Οι πράσινες επενδύσεις του νέου αναπτυξιακού νομοσχεδίου

Της Ντίνας Καράτζιου/

Η «πράσινη μετάβαση και η περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων» είναι ένα από τα νέα καθεστώτα κρατικών ενισχύσεων που περιλαμβάνει το νέο Αναπτυξιακό Νόμοσχέδιο, το οποίος κατατέθηκε και αρχίζει την Τρίτη, 18 Ιανουαρίου 2022 η συζήτηση του, στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής. Ποιες είναι εταιρικές μορφές επιχειρήσεων που έχουν δικαίωμα συμμετοχής, τα επιλέξιμα επενδυτικά σχέδια και οι μορφές ενίσχυσης.

Η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που αφορούν σε δραστηριότητες στην κυκλική οικονομία και στη βιώσιμη ανάπτυξη και υιοθετούν τεχνολογίες που συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρηματικών μονάδων είναι σε αδρές γραμμές η περιγραφή των επιλέξιμων επενδυτικών σχεδίων που μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς ενισχύσεων υπό τον τίτλο «Πράσινη μετάβαση –Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων.

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι των ενισχύσεων, είναι επιχειρήσεις εγκατεστημένες ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική Επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

• Εμπορική Εταιρεία και Συνεταιρισμός
• Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.),
• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου,
• Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα,
• Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, εφόσον:
• δεν τους έχει ανατεθεί η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού,
• δεν έχει ανατεθεί από το κράτος αποκλειστικά σε αυτούς η προσφορά υπηρεσιών,
• δεν επιχορηγείται η λειτουργία τους με δημόσιους πόρους για το διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων του άρθρου

Ποιοι εξαιρούνται

• Επιχειρήσεις, σε βάρος των οποίων εκκρεμεί, κατά την υποβολή της αίτησης επενδυτικού σχεδίου, διαδικασία ανάκτησης ενισχύσεων (αρχή Deggendorf),
• Προβληματικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις οι οποίες, κατά τα δύο έτη πριν από την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης:
• Έχουν μετεγκαταστήσει την επιχειρηματική εγκατάσταση, στην οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί η αρχική επένδυση για την οποία ζητείται η ενίσχυση ή αρνούνται να δεσμευθούν ότι δεν θα μετεγκαταστήσουν την ως άνω επιχειρηματική εγκατάσταση, για περίοδο ετών, μετά από την ολοκλήρωση της αρχικής επένδυσης,
• Επιχειρήσεις, οι οποίες υλοποιούν επενδυτικά σχέδια που πραγματοποιούνται με πρωτοβουλία και για λογαριασμό του Δημοσίου, βάσει σχετικής σύμβασης εκτέλεσης έργου, παραχώρησης ή παροχής υπηρεσιών.

Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια

Στο συγκεκριμένο  καθεστώς υπάγονται επενδυτικά σχέδια που έχουν ως αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και λοιπές υφιστάμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες με την προϋπόθεση υλοποίησης δαπανών για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Τα επενδυτικά σχέδια πρέπει να έχουν

• Ολοκληρωμένο χαρακτήρα αρχικής επένδυσης
• Δημιουργία νέας μονάδας.
• Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας.
• Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί ποτέ ή υπηρεσίες που δεν έχουν παρασχεθεί από αυτήν με τον όρο ότι οι ενισχυόμενες δαπάνες υπερβαίνουν κατά διακόσια τοις εκατό (200%) τουλάχιστον τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως η αξία αυτή έχει καταγραφεί στο φορολογικό έτος που προηγείται της αίτησης υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου.
• Θεμελιώδης αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας. Επί μεγάλων επιχειρήσεων, απαιτείται επίσης οι ενισχυόμενες επενδυτικές δαπάνες να υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού, οι οποίες συνδέονται με τη δραστηριότητα που πρόκειται να εκσυγχρονιστεί και έγιναν κατά τα τρία (3) προηγούμενα φορολογικά έτη. Αν δεν αποτυπώνονται σαφώς οι συνδεόμενες με τη δραστηριότητα αποσβέσεις, θεωρείται ότι δεν πληρούται η ως άνω προϋπόθεση.και δύναται να περιλαμβάνουν επιπρόσθετες επιλέξιμες δαπάνες της παρ. 2 του άρθρου 40.
• Στο παρόν καθεστώς δύναται να υπάγονται και επενδυτικά σχέδια που δεν πληρούν την προϋπόθεση του ολοκληρωμένου χαρακτήρα αρχικής επένδυσης της παρ. 1 του άρθρου 16, εφόσον αυτά περιλαμβάνουν δαπάνες, οι οποίες εντάσσονται στις κατηγορίες δαπανών της παρ. 3 του άρθρου 40.

Επιλέξιμες δαπάνες

Ως επιλέξιμες δαπάνες έχουν οριστεί οι εξής:

• Οι δαπάνες για συμβουλευτικές υπηρεσίες προς ΜμΕ της παρ. 1, β. τις δαπάνες για μέτρα ενεργειακής απόδοσης της παρ. 7,
• Οι δαπάνες για τη συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από Α.Π.Ε.
• Οι δαπάνες για αποκατάσταση μολυσμένων χώρων
• Δαπάνες για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων
• Δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση
• Δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος της παρ. 6.

 Είδη, ένταση και ποσά ενισχύσεων

Τα επενδυτικά σχέδια ενισχύονται με τα κίνητρα της επιχορήγησης, της φορολογικής απαλλαγής, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, όπως αυτά ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 9. Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις η ενίσχυση περιλαμβάνει όλα τα ανωτέρω κίνητρα πλην της επιχορήγησης.

 Ποσοστά ενισχύσεων

Τα ποσοστά ενισχύσεων για τις επιλέξιμες δαπάνες των αρχικών επενδύσεων χορηγούνται με βάση τα ανώτατα όρια εντάσεων του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ως εξής:

α. Για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, τα ποσοστά ενισχύσεων για όλα τα είδη κινήτρων, πλην της επιχορήγησης, χορηγούνται στο ανώτατο ποσοστό του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3, το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο 100% του ανώτατου ορίου.

β. Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις τα κίνητρα  χορηγούνται στο ογδόντα τοις εκατό (80%) του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3 τα ανωτέρω κίνητρα χορηγούνται στο ε(100%) του ανώτατου ορίου.

Οι περιοχές με αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων

Αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων χορηγούνται για τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στις ακόλουθες περιοχές :

α. Ορεινές περιοχές, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτός των δημοτικών ενοτήτων που συνιστούν μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας,

β. περιοχές που βρίσκονται σε απόσταση έως 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα,

γ. νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων.

Διαδικασία αξιολόγησης

Οι αιτήσεις υπαγωγής υποβάλλονται στη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται με τη μέθοδο της άμεσης αξιολόγησης, όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρο 19.