Οι νομοθετικές λύσεις για ιδιοκτησιακά σε Δασικούς Χάρτες και Κτηματολόγιο

Τις λύσεις για τα ιδιοκτησιακά σε Δασικούς Χάρτες και Κτηματολόγιο ανακοίνωσε ο φορέας του Κτηματολογίου, με τη μορφή ερωτήσεων απαντήσεων. Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τονίζει ότι «οι Δημόσιες Υπηρεσίες θα σταματήσουν να ταλαιπωρούν τους πολίτες, διεκδικώντας δικαστικά τα ακίνητά τους», αναφερόμενος στη νέα ρύθμιση του ΥΠΕΘΟ, που βάζει πάγο στις αγωγές του δημοσίου για διεκδίκηση ιδιωτικών ακινήτων, τις εξωδικαστικές λύσεις για τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» στο Κτηματολόγιο και τους αποχαρακτηρισμούς από τον Δασικό Χάρτη.

-«Έχω δει με τα μάτια μου περίπτωση διεκδίκησης μετά από 102 χρόνια σε έκταση που το δημόσιο δεν γνώριζε καν ότι υπάρχει, απέναντι σε οικογένεια που ζει και πληρώνει κανονικά φόρους εδώ και δεκαετίες. Και οι δημόσιες υπηρεσίες όχι μόνο δεν προέβαλαν τίτλους, αλλά επικαλέστηκαν έγγραφα της Τουρκοκρατίας, κάτι που ακόμη και ο Άρειος Πάγος έχει απορρίψει νομολογιακά» σημειώνει ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο.

-«Οι Δημόσιες Υπηρεσίες θα σταματήσουν να ταλαιπωρούν τους πολίτες, διεκδικώντας δικαστικά τα ακίνητά τους είτε λόγω ευθυνοφοβίας είτε, ακόμη χειρότερα, βάσει… Οθωμανικού Δικαίου» σημειώνει σε δήλωση του ο κος Κυρανάκης και παρουσιάζοντας πως προωθήθηκε από το ΥΠΕΘΟ η νομοθετική ρύθμιση για αναστολή των αγωγών διεκδικήσεων από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Δημοσίου ιδιωτικών ακινήτων σημειώνει ότι:

«Θέλω πραγματικά να συγχαρώ τον Υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη για την απόφασή του να βάλει τέλος στον παραλογισμό που επικρατούσε με τις διεκδικήσεις του Δημοσίου κατά των πολιτών για ακίνητα που δεν διέθεταν καν τίτλους. Έξι μήνες πριν, κατά τη διαβούλευση του Νόμου 5142/24 για το Κτηματολόγιο, έφερα το θέμα στον Υπουργό Οικονομικών και συμφωνήσαμε ότι πρέπει να «σπάσουμε αυγά». Έτσι λοιπόν σήμερα κάνουμε ακόμη ένα βήμα για να λύσουμε το πρόβλημα και να δικαιώσουμε τους πολίτες που ταλαιπωρούνται δαπανώντας χρόνο και χρήμα στα δικαστήρια».

Κτηματολόγιο: παγώνουν οι διεκδικήσεις δημοσίου σε ιδιωτικά ακίνητα

Οι νομοθετικές λύσεις για ιδιοκτησιακά σε Δασικούς Χάρτες και Κτηματολόγιο

Παρουσιάζοντας ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης τις νομοθετικές λύσεις για τα ιδιοκτησιακά σε Κτηματολόγιο και δασικούς χάρτες σημειώνει ότι ισχύουν τα ακόλουθα:

1) Στα Αγνώστου ιδιοκτήτη δεν χρειάζεται ο πολίτης να κάνει αγωγή για να διεκδικήσει το ακίνητό του, μπορεί να το διορθώσει στο Κτηματολόγιο προσκομίζοντας το νόμιμο τίτλο του με τη διαδικασία του προδήλου σφάλματος. Αυτό ισχύει ακόμη κι αν δεν το έχει δηλώσει ποτέ τις προηγούμενες δεκαετίες.

2) Δασικά: Όταν ο πολίτης δικαιώνεται από την επιτροπή αντιρρήσεων και έχει στα χέρια του απόφαση αποχαρακτηρισμού, αλλά στο κτηματολόγιο το ακίνητο φαίνεται ακόμη ως “Δημοσίου” λόγω του υποτιθέμενου δασικού χαρακτήρα, η διόρθωση γίνεται πάλι με τον ίδιο τρόπο.

Καταργήσαμε την απαίτηση αγωγής όπως ίσχυε με τους νόμους προηγούμενων κυβερνήσεων, και πλέον ο ιδιοκτήτης υποβάλει αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος στο Κτηματολόγιο ώστε να του επιστραφεί επισήμως η περιουσία του.

3) Με την τροπολογία του Υπουργείου Οικονομικών για 6 μήνες, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2025, δεν θα κατατίθενται νέες αγωγές από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. Και για αγωγές που έχουν ήδη κατατεθεί, θα διακόπτεται προσωρινά η πρόοδος της διαδικασίας. Θα ακολουθήσει μία συνολική νομοθετική ρύθμιση, σύμφωνα με τη νομολογία του Αρείου Πάγου, ώστε να είναι ξεκάθαρο σε ποιες περιπτώσεις μπορεί το Δημόσιο να εγείρει αξιώσεις εναντίον των πολιτών. Ο ίδιος ο Άρειος Πάγος άλλωστε έχει κρίνει πως δεν αρκούν μόνο τα έγγραφα της Τουρκοκρατίας κι άρα πολλές από αυτές θα απορρίπτονταν.

«Έως το τέλος του 2025, η χώρα θα έχει ολοκληρωμένο Κτηματολόγιο μετά από 30 χρόνια. Όσο προχωράμε, περισσότερα προβλήματα δεκαετιών ή και αιώνων θα βγαίνουν στην επιφάνεια. Είμαστε εδώ να τα εντοπίζουμε, να τα λύνουμε και να υπερασπιζόμαστε το δίκιο του πολίτη που πάλεψε για να χτίσει την περιουσία του», τονίζει στη δήλωση του ο κος Κυρανάκης.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για τη νέα ρύθμιση του ΥΠΟΙΚ  και τις διεκδικήσεις του Δημοσίου

Σε αναλυτική ανακοίνωση η Ελληνικό Κτηματολόγιο σςημειώνει ότι με ειδική νομοθετική ρύθμιση θεσπίζεται η εξάμηνη αναστολή των αγωγών του Δημοσίου που αφορούν διεκδικήσεις ιδιωτικών ακινήτων στο σύνολο της Επικράτειας της χώρας. Η διαδικασία ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης από το Κτηματολόγιο ανέδειξε χιλιάδες περιπτώσεις, όπου το Δημόσιο διεκδικεί ακίνητα ή ολόκληρες περιοχές.

Η εξάμηνη αναστολή, δίνει τη δυνατότητα να θεσπιστούν, στο επόμενο διάστημα, σαφή κριτήρια με βάση τη νομολογία του Αρείου Πάγου. Τα κριτήρια αυτά θα κατευθύνουν τη Διοίκηση και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ώστε να αποφεύγονται αδικαιολόγητες διεκδικήσεις και να μειωθεί η ταλαιπωρία των πολιτών, ο φόρτος των δικαστηρίων και η ενασχόληση των υπηρεσιών με υποθέσεις χωρίς ουσιαστικό όφελος για το Δημόσιο.

Υπάρχουν περιπτώσεις που το Δημόσιο εγείρει αγωγές ενώ δεν έχει νόμιμο τίτλο;

Ναι. Σήμερα, το Δημόσιο εγείρει αγωγές ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν έχει νόμιμο τίτλο, όπως, ιδίως ως διάδοχος του Οθωμανικού Κράτους.

Για παράδειγμα, κτηματικές υπηρεσίες του Δημοσίου, διεκδικούν εκτάσεις είτε χωρίς επίκληση κάποιου συγκεκριμένου εγγράφου ή με μη οριοθετημένες περιγραφές ακινήτων σε έγγραφα της περιόδου της Τουρκοκρατίας, με τον ισχυρισμό ότι το ελληνικό κράτος διαδέχτηκε το οθωμανικό στην κυριότητα των ακινήτων αυτών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου, όπως διαμορφώθηκε από την εποχή της απελευθέρωσης μέχρι σήμερα, ή ακόμα και το γεγονός ύπαρξης τίτλων των πραγματικών ιδιοκτητών-ιδιωτών.

Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις που το δημόσιο στρέφεται κατά ιδιοκτητών, οι οποίοι έχουν αναγνωρισμένα δικαιώματα χρησικτησίας επί δεκαετίες.

