Όλες οι τροποποιήσεις του πολεοδομικού νόμου, όπως κατατέθηκαν στη Βουλή – Μπαράζ αλλαγών για αυθαίρετα, πρόστιμα και οικοδομικές άδειες

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Θεαματικές αλλαγές στην έκδοση οικοδομικών αδειών και στις κατηγορίες και διαδικασίες εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, νέα χρονοδιαγράμματα για τις εκπτώσεις και τις προσαυξήσεις των προστίμων αυθαιρέτων, καθιέρωση μειωτικού συντελεστή 0,50 για τον υπολογισμό του προστίμου αυθαιρέτου για αποθήκες μέχρι 50 τετραγωνικών μέτρων σε ισόγεια, νέους κανόνες για τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κοινόχρηστων χώρων σε πολυκατοικίες, δυνατότητα να κάνουν αλλαγή χρήσης τακτοποιημένα αυθαίρετα, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων σε μπαράζ τροπολογιών, του πολεοδομικού νόμου 4495/2017, στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που κατατέθηκε την Παρασκευή 18 Μαΐου 2018 για ψήφιση στη Βουλή.

Στην πρώτη γραμμή των νέων ρυθμίσεων περιλαμβάνονται σημαντικές αλλαγές, οι οποίες αφορούν:

Στατική επάρκεια αυθαιρέτων

Με τις νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ, που κατατέθηκαν στη Βουλή είναι αξιοσημείωτο ότι  θωρακίζεται με νέα νομοθετική εξουσιοδότηση η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη στατική επάρκεια των αυθαιρέτων, δείτε εδώ το αναλυτικό ρεπορτάζ του ecopress  που  παρουσίασε στην τελική μορφή της, όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Επιπροσθέτως δίδεται ρητή εξουσιοδότηση στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης, που θα ρυθμίζει την εκπόνηση μελετών στατικής επάρκειας, τις προϋποθέσεις και συνέπειες στη συμμόρφωση.

Οικοδομικές άδειες και εργασίες μικρής κλίμακας 

Επίσης με τροπολογίες του νόμου 4495/17, στο σχέδιο νόμου για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, έρχονται θεαματικές αλλαγές και μεγάλες ανατροπές στην έκδοση οικοδομικών αδειών, δείτε εδώ το αποκλειστικό ρεπορτάζ του ecopress, καθώς με νέα νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, που περιλαμβάνεται στο νέο νομοσχέδιο για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, επεκτείνεται σε μεγάλο πλήθος τεχνικών έργων με διεύρυνση του ορίου άνω των 25.000 ευρώ και ταυτοχρόνως χωρίς όριο προϋπολογισμού για 10 κατηγορίες έργων, η υλοποίηση κατασκευαστικών εργασιών με έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας.

Εκπτώσεις και προσαυξήσεις προστίμων αυθαιρέτων

Στην τελική ρύθμιση για την παράταση των χρονοδιαγραμμάτων για την έκπτωση 20% και τις προσαυξήσεις που επακολουθούν για τα πρόστιμα αυθαιρέτων, δείτε εδώ το αποκλειστικό ρεπορτάζ του ecopress  περιλαμβάνεται πρόβλεψη ότι η καταληκτική  προθεσμία εφαρμογής του νέου νόμου 4495/17 για τον «έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος», με απόφαση των υπουργών ΠΕΝ και Οικονομικών μπορεί να παραταθεί  και μετά τις 8.11.2019. Πράγμα που προοιωνίζεται χρονική επέκταση της εφαρμογής του νέου πολεοδομικού νόμου.

Όροι δόμησης σε πυκνοκατοικημένες περιοχές 

Επιβεβαιώνεται επίσης  ότι «ξεπαγώνουν» μεγάλες επενδύσεις ιδιωτικών κατασκευών, καθώς με τροπολογία του νόμου 4495/17, που επίσης περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δείτε εδώ το αποκλειστικό ρεπορτάζ του ecopress προβλέπεται ότι χωρίς την Εισφορά Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου, μέχρι να ενεργοποιηθεί από το ΥΠΕΝ ο θεσμός της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης και η ηλεκτρονική Τράπεζα Δικαιωμάτων Κοινόχρηστων Χώρων  επανέρχονται σε κανονική ισχύ τα μεγάλα «μπόνους» δόμησης, που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, σε όσους ιδιοκτήτες ανεγειρόμενων κτιρίων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές παραχωρούν μέρος της επιφάνειας του οικοπέδου και των κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου τους στους δήμους, για να διαμορφωθούν χώροι δημόσιας χρήσης πρασίνου, αναψυχής και διέλευσης πεζών.

