες.

Φορολόγηση οικοπέδων

Στα θετικά συγκαταλέγεται η  μείωση των βασικών συντελεστών φορολόγησης των κτισμάτων και των οικοπέδων. Σύμφωνα με τα όσα έχουν αναφέρει τα κυβερνητικά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, η μείωση ανέρχεται 80% με το σκεπτικό ότι η όποια απόδοση υπάρξει για τους ιδιοκτήτες θα είναι μελλοντική και όχι στην παρούσα στιγμή. Σύμφωνα με τα παραδείγματα που παρέθεσε ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος, , ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή μείωση 27%. Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6. Ακόμη μεγαλύτερες είναι οι μειώσεις του φόρου στα οικόπεδα. Ενδεικτικά, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ ανά τ.μ. ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 0,0375 αντί για 0,1850, δηλαδή μειώνεται κατά 80%.

Οι ενστάσεις για το συμπληρωματικό φόρο

Στα βασικά αρνητικά σημεία του νέου φόρου σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, είναι η επιβολή ενός νέου τύπου ”συμπληρωματικού φόρου” ανά ακίνητο, αγνώστου ύψους και κλιμάκωσης, επί των ακινήτων αξίας άνω των 400 χιλ. ευρώ, αντί για την πλήρη και οριστική κατάργησή του με οποιαδήποτε μορφή, όπως έχει ζητήσει με επιμονή η ΠΟΜΙΔΑ.

Η ανυπαρξία “κόφτη” ΄στις αυξήσεις χρεώσεων για τους φορολογούμενους με ακίνητα σε περιοχές όπου επιβλήθηκαν σημαντικές αυξήσεις στις προΐσχύσασες αντικειμενικές αξίες.

Η διατήρηση του συμπληρωματικού φόρου για τα νομικά πρόσωπα.

Η ανυπαρξία έκπτωσης για όσους φορολογούμενους εξοφλήσουν το φόρο στην προθεσμία της πρώτης δόσης, όπως ισχύει για το φόρο εισοδήματος.

Ανησυχία λόγω αυξήσεων

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι για τους ιδιοκτήτες, η παράμετρος των αντικειμενικών αξιών  και  αναπροσαρμογές που έγιναν,  για όσους έχουν περιουσιακά στοιχεία αξίας σε περιοχές μεγάλων αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών, καθόσον πέραν του κυρίως φόρου του ΕΝΦΙΑ, συμπληρωματικός φόρος ΕΝΦΙΑ με άγνωστους φορολογικούς συντελεστές, κλιμάκια κλπ. θα επιβάλλεται με τις εξής σωρευτικά δύο προϋποθέσεις:

1. Σε ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ (δεν έχει σημασία αν ο φορολογούμενος έχει ποσοστό μόνον εξ αδιαιρέτου ενός ακινήτου, ή  μόνον ψιλή κυριότητα ή μόνον επικαρπία του), όπως συνήθως συμβαίνει, και ταυτόχρονα
2. Οταν η αξία της συνολικής περιουσίας του φορολογούμενου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.

Και όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά,  «επ΄αυτού περισσότερα θα γνωρίζουμε κατά την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή…