Όσο δεν αντιμετωπίζεται η ανεργία των μηχανικών η ανάπτυξη είναι κενή περιεχομένου

Του Δημήτρη Κοτσώνη*

Να  δοθεί  προτεραιότητα με έργα και όχι λόγια, στην αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων

Με έντονο από την μια μεριά το πρόβλημα των σεισμών και από τη άλλη την ύπαρξη κτιρίων που είναι κατασκευασμένα με παλαιούς αντισεισμικούς κανονισμούς, καθώς  των λιθόκτιστων κτιρίων, στα οποία καθ’ ολοκληρία ανήκουν τα παραδοσιακά κτίρια, ανακύπτει το ζήτημα της ενισχύσεως τους, πρωτίστως βεβαίως των μεγάλης σπουδαιότητας κρατικών κτιρίων, που ούτε και για αυτά ελήφθη κάποια μέριμνα μέχρι σήμερα ( κεντρικά υπουργεία, κτίρια αμυντικής υποστηρίξεως κλπ.).

Είναι ανακόλουθο τη στιγμή που επιδοτούμε την ενεργειακή θωράκιση των κτιρίων και την ενεργειακή τους αναβάθμιση, να μην επιδοτούμε την σεισμική τους θωράκιση, η οποία θα μπορούσε να τύχει και σημαντικής διάθεσης κονδυλίων από την Κοινότητα. Επιδότηση η οποία θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω μέσω πολεοδομικών παροχών, π.χ. με μεταβολή μέρους της Πιλοτής σε χώρους κυρίας χρήσεως.

Στην Ιαπωνία μετά από τον μεγάλο σεισμό,  αναθεωρήθηκε ο αντισεισμικός κανονισμός, όπως και εδώ. Εκεί όμως προχώρησαν σε εκτεταμένες προσαρμογές των υφιστάμενων κτιρίων στον νέο κανονισμό. Μια δε από τις μεθόδους που κυρίως εφαρμόστηκε, για την προσαρμογή των κτιρίων στον νέο κανονισμό, ήταν η τοποθέτηση σιδήρων δικτυωμάτων μεταξύ των φατνωμάτων του εξ οπλισμένου σκυροδέματος σκελετού των κτιρίων, που συνεπάγεται μειωμένες επεμβάσεις στο εσωτερικό τους. Στην Ελλάδα όμως όλα τα σχετικά σεμινάρια και οι οδηγίες του αρμόδιου υπουργείου, κατευθύνονται μόνο στην επιδιόρθωση βλαβέντων κτιρίων και όχι στην ενίσχυση των μη βλαβέντων και την προσαρμογή τους στον νέο αντισεισμικό κανονισμό.

Υπήρξαν, βέβαια, και οι εξαιρέσεις. Από τις ελάχιστες ενισχύσεις κτιρίων για την προσαρμογή τους στον αναθεωρημένο αντισεισμικό κανονισμό, μία  την οποία έχω υπ όψιν μου, έγινε χωρίς διακοπή της λειτουργίας του και χωρίς επεμβάσεις στο εσωτερικό του. Στο κτίριο αυτό η ενίσχυση της αντοχής του σε σεισμό, έγινε με την κατασκευή  σιδηρού πύργου εντός τού εσωτερικού φωταγωγού του, ο οποίος συνδέθηκε με τον σκελετό του κτιρίου. Μέθοδος που θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε κτίρια αρκετών υπουργείων, όπως τα κτίρια των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Υγείας και σε πολλά αλλά, τα οποία διαθέτουν εσωτερικό φωταγωγό. Μία ακόμη σεισμική θωράκιση κτιρίου, που έχω υπ΄ όψιν μου, είναι η ενίσχυση της αντοχής ενός διωρόφου κτιρίου, στο οποίο στεγάζεται φροντιστήριο, από τα πολλά που λειτουργούν στο Μαρούσι, η οποία έγινε με την τοποθέτηση τεσσάρων σιδηρών δικτυωμάτων περιμετρικά του κτιρίου, τα οποία εδράστηκαν επί πασσάλων.

