ΟΤΑ: η άρση πολεοδομικών απαλλοτριώσεων δεν εφαρμόζεται στην πράξη

Της Ντίνας Καράτζιου/

 Ζητείται αποτελεσματική και άμεσης εφαρμογής λύση για  χιλιάδες ακίνητα ιδιωτών που παραμένουν δεσμευμένα επί δεκαετίες από τους δήμους της χώρας χωρίς να αξιοποιούνται, οδηγώντας τους ιδιοκτήτες σε ατέρμονες και κοστοβόρες δικαστικές εμπλοκές.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), σε επιστολή της προς την νέα  πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΣ,  για όλα τα μείζονα ζητήματα που αφορούν την ακίνητη περιουσία και βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με του Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ζητάει επειγόντως να θεσμοθετηθεί η αυτοδίκαιη άρση των πολυετών πολεοδομικών δεσμεύσεων ακινήτων από τους ΟΤΑ. Όπως αναφέρει, ούτε ο νέος πολεοδομικός νόμος δεν θεραπεύει το πρόβλημα και οι σχετικές διατάξεις του,  σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες αναπαράγουν τη μέχρι σήμερα ισχύουσα νομοθεσία.

Χιλιάδες ακίνητα δεσμευμένα

Όπως αναφέρει στην επιστολή της, πολλοί ΟΤΑ σε όλη τη χώρα έχουν δεσμεύσει επί δεκαετίες πολλές χιλιάδες ακίνητα ιδιωτών για τη δημιουργία κοινοχρήστων χώρων και εγκαταστάσεων, χωρίς πραγματική πρόθεση και δυνατότητα για την υλοποίησή τους. Και χωρίς ποτέ πράγματι να αίρονται οι δεσμεύσεις αυτές σε κάποιο λογικό χρονικό διάστημα, ακόμη και μετά την έκδοση τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων, εφόσον –στις περισσότερες περιπτώσεις- οι αρμόδιες υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. δεν προβαίνουν στην άμεση άρση της πολεοδομικής δέσμευσης, αλλά επανεξετάζουν το θέμα, αξιώνοντας από τον πολίτη να εμπλακεί σε νέες γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες σχεδόν πάντοτε έχουν ως αποτέλεσμα την επανεπιβολή της πολεοδομικής δέσμευσης! ».

Ο νέος πολεοδομικός νόμος δεν έλυσε το πρόβλημα.

Οι ιδιοκτήτες υποστηρίζουν πως ούτε ο προσφάτως ψηφισθείς πολεοδομικός νόμος έλυσε το πρόβλημα:  «Είναι γεγονός πως με τα άρθρα 87-91 του ν. 4759/2020 επιχειρήθηκε για μία ακόμα φορά η αναμόρφωση της διαδικασίας άρσης των πολεοδομικών δεσμεύσεων, πλην όμως οι εν λόγω διατάξεις δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα, εφόσον στο μεγαλύτερο μέρος τους αναπαράγουν την μέχρι σήμερα ισχύουσα νομοθεσία. Έτσι, η αυτοδίκαιη άρση των πολεοδομικών δεσμεύσεων, δεν εφαρμόζεται στην πράξη, εφόσον οι αρμόδιες υπηρεσίες αρνούνται να προβούν στις οφειλόμενες ενέργειες, με αποτέλεσμα ο πολίτης να αναγκάζεται να καταφύγει στα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια, προκειμένου αυτά να διαγνώσουν την αυτοδίκαιη άρση. Στη συνέχεια η υπόθεση παραπέμπεται και πάλι στη Διοίκηση για την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας, η οποία τελικά δεν διεκπεραιώνεται ποτέ, ιδίως μάλιστα αν ο πολίτης δεν έχει την δυνατότητα να επωμιστεί το κόστος εκπόνησης των απαιτούμενων σχεδίων και μελετών που σύμφωνα με το νόμο θα έπρεπε να πραγματοποιούνται με επιμέλεια και δαπάνη της Διοίκησης.

Δήθεν καταβολές αποζημιώσεων

Η πρακτική αυτή δημιουργεί στους μεν Δήμους υποχρέωση να εμφανίζουν στους προϋπολογισμούς τους δεσμευμένα ποσά για δήθεν καταβολές αποζημιώσεων, με αποτέλεσμα τη στρέβλωση της δημοσιονομικής τους εικόνας, στους δε πολίτες ατέρμονες και κοστοβόρες δικαστικές εμπλοκές με τους ΟΤΑ, οι οποίες, λόγω των αλλεπάλληλων καταχρηστικών επαναδεσμεύσεων, διαρκούν ακόμη και περισσότερο από τη διάρκεια του ανθρώπινου βίου!

Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Οι υποθέσεις αυτές έχουν απασχολήσει πολλές φορές και το Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου, το οποίο έχει εκδώσει σωρεία καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος της Ελλάδας (βλ. από την ιδιαίτερα πρόσφατη νομολογία την υπόθεση Πιαλόπουλος 1 και 2 κατά Ελλάδας, καθώς και Βλαστάρης κατά Ελλάδας στην οποία μάλιστα το Δημόσιο καλείται να καταβάλει αποζημίωση 620.000€, αν δεν υλοποιηθεί άμεσα η άρση της πολεοδομικής δέσμευσης!).

Άρση των δεσμεύσεων

Για όλους τους προαναφερθέντες λόγους, η ΠΟΜΙΔΑ ζητάει  «την άρση των δεσμεύσεων αυτών να γίνεται αυτοδίκαια χωρίς να χρειάζεται οποιαδήποτε διαγνωστική διοικητική διαδικασία και για τις αποδεσμευόμενες ιδιοκτησίες να εκδίδονται οικοδομικές άδειες με τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής και όχι ειδικά και τιμωρητικά μειωμένοι όροι που απαξιώνουν την ιδιοκτησία».