Πεζοδρόμηση Σταδίου: πολύτιμο δώρο δημόσιου χώρου στην καρδιά της Αθήνας

Από τον Βασίλη Σγούτα*

Πολύς θόρυβος πριν λίγα χρόνια για την πεζοδρόμηση της Σταδίου. Με πολλά θετικά για την πόλη και ιδιαίτερα για τον πολύπαθο πεζό, που θα αποκτούσε πρόσθετο χώρο σε μια πόλη που τόσο συχνά τον αγνοεί.

Πλατεία Συντάγματος – η αφετηρία

Η πεζοδρόμηση της Σταδίου

Η λύση της πεζοδρόμησης της Σταδίου, των Δημ. Κονταργύρη, Ι. & Α. Βεντουράκη και Γ. Τριανταφύλλου, πρωτοπαρουσιάστηκε το 2014 ως Σχέδιο Β, δηλαδή σαν λύση εναλλακτική της πλήρους πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου που είχε προταθεί στα πλαίσια του Rethink Athens. Ο χαρακτηρισμός Σχέδιο Β την αδικεί, γιατί είναι, με διαφορά, η πιο ρεαλιστική, για την σημερινή Αθήνα, λύση, με προαπαιτούμενο η Πανεπιστημίου να ξαναγίνει, όπως ήταν κάποτε, δρόμος αμφίδρομης κυκλοφορίας με αναλλοίωτα τα πλάτη των πεζοδρομίων της.

Απο τη συμβολή Σταδίου και Αμερικής

Η πεζοδρόμηση της Σταδίου, εκτός από μια λωρίδα για τα ΜΜΜ, θα αποτελέσει ουσιαστική τομή στην όλη θεώρηση των πεζοδρομήσεων του κέντρου της Αθήνας, γιατί δεν θα είναι αποκομμένη από το Εμπορικό Τρίγωνο, αντίθετα θα εφάπτεται σε όλο το μήκος της μιας του πλευράς. Μαζί με την ενσωμάτωση, στο όλο σχέδιο, και της πλατείας Συντάγματος, αποδίδεται στον πεζό ένας αναπάντεχα μεγάλος, για τα μέχρι τώρα δεδομένα, δημόσιος χώρος, όπου συνυπάρχουν, στην καρδιά της Αθήνας, εμπόριο, τουρισμός, εστίαση και ιστορία.

Το Μετοχικό Ταμείο

Η λύση αυτή αφήνει την Ακαδημίας ανέγγιχτη, και δεν κηρύσσει, όπως κάποιες άλλες, ανοιχτό πόλεμο στα ΙΧ. Και είναι λύση υλοποιήσιμη που περιλαμβάνει ποδηλατόδρομους στην περίμετρο αλλά και μέσα στο Εμπορικό Τρίγωνο, ελπίζοντας ότι είμαστε πια αρκετά ώριμοι και ότι θα γίνουν σεβαστοί. Δεν νοείται, όμως, ολοκληρωμένο έργο χωρίς την επίλυση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης των μηχανοκίνητων δίτροχων, αυτό το απαραίτητο εργαλείο ζωής για πάρα πολλούς, αλλά και για την πόλη.

Η κυκλοφορία ακόμα αντέχεται

Μένει ακόμα ο πολύ μακρύς κατάλογος των τροχοφόρων που εξαιρούνται από τους κανόνες κυκλοφορίας των περιοχών ή δρόμων που πεζοδρομούνται. Όλα τα εξαιρούμενα έχουν αιτιολογία, και σίγουρα θα υπάρξουν κανονισμοί που θα περιορίζουν την κίνηση τους μέσα σε προκαθορισμένα πλαίσια. Πιστεύει, όμως, κανείς ότι το τελικό αποτέλεσμα θα εξασφαλίσει τον σκοπό των πεζοδρομήσεων, που δεν μπορεί να είναι άλλος από την ασφαλή βάδιση, χωρίς να πρέπει να κοιτάζεις αριστερά, δεξιά, μπροστά, αλλά και πίσω ακόμα, για να αισθάνεσαι ασφαλής; Πόσο μάλλον αν συνοδεύεις παιδιά. Οπότε τι κάνουμε; Ξεχνάμε τις πεζοδρομήσεις μέχρι να έχουμε βεβαιωθεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις ύπαρξης τους; Η αρνητική αυτή αντιμετώπιση δεν θα μας οδηγήσει πουθενά. Δεν μένει παρά να αρχίσουμε να υλοποιούμε τις πιο ουσιαστικές για την πόλη πεζοδρομήσεις, αποδεχόμενοι μεγαλύτερη ή μικρότερη αναρχία, και προσδοκώντας ότι με τον καιρό η κατάσταση όλο και θα βελτιώνεται.

*Βασίλης Σγούτας: Αρχιτέκτων. Μετά την Νότιο Αφρική και το Ιράκ, σταδιοδρομεί από το 1961 ως εταίρος του Κώστα Σγούτα και από το 1999 με τον Δημήτρη Σγούτα. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Το 2007 θεσπίστηκε το Vassilis Sgoutas Prize το οποίο απονέμεται ανά τριετία σε αρχιτέκτονες με έργο σε περιοχές κάτω από το όριο της φτώχειας. Το βιβλίο του A Journey with the Architects of the World (Jovis Verlag, 2017) έχει μεταφραστεί στην κινεζική.

-Πηγή του κειμένου είναι το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα με τίτλο: «Ένας Αθηναίος για την πόλη του» από  τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ

-Φωτογραφίες: Χαράλαμπος Λουιζίδης, Κατερίνα Γληνού.

-Eξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου / Α4 Design