Εξάλλου δεδομένης της κοινής αποδοχής περί της ευπάθειας των κτιρίων εκείνων τα οποία διαθέτουν Πιλοτή, ανακύπτει το  ερώτημα. Γιατί το υπουργείο δεν ασχολήθηκε με τη σύσταση μέτρων για την εξασφάλιση τους  έναντι αυτής της ευπάθειας ; Πολύ περισσότερο που αυτή μπορεί να γίνει με μικρή δαπάνη, η οποία είναι αντιμετωπίσιμη ακόμη και υπό την σημερινή δεινή οικονομική κατάσταση των Ελλήνων και τούτο πέραν της θέσπισης επιδοτήσεως της σχετικής δαπάνης, που θα μπορούσε να ενισχυθεί και από την Κοινότητα (  Ένας τρόπος θα ήταν η πλήρωση με οπλισμένο σκυρόδεμα μερικών από τα κενά  μεταξύ  υποστυλωμάτων της Πιλοτής, καταλλήλως ακυρωμένων επί του φορέα του κτιρίου και των τοιχωμάτων του υπογείου ).

Δεν πρέπει τέλος να παραβλέψουμε την τεράστια απασχόληση την οποία θα προσφέρει αυτή η επιβεβλημένη σεισμική θωράκιση των κτιρίων στον οικοδομικό κλάδο. Με την υποσημείωση ότι, αυτή αποτελεί ανάπτυξη μιας οικονομικής δραστηριότητας, η δαπάνη της οποία, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, απορροφάται από την εργασία εργατοτεχνικού προσωπικού. Είναι δηλαδή μια δραστηριότητα από εκείνες που πρέπει να αναζητούνται σε περιόδους οικονομικής κρίσεως, διότι προσφέρουν απασχόληση σε έναν κλάδο, η ανάκαμψη του οποίου υπό τις σημερινές οικονομικές συνθήκες θα είναι μακροχρόνια και φυσικά όχι μόνο, αλλά και των μηχανικών, η ανάκαμψη της οποίας απαιτεί πολλά χρόνια, με επιπτώσεις που θα είναι καταστροφικές για την εν γένει οικονομία. Σε άλλα κράτη η αντιμετώπιση της ανεργίας των μηχανικών αντιμετωπίστηκε με τεραστία αύξηση των μελετών  κάθε είδους έργων, ακόμη και  αμφιβόλου χρησιμότητας και όχι όπως εδώ 7 χρόνια τώρα, με την  πλήρη απραξία, αλλά χωρίς ούτε σκέψη για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Όταν στη κρατική μηχανή υπηρετούσαν υπεύθυνα άτομα και όχι κομματικοί παρατρεχάμενοι, η αντιμετώπιση τόσο σοβαρών καταστάσεων αντιμετωπίζονταν άμεσα και καθοριστικά, με εισηγήσεις των υπευθύνων οργάνων προς την πολιτική ηγεσία. Ένα λαμπρό παράδειγμα είναι το προεδρικό διάταγμα του 1945, το οποίο το 1946 ισχυροποιήθηκε με νόμο, « Περί αναξιοπαθούντων Αρχιτεκτόνων», ακριβώς διότι για αυτούς είχε εξαφανιστεί το αντικείμενο της εργασίας τους, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα αλλά για το σύνολο των μηχανικών, που είναι προφανές ότι θα συμπαρασύρει και ένα από τα πιο εύρωστα ασφαλιστικά ταμεία, στο οποίο πριν από την κρίση η σχέση συνταξιούχων προς ασφαλισμένων ήταν 6.500/134.000= 4,9% !

Σκέψη που οδηγεί ακόμη και στη μείωση των κονδυλίων για δημόσια έργα και την κατεύθυνση τους στην ενίσχυση των υφιστάμενων κτιρίων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ιδιάζουσα ανεργία του οικοδομικού κλάδου και εν γένει των κατασκευών,  αντί της απασχόλησης μηχανημάτων, που σε μεγάλο βαθμό έχουν αντικαταστήσει το εργατοτεχνικό προσωπικό στα έργα του δημόσιου τομέα. Θα μπορούσε ακόμη να τεθεί ως προϋπόθεση για την επιδότηση η  αποκλειστική απασχόληση εργατοτεχνικού προσωπικού από Έλληνες !

Βέβαια τα μέτρα αυτά δεν είναι άμεσα αναπτυξιακά, αλλά μακροπρόθεσμου αποδόσεως, πλην όμως εξόχως κοινωνικής δικαιοσύνης. Άλλωστε η μόνη διέξοδος για την για την  πολύ αναγκαία ΑΝΆΠΤΥΞΗ της Χώρας δεν είναι άλλη από την ανάπτυξη της ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ & της ΒΙΟΤΕΧΝΙΑΣ, «οι οποίες δεν χρειάζονται κρατικές δαπάνες» παρά μόνο φιλικό κλίμα ανάπτυξης τους.

*Δημήτριος Κοτσώνης, πολιτικός μηχανικός