Ένας ακόμη βασικός λόγος που το δημόσιο θεωρεί τον εαυτό του ιδιοκτήτη μιας έκτασης είναι ο φερόμενος δασικός χαρακτήρας ακόμη και περιπτώσεων που έχουν αποχαρακτηριστεί.

Τέλος, αρκετές είναι και οι περιπτώσεις πράξεων απαλλοτρίωσης προ του 1950 που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.

Πόσες είναι αυτές οι περιπτώσεις μέχρι σήμερα;

Ο συνολικός αριθμός αυτών των διεκδικήσεων θα προκύψει μετά το τέλος της κτηματογράφησης και όταν κατατεθούν οι αγωγές διόρθωσης επί των ακινήτων “αγνώστου ιδιοκτήτη”, δηλαδή από το τέλος του 2025 έως το Δεκέμβριο του 2026.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, μόνο το 2023 ασκήθηκαν 857 νέες κτηματολογικές αγωγές, 465 Εφέσεις και 179 αναιρέσεις. Επιπλέον, υπήρξαν 3.106 παραστάσεις στο Μονομελές Πρωτοδικείο, 207 Παραστάσεις στο Πολυμελές Πρωτοδικείο και 545 στο Εφετείο, οι οποίες αφορούσαν κτηματολογικές αγωγές προηγουμένων ετών.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το δημόσιο χάνει σχεδόν τα ¾  των υποθέσεων που ασκεί έφεση.

 Τι κάνω αν έχει γίνει η αγωγή αλλά δεν επιθυμώ να με συμπεριλάβει η νέα ρύθμιση;

Στη ρύθμιση που θα ψηφιστεί προβλέπεται δυνατότητα του πολίτη -αντίδικου του Δημοσίου, αν το επιθυμεί, να αιτηθεί η δική να διεξαχθεί κανονικά, κατά την προσδιορισμένη ημερομηνία.  Συγκεκριμένα κάθεπολίτης μπορεί μέσω του δικηγόρου του να υποβάλει αίτηση στον Πρόεδρο του Τριμελούς συμβουλίου του Πρωτοδικείου, ώστε η υπόθεσή του να εκδικαστεί.

 Τι κάνει κάποιος που βλέπει το ακίνητό του ως αγνώστουιδιοκτήτη;

-Η λύση του προβλήματος των ακινήτων αγνώστου ιδιοκτήτη, δίνεται πλέον εξωδικαστικά μέσω της αίτησης προδήλου σφάλματος, που υποβάλλεται ηλεκτρονικά.

-Ο ιδιώτης ιδιοκτήτης που για οποιονδήποτε λόγο δεν είχε δηλώσει το ακίνητο στην κτηματογράφηση, εάν έχει νόμιμο τίτλο (συμβολαιογραφική πράξη, δικαστική απόφαση), υποβάλει αίτηση ψηφιακά στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και ο προϊστάμενος του κτηματολογίου διορθώνει υποχρεωτικά το φύλλο του ακινήτου αναγράφοντάς τον ως ιδιοκτήτη.

-Μάλιστα, η διαδικασία αυτή έχει απλοποιηθεί και η διόρθωση υπέρ του ιδιώτη ιδιοκτήτη έχει καταστεί δεσμευτική για το Κτηματολόγιο, με νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ώστε ο πολίτης να αποφεύγει την δικαστική ταλαιπωρία.

Για υποβολή αίτησης προδήλου σφάλματος: https://www.ktimatologio.gr/pliroforiako-yliko/ktimatologio-se-leitourgia/52

Τι ισχύει για ακίνητα που έχουν αποχαρακτηριστεί ως δασικά;

Με το αρ.15 5142/2024 που ψηφίστηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ιδιοκτήτης ακινήτου το οποίο αποχαρακτηρίστηκε, μπορεί με την σχετική απόφαση και τον τίτλο του να διορθώσει την εγγραφή στο Κτηματολόγιο και να επιστραφεί επισήμως το σχετικό ΚΑΕΚ στο νόμιμο ιδιοκτήτη.

Για υποβολή αίτησης διόρθωσης: https://www.ktimatologio.gr/pliroforiako-yliko/ktimatologio-se-leitourgia/53

Για περισσότερες πληροφορίες, οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται στις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες ή να επισκέπτονται την ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου www.ktimatologio.gr.