Νέοι κανόνες για τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής 

Με τροπολογίες του νόμου 4495/17, που επίσης περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, δείτε εδώ το αποκλειστικό ρεπορτάζ του ecopress το υπουργείο Περιβάλλοντος θέτει σε νέα τροχιά τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, με νέους όρους για την συγκρότηση,  τις αρμοδιότητες  και το  κανονιστικό πλαίσιο λειτουργία τους, σε μία προσπάθεια να αποκτήσουν ουσιαστικό ρόλο στην προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, ώστε να συμβάλλουν στην ένταξη των κατασκευών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και το πολιτιστικό περιβάλλον.

Τι λέει το νομοσχέδιο 

Το μπαράζ των τροποποιήσεων του πολεοδομικού νόμου 4495/17, που περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, όπως κατατέθηκε στη Βουλή,  συγκεντρώνεται σε ένα μακροσκελέστατο άρθρο (άρθρο 134) του νέου νομοσχεδίου. Μεταξύ αυτών πλήθος ρυθμίσεις αφορούν σε νομοτεχνικές βελτιώσεις, φραστικές  διορθώσεις και  αποσαφηνίσεις ήδη θεσμοθετημένων ρυθμίσεων. Παράλληλα σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, όπως κατατέθηκε στη Βουλή, οι νέες προωθούμενες αλλαγές περιγράφονται  ως εξής:

• Συστήνονται νέες περιφερειακές διευθύνσεις ελέγχου δόμησης προς διευκόλυνση του έργου στις Κυκλάδες.
• Ρυθμίζεται αρμοδιότητα των ΠΕΣΥΠΟΘΑ για έλεγχο των προσφυγών κατά των ανακλήσεων των δηλώσεων υπαγωγής, στις οποίες προβαίνουν τα τοπικά παρατηρητήρια αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αποφάσεως δικαιοδοτικού οργάνου (ΣΥΠΟΘΑ ή Επιτροπής Ενστάσεων Αυθαιρέτων, κλπ).
• Ρυθμίζονται ζητήματα μεταβατικών διατάξεων στην λειτουργία των ΣΑ και ΚΕΣΑ.
• Τυποποιούνται κατηγορίες αδειών.
• Δίδεται εξουσιοδότηση ρητή και ορισμένη για έκδοση υπουργικής απόφασης, που θα ορίζει το ζήτημα του τέλους ανταπόδοσης.
• Ρυθμίζεται το ζήτημα που αφορά σε μεταβίβαση συμβολαίων που δεν υπάρχει οικοδομική άδεια.
• Βελτιώνεται νομοτεχνικά το άρθρο 98, ώστε να περιλαμβάνει και τους συγκυρίους σε αυτοτελή κτίσματα (άνευ δηλαδή συστάσεως οριζόντιας ιδιοκτησίας). Επιπλέον στην περίπτωση β της ίδιας παραγράφου τροποποιείται η παράγραφος 5 του άρθρου 98 του ν.4495/2017, ώστε να χορηγείται δικαίωμα υπαγωγής στο νόμο σε συγκύριο σε κοινόχρηστο τμήμα εφόσον το αυθαίρετο υφίσταται εκ του χρόνου κατασκευής της οικοδομής ή είναι κοινό σε όλους τους ορόφους, χωρίς όμως δικαίωμα μονομερούς τροποποιήσης της σύστασης. Το δικαίωμα αυτό χορηγείται μόνο αν πληρούνται σωρευτικά και οι δύο προϋποθέσεις.
• Δίδεται ρητή εξουσιοδότηση στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έκδοση ΥΑ που θα ρυθμίζει την εκπόνηση μελετών στατικής επάρκειας, προϋποθέσεις και συνέπειες στη συμμόρφωση.
• Μετατίθενται οι ημερομηνίες υπαγωγής, με δεδομένο την προσαρμογή της διοίκησης στο νέο νόμο.
• Στην παράγραφο 39 προστίθενται περιπτώσεις αα και ββ ως εξής: αα) Όταν για το ίδιο ακίνητο ή ιδιοκτησία υποβάλλεται ταυτόχρονα υπαγωγή για νομιμοποίηση τμήματος αυτού και διατήρηση του υπολοίπου τμήματος κατά τις διατάξεις του άρθρου 97, η άδεια νομιμοποίησης εκδίδεται εφ’ όσον δεν υφίσταται στατική και λειτουργική εξάρτηση των δύο τμημάτων. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλεται παράβολο για το σύνολο της επιφάνειας του αυθαιρέτου και ενιαίο ειδικό πρόστιμο μόνο για την επιφάνεια αυτού που δεν νομιμοποιείται, ββ) Στην περίπτωση, κατά την οποία για το ίδιο ακίνητο ή ιδιοκτησία υφίσταται λειτουργική ή στατική εξάρτηση που αποκλείει τη δυνατότητα έκδοσης άδειας νομιμοποίσης: ί) το τμήμα που παραβιάζει τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, δύναται να υπαχθεί στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων του άρθρου 97 και να διατηρηθεί για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται στον παρόντα, μετά την καταβολή του παράβολου και του ενιαίου ειδικού προστίμου που αντιστοιχεί στην επιφάνειά του, ϋ) το τμήμα που πληροί τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο ανέγερσής του και είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί μετά την απομάκρυνση / καθαίρεση του άνω αναφερόμενου τμήματος (ί), δύναται να υπαχθεί στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων του άρθρου 97 παρόντος με την καταβολή του παράβολου που αντιστοιχεί στην επιφάνεια του και του είκοσι τοις εκατό (20%) του ενιαίου ειδικού προστίμου, Για τη μελλοντική δυνατότητα στατικής επάρκειας και αυτοτέλειας του εν λόγω τμήματος, υποβάλλεται συμπληρωματικά τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού. Στην ανωτέρω περίπτωση ββ, ο στατικός έλεγχος της παραγράφου η του άρθρου 99 αφορά στο σύνολο του αυθαιρέτου.
• Ρυθμίζεται η υπαγωγή στις διατάξεις του 4495/17 για ζητήματα αλλαγής χρήσεως, ρύθμιση που υπήρχε σε όλους τους προγενέστερους νόμους (ν.4178/2013 και ν.4014/2011).
• Διευκρινίζεται ότι το ΠΕΣΥΠΟΘΑ είναι αρμόδιο να κρίνει σε περίπτωση ανάκληση διοικητικής άδειας από την διοίκηση εάν αυτή οφείλεται σε υπαιτιότητα ή μη του διοικουμένου (υποβολή αναληθών, ψευδών στοιχείων) κατ’αναλογία της παραγράφου 3 του ιδίου άρθρου 110 ν.4495/2017.
• Συμπληρώνεται το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο ως προς τις αυθαίρετες κατασκευές, αλλαγές χρήσης ή προσθήκες σε κτίρια και εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε οικισμούς κατοικιών που έχουν κατασκευαστεί από τον τέως Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και έχουν ήδη παραχωρηθεί οριστικά στους δικαιούχους. Αντιμετωπίζεται, παράλληλα, το πρακτικό πρόβλημα που ανακύπτει ως προς τον υπολογισμό των προστίμων για τις ειδικότερες αυτές περιπτώσεις αυθαιρεσιών που οφείλονται στη διαχείριση των ακινήτων από τους οριστικούς δικαιούχους.

Ανακοίνωση του ΥΠΕΝ

Το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε την παρασκευή 18 Μαΐου 2018 ότι κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου  «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ “περί θεσπίσεως πλαισίου για τον χωροταξικό σχεδιασμό” και άλλες διατάξεις» με το οποίο θεσπίζονται οι αρχές και οι διαδικασίες που αποσκοπούν στη κατάρτιση, εφαρμογή και αξιολόγηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού.

Με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται, ακόμη, Οδηγίες της Ε.Ε. σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Στο νομοσχέδιο κατατέθηκαν, επίσης, τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως που αφορούν στο νόμο Νόμο 4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», καθώς και τροπολογία σχετικά με την παράταση των προθεσμιών για τις εκπτώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών.

Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, επισυνάπτεται σχετικό ενημερωτικό σημείωμα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 34 ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΤΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