Ο εκμηδενισμός των θανάτων στη δουλειά δεν είναι ουτοπικό όνειρο

Του Δρος Ανδρέα Στοϊμενίδη

Στις 28 Απριλίου η  Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία και Διεθνής Ημέρα Μνήμης Εργατών- Μανιφέστο της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων για Μηδενικούς Θανάτους στους Χώρους Εργασίας.

Οι άνθρωποι εργάζονται και για να εξασφαλίσουν στον εαυτό τους, την οικογένειά τους και τους αγαπημένους τους μεγαλύτερη άνεση και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

Κάθε εργάσιμη μέρα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση δώδεκα εργαζόμενοι δεν επιστρέφουν σπίτι από τη δουλειά τους. Γεγονός που έχει μη αντιστρεπτές αρνητικές επιπτώσεις για τις οικογένειές τους και τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Σήμερα, την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Εργαζομένων – όταν θυμόμαστε όσους σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στην εργασία – προτρέπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και τους εργοδότες να θέσουν τέλος στους θανάτους στην εργασία. Ζητάμε εκμηδενισμό των θανάτων στην εργασία.

Ο εκμηδενισμός των θανάτων στη δουλειά δεν είναι ένα ουτοπικό όνειρο. Η τάση στα θανατηφόρα ατυχήματα στο χώρο εργασίας στην Ε.Ε είναι πτωτική και η εξάλειψή τους θεωρούμε ότι είναι εφικτή.

Όμως, ενώ τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώνονται, οι επαγγελματικές ασθένειες αυξάνονται. Περίπου 100.000 εργαζόμενοι πεθαίνουν κάθε χρόνο από επαγγελματικό καρκίνο λόγω έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες. Η εντατικοποίηση της εργασίας και η ψυχολογική πίεση προκαλούν επίσης καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, κατάθλιψη και αυτοκτονίες. Η κακή στάση του σώματος, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις και η άρση βαρών προκαλούν οσφυαλγία και άλλες «μυοσκελετικές» διαταραχές που με τη σειρά τους προκαλούν ανικανότητα εργασίας και κατάθλιψη.

Νέες προκλήσεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία δημιουργούνται από τις ακραίες καιρικές συνθήκες και τις θερμοκρασίες από την κλιματική αλλαγή και τις νέες μορφές εργασίας, όπως η ταχέως αυξανόμενη εργασία από το σπίτι και η εργασία σε πλατφόρμες. Ο covid έδειξε ότι ο χώρος εργασίας είναι μια σημαντική πηγή μετάδοσηςκαι έχει οδηγήσει στο θάνατο πολλών χιλιάδων εργαζομένων. Για αυτόν τον λόγοαπαιτείται ολοκληρωμένη και πλήρης προετοιμασία για την αντιμετώπιση των μελλοντικών πανδημιώνστους χώρους εργασίας.

Η τρέχουσα στρατηγική της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία,αναφέρει ότι «Πρέπει να καταβληθούν όλες οι προσπάθειες για να μειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι θάνατοι που σχετίζονται με την εργασία, σύμφωνα με την προσέγγιση Vision Zero για τους θανάτους στους χώρους εργασίας». Αυτό αποτελεί μία θετική θεωρητική προσέγγισηη οποία όμως δεν εφαρμόζεται στην πράξη και καθιστά την επίτευξη του στόχου “Vision Zero” εξαιρετικά δύσκολη.

Καλούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της και τους εργοδότες να δεσμευτούν ειλικρινά και να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες για την επίτευξη του μηδενισμού των θανάτωνστους χώρους εργασίας.

Η Ευρώπη χρειάζεται πολύ περισσότερα να γίνουν παρά να ειπωθούν.

Είναι άμεση η ανάγκηγια ενεργοποίηση μίας συντονισμένης κοινής προσπάθειας για να

– Αποτραπούν τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές ασθένειες, σταματώντας την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των καρκινογόνων ουσιών καινα υπάρξειη μέγιστη ετοιμότητα απέναντι σεμία νέα πανδημία

– Γίνει η σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων το σημείο εκκίνησης κατά την οργάνωση της εργασίας και το σχεδιασμό του χώρου εργασίας.

Θα απαιτηθεί δράση σε ευρωπαϊκό, εθνικό, τομεακό και εταιρικό επίπεδο, με νομοθετικές καθώς και άλλες πρωτοβουλίες που αφορούν συνδικάτα και εργοδότες, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης εκπαίδευσης και κατάρτισης και της βελτίωσης των διαδικασιώνπρόληψης,επιθεώρησης, αναφοράς και επιβολής κυρώσεων.

Αναμένουμε και απαιτούμε να ληφθούν τέτοια μέτρα από την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 2024. Μηδενικοί θάνατοι έως το 2030.

*Δρ. Ανδρέας Στοϊμενίδης, Μέλος Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας “VisionZero”  της Commission