Οι νέοι ενεργειακοί άξονες που μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Δυο νέοι εμβληματικοί ενεργειακοί άξονες, που αναβαθμίζουν το ρόλο της χώρας ως ενεργειακού διαύλου για την Ευρώπη αλλά και εξαγωγέα πράσινης ενέργειας μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης σύμφωνα με τον σχεδιασμό των Διαχειριστών των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΣΦΑ αντίστοιχα.

Πρόκειται για την ηλεκτρική διασύνδεση Green Aegean Interconnector, που σχεδιάζεται με αφετηρία την Ελλάδα και κατάληξη τη Γερμανία και τον κάθετο διάδρομο φυσικού αερίου, ο οποίος βασίζεται κατά κύριο λόγο στα υφιστάμενα δίκτυα και περιλαμβάνει τις αναγκαίες αναβαθμίσεις προκειμένου, με αφετηρία τη χώρα μας, να διοχετεύεται φυσικό αέριο προς τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Η ηλεκτρική διασύνδεση σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό θα έχει αρχική δυναμικότητα 3 γιγαβάτ με προοπτική επαύξησης στα 6 έως 9 γιγαβάτ σε επόμενο στάδιο. Στόχος είναι η μεταφορά “πράσινης” ενέργειας από τον πλούσιο σε ήλιο νότο προς τον ευρωπαϊκό βορρά, με νέα γραμμή μήκους περίπου 1300 χλμ. για την οποία εξετάζονται δύο εναλλακτικές διαδρομές: μέσω Βαλκανίων (Ελλάδα – Β.Μακεδονία – Σερβία – Κροατία – Σλοβενία – Αυστρία – Γερμανία) ή με υποθαλάσσια διασύνδεση (Ελλάδα – Αδριατική – Κροατία – Σλοβενία – Αυστρία – Γερμανία).

Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Ιωάννης Μάργαρης, ο Διαχειριστής προχωρά τις μελέτες για ωρίμανση του έργου προκειμένου να προχωρήσει σε επόμενο στάδιο η ένταξη του στο δεκαετές πλάνο του ευρωπαϊκού συνδέσμου των διαχειριστών (ENTSO-e) και στη λίστα των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Δεν αποκλείεται η μετοχική συμμετοχή και άλλων διαχειριστών στο επιχειρηματικό σχήμα.

Το έργο ενισχύει τις εξαγωγικές δυνατότητες της χώρας αλλά και το βαθμό εκμετάλλευσης του δυναμικού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς η παραγόμενη ενέργεια που δεν μπορεί να απορροφηθεί από το ελληνικό σύστημα (π.χ. σε περιόδους έντονης ηλιοφάνειας και ισχυρών ανέμων) θα είναι διαθέσιμη για εξαγωγή αντί να απορρίπτεται. Αποκτά επίσης μεγαλύτερο ενδιαφέρον εφόσον συνδυαστεί με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου μέσω της οποίας προσδοκάται επιπλέον “πράσινη” ενέργεια σε ανταγωνιστικές τιμές.

Από την πλευρά του ΔΕΣΦΑ, όπως αναφέρουν πηγές του Διαχειριστή στο ΑΠΕ, ο στόχος που έχει τεθεί είναι σε ορίζοντα διετίας να αυξηθεί η δυναμικότητα εξαγωγών φυσικού αερίου από το ελληνικό σύστημα προς το Βορρά, σε 8,5 δισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Στο μεταξύ ως τις αρχές του επόμενου έτους θα έχει τεθεί σε λειτουργία ο νέος σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη, ο οποίος (όπως και ο υφιστάμενος σταθμός στη Ρεβυθούσα) παρέχουν τη δυνατότητα εισαγωγής φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή και επανεξαγωγής μέσω του ελληνικού συστήματος προς τη Βαλκανική.

Η πρώτη παρουσίαση των δεδομένων για την ανάπτυξη του “κάθετου διαδρόμου” πραγματοποιήθηκε σε συνάντηση που διοργάνωσε την προηγούμενη εβδομάδα ο ΔΕΣΦΑ στη Θεσσαλονίκη, με συμμετοχή των εταιρειών Gastrade, ICGB, Bulgartransgaz, Transgaz, FGSZ και EUSTREAM (ως παρατηρητή), οι οποίες διαχειρίζονται τα συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Σλοβακία, αντίστοιχα.

 Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η αναβάθμιση της εξαγωγής δυναμικότητας σε πρώτη φάση θα γίνει με την προσθήκη συμπιεστών στα υφιστάμενα δίκτυα. Όμως για να λειτουργήσει ο κάθετος διάδρομος, εκτός από τις τεχνικές προϋποθέσεις θα πρέπει να επιλυθούν και ρυθμιστικά ζητήματα. “Ένας παραγωγός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου που θέλει να εξάγει αέριο για παράδειγμα στην Μολδαβία θα πρέπει να περάσει από τους Διαχειριστές τεσσάρων συστημάτων (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Μολδαβία). Η διαδικασία θα πρέπει να βελτιωθεί”, τονίζουν. Σε επόμενη φάση όταν προσδιοριστούν οι ανάγκες της αγοράς και οι απαιτούμενες επενδύσεις το πρότζεκτ μπορεί να κατατεθεί και στην ΕΕ για αδειοδοτική και χρηματοδοτική υποστήριξη.

Τον επόμενο μήνα θα πραγματοποιηθεί νέα συνάντηση των ενδιαφερομένων πλευρών στη Σοφία ενώ επίκειται και ο ορισμός ομάδας εργασίας.