Παραλιακή ζώνη: εκποιήσεις, για επενδύσεις από ξένα χέρια έως … το Λαιμό

Από τον Βασίλη Σγούτα*

Αμείλικτα παραμένουν τα ερωτήματα για τον Λαιμό της Βουλιαγμένης και για όλα τα φιλέτα της ελληνικής γης που εκποιούνται. Γιατί; Και για να ωφεληθεί ποιος; Σίγουρα όχι ο μέσος Έλληνας πολίτης που αποστερείται από την ελεύθερη πρόσβαση σε όλο και περισσότερες τοποθεσίες, κυρίως κοντά στην θάλασσα. Μας δηλώνεται ότι οι επενδύσεις φέρνουν ανάπτυξη και χρήμα. Για ποιους όμως; Ας αναρωτηθούμε και τι σημαίνει για την Ελλάδα και για μας τους Έλληνες ότι οι ιδιοκτησίες των εκτάσεων αυτών όλο και πιο συχνά περνάνε σε ξένα χέρια.

Ο Λαιμός της Βουλιαγμένης

Πέρα από τον Λαιμό

Οι επενδύσεις φέρνουν την ανάπτυξη. Έτσι λέγεται και μάλλον έτσι είναι. Μένει να πειστούμε για το είδος της ανάπτυξης, ιδιαίτερα για μια πόλη σαν την Αθήνα, μια πόλη ζωντανή, με ιστορία και με τους δικούς της εξελισσόμενους ρυθμούς.

Το ακρωτήρι, στο άκρο της χερσονήσου μετά τον Λαιμό της Βουλιαγμένης, είναι ένα από τα σημεία μαγείας της Αττικής, χαραγμένο ποικιλοτρόπως στις μνήμες πολλών Αθηναίων που πήγαιναν, και πάνε ακόμα, εκεί με τα αυτοκίνητα τους. Το ακρωτήρι παραμένει όπως ήτανε, αλλά κάτι άλλαξε στο δρόμο πρόσβασης. Σε μεγάλο μήκος της δυτικής πλευράς υψώνεται ο φράχτης του αναβαθμισμένου ξενοδοχειακού συγκροτήματος, στην οικοπεδική έκταση του οποίου περιλαμβάνονται, εκτός από ιδιωτικές βίλες πολλών τετραγωνικών, και τρείς ιδιωτικές παραλίες, όπως αναφέρεται στο διαφημιστικό φυλλάδιο στο οποίο φυσικά δεν γίνεται καμία μνεία ότι η ζώνη παραλίας αποτελεί δημόσιο αγαθό.

Η περίφραξη, με ύψος σχεδόν δύο φορές το ύψος ενός ανθρώπου, και σημαντικά μεγαλύτερο από το εκτός σχεδίου γενικά επιτρεπόμενο, αποκόπτει ένα πολύ σημαντικό μέρος της χερσονήσου. Μαζί με τις ογκώδεις πύλες εισόδου, επιτείνεται η αίσθηση της απαγορευμένης, για τους κοινούς θνητούς, γης. Σαν να τους έχει αφαιρεθεί ένα μέρος του τόπου τους.

Άδηλο το πόσο ωφελήθηκε η Ελλάδα από την επένδυση αυτή, η οποία σίγουρα νομότυπη θα ήταν. Αλλά για τον μέσο Έλληνα πολίτη είναι σαν να έχασε ένα κομμάτι του εαυτού του. Και να πρέπει επί πλέον να αναρωτηθεί αν αυτή η επένδυση, όπως και άλλες ανάλογες, γίνονται προς όφελος του.

*Βασίλης Σγούτας: Αρχιτέκτων. Μετά την Νότιο Αφρική και το Ιράκ, σταδιοδρομεί από το 1961 ως εταίρος του Κώστα Σγούτα και από το 1999 με τον Δημήτρη Σγούτα. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Το 2007 θεσπίστηκε το Vassilis Sgoutas Prize το οποίο απονέμεται ανά τριετία σε αρχιτέκτονες με έργο σε περιοχές κάτω από το όριο της φτώχειας. Το βιβλίο του A Journey with the Architects of the World (Jovis Verlag, 2017) έχει μεταφραστεί στην κινεζική.

-Πηγή του κειμένου είναι το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα με τίτλο: «Ένας Αθηναίος για την πόλη του» από  τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ

-Φωτογραφίες: Χαράλαμπος Λουιζίδης, Κατερίνα Γληνού.

-Eξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου / Α4 